Bugün[17 Kasım 2025]
itibarı ile 11.290 başlık/FaRk ile birlikte,
11.290 katkı[bilgi/açıklama] yer almaktadır.


Kılavuz içinde sözcük Ara/Bul...

(28/47)


- KÜRSÜ[Ar. < KÜRSİ] değil/yerine/= KONUŞAK


- KÜRSÜ[Ar. < KÜRSÎ] değil/yerine/= SEKİ

( Kalabalığa karşı konuşma yapanların önünde bulunan yüksekçe yer. | Ana bilim dalı. | Sandalye. | Bir fakültede araştırma ve öğretim birimi, bölüm. )


- KURTULMAK" ile/ve/değil/yerine/||/<>/&gt;&lt;/&lt; SINAMAK


- KURUCU BAĞLILIK ile NEDENSEL BAĞLILIK


- KURUCU ETKİ ile/||/<> DARBOĞAZ ETKİSİ

( Kurucu yeni koloni, darboğaz popülasyon küçülmesidir )

( Formül: Yeni başlangıç İLE azalma )


- KURUCU ETKİ ile/||/<> POPULASYON DARBOĞAZI

( Kurucu az birey koloni, darboğaz geçici azalma. )

( Formül: Settlement İLE surviving )


- KURUCU ile/ve/değil/yerine/||/<>/< KOLAYLAŞTIRICI


- KURUCU/LUK ile/ve KALICI/LIK


- KURUCU/LUK ile/ve/||/<>/< KURGUCU/LUK


- KURUL/HEYET[Ar.]/KONSEY[Fr. < CONSEIL]/ASAMBLE[ASSEMBLEE] ile KURULTAY/KONGRE[Fr. < CONGRES]

( Bir işi yapmak, yönetmek ya da bir kurum ve kuruluşu temsil etmek için görevlendirilmiş kişilerden oluşmuş topluluk. İLE Ulusal ya da uluslararası bilimsel toplantı. | Bir kuruluşun, gündemindeki sorunları, temel konuları konuşmak ve yeni kurullar seçmek üzere belirli sürelerle ya da gerektikçe yaptığı genel toplantı. | Eski Türklerde devlet işlerinin görüşülüp karara bağlandığı meclis. )


- KURUL/KONSEY ile/ve/||/<>/> ALT KURUL/KOMİSYON


- KURULMA ile/ve/||/<> KIRILMA


- KURULUŞ ile/ve YIKILIŞ


- KURUM ile/ve/||/<>/> KURUN!


- KURUMSAL BİR KARARI(/A):
BENİMSEMEK ile/ve/değil/yerine/||/<> UYMAK


- KURUNTU/YANILSAMA = VEHİM = ILLUSION[İng., Fr.] = ILLUSION, TÄUSCHUNG[Alm.] = ILLUSIO[Lat.] = DOXA[Yun.] = ILUSIÓN[İsp.] = MAYA[Sansk.]


- KURUYOR ile KURUYOR

( Nesnelerde. İLE Kişilerde. [O, kuruyor.] )


- KUŞATILMIŞLIK ile/ve/||/<> ÇARESİZLİK


- KUŞATMAK/KUŞATICI ile KAPSAMAK/KAPSAYICI


- KUŞKU SORUSU ile/yerine ANLAMA SORUSU

( Yanıtlarını bildiğiniz, boş sorular sormamalısınız. )

( [Felsefede] BED-GÜMÂN[Fars.]/SEPTİK[İng.]: Şüpheci, her şeyden şüphe eden. )

( QUESTION IN DOUBT vs. COMPREHENSION QUESTION
COMPREHENSION QUESTION instead of QUESTION IN DOUBT
You must not ask idle questions, to which you already know the answers. )


- KUŞKU/ŞÜPHE ile ŞEKK[çoğ. ŞUKÛK]

( Olumsuz emin olmama. İLE %50 - %50 | Ne o, Ne o. )

( LA REYB: Şüpheyi kaldıran ne ise. )

( Haram ya da helâl olduğu hakkında kesin yargı verilemeyen durum. | Doğru ya da yanlış olduğu tespit edilemeyen durum. [Cezada şüphe, sanık lehine yorumlanır.] İLE ... )


- KUŞKU değil/yerine/>< BİLGİ

( BİLGİ: Kuşkuyu yok eden neyse, o! | Kuşkunun giderildiği kavrayış. )


- KUŞKU ile/değil/yerine ÇÖZÜMLEME

( DOUBT vs. ANALYSIS )


- KUŞKU = DOUBT[İng.] = DOUTE[Fr.] = ZWEIFEL[Alm.] = DUBITATIO[Yun.]


- KUŞKU ile/ve/değil/yerine/||/<>/>< EMİN OLMA[İMAN]


- KUŞKU ile/değil/yerine FELSEFİ KUŞKU


- KUŞKU ile/ve/<> İKİRCİK

( ŞÜPHE ile/ve/<> TEREDDÜD )


- KUŞKU ile/ve/değil/yerine/>< İYİMSERLİK ve DAYANÇ/SABIR

( Hastalıkların yarısı. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/>< İlâçların yarısı. VE/||/<> İyileşmenin ilk adımı. )


- KUŞKU ve/||/=/<>/> KARANLIĞA KOŞMAK


- KUŞKU ile/yerine SORGULAMA

( Sorgulamak ve reddetmek gereklidir. )

( Gerçek soruşturma bir şeyin içine doğru yapılır, dışa doğru değil. )

( Sorgulanmamış bir yaşam, yaşamaya değmez. )

( Bilinecek/bilinebilecek şeye yaklaşmanın biricik yolu soru sormaktır. )

( Kuşkuculuğumuz hakkında bile kuşkucu olmalıyız. )

( Temel sorun, aptalların kendilerinden son derece emin, akıllıların ise sürekli kuşku içinde olmalarıdır. )

( SUSPICION vs. INTERROGATE
INTERROGATE instead of SUSPICION
To question and deny is necessary.
True enquiry is always into something, not out of something. )


- KUŞKUCULUK ile/değil/yerine GÖRELİLİK


- KUŞKULANMA ile İŞKİLLENME[Fars.]


- KÜSTAHLIK:
EMEK YOKSA ile/ve/||/<>/< BİLGİ YOKSA


- KÜSTAH/LIK ile/ve/=/< HAREKETİN AŞIRISI


- KUSÛR[Ar. < KASÎR < KASR] ile KUSÛR[Ar. < KASR]

( Kısa, boysuz. Kısa kesme, kısaltma, kısma. | Azaltma, kesme, eksiklik. | İbarenin çok kısaltılması. | Aruzda tef'ile'nin son harfinin düşürülmesi. İLE Köşk, kâşâne, saray. )


- KUSURLARI/NI ÖRTMEK ve/||/<> EKSİKLERİ/Nİ TAMAMLAMAK

( 54097, 54098 )


- KUSURSUZLUK ile/değil/yerine BÜTÜNLENME


- KÜTLE MERKEZİ İLE AĞIRLIK MERKEZİ İLE GEOMETRİK MERKEZ ile/||/<> MERKEZ KAVRAMLARI

( Cadlerin farklı merkez tanımları. )

( Formül: r_cm = Σmᵢrᵢ/Σmᵢ )


- KÜTLE SPEKTROMETRİSİ ile/||/<> ATOMİK ABSORPSİYON

( MS molekül kütlesi, AA element analizidir )

( Formül: m/z İLE element )


- KÜTLE SPEKTROMETRİSİ ile/||/<> NMR

( MS protein kütlesi, NMR protein yapısı. )

( Formül: Mass İLE structure analysis )


- KÜTLE-ENERJİ DENKLİĞİ ile/||/<> KİNETİK ENERJİ

( E=mc² toplam enerji, klasik KE = ½mv² sadece düşük hızlarda. )

( Formül: E = mc² İLE KE = (γ-1)m₀c² )


- KÜTLE ile/ve/||/<> AĞIRLIK

( Bir nesnenin miktarı.[Kavram] İLE/VE/||/<> Bir nesnenin yerçekimi gücü ile çekilmesi. )

( )

( 1 gram [g] = 0.001 kilogram [kg]

1 milligram [mg] = 1.0E-6 kilogram [kg]

1 ton (metric) [t] = 1000 kilogram [kg]

1 pound [lbs] = 0.45359237 kilogram [kg]

1 ounce [oz] = 0.0283495231 kilogram [kg]

1 carat [car, ct] = 0.0002 kilogram [kg]

1 ton (short) [ton (US)] = 907.18474 kilogram [kg]

1 ton (long) [ton (UK)] = 1016.0469088 kilogram [kg]

1 Atomic mass unit [u] = 1.6605402E-27 kilogram [kg]

1 exagram [Eg] = 1.0E+15 kilogram [kg]

1 petagram [Pg] = 1000000000000 kilogram [kg]

1 teragram [Tg] = 1000000000 kilogram [kg]

1 gigagram [Gg] = 1000000 kilogram [kg]

1 megagram [Mg] = 1000 kilogram [kg]

1 hectogram [hg] = 0.1 kilogram [kg]

1 dekagram [dag] = 0.01 kilogram [kg]

1 decigram [dg] = 0.0001 kilogram [kg]

1 centigram [cg] = 1.0E-5 kilogram [kg]

1 microgram [µg] = 1.0E-9 kilogram [kg]

1 nanogram [ng] = 1.0E-12 kilogram [kg]

1 picogram [pg] = 1.0E-15 kilogram [kg]

1 femtogram [fg] = 1.0E-18 kilogram [kg]

1 attogram [ag] = 1.0E-21 kilogram [kg]

1 dalton = 1.6605300000013E-27 kilogram [kg]

1 kilogram-force square second/meter = 9.80665 kilogram [kg]

1 kilopound [kip] = 453.59237 kilogram [kg]

1 kip = 453.59237 kilogram [kg]

1 slug = 14.5939029372 kilogram [kg]

1 pound-force square second/foot = 14.5939029372 kilogram [kg]

1 pound (troy or apothecary) = 0.3732417216 kilogram [kg]

1 poundal [pdl] = 0.0140867196 kilogram [kg]

1 ton (assay) (US) [AT (US)] = 0.02916667 kilogram [kg]

1 ton (assay) (UK) [AT (UK)] = 0.0326666667 kilogram [kg]

1 kiloton (metric) [kt] = 1000000 kilogram [kg]

1 quintal (metric) [cwt] = 100 kilogram [kg]

1 hundredweight (US) = 45.359237 kilogram [kg]

1 hundredweight (UK) = 50.80234544 kilogram [kg]

1 quarter (US) [qr (US)] = 11.33980925 kilogram [kg]

1 quarter (UK) [qr (UK)] = 12.70058636 kilogram [kg]

1 stone (US) = 5.669904625 kilogram [kg]

1 stone (UK) = 6.35029318 kilogram [kg]

1 tonne [t] = 1000 kilogram [kg]

1 pennyweight [pwt] = 0.0015551738 kilogram [kg]

1 scruple (apothecary) [s.ap] = 0.0012959782 kilogram [kg]

1 grain [gr] = 6.47989E-5 kilogram [kg]

1 gamma = 1.0E-9 kilogram [kg]

1 talent (Biblical Hebrew) = 34.2 kilogram [kg]

1 mina (Biblical Hebrew) = 0.57 kilogram [kg]

1 shekel (Biblical Hebrew) = 0.0114 kilogram [kg]

1 bekan (Biblical Hebrew) = 0.0057 kilogram [kg]

1 gerah (Biblical Hebrew) = 0.00057 kilogram [kg]

1 talent (Biblical Greek) = 20.4 kilogram [kg]

1 mina (Biblical Greek) = 0.34 kilogram [kg]

1 tetradrachma (Biblical Greek) = 0.0136 kilogram [kg]

1 didrachma (Biblical Greek) = 0.0068 kilogram [kg]

1 drachma (Biblical Greek) = 0.0034 kilogram [kg]

1 denarius (Biblical Roman) = 0.00385 kilogram [kg]

1 assarion (Biblical Roman) = 0.000240625 kilogram [kg]

1 quadrans (Biblical Roman) = 6.01563E-5 kilogram [kg]

1 lepton (Biblical Roman) = 3.00781E-5 kilogram [kg]

1 Planck mass = 2.17671E-8 kilogram [kg]

1 Electron mass (rest) = 9.1093897E-31 kilogram [kg]

1 Muon mass = 1.8835327E-28 kilogram [kg]

1 Proton mass = 1.6726231E-27 kilogram [kg]

1 Neutron mass = 1.6749286E-27 kilogram [kg]

1 Deuteron mass = 3.343586E-27 kilogram [kg]

1 Earth's mass = 5.9760000000002E+24 kilogram [kg]

1 Sun's mass = 2.0E+30 kilogram [kg] )

( MASS vs./and/||/<> WEIGHT )


- KÜTLE ile/||/<> AĞIRLIK

( Kütle madde miktarı (değişmez) İLE ağırlık kütleye etki eden yerçekimi kuvvetidir (değişir) )

( m (kg) İLE W=mg (N) )

( Isaac Newton | 1687 | 17. Yüzyıl | NULL (1643 - 1727) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Matematik) (Önemli katkıları: Klasik mekanik, kalkülüs, yerçekimi yasası) )


- KÜTLE ile/||/<> AĞIRLIK

( Kütle madde miktarı (değişmez) İLE ağırlık kütleye etki eden yerçekimi kuvvetidir (değişir) )

( Formül: m (kg) İLE W=mg (N) )

( Isaac Newton tarafından 1687 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1643-1727) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Matematik) (Önemli katkıları: Klasik mekanik, kalkülüs, yerçekimi yasası) )


- KÜTLE ile/||/<> UZAY-ZAMAN

( )

( Bilinmiyor tarafından keşfedildi/formüle edildi. )


- KÜTÜK ile/ve/değil/yerine/||/<>/&gt;&lt;/< FİDE/FİDAN

( Büyük ve "güçlü". İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<>/>

( Cansızdır. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<>/>


- KUTUPLAŞMA değil/yerine KUCAKLAŞMA


- KUTUPLAŞMAK ile/değil/yerine/>< ORTAKLAŞMAK


- KUVANTUM KURAMI değil/yerine KUVANTUM MEKANİĞİ

( )

( )

( )


- KUVANTUM ile/||/<> FEYNMAN PATH İNTEGRALİ

( )

( Newton-Leibniz tarafından 1665 yılında keşfedildi/formüle edildi. (Ülke: Bilinmiyor) (Alan: matematik) )


- KUVANTUM ile "KELEBEK ETKİSİ"


- KUVANTUM'DA:
PARİS "ÇEVRESİ"/YORUMU ile/ve/>< KOPENHAG "ÇEVRESİ"/YORUMU


- KUVVE-İ HÂFIZA ile/ve/<> KUVVE-İ ZÂKİRE


- GÜÇ/KUVVET ile DİRÂYET[İNCELİK, FARKINDALIK, YETENEK]


- KUVVET ile/||/<> ENERJİ

( Kuvvet hareketi değiştiren etki İLE enerji iş yapabilme yeteneğidir )

( F=ma İLE E=1/2mv² )

( Gottfried Leibniz | 1695 | 17. Yüzyıl | Vis viva (yaşayan kuvvet) kavramı (1646 - 1716) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik, Felsefe) (Önemli katkıları: Kalkülüs, monadoloji) )


- KUVVET ile/||/<> ENERJİ

( Kuvvet hareketi değiştiren etki İLE enerji iş yapabilme yeteneğidir )

( Formül: F=ma İLE E=1/2mv² )

( Gottfried Leibniz tarafından 1695 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1646-1716) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik, Felsefe) (Önemli katkıları: Kalkülüs, monadoloji) )


- KUVVET ile/ve/<> GRAMKUVVET/GRAMAĞIRLIK

( ... İLE/VE/<> Bir gram kütleye, 45° enlemindeki deniz yüzeyinde, Yer'in uyguladığı kuvvet. )


- KUVVETLE MUHTEMEL değil/yerine/= YÜKSEK OLASILIKLA


- KUVVETLİ ASİT ile/||/<> ZAYIF ASİT

( Kuvvetli tam iyonlaşır, zayıf kısmen iyonlaşır )

( Formül: HCl İLE CH₃COOH )

( John Dalton tarafından 1803 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1766-1844) (Ülke: İngiltere) (Alan: Kimya, Fizik) (Önemli katkıları: Dalton atom teorisi, Dalton yasası) )


- KUYUNUN:
DERİN OLMASI ile/ve/değil/||/<>/< DOLU OLMASI


- L-FUNCTİON ile/||/<> ZETA FUNCTİON

( L-function genelleştirilmiş, zeta Riemann ζ(s) özel. )

( Formül: General İLE special case )


- L'HOPİTAL RULE ile/||/<> SQUEEZE THEOREM

( L'Hopital 0/0 form, squeeze sıkıştırma. )

( Formül: Indeterminate form İLE sandwich )


- L2 LAGRANGE NOKTASI ile/||/<> DÜNYA YÖRÜNGESİ

( L2 Lagrange noktası Dünya-Güneş dengeli konum İLE Dünya yörüngesi gezegen çevresinde dönmedir. L2 noktası 1,5 milyon km uzakta İLE kararlı gözlem sağlar. James Webb L2'de İLE Hubble Dünya yörüngesinde çalışır. )


- LACTOBACİLLUS ile/||/<> BİFİDOBACTERİUM

( Lactobacillus laktik asit üreten çubuk şekilli bakteriler İLE Bifidobacterium Y veya V şekilli anaerobik bakterilerdir. İkisi de probiyotik İLE farklı metabolik fonksiyonlara sahiptir. )

( Élie Metchnikoff tarafından 1907 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1845-1916) (Ülke: Rusya/Fransa) (Alan: İmmünoloji, Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Probiyotik kavramı, fermente süt ürünlerinin sağlık faydaları, fagositoz teorisi) )


- LÂF ATMAK ile DİL ATMAK


- LÂF ile/ve/değil/yerine/||/<>/&gt;&lt;/&gt;/&lt; İŞ


- LÂFIZ ile/ve/||/<>/> MÂNÂ

( Ortak/müşterek. İLE/VE/||/<>/> Çeşitli/muhtelif. )


- LAG İLE LOG İLE STASYON İLE ÖLÜM ile/||/<> BAKTERİ BÜYÜME EVRELERİ

( Mikrobiyal büyüme kinetiği. )

( Formül: N = N₀ × 2ⁿ (log faz) )


- LAGRANGE MEKANİĞİ ile/||/<> HAMİLTON MEKANİĞİ

( Lagrange genelleştirilmiş koordinatlar L=T-V, Hamilton faz uzayı H=T+V. )

( Formül: L = T - V İLE H = T + V )


- LAGRANGE MULTİPLİER ile/||/<> DİRECT OPTİMİZATİON

( Lagrange kısıtlı optimizasyon, direct kısıtsız. )

( Formül: Constrained İLE unconstrained )


- LAGRANGİAN İLE HAMİLTONİAN İLE NEWTONİAN ile/||/<> MEKANİK FORMÜLASYONLARI

( Klasik mekanik yaklaşımları. )

( Formül: L = T - V )

( Isaac Newton tarafından 1687 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- LAĞV ile/değil/yerine/>< MÜFÎD[< FEYD]

( Yararsız/faydasız, beyhûde, boş. | Yanılma, atlama. | Kaldırma, hükümsüz bırakma. İLE/DEĞİL/YERİNE/>< Anlatan, ifâde eden, anlamlı/mânâlı. | Yararlı/faydalı. )

( YEMÎN-İ LAĞV: Alışkanlıkla edilen ve şer'an kefâret gerektirmeyen yemin. )


- LALA ile/||/<> LALADAŞ

( Yetiştirici, bakıcı ya da eğitici. [Osmanlı'da, saray içinde saygın olanların, ileri gelenlerin ya da varsıl kişilerin çocuklarını yetiştirmek için tuttuğu kişi.[Geleceğin sultanını yetiştirmek üzere görevlendirilen ve çeşitli yetenekleri olan bu görevlilerdir. Osmanlı'da, lalalar, yetiştirdiği şehzadenin Sultan olması ile güç ve etki kazanmıştır. Başarısızlığa uğrayan ve yaşamını kaybeden şehzadelerin lalaları ise ölümden kurtulabilirse de siyasi yaşamını kaybetmiş olurdu. Şehzadeler sancağa çıkarken, emirlerine tayin edilen devlet görevlileri içinde bir ya da birkaç lala da bulunurdu. Bunlardan en önde geleni ve şehzadenin veziri derecesinde bulunanı "Lala Paşa" sanını taşırdı. Lalalık, duyarlılık ve tam bir güvene dayanan görevlerdendi. Şehzadenin iyi bir devlet adamı olarak yetiştirilmesinin yanı sıra şehzadenin sultana karşı itaatinin devam ettirilmesi de gerekmekteydi. Güveni sarsacak olaylarda, haberler ve ihbarlar sonunda lalaların görevinden alınması yetkisi hükumetindi. Şehzadeler de zevkine göre lalaları bir dereceye kadar kabul edip etmemekte hak sahibiydi. Şehzadeler için kafes yöntemi uygulanmaya başladıktan sonra, şehzade bir yaşında sütten kesilince, kendisine ayrılan görevlilerden üçü has odalılardan seçilirdi. Bunların en yaşlısı ve en deneyimlisi baş lala sanıyla onun yetiştirilmesinden sorumlu tutulurdu. Lala deyimi, ayrıca, eğitici anlamında, halk arasında, konak ve evlerde durumuna göre çocukların yetiştirilmesi için seçilen kişilere verildiği gibi saraylarda, acemilerin yetiştirilmesi görevinde bulunan kişilere de verilirdi. Aynı lalanın idaresinde bulunan acemiler "Laladaş" sanını alırdı. Lalaların acemileri yetiştirme sırasında onların kusurunu düzeltmesine ve öğütte bulunmasına "Lala nizam etti"; bir konuyu inceleme, öğretme çabalarına "Lala divan etti" denirdi.] İLE/||/<> Lalanın altındaki acemilerin birbirine sesleniş biçimi. )


- LAM[Fr.] ile/ve/<> LAMEL[Fr.]

( Mikroskopla incelenecek maddelerin üzerine konulduğu dar, uzun cam parçası. | Dar, çok ince metal parça. İLE/VE/<> Mikroskopla yapılan incelemede, bazen lamların üzerine kapatılan dört köşe ve ince cam parçası. )


- LAMB SHİFT İLE HYPERFİNE İLE ISOTOPE ile/||/<> İNCE YAPI KAYMALARI

( Spektrumda küçük enerji farkları. )

( Formül: ΔE_Lamb ~ α⁵mc² )


- LAMİNAR İLE TURBULENT İLE TRANSİTİONAL ile/||/<> AKIŞ REJİMLERİ

( Akışkan hareket karakterleri. )

( Formül: Re = ρvD/μ )


- LAMİNER AKIŞ ile/||/<> TÜRBÜLANSLI AKIŞ

( Laminer düzenli katmanlar, türbülanslı kaotik girdaplar )

( Formül: Re = ρvL/μ )


- LAMİNER İLE TÜRBÜLANSLI İLE GEÇİŞ ile/||/<> AKIŞ REJİMLERİ

( Akışkanların farklı hız ve koşullardaki davranış modları. )

( Formül: Re = ρvL/μ )


- LANDAU SÖNÜMÜ ile/||/<> ÇARPIŞMALI SÖNÜM

( Landau çarpışmasız rezonans, çarpışmalı direkt momentum transferi. )

( Formül: Wave-particle İLE çarpışma )


- LANDSCAPE GENETİCS ile/||/<> CLASSİCAL GENETİCS

( Landscape genetics coğrafi peyzaj etkisini gen akışına incelerken İLE classical genetics coğrafyadan bağımsız Mendel genetiği yapar )

( Formül: Gene flow corridors )

( Gregor Mendel tarafından 1865 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- LANGLANDS PROGRAMI ile/||/<> WEİL KONJEKTÜRÜ

( Langlands programı temsil kuramı ve sayı kuramıni birleştirirken İLE Weil konjektürü cebirsel eğriler üzerinde zeta fonksiyonları inceler )

( Formül: L-functions )


- LANGMUİR İLE BET İLE FREUNDLİCH ile/||/<> ADSORPSİYON İZOTERMLERİ

( Yüzey tutunma modelleri. )

( Formül: θ = KP/(1+KP) )


- LANGMUİR İLE FREUNDLİCH İLE BET ile/||/<> ADSORPSİYON İZOTERMLERİ

( Yüzey adsorpsiyonunu tanımlayan modeller. )

( Formül: θ = KP/(1+KP) )


- LANGMUİR İZOTERMİ ile/||/<> BET İZOTERMİ

( Langmuir tek tabaka, BET çok tabakalı adsorpsiyon. )

( Formül: θ = KP/(1+KP) İLE çok )


- LANGMUİR-BLODGETT ile/||/<> SPİN COATİNG

( LB tek tabaka kontrollü, spin hızlı döndürme. )

( Formül: Monolayer İLE film )


- LANGMUİR ile/||/<> FREUNDLİCH

( Langmuir tek tabaka doygun İLE Freundlich ampirik heterojen. )

( Formül: θ = KP/(1+KP) İLE K·P^(1/n) )


- LANTAN[Fr. < Yun.] ile LANTANİT[Fr. < Yun.]

( Atom numarası 57, atom ağırlığı 138.9 ve yoğunluğu 6.1 olan, beyaz, havada çabuk oksitlenen, parlak bir alevle yanan, seyrek bulunur bir öğe. [Simgesi La] İLE Birbirine çok yakın kimyasal özellikler gösteren, atom numarası 57 ile 71 arasında olan, seyrek bulunan öğelerin genel adı. )


- LANTANİT ile/||/<> AKTİNİT

( Lantanit 4f İLE aktinit 5f orbitallidir )

( Formül: Ce-Lu İLE Th-Lr )


- LANTANİTLER ile/||/<> AKTİNİTLER

( Lantanitler 4f orbitalleri dolar İLE aktinitler 5f orbitalleri dolar )

( Formül: [Xe]4f^n (lantanit) İLE [Rn]5f^n (aktinit) )


- LAPLACE İLE FOURİER İLE WAVELET ile/||/<> DÖNÜŞÜM TÜRLERİ

( Sinyal ve sistem analizinde kullanılan üç temel matematiksel dönüşüm. )

( Formül: F(ω) = ∫f(t)e^(-iωt)dt )

( Joseph Fourier tarafından 1822 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- LAPLACE ile/||/<> DÖNÜŞÜMÜ

( Laplace dönüşümü ve diferansiyel denklemler )

( Pierre-Simon Laplace tarafından 1785 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1749-1827) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik, Astronomi) (Önemli katkıları: Laplace dönüşümü, olasılık teorisi) )


- ...'LARI:
SAYMAK ile/ve/değil/yerine/||/<>/< SIRALAMAK


- LASER COOLİNG ile/||/<> MAGNETİC COOLİNG

( Laser cooling foton momentum transferiyle soğutma yaparken İLE magnetic cooling manyetik alan değişimiyle soğutma yapar )

( Formül: Doppler cooling )


- LASSO ile/||/<> RİDGE

( Lasso L1 penalty İLE ridge L2 penalty. )

( Formül: L1 İLE L2 regularization )


- LATTİCE İLE CODE İLE ISOGENY ile/||/<> POST-KUANTUM

( Kuantum bilgisayarlara dayanıklı sistemler. )

( Formül: LWE: As + e mod q )


- LATTİCE ile/||/<> FUNDAMENTAL DOMAİN

( Lattice örgü yapı, fundamental temel bölge. )

( Formül: Discrete structure İLE region )


- LAURENT ile/||/<> SERİSİ

( Laurent serisi açılımı )

( Pierre Laurent tarafından 1843 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1813-1854) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Laurent serisi) )


- LAVUK[Kürtçe(Kurmanci) < LAWİK: Oğlan çocuğu. < LAW: Oğul/oğlan.][argo] değil/yerine/= GEREKSİZ KONUŞAN

( Gereksiz konuşan kişi. | Önemsiz konular üzerinde fazlaca duran, hareketleri ve sözlerinde meymenet olmayan kişi. )


- LAW OF LARGE NUMBERS ile/||/<> CENTRAL LİMİT THEOREM

( LLN ortalama yakınsama, CLT normal dağılım yakınsama. )

( Formül: Mean convergence İLE distribution convergence )


- LAZER ile/||/<> LED (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Lazer uyumlu tek renk, LED uyumsuz yarı tek renklidir )

( Formül: Coherent İLE incoherent )


- LCD ile/||/<> OLED

( LCD arka ışık + süzgeç İLE OLED kendinden ışımalı piksel. )

( Formül: Backlight İLE emissive )


- LE CHATELİER İLKESİ ile/||/<> ARRHENİUS DENKLEMİ

( Le Chatelier denge kayması, Arrhenius hız-sıcaklık ilişkisi )

( Formül: Denge ⇄ karşı yön İLE k = Ae^(-Ea/RT) )

( Henry Le Chatelier tarafından 1884 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1850-1936) (Ülke: Fransa) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Le Chatelier prensibi) )


- LE CHATELİER İLKESİ ile/||/<> DENGE SABİTİ

( Le Chatelier dengeyi bozan etkiye karşı tepki öngörür, denge sabiti dengenin konumunu belirler )

( Formül: K = [Ürünler]/[Reaktanlar]\nQ < K → İleri yön\nQ > K → Geri yön )

( Henry Le Chatelier tarafından 1884 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1850-1936) (Ülke: Fransa) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Le Chatelier prensibi) )


- LEADİNG STRAND ile/||/<> LAGGİNG STRAND

( Leading sürekli 5 to 3, lagging kesikli Okazaki. )

( Formül: Kontinü İLE diskontinü )


- LEAST SQUARES ile/||/<> RİDGE REGRESSİON

( Least squares minimize ||Ax-b||², ridge + λ||x||². )

( Formül: Unregularized İLE regularized )


- LEBESGUE İLE RİEMANN İLE STİELTJES ile/||/<> İNTEGRAL TÜRLERİ

( Farklı integral tanımları. )

( Formül: ∫f dμ )


- LED İLE LASER DİODE İLE VCSEL ile/||/<> IŞIK KAYNAKLARI

( Yarıiletken ışık yayıcılar. )

( Formül: hν = Eg )


- LED ile/||/<> AKKOR LAMBA

( LED yarıiletken ışık, akkor ısıtma ile ışık )

( Formül: p-n junction İLE Tungsten filament )


- LED ile/||/<> LAZER

( LED spontane geniş spektrum İLE lazer uyarılmış tek dalga boyu. )

( Formül: Incoherent İLE coherent )


- LEFT NULL SPACE ile/||/<> RİGHT NULL SPACE

( Left null yᵀA=0, right null Ax=0. )

( Formül: Row kernel İLE column kernel )


- LEGENDRE SİMGESİ ile/||/<> JACOBİ SİMGESİ

( Asal modülo. İLE Bileşik modülo genelleme. )

( Formül: (a/p) İLE (a/n) )


- LEKTÖR[Fr.] değil/yerine/= OKUTMAN


- ADESE[Ar.]/LENS[İng.] değil/yerine/= MERCEK

( İçinden geçen koşut ışınları, düzenli bir biçimde birbirine yaklaştıran ya da birbirinden uzaklaştıran, camdan ya da ışık kırıcı herhangi bir maddeden yapılmış, genellikle küresel yüzeylerle sınırlanmış saydam cisim. )


- LENZ İLE FARADAY İLE HENRY ile/||/<> İNDÜKSİYON YASALARI

( Elektromanyetik indüksiyon prensipleri. )

( Formül: ε = -N(dΦ/dt) )

( Michael Faraday tarafından 1831 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1791-1867) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Kimya) (Önemli katkıları: Elektromanyetik indüksiyon, elektroliz) )


- LEPTON İLE KUARK İLE BOZON ile/||/<> TEMEL PARÇACIKLAR

( Standart modelin üç temel parçacık ailesi. )

( Formül: Q = 2/3e (up) İLE -1/3e (down) )


- LEŞ[Fars. < LÂŞE] ile/değil/||/<> CESET


- LEVİ-CİVİTA İLE CHRİSTOFFEL İLE KOVARYANT ile/||/<> BAĞLANTILAR

( Manifoldlarda paralel taşıma. )

( Formül: Γ^k_ij = (1/2)g^kl(∂_ig_jl + ∂_jg_il - ∂_lg_ij) )


- LEWİS ASİDİ ile/||/<> BRONSTED ASİDİ

( Lewis elektron alıcı, Bronsted proton vericidir )

( Formül: e⁻ alıcı İLE H⁺ verici

AlCl₃ (Lewis) İLE HCl (Brønsted) )

( Walter Gilbert tarafından 1923 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1875-1946) (Ülke: ABD) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Lewis yapıları, kovalent bağ) )


- LEWİS İLE BRØNSTED-LOWRY İLE ARRHENİUS ile/||/<> ASİT-BAZ KURAMLERİ

( Asit ve bazların üç farklı tanımı. )

( Formül: Ka × Kb = Kw )

( Johannes Brønsted & Thomas Lowry tarafından 1923 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1879-1947) (Ülke: Danimarka) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Brønsted-Lowry asit-baz teorisi) )


- Lİ-İON İLE NA-İON İLE SOLİD STATE ile/||/<> BATARYA TEKNOLOJİLERİ

( Enerji depolama malzemeleri. )

( Formül: LiCoO₂ ⇌ Li₁₋ₓCoO₂ + xLi⁺ + xe⁻ )


- Lİ-İON İLE NİMH İLE PB-ASİT ile/||/<> TİCARİ PİL TEKNOLOJİLERİ

( Yaygın kullanılan pil türleri. )

( Formül: Li-ion: 3.7V İLE 150 Wh/kg )


- Lİ-İON PİL ile/||/<> Lİ-PO PİL

( Li-ion sıvı elektrolit, Li-Po polimer elektrolit )

( Formül: LiCoO₂ katot İLE grafit anot )


- LIDAR İLE INTERFEROMETRİ İLE SPEKTROSKOPİ ile/||/<> LAZER UYGULAMALARI

( Lazerin bilimsel ve teknolojik kullanımları. )

( Formül: ΔL = h/c (LIGO) )


- LİE CEBİRİ ile/||/<> GRUP KURAMSİ

( Lie cebiri sonsuz küçük [X,Y], grup sonlu dönüşümler. )

( Formül: Jeneratörler İLE elemanlar )


- LİE GRUPLARI İLE FİBER DEMETLER İLE SİMPLEKTİK GEOMETRİ ile/||/<> MATEMATİKSEL FİZİK

( Fizikte kullanılan ileri matematik yapıları. )

( Formül: [X ileY] = XY - YX (Lie) )


- LİE İLE GAUGE İLE CLİFFORD ile/||/<> FİZİKSEL CEBİRLER

( Fizikte kullanılan matematiksel yapılar. )

( Formül: [Tᵃ ileTᵇ] = ifᵃᵇᶜTᶜ )


- LİGAND FİELD AKTİVASYON ile/||/<> REDOKS AKTİVASYON

( LF d-orbital enerji, redoks elektron transfer. )

( Formül: Spektroskopik İLE elektrokimyasal )


- LİGAND ile/||/<> İYON

( Ligand bağ yapan molekül, iyon yüklü parçacıktır )

( Formül: NH₃ İLE Cl⁻ )


- LİGAND ile/||/<> METAL MERKEZ

( Ligand elektron verici, metal elektron alıcı )

( Formül: [M(L)_n]^m± kompleks formül )


- LIGO ile/||/<> VİRGO

( LIGO ABD'de iki dedektör İLE Virgo İtalya'da bir dedektördür. İki sistem lazer interferometresi İLE gravitasyonel dalgaları ölçer. LIGO 2015'te ilk tespit İLE Virgo 2017'de katıldı. İki dedektör birlikte İLE dalga kaynağı konumunu belirler. )


- LİMİT İLE SÜREKLİLİK İLE TÜREV İLE İNTEGRAL ile/||/<> ANALİZ TEMELLERİ

( Kalkülüsün dört temel kavramı birbirine bağlıdır ve sırayla tanımlanır. )

( Formül: ∫f'(x)dx = f(x) + C )


- LİMİT İLE TÜREV İLE İNTEGRAL ile/||/<> KALKÜLÜS TEMELLERİ

( Değişim matematiği. )

( Formül: d/dx ∫f = f )


- LİMİT ile/||/<> SÜREKLİLİK

( Limit bir noktaya yaklaşırken işlevun davranışı İLE süreklilik ise o noktadaki kesintisizliktir )

( Formül: lim(x→a) f(x) = L\nSüreklilik: lim(x→a) f(x) = f(a) )


- LİNE INTEGRAL ile/||/<> SURFACE INTEGRAL

( Line eğri üzerinde, surface yüzey üzerinde. )

( Formül: Curve İLE surface integration )


- LİNEER BAĞIMSIZLIK ile/||/<> SPAN

( Bağımsızlık sıfır kombinasyon trivial, span tüm kombinasyonlar. )

( Formül: Trivial kernel İLE generation )


- LİNEER İLE KUADRATİK İLE KÜBİK İLE POLİNOM ile/||/<> DENKLEM TÜRLERİ

( Farklı dereceden denklemler. )

( Formül: x = (-b±√Δ)/2a )


- LİNEER/LINEAR[İng.] değil/yerine/= DOĞRUSAL


- LİNEER ile/||/<> NON-LİNEER

( Lineer denklemler süperpozisyon ilkesine uyar İLE non-lineer denklemler uymaz )

( Laplace tarafından 1799 yılında keşfedildi/formüle edildi. (Ülke: Bilinmiyor) (Alan: matematik) )


- LİNKAGE İZOMERİ ile/||/<> İYONİZASYON İZOMERİ

( Linkage SCN vs NCS, iyonizasyon [Co(NH₃)₅Br]SO₄ vs [Co(NH₃)₅SO₄]Br. )

( Formül: Bağlanma İLE pozisyon )


- LİOUVİLLE TEOREMİ ile/||/<> ENERJİ KORUNUMU

( Liouville faz uzayı hacmi korunur, enerji skaler korunur. )

( Formül: dρ/dt = 0 İLE dE/dt = 0 )

( Joseph Liouville tarafından 1838 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- LİOUVİLLE THEOREM ile/||/<> PİCARD THEOREM

( Liouville sınırlı entire sabit, Picard entire en çok 1 değer atlar. )

( Formül: Bounded entire İLE omitted values )


- LİPİDOMİCS ile/||/<> METABOLOMİCS

( Lipidomics lipid profilini incelerken İLE metabolomics tüm küçük molekül metabolitleri inceler )

( Formül: Lipid extraction )


- LİPOSOME İLE DENDRİMER İLE GOLD NP ile/||/<> İLAÇ TAŞIYICILAR

( Nanoboyutta ilaç iletim sistemleri. )

( Formül: EPR effect: Tumor targeting )


- LİPSCHİTZ İLE HÖLDER İLE UNİFORM ile/||/<> SÜREKLİLİK TÜRLERİ

( İşlevlerin farklı süreklilik dereceleri. )

( Formül: |f(x)-f(y)| ≤ L|x-y| )


- LİQUİD CRYSTAL İLE COLLOİD İLE FOAM İLE GRANULAR ile/||/<> YUMUŞAK MADDE

( Ara fazlı malzemeler. )

( Formül: kBT ~ interaction )


- LİQUİD CRYSTAL ile/||/<> ISOTROPİC LİQUİD

( Liquid crystal yönelimsel düzen gösteren sıvı fazken İLE isotropic liquid rastgele yönelimli molekülleri olan sıvıdır )

( Formül: Mesophase )


- LISA İLE PULSAR TİMİNG İLE KAGRA ile/||/<> GRAVİTASYONEL DALGA DEDEKTÖRLERİ

( Yerçekimi dalgası gözlem sistemleri. )

( Formül: h ~ 10⁻²¹ )


- LİSAN-I MÜNÂSİP (İLE)[Ar.] değil/yerine/= UYGUN BİR DİL (İLE)


- LİSANS[İng. < LICENCE] değil/yerine/= YETKİ BELGESİ / YETKİNLİK


- LİSE[Fr.] değil/yerine/= BİLGİTEY


- LİSTE[İng. < LIST] yerine DİZİN/DİZELGE/DÖKÜM


- LİTERATÜRDEN PAY ALMAK ile/ve/<> LİTERATÜRE KATILMAK


- LİTİK DÖNGÜ ile/||/<> LİZOJENİK DÖNGÜ

( Litik hemen göze parçalar, lizojenik DNA'ya entegre uyur )

( Formül: Lysis İLE prophage )


- LİTOLOJİ[Fr., İng.] değil/yerine/= TAŞBİLİM


- LİVİNG POLİMERİZASYON ile/||/<> KLASİK

( Living sonlandırma yok PDI~1, klasik geniş dağılım. )

( Formül: Kontrollü İLE rastgele )


- LİYÂKAT ve/||/<>/> SALÂH


- LİZOZOM İLE PEROKSİZOM İLE PROTEAZOM ile/||/<> YIKIM ORGANELLERİ

( Göze içi yıkım ve geri dönüşüm merkezleri. )

( Formül: pH: Lizozom ~4.5-5.0 )


- LİZOZOM ile/||/<> PEROKSİSOM

( Lizozom sindirim asit pH İLE peroksisom H2O2 detoks. )

( Formül: Sindirici İLE katalaz )


- LİZOZOM ile/||/<> PEROKSİZOM

( Lizozom sindirim İLE peroksizom detoksifikasyon yapar )

( Formül: pH4-5 İLE H₂O₂ )


- l/L ile L ile La ile la[İt.]

( Türk abecesinin on beşinci yazacı/harfi. Sesbilim bakımından, dişeti ünsüzlerinin ötümlüsüdür. İLE Romen rakamları dizisinde, 50 rakamını gösterir. İLE [kimya] Lantan'ın simgesi. İLE [müzik] Gam (ll) dizisinde, "sol" ile "si" arasındaki ses. | Bu sesi gösteren nota imi. )


- LOCAL MAXİMUM ile/||/<> GLOBAL MAXİMUM

( Local yakın maksimum, global tüm domain maksimum. )

( Formül: Neighborhood İLE entire domain )


- LOD İLE LOQ İLE LİNEER ARALIK ile/||/<> ANALİTİK PERFORMANS

( Analitik yöntemin performans parametreleri. )

( Formül: LOD = 3σ/S )


- LOGARİTMA ile/||/<> ÜSTEL FONKSİYON

( Logaritma ve Üstel Fonksiyon arasındaki ilişki )


- LOGOS ve DİLBİLGİSİ


- LOGOS ile GEOMETRİ


- LOGOS = LEGEIN[Yun.] = SÖYLEMEK, KONUŞMAK, DEYİ


- LOHUSA HUMMASI ÖNLEME ile/||/<> MODERN ENFEKSİYON KONTROLÜ

( Semmelweis el yıkama ile lohusa hummasını önledi İLE modern enfeksiyon kontrolü çok boyutlu yaklaşım kullanır. Semmelweis 1847'de el yıkamanın önemini kanıtladı İLE ancak mikrop kuramı kabul edildikten sonra anlaşıldı. Semmelweis zamanında reddedildi İLE ölümünden sonra haklılığı anlaşıldı. )

( Ignaz Semmelweis tarafından 1847 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1818-1865) (Ülke: Macaristan) (Alan: Obstetrik, Hijyen) (Önemli katkıları: El yıkamanın önemini keşfetti, lohusa hummasını önleme, hijyen kavramını tıbba soktu) )


- LOJİ >< MİSOLOJİ


- LOKMANIN TADI ile/ve/||/<>/> YEMEĞİN TADI

( Ne kadar çok çiğnersek. İLE/VE/||/<>/> Ne kadar az yersek. )

( Yediğini, iç; içtiğini, ye! İLE/VE/||/<>/> Çok yiyen, az tad alır; az yiyen, çok tad alır. )


- LONGEVİTY RESEARCH ile/||/<> DİSEASE RESEARCH

( Longevity research yaşlanma sürecini yavaşlatma odaklıyken İLE disease research spesifik hastalık tedavisi odaklıdır )

( Formül: Aging mechanisms )


- LOOP İLE STRİNG İLE ASYMPTOTİC SAFETY İLE CAUSAL SETS ile/||/<> KUANTUM GRAVİTY ADAYLARI

( Kuantum ve gravitasyonu birleştirme yaklaşımları. )

( Formül: lp = √(ℏG/c³) )


- LOOP QUANTUM GRAVİTY ile/||/<> STRİNG THEORY

( Loop quantum gravity uzayın atomik yapısını öngörürken İLE string theory ekstra boyutlar gerektirir )

( Formül: A_i^a(x) )


- LORENTZ DÖNÜŞÜMÜ ile/||/<> GALİLEİ DÖNÜŞÜMÜ

( Lorentz göreli (c sabit), Galilei klasik (v << c) dönüşümdür. )

( Formül: γ = 1/√(1-v²/c²) )


- LOTKA-VOLTERRA İLE MAY İLE ROSENZWEİG ile/||/<> POPÜLASYON DİNAMİĞİ

( Ekolojik sistemlerin matematik modelleri. )

( Formül: dx/dt = ax - bxy )


- LOTKA-VOLTERRA MODELİ ile/||/<> SIR MODELİ

( Lotka-Volterra avcı-av, SIR salgın yayılımı )

( Formül: dx/dt = αx - βxy (L-V) İLE dS/dt = -βSI (SIR) )

( Alfred Lotka tarafından 1920 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- LOUIS COTURAT ve/||/<> HENRI POINCARÉ

( 17 Ocak 1868 - 03 Ağustos 1914 AND/||/<> 29 Nisan 1854 - 17 Temmuz 1912 )


- LTP İLE LTD İLE PLASTİSİTE ile/||/<> SİNAPTİK DEĞİŞİM

( Öğrenmenin nöral temelleri. )

( Formül: NMDA → Ca²⁺ → LTP )


- LTP İLE LTD İLE STDP ile/||/<> SİNAPTİK PLASTİSİTE

( Sinaps gücü değişim mekanizmaları. )

( Formül: NMDA → Ca²⁺ → CaMKII )


- LU İLE QR İLE SVD ile/||/<> MATRİS AYRIŞTIRMALARI

( Matrisleri faktörlere ayırma yöntemleri. )

( Formül: A = UΣV^T (SVD) )


- LUP[İng. < LOOP] değil/yerine/= DÖNGÜ


- LÜTUF/İHSAN/ATIFET/İNAYET değil/yerine/= KAYRA/İYİDEM/KUTBAĞIŞ/KUTYARDIM


- LÜTÛF ile/ve/||/<> SIR


- LÜZUM ile/ve/||/<> ELZEM


- LYAPUNOV ÜSTELİ ile/||/<> ENTROPİ

( Lyapunov hassas bağımlılık λ>0, entropi termodinamik düzensizlik. )

( Formül: e^(λt) ayrışma )


- M.Ö. ile/ve/değil/||/<>/< G.Ö.

( Milattan önce. İLE/VE/DEĞİL/||/<>/< Günümüzden önce. )


- MAA-MÂ-FÎH[Ar.] ile BİNÂEN ALEYH[Ar.]

( Bununla birlikte, (b)öyle iken, (b)öyle ise de. İLE Bunun üzerine, bundan dolayı. )


- MAAN ile/||/<> MARÛF

( Beraber, birlikte. İLE/||/<> Herkesçe bilinen. )


- MAARİF/Çİ[Ar.] değil/yerine/= EĞİTİM/Cİ


- TAPINAK/MÂBED[Ar.] ile/ve/değil/||/<>/>/< BETİKLİK/KÜTÜPHANE


- MÂBEYAN ile/||/<> MÂBEYİN ile/||/<> SELÂMLIK

( Konaklarda, harem ile selâmlık arasındaki daire. İLE/||/<> Sultan sarayında harem dairesi ile dış daireleri arasındaki bölüm. İLE/||/<> Saray, köşk ve konaklarda erkeğin bulunduğu ve erkek konukların alındığı bölüm. )


- MACHİNE LEARNİNG THEORY ile/||/<> CLASSİCAL STATİSTİCS

( Machine learning theory büyük veri setlerinde örüntü tanıma odaklıyken İLE classical statistics hipotez testi ve parametre tahmini odaklıdır )

( Formül: PAC learning )


- MACLAURİN ile/||/<> SERİSİ

( Maclaurin serisi açılımı )

( Colin Maclaurin tarafından 1742 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1698-1746) (Ülke: İskoçya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Maclaurin serisi) )


- MADDE VE HAREKET ile/ve MADDE YA DA HAREKET ile/ve MADDE İLE HAREKET


- MADDE ile/||/<> ANTİMADDE

( Madde pozitif enerjili İLE antimadde negatif yüklü karşı parçacıklardır )

( Formül: e⁻ İLE e⁺ )

( Paul Dirac tarafından 1928 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- MADDE ile/||/<> BİLİNÇ

( Tarihsel materyalizm )

( Karl Marx tarafından 1848 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1818-1883) (Ülke: Almanya) (Alan: Felsefe, Ekonomi) (Önemli katkıları: Diyalektik materyalizm, komünizm) )


- MADDE ile/ve/||/<>/> CİSİM ile/ve/||/<>/> SÛRET

( Yayılan. İLE/VE/||/<>/> Maddenin biçim almış durumu. İLE/VE/||/<>/> ... )


- MADDE ile/ve MADDETÜ'N-MUAYYENE MADDE


- MADDE > MEVCUD > VUCUD


- MADDE ile/ve SÛRET

( Cins. İLE/VE Fasıl. )

( MADDE: Olma ve olmama olanağı. )


- MADDE ile/ve/||/<>/> SÛRET ile/ve/||/<>/> CİSİM ile/ve/||/<>/> NEFS ile/ve/||/<>/> AKIL


- NESNENİN:
ÜÇ DURUMU ile/ve/değil ONBEŞ DURUMU


- MADDÎ İKRAM ile/ve/<>/|| MANEVÎ İKRAM

( Anımsayamayabiliriz. İLE/VE/<>/|| Unutmayız. )


- MADEM EĞER ÖYLEYSE" değil ÖYLEYSE (ya da MADEM ÖYLE)


- MAGNETİC LEVİTATİON ile/||/<> ELECTROMAGNETİC LEVİTATİON

( Magnetic levitation kalıcı mıknatıs alanlarıyla yüzdürme yaparken İLE electromagnetic levitation elektromanyetik bobinlerle yüzdürme yapar )

( Formül: Meissner effect )


- MAGNETİC MONOPOLE ile/||/<> ELECTRİC CHARGE

( Magnetic monopole tek kutuplu manyetik yük olacakken İLE electric charge bilinen elektriksel temel yüktür )

( Formül: Dirac quantization )


- MAGNETOHYDRODYNAMİCS ile/||/<> FLUİD DYNAMİCS

( Magnetohydrodynamics iletken akışkanların manyetik alanda davranışını incelerken İLE fluid dynamics sadece akışkan mekaniğini inceler )

( Formül: Lorentz force )


- MAGNON İLE PHONON İLE PLASMON İLE POLARON ile/||/<> KUASİPARÇACIKLAR

( Kollektif uyarılmalar. )

( Formül: ω = ck (phonon) )


- MAHÂRET ile/ve/||/<> HAMARAT

( Beceri. İLE/VE/||/<> Ev işlerinde, çok çalışkan ve becerikli kadın. )


- MAHDUT[Ar. < HADD] ile/ve/||/<>/>/< MAZBUT[Ar. < ZABT]


- MAHDUT[Ar.] değil/yerine/= SINIRLANMIŞ


- MAHFÛZ[Ar. < HIFZ] ile MAHFÛZ[Ar.]

( Saklanmış, hıfz olunmuş. | Korunmuş, gözetilmiş. | Gizlenmiş. | Ezberlenmiş. İLE Alçalmış. )


- MAHFUZ[Ar.] değil/yerine/= KORUNAN/KORUNMUŞ/SAKLANMIŞ/SAKLI


- MAHFUZ[Ar.]["MAFUZ" değil!] değil/yerine/= SAKLANMIŞ/KORUNMUŞ

( MAHFUZEN: Gözaltında olarak. )


- MAHİYET[Ar.] ile MAİYET[Ar.]

( Öz. İLE Tören alayı. )


- MAHİYET ile/ve/||/<> MUHTEVÂ


- MAHKÛM (OLMAK) ile/ve MECBUR (OLMAK)


- MAHREK[Ar. < HAREKET] ile MAHREK[Ar.]

( [mat.] Hareketli bir noktanın güttüğü yol. | Bir gök nesnesinin hareketinde, ağırlık merkezinin geometri bakımından yeri, yörünge. [Fr. ORBITE] İLE Yakacak yer. )


- MAHRÛMİYET ile/ve/||/<>/> MAĞDURİYET


- MAHSUBEN[Ar.] ile/değil BİNAEN[Ar.]

( Sayılca. İLE/DEĞİL Dayanarak. )


- MAİLLARD İLE CARAMELİZATİON İLE FERMENTATİON ile/||/<> GIDA REAKSİYONLARI

( Pişirme ve işlemedeki kimyasal değişimler. )

( Formül: Amino asit + Şeker → Aroma )


- MAJOR ARC ile/||/<> MİNOR ARC

( Major büyük yay >180°, minor küçük yay <180°. )

( Formül: Greater İLE less than semicircle )


- MAJORANA FERMİYON ile/||/<> ELEKTRONLAR

( Majorana fermiyon kendi antiparçacığıyken, elektron ayrı antiparçacığa (pozitron) sahiptir )

( Formül: ψ = ψ† )


- MAJORANA İLE WEYL İLE DİRAC İLE ANYONS ile/||/<> EGZOTİK KUASİPARÇACIKLAR

( Topoljik madde fiziği. )

( Formül: γ = γ† (Majorana) )

( Paul Dirac tarafından 1928 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- MAKADÎR-İ MÜŞTEREKE[Ar.] ile MAKADÎR-İ MÜTENÂSİBE[Ar.]

( Aynı ölçü ile ölçülebilen miktarlar. İLE Orantılı çokluklar. )


- MAKİNA YAPMAK ile/ve/değil/||/<>/>/< MAKİNA YAPAN MAKİNA YAPMAK ile/ve/değil/||/<>/>/< "YAPAY ZEKÂ" ÜRÜNLERİ/ARAÇLARI GELİŞTİRMEK/OLUŞTURMAK


- MAKİNA ile/ve/değil MEKANİZMA


- MAKİNE ÖĞRENMESİ ile/||/<> DERİN ÖĞRENME

( Makine öğrenmesi genel, derin öğrenme çok katmanlı sinir ağları )

( Formül: y = f(Wx + b) İLE çok katmanlı f₁(f₂(...f_n(x))) )


- MAKİS[Ar. < KIYÂS] ile MÂKİS[Ar.]

( Kıyas edilebilir, benzetilebilir. İLE Duraksayan, mekseden. )


- MAKROCYCLİC KİMYA ile/||/<> CROWN ETHER KİMYASI

( Makrocyclic kimya büyük halka yapıları genel olarak incelerken İLE crown ether kimyası spesifik iyon bağlama halka yapılarını inceler )

( Formül: Makrocycle )


- MAKROSİKLİK ile/||/<> AÇIK ZİNCİR

( Makrosiklik crown/porfi rin, açık zincir en, dien. )

( Formül: Halka İLE lineer )


- MAKSAT/MAKSAD[Ar.] ile/ve/değil/||/<> MURAT/MURAD[Ar.]


- MAKSAT ve/||/<>/> ANLAM


- MAKSİMUM ile/||/<> MİNİMUM

( Maksimum en büyük İLE minimum en küçük değerdir )

( Formül: max İLE min )


- MAKTA'[Ar. < KIYÂS] ile MAKTAA[Ar.]

( Kesilen yer, bir şeyin kesildiği yer, eski kamış kalemlerin, yontulduktan sonra üzerine yatırılıp uclarının kesildiği, sert ağaçtan ya da kemikten yapılan alet. | [mat.] Kesit. | Bir gazel ya da kasîdenin son beyti. İLE Üzerinde kamış kalemin ucu kesilerek düzeltilen kemik, şimşir ya da madenden yapılmış alet. )


- MAKUL KUŞKU ile YETERLİ KUŞKU ile AĞIRLIKLI KUŞKU

( ... İLE Dava açmadaki belirleyeci. İLE ... )


- MAKUL ve/||/<>/> MAKBUL

( Akılcı, akla uygun. VE/||/<>/> Kabul edilir/edilebilir. )


- MÂKUL ile/ve MEŞRÛ

( Usa/akla uygun olan. | Akıllıca iş gören, mantıklı. | Aşırı olmayan, uygun, elverişli. İLE/VE/+/||/<> Yasanın, kamu vicdanının ve dinin doğru bulduğu. )


- MAKULÂT[Ar. < MAKULE]["ku" uzun okunur] ile MA'KULÂT[Ar. < MA'KUL]["ku" uzun okunur] ile ME'KÛLÂT[Ar.]

( Takımlar, çeşitler, sınıflar/kategoriler. İLE Aklın uygun bulduğu, akıl ile bilinen şeyler. [Fr. PRÉDICABLES] İLE Yiyecekler. )


- MALDI ile/||/<> ESI

( MALDI lazer matriks büyük İLE ESI sprey yumuşak çoklu yük. )

( Formül: Katı İLE çözelti )


- MALİK ASİT ile SİTRİK ASİT/LİMON ASİDİ

( ... İLE Birçok meyve ve sebzede, serbest durumda ya da potasyum, kalsiyum tuzu olarak bulunan, hafifçe mayalanmış limon suyunun, kaynar durumdaki kalsiyum karbonatla işlenmesinden elde edilen asit. )


- MALİYETİN ...:
"BÜYÜMESİ" değil ARTMASI


- MÂLUM ile/ve ÂŞİKÂR


- MA'LÛM[Ar. < İLM | çoğ. MA'LÛMAT] < BİLİNEN, BELİRLİ


- MALUMUN ...:
İLÂNI değil İLÂMI


- MALUMUNUZ ... ile/ve/değil/yerine/<> ANIMSARSANIZ ...


- MALUMUNUZ ... ile/ve/değil/yerine/<> BİLDİĞİNİZ GİBİ


- MALZEME ile/ve VERİ


- MAMDANİ YÖNTEMİ ile/||/<> SUGENO YÖNTEMİ

( Mamdani çıktıda bulanık kümeler, Sugeno çıktıda fonksiyonlar kullanır )

( Mamdani ve Sugeno tarafından 1975 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1942-2010) (Ülke: İran-İngiltere) (Alan: Kontrol Teorisi) (Önemli katkıları: Mamdani bulanık kontrol sistemi) )


- MAMMALİA ile/||/<> AVES

( Mammalia memeli süt İLE aves kuş tüy uçma. )

( Formül: Milk İLE feathers/flight )


- MA'NÂ[Ar. çoğ. MAÂNÎ] ile MÂNÂ[Ar.]

( Anlam. | İç, iç yüz. | Düş/rüya. | Akla yakın neden. İLE Eş, benzer. )

Bugün[17 Kasım 2025]
itibarı ile 11.290 başlık/FaRk ile birlikte,
11.290 katkı[bilgi/açıklama] yer almaktadır.
(28/47)
SÖZLER

Bilgilerin örgün birliği.

Bilim, nesneler karşısında yöntemli bilgidir.

Bilim, gerçeğin edebiyatıdır.

Bilim, bize geleceği vaad eder.

Bilim, yalnızca doğanın matematiksel davranışını ortaya koyan yasalardan oluşur.

Bilim bir hayal değildir, fakat onun bize vermediği şeyleri başka bir yerde bulacağımızı sanmak hayaldir.

Bilimin en önemli özelliği doğanın içinde kalmaktır.

Dış etkiler üstüne giriştiği mantık-deney işlemler bütünü.

"Ne tür bir bilgi gereklidir?" sorusunun yanıtı ancak "Bilimsel bilgi"de çözülecektir.

İnsan ancak bilimsel bilgi yoluyla nesne, olay ve olgulara egemen olmayı başarmaktadır.

Bilimsel ol ve bekle!

Gerçek bilim, her şeyin üstünde şüphe etmeyi ve cahil olmayı öğretir.

Evren matematiksel yapıdadır. Bilimin konusu olan doğa, matematiksel niteliklere sahip, bölünmez küçük parçacıklar olan atomlardan yapılmıştır. Doğada meydana gelen tüm değişiklikler, bu atomların birleşmesi, ayrılması ve hareketlerinden oluşur.

Hiçbir bilim, o bilimi yaparkenki araçları sorgulamaz.

Her bilim cevherin bir sunumunu inceler.

İlmin başı soğandan acı, sonu baldan tatlıdır.

İlmin yarısı aşk, yarısı okumaktır.

İlim sohbetle olur, kitaptan bilgi devşirilir.

Dili bilimden ayrı düşünmek veya bilimi dilden ayrı düşünebilmek olanaksızdır.

Sosyoloji en fazla metodu içeren, fakat en az çözümü olan bilimdir.

Matematik, doğanın sırlarını açacak tek anahtar olacaktır.

Terimlerle yapılmaya çalışılan bilim, ancak o terimi bilenler arasında yapılabilir.

İlim kesb ile rütbe-i rif'at arzu-yı muhal imiş ancak
Aşk imiş ne var âlemde ilim bir kıyl u kal imiş ancak

YANILGI

Greater Idaho Falls Bilim Fuarı'nda, bir lise öğrencisi, yöre insanlarını hazırladığı Projeyi imzalamaya davet etti. Delikanlı, "dihydrogen monokside" adlı maddenin kullanımının tümüyle yasaklanmasını, mümkün olmadığı takdirde çok sıkı kontrolünü istiyordu. Maddenin zararlarını, duvarlara astığı afişle açıklıyordu:

1- Yoğun terlemelere ve kusmalara sebep olabilir.
2- Doğaya büyük zararlar veren asit yağmurlarının ana unsurudur.
3- Gaz haline geçmiş hali, çok ciddi yanıklara sebep olabilir.
4- Kazara solunması, ciğerlere dolması ölüme yol açar.
5- Erozyona yol açar.
6- Otomobil frenlerinin etkinliğini azaltır.
7- Ölümcül kanser tümörlerinin hepsinin içinde bulunmuştur.

Bir saat içinde tam 50 bilim fuarı meraklısı insan delikanlının kampanya açtığı standı ziyaret etti. 43 kişi, yasaklama isteğini şiddetle desteklediler. 6 kişi kararsız kaldı. Sadece bir kişi yasaklanması istenen "dihydrogenmonokside" in H2O, yani hayatın can damarı "Su" olduğunu söyledi. Delikanlının bu projesi "Ne kadar kolay aldatılabiliyoruz" yarışmasının birincisi ilân edildi!...
Delikanlı, "Amacım, kolayca saptırılmış, saçma bilimsel cümleciklerle insanların nasıl yanlış koşullandırılabildiklerini göstermek istedim" dedi.

KAÇ SAAT ÇALIŞIYORSUN?

Seksen yaşını aşmış bir akademisyenin, odasındaki duvarda fotoğrafı asılı duran hocası ile arasında geçen bir konuşma, belki de başarısının sırrını, başka bir deyişle ilmin görkeminin sırrını veriyordu:

"Günde kaç saat çalışıyorsun?"

Vereceği rakamın etkisinden emin olan akademisyen, ikirciksiz şöyle der:
"Onyedi saat Hocam!"

Yüzünü ekşiten hocası,
"Günde onyedi saat çalışarak âlim olamazsın!"
diye karşılık verince şaşıran akademisyen:

"Peki Hocam! Âlim olmam için günde kaç saat çalışmam gerekiyor?" diye sorar.

Hocası'nın yanıtı ilginç, bir o kadar da çarpıcıdır:

"Benim hocam günde 26 saat çalışırdı;
ben ancak 25 saat çalışabiliyorum;

senin de âlim olmak için günde en az 24 saat çalışman gerek!"


Sayın İhsan FAZLIOĞLU'na, Ahmet ÇORAK'a, Baha Zafer'e, Ayhan Çitil'e, Tahir ÖZAKKAŞ'a, Doğan CÜCELOĞLU'na, Metin BOBAROĞLU'na, Kayıhan ŞAHİNOĞLU'na, Haluk BERKMEN'e, Mehmet Aşık'a, Mustafa ÖZEL'e, Ahmet DAVUTOĞLU'na, Kâzım MERTEK'e, İlber ORTAYLI'ya, Şinasi ve Gönül TEKİN'e...
Burhan OĞUZ'a, Ali DEMİRSOY'a, Lütfi YALÇINKAYA'ya, Galip ERDEM'e, Cevdet KUDRET'e, Ahmet ARVASÎ'ye, Osman TURAN'a, İsmail SAİB SENCER'e, İbn'ül Emin Mahmut KEMAL'e, Süheyl ÜNVER'e...
Ali KUŞÇU'ya, İbn-i SİNÂ'ya...
EINSTEIN'a, POPPER'a, PASTEUR'e, LAVOSIER'e, BOYLE'a...
HYPATIA'ya
PORTRELER GALERİSİ programına...
BSV'ye ve AAV'ye...
tarihteki, (adı/kendi bilinsin/bilinmesin, kaydı bulunsun/bulunmasın), doğrudan ya da dolaylı olarak
Felsefe, Bilim ve Sanata hizmeti/katkısı/çabası/desteği olmuş herkese...
paylaşımları/katkıları için çok teşekkür ederiz...