D ile başlayan FaRkLaR

- BRONZ[Fr.] değil/yerine/= TUNÇ/ÇODIN[dvnlgttrk]

( Genellikle %1-10 kalay ve %90-99 bakırdan oluşan bir alaşım. [Günümüzde, kalay içermeyen alaşımlar için de bronz adı kullanılmaktadır. Alüminyum/manganez/berilyum bronzu gibi.] )

- BROWNİAN İLE DİFÜZYON İLE OSMOZ ile/||/<> TAŞINIM FENOMENLERİ

( Parçacık ve molekül hareketleri. )

( Formül: D = kT/6πηr )

- BROWNİAN MOTİON ile/||/<> POİSSON PROCESS

( Brownian sürekli Gaussian, Poisson sıçrama say. )

( Formül: Continuous Gaussian İLE jump counting )

( Carl Friedrich Gauss tarafından 1801 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- BRUSELLOZ ile/||/<> TÜBERKÜLOZ

( Brusella bakterisinin neden olduğu, genellikle hayvandan insana bulaşan bir bulaş. İLE/||/<> Mycobacterium tuberculosis bakterisinin neden olduğu, genellikle akciğerleri etkileyen bir bulaş. )

- BRÜT ÜCRET ile/ve NET ÜCRET

- BSL-1 İLE BSL-2 İLE BSL-3 İLE BSL-4 ile/||/<> BİYOGÜVENLİK SEVİYELERİ

( Biyolojik risk sınıflandırması. )

( Formül: Containment levels )

- BU ÇERÇEVEDEN ..." değil BU ÇERÇEVEDE / BU PENCEREDEN ...

- BU DA VAR ile/ve/||/<>/> YOK ARTIK

- BU DÜNYADA OLMAK ile/ve/değil/yerine BU DÜNYADAN OLMAMAK

- BU/ŞU/O "HÜKÜM", MUTLAK BUTLÂN İLE MALÛLDÜR ile/ve/||/<> İNSAN, NİSYAN İLE MALÛLDÜR

- BU KADAR YETKİLERİN, ... değil BU KADAR YETKİNİN, ...

- BU NE(DİR)? ile/ve BU NE İŞE YARAR?

( Çocuk sorusu. İLE/VE Yetişkin sorusu. )

( Question of child. VS./AND Question of adult. )

( WHAT (IS) THIS? vs./and WHAT WORTH OF THIS? )

- BU ŞARKIYI BİL(M)İYORUM ile/ve/değil BU ŞARKININ SÖZLERİNİ BİL(M)İYORUM

- BU YANIYLA ile/ve/değil BU ANLAMIYLA

- BU ile BU
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Bu. İLE Buğu, buhar. )

- BU ... ile ... (/BU ŞEY ile ŞEY)

( Betimleme/Tasvir/Tasavvur. İLE Kavram. )

- BUALİ ŞELÂLELERİ -ile

( Orta Afrika Cumhuriyeti'nde bulunan, dünyanın en geniş 4. şelâlesi olarak bilinen şelâle. )

- [ne yazık ki]
"BU/BUNA" ile/ve/||/<> "BUNLAR/A"

( Kişilere/topluluklara, hiçbir zaman ve zeminde/koşulda, "bu, bunlar" diye seslenilmez, örnek verilmez! Büyük yanlıştır! Çok ayıptır! )

- BÜC[Fars.] ile BÜCC[Ar.] ile BÜÇ[Ar.]

( Keçi. İLE Kuş yavrusu, palazı. İLE Ağzın iç tarafı, avurt. )

- BUÇGAK/BUÇGAQ ile BUÇGAK/BUÇGAQ ile BUÇGAK/BUÇGAQ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Dünyanın dört yönünden biri.{/YER BUÇGAKI] İLE Köşe ya da benzeri bir şey. İLE Devenin baldır derisi. )

- BU'D[Ar.] ile BÛD[Ar.]

