TÜR ile/||/<> ALT TÜR
Sözcük Ağacı Görünümü
Sözcükler:
TÜR
ALT TÜR
Bağlaç Açıklamaları:
İle
Ve
Değil
Yerine
Paralel
›‹
Karşıt
← İçe
→ Dışa
Veya
( Üreme yalıtımı. İLE Coğrafi çeşit. )
FaRkLaR Kılavuzu 01.10.2025 [16:24]
( Formül: Reproductive isolation İLE geographic variety )
FaRkLaR Kılavuzu 01.10.2025 [16:24]
(
)
Tür ve Alt Tür Arasındaki FaRkLaR
Biyolojik Sınıflandırma Düzeni (Taksonomi)
Âlem → Şube → Sınıf → Takım → Familya → Cins → TÜR → ALT TÜR
| Özellik | Tür (Species) | Alt Tür (Subspecies) |
|---|---|---|
| Tanım | Kendi aralarında üreyip verimli döl verebilen canlı öbekleri | Aynı türe ait, coğrafi ya da morfolojik olarak farklılaşmış popülasyonlar |
| Bilimsel Adlandırma |
Binomial (İki isim): Cins + tür Örnek: Homo sapiens |
Trinomial (Üç isim): Cins + tür + alt tür Örnek: Homo sapiens sapiens |
| Taksonomi Seviyesi | Ana taksonomi birimi | Türün altında bir kategori |
| ÜREME VE GENETİK | ||
| Üreme Uyumluluğu |
• Tür içi: Tam uyumluluk • Türler arası: Genelde üreme yok • Eğer olursa: Kısır döl (örn: katır) |
• Alt türler arası: Tam uyumluluk. • Verimli döller • Hiçbir üreme engeli yok |
| Genetik Farklılık |
Türler arası: • < %2-10+ DNA farklılığı • Kromozom sayısı farklı olabilir |
Alt türler arası: • %2 DNA farklılığı • Aynı kromozom sayısı |
| İzolasyon Tipi |
• Üreme yalıtımı(prezigotik/postzigotik) • Davranışsal yalıtım • Mekanik yalıtım |
• Genelde coğrafi izolasyon • Ekolojik farklılaşma • Üreme engeli yok |
| ÖRNEKLER | ||
| Kaplan Örneği |
Tür: Panthera tigris
(Tüm kaplanlar aynı tür) |
• P. tigris tigris (Bengal)
• P. tigris altaica (Sibirya) • P. tigris sumatrae (Sumatra) |
| Kurt-Köpek Örneği |
Tür: Canis lupus
(Kurt türü - köpek dahil) |
• C. lupus lupus (Avrupa kurdu)
• C. lupus familiaris (Köpek) • C. lupus dingo (Dingo) |
| İnsan Örneği |
Tür: Homo sapiens
(Modern insan türü) |
• H. sapiens sapiens (Biz)
• H. s. neanderthalensis † († = Soyu tükenmiş) |
| EVRİMSEL SÜREÇ | ||
| Evrim Süreci |
Ortak Ata
→
Coğrafi İzolasyon
→
Alt Tür Oluşumu
→
Genetik Farklılaşma
→
Yeni Tür
|
|
| AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLER | ||
| Temel Özellikler |
• Üreme izolasyonu var • Büyük morfolojik farklar • Farklı ekolojik nişler • Davranış farklılıkları belirgin |
• Üreme izolasyonu yok • Küçük morfolojik farklar • Benzer ekolojik nişler • Temel davranışlar aynı |
| Coğrafi Dağılım |
• Geniş ya da dar olabilir • Farklı habitatlar • Simpatrik ya da allopatrik |
• Genelde belirli bölgelerde • Benzer habitat tercihleri • Çoğunlukla allopatrik |
| Önemli: |
Dikkat: • İnsan "ırkları", biyolojik alt tür değildir. (Sadece genetik çeşitliliktir.) • Bazı alt tür sınıflandırmaları bilim bireyleri arasında tartışmalıdır. • Evcil hayvanların çoğu yabani atalarının alt türü olarak kabul edilir. |
|
FaRkLaR Kılavuzu 10.10.2025 [16:00]