( Uzaklık. | Aralık. | Boyut. İLE Varlık. )

- BUDA-DHARMA[Sansk.] = BUDA-DHAMMA[Palice]

( Aydınlanmış Bilgelik. )

- BUDGET[İng./Fr.] :/yerine BÜTÇE

( Devletin, bir kuruluşun, bir aile ya da birinin gelecekteki belirli bir süre için tasarladığı gelir ve giderlerinin tümü. | Devlet ve öteki kuruluş veya toplulukların belirli bir dönem içindeki gelir ve giderlerinin oranlama niceliklerini önceden belirleyen, onaylayan ve bu işlemlerin yapılmasına izin veren yasa ya da karar. | Bir senelik varidat ve masarifin muvazenesi. )

- BUDURSÎN = BILDIRCIN
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- BUDUŞMAK/BUDUŞMAQ ile BUDMAK/BUDMAQ ile BUDUTMAK/BUDUTMAQ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Nesnenin ikiye ayrılması. İLE Donmak, donarak ölmek. İLE Birinin donarak olmasına neden olmak. )

- BUGA = SARIG/BÖZ BUGA
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Hindistan'dan getirilen bir ilaç.[Genellikle sarı ya da kızıl-kahve renktedir.] )

- BUĞDAY BİTİ ile BUĞDAY GÜVESİ

( Yarımkanatlılardan, gövdesi yeşil, başı siyah, ekinlere zararlı bir böcek, ekinbiti. İLE Tahıla zarar veren küçük bir kelebek. )

( SITOPHILUS GRANARUS cum TINEA GRANELLA )

- BUĞDAY ile/ve/||/<>/> BUĞDAY ÇORBASI / GENDÜME/GENDİME (AŞI)

- BUĞDAY ile KARAKILÇIK BUĞDAYI

( ... İLE Kılçıkları siyah olan, kırmızı ya da beyaz, sert taneli buğday. )

- BUĞDAYPASI ile BUĞDAYSÜRMESİ

( Pasmantargillerden, asalak bir mantar. | Bu mantarın, buğday ve benzeri bitkilerin yapraklarında oluşturduğu hastalık. İLE Buğday başaklarında oluşan ilkel mantar. | Bu mantarın yol açtığı hastalık. )

( PUCCINIA GRAMINISI cum TILLETIA TRITICI )

- BUĞRA/CEMEL/BAÎR/LÖK ile/ve/||/<> MAYA

( Eril deve. | Damızlık deve. İLE/VE/||/<> Dişil deve. )

( ECMÂL[< ECMEL]: Eril develer. )

( LÖK: Yedi yaş üstü deve. [Lök gibi oturmak.] )

- BÜGÜ ile BİLGE
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Bilge )

- BUĞULU CAM ile BUZLU CAM

- BUGURDA ile SAÇ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Kıvırcık saç. İLE Saç. )

- BUHÂR değil/yerine/= BUĞU

- BUHAR ile ÇÜRÜK BUHAR

( ... İLE İşlemlerde, geri dönen su buharı. )

- BUHARA HALISI ve/<> SÜZANE KİLİMİ

( ... VE/<> Genç kızlar, çeyizleri için üç parça olarak kendileri hazırlamaktadır. )

- BUHARLAŞMA ISISI ile/||/<> ERİME ISISI (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Buharlaşma sıvı-gaz, erime katı-sıvı dönüşüm enerjisidir )

( Formül: Lv İLE Lf )

- BUHARLAŞMA ile/||/<> KAYNAMA

( Her sıcaklıkta ve yüzeyden. İLE/||/<> Belirli sıcaklıkta ve tüm oylumdan. )

( Formül: Pbuhar < Patm İLE Pbuhar = Patm )

- BUHÛ'[Ar.] ile BUHÛH[Ar.]

( Alçakgönüllülükle hakkını isteme. İLE Ses kısıklığı. )

- BUHÛL[Ar.] ile BUHUR, BUHÛR[Ar.]

( Cimrilik. İLE ... )

- BUHUR[< BAHR]:
DENİZLER -<

- BUHUR[Ar. < BAHR] ile BUHÛR[Fars.]

( Denizler. İLE Tütsü. )

- BUJİN = ÇÖPLEME
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Çok parçalı ve koyu yeşil yapraklı otsu bir bitki. )

- BUJİTERİ değil BİJUTERİ

- BÜK ile BÜK[Argu]
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Fundalık. İLE Köşe. )

- BUKA/BUQA ile BUKAÇ/BUQAÇ ile BUKAÇ/BUQAÇ ile BUKAGU/BUQAGU ile BUKAK/BUQAQ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Boğa. İLE Çömlek ya da güğüm.[EŞİÇ BUKAÇ/EŞİÇ BUQAÇ: Tencere-tava.] İLE Bir dağ geçidinin adı. İLE Hırsızlara vurulan pranga. İLE Kursak. )

- BUKALEMUN ile AKDENİZ BUKALEMUNU

- BUKALEMUN ile CÜCE BUKALEMUN

( ... İLE Güney Afrika'da yaşarlar. )

( ... İLE Gördükleri her dişi ile çiftleşme isteği ve uğraşı içinde olurlar. )

- BUKALEMUN ile LABORT BUKALEMUNU

- BÜKE ile/||/<> BÜK

( Yöresi ormanlık yüksek ve çıplak tepe. İLE/||/<> Sık çalılık, fundalık. )

- BÜKEN ile BÜKRİ ile BÜKTEL
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Karpuz. İLE Herhangi bir şeyin eğrilmiş, bükülmüş durumu. İLE Orta boylu. )

- BUKLE değil KUPLE[İng. < COUPLE] [bunların yerine ÇİFT/BEYİT]

- BUKLE(T)[Fr.] değil/yerine/= LÜLE[Fars.]

( ... YERİNE Bükülmüş, dürülmüş şey. | Bir akarsu ölçü birimi. | Saç kıvrımı. | Su akan, musluksuz boru. )

- BÜKMEK ile BURMAK

- BÜKMEK ile/ve/değil/yerine/||/<>/> DÖNÜŞTÜRMEK

- BUKÛKET-ÜS-SAYF[Ar.] ile BUKÛKET-ÜŞ-ŞİTÂ'[Ar.]

( Yaz mevsiminin en sıcak zamanı. İLE Kışın en soğuk zamanı[zemherir]. )

- BÜK(ÜL)MEK ile BURK(UL)MAK

- BÜKÜM/MÜKİM/MÜKİN = KADIN
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- BULA BULA (...YI [MI] BULMAK[?]) -ile

- BULAK/BULAQ ile BULAK/BULAQ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Sırtı geniş at. İLE Bir Türk kavmi. )

- Bulamazsan "71'inci bir neden vardır! diye düşün öyle KONUŞ!!!

- BULAN ile BULAN
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( İri yarı, vahşi bir hayvan.[Kıfçak ülkesinde][Küp gibi içi oyuk, yukarı kalkık bir boynuzu vardır. Kar ya da yağmur burada toplanır. Dişisi diz çöker, erkek de onun boynuzundan su içer. Erkeği de diz çöktüğünde dişisi boynuzundan su içer.] İLE Aradığını ulaşan kişi. )

- BULANIK ANLAM ile BULANIK ANLAMLI

( AMBIGUITY vs. AMBIGUOUS )

- BULANIK BİRLEŞİM ile/||/<> BULANIK KESİŞİM

( Birleşim maksimum operatörü (∨), kesişim minimum operatörü (∧) kullanır )

( Formül: μA∪B = max(μA İLE μB) İLE μA∩B = min(μA İLE μB) )

( Lotfi A. Zadeh tarafından 1965 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1921-2017) (Ülke: Azerbaycan/ABD) (Alan: Matematik, Bilgisayar) (Önemli katkıları: Bulanık mantık, bulanık kümeler) )

- BULANIK DENEYİMDEN BİLGİ ile/ve İMLERDEN VE SÖZCÜKLERDEN BİLGİ

( Birinci türden bilgi. )

( Yanlışın biricik nedenidir. )

( Knowledge of the first kind.
KNOWLEDGE BY FUZZY-EXPERIENCE vs./and KNOWLEDGE BY SIGNS AND WORDS )

( COGNITIO AB EXPERIENTIA VAGA )

- BULANIK İLİŞKİ ile/||/<> BULANIK KOMPOZİSYON

( İlişki iki küme arası bağıntı, kompozisyon ilişkilerin birleştirilmesi )

( Formül: R∘S )

- BULANIK KURAL TABANI ile/||/<> UZMAN SİSTEM

( IF-THEN kuralları ile çalışır, uzman bilgisini modeller )

- BULANIK TÜMLEYEN ile/||/<> BULANIK FARK

( Tümleyen 1-μ(x), fark kümeleri arasındaki çıkarma işlemi )

( Formül: μĀ(x) = 1 - μA(x) )

( Lotfi A. Zadeh tarafından 1965 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1921-2017) (Ülke: Azerbaycan/ABD) (Alan: Matematik, Bilgisayar) (Önemli katkıları: Bulanık mantık, bulanık kümeler) )

- BULANIK ile/||/<> ÇIKARIM

( Mamdani ve Sugeno bulanık çıkarım sistemleri )

( Mamdani ve Sugeno tarafından 1975 yılında keşfedildi/formüle edildi. (Ülke: Bilinmiyor) (Alan: matematik) )

- BULANIK ile/ve/||/<> KARIŞIK

- BULANIKLAŞTIRMA ile/||/<> DURULAMA

( Bulanıklaştırma (fuzzification) kesin değeri bulanık yapar İLE durulama (defuzzification) bulanık değeri kesinleştirir )

( Lotfi A. Zadeh tarafından 1973 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1921-2017) (Ülke: Azerbaycan/ABD) (Alan: Matematik, Bilgisayar) (Önemli katkıları: Bulanık mantık, bulanık kümeler) )

- BULANMA ile/ve/değil BUNALMA

- BULANMA ile/ve/||/<>/> DURULMA

- BULANMAK ile/||/<>/> BULAŞMAK

- BULANTI ile/ve/||/<> BUNALTI

- BULAŞ/ENFEKSİYON ile/||/<> ENFLAMASYON/İNFLAMASYON

( Mikroorganizmaların gövdeye girmesi ve çoğalmasıyla oluşan sayrılıklar. İLE/||/<> Yangı. Gövdenin bir yaralanma ya da tahrişe karşı, zararlı uyarılara karşı verdiği savunma tepkisi. )

- BULAŞIK YIKAMADA:
AZ DETERJAN/SABUN ile/ve/değil/yerine/||/<>/< İYİ DURULAMA

- BULAŞMA ile AKIŞ

( TO SMUDGE vs. FLOWING )

- BULAŞMA ile/ve/değil/yerine/||/<> YANKILA(N)MA

- BULAŞMAK ile/ve ULAŞMAK

( TO SMUDGE vs./and TO REACH )

- BÜLBÜL[< Fars., Ar. | çoğ. BELÂBİL, ANDELÎB] ile/ve ÖTLEĞEN/ÇALIBÜLBÜLÜ

( ... İLE/VE Çalıbülbülü. )

( MÜRG-İ SEHERÎ ile/ve ... )

( MÜRG-İ BÂG/BÂM/ÇEMEN/HEZÂR/HOŞ-HÂN/SEHER/SEHER-HÂN/SUBH/ŞEB-ÂHENG/ŞEBHÂN/ŞEB-HÎZ/TARAB, HÂKİSTER[mecaz] ile/ve ... )

( LUSCINIA MEGARHYNCHOS cum SYLVIA COMMUNIS )

- BÜLBÜL ile SÖĞÜT BÜLBÜLÜ

- BULGAK/BULGAQ ile BULGAŞ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Yaklaşmakta olan bir düşmanın etkisiyle topluluğu saran korku ve kaygı. İLE Yaklaşmakta olan bir düşmanın etkisiyle topluluğu saran itaatsizlik durumu. )

- BULGAMAK/BULGAMAQ ile BULGANMAK/BULGANMAQ ile BULGAYUK/BULGAYUQ ile BULGAMA ile BULGAK/BULGAQ ile BULGAŞ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Bulandırmak. İLE Bulanma.[Suyun bulanması] İLE Bulanık. İLE Yağsız ve tatsız bulamaç.[yulaf lapası] İLE Yaklaşmakta olan bir düşmanın etkisiyle halkı saran korku ve kaygı. İLE Yaklaşmakta olan bir düşmanın etkisiyle halkı saran itaatsizlik durumu. )

- BULGUNA/MALGUNA[dvnlgttrk] ile/= ÇALI
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Esnek, kızıl renkli bir çalı.[Ilgın ağacına benzer.] )

- BULIT = BULUT
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- BULMAK/BULMAQ ile BULDUKMAK/BULDUQMAQ / BULDUKTI/BULDUQTI ile BULDUZMAK/BULDUZMAQ ile BULDUNI[Kençek]
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Bulmak. İLE Nesne/nin bulunması/bulundu. İLE Bulmasını sağlamak. İLE İçine kuru ya da yaş üzüm konan tatlı. )

- BÜLÛĞA ERMEK ile/değil RÜŞTÜNÜ İSPAT ETMEK

- BULUN ile BULNAMAK/BULNAMAQ ile BULNATMAK/BULNATMAQ ile BULUNG ile BULUŞ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Tutsak. İLE Düşmanı tutsak etmek. İLE Tutsak almayı emretmek. İLE Köşe. İLE Başka birinin yaptığı işten birinin elde ettiği kazanç. )

- BULUNÇ/VİCDAN[Ar.] ile/ve/<> BİLİNÇ

( CONSCIOUS vs./and/<< CONSCIOUSNESS )

- BULUNÇ/VİCDAN ve/||/=/<> TARİH

( Kişide. VE/||/=/<> Toplumda. )

- BULUNDUĞUN YER ile/ve/değil/yerine YÖNÜNÜN NERESİ OLDUĞU

- BULUNMAK ile/ve/||/<>/> TERK ETMEK

- BULUNTU ile/değil BULGU

- [ne yazık ki]
"BULUP DA BULAMAK"["BUNAMAK" değil!] ile/ve/||/<> "AZIP DA AZIMSAMAK"

- BULUŞ

( INVENTION )

- BULUŞ ile/ve/değil/||/<>/< TANIMLAMA

- BULUŞ ile YAKALAMA

( Ondokuzuncu yüzyılın en büyük buluşu, buluşun yöntemlerinin bulunmasıydı. )

( INVENTION vs. CATCH )

- BULUŞMA "NOKTASI" ile "KESİŞME NOKTASI"

- BULUŞMA = APPOINTMENT/MEETING[İng.] = RANDEVU/RENDEZ-VOUS[Fr.] = RENDEZVOUS/VERABREDUNG[Alm.] = APPUNTAMENTO[İt.] = CITA[İsp.]

- BULUŞMAK:
NESNE(SİN)DE ile NESİNDE/NEDENİNDE

- BULUŞMAK ile/ve UYUŞMAK

( TO MEET vs./and TO HARMONIZE )

- BULUŞMAK ile/ve UZLAŞMAK

( TO COME TOGETHER vs./and AGREEMENT )

- BULUT ve/||/<> BOYUT

( CLOUD and/||/<> DIMENSION )

- BULUT ile KARABULUT

( ... İLE Sıkıntı, felaket. )

- BULUT ile MERCİMEK BULUTU

- BULUTLU LEOPAR ile FORMOZA BULUTLU LEOPAR

( ile )

( ... İLE Tayvan'da görülmektedir. )

( ... vs. FORMOSAN CLOUDED LEOPARD )

( NEOFELIS NEBULOSA cum NEOFELIS NEBULOSA BRACHYURA )

- BÛM[Ar.] ile BÛN[Ar.]

( ... İLE Kolay. | Dip, nihâyet. | Rahim. )

- BÛM/E[Ar., Fars.] ile BÛM[Ar.]

( Baykuş. İLE Yer, toprak, yurt. | Sürülmemiş tarla. | Tabiat, huy. )

- BUMERANG ile/ve BURGAÇ/EĞRİM/GİRDAP[Fars.]/ANAFOR[Yun.]

( ... İLE/VE Bir engelle karşılaşan su ya da hava akımının, dönerek ve çukurlaşarak yaptığı çevrinti, ters akıntıların oluşturduğu dönme, eğrim, çevri. )

- BUNALIM ile/değil BUNALTI

- BUNALIM ve/> KÖTÜLÜK

- BUNALMA ile BUNAMA/ATEH[Ar.]/DEMANS[Fr., İng. < DEMENTIA]

( Sonsuz sonucu olmayan hiçbir küçük iş yoktur. )

( ... ile ATEH [ATÛH: Bunak] )

- BUNAMADA:
VASKÜLER ile/ve/||/<> LEWY CİSİMCİKLİ ile/ve/||/<> FRONTOTEMPORAL ile/ve/||/<> PARKINSON ile/ve/||/<> HUNTINGTON

- BÜNBEK/BENBEK ile KADIRGA BALIĞI

( Kadırga balığı denilen bir tür deniz canlısı. )

- BUNDA, ANLAŞIL(A)MAYACAK ...:
"... BİR ŞEY Mİ VAR?" / ... NE VAR?" ile/değil/yerine/>< ANLAŞIL(A)MAYAN BİR ŞEY VAR MI?

( İkisi de soru değil "soru" "kipinde"/"biçiminde", yukarıdan/dikey bir dille, yargı/yükleme sözleridir. İLE/DEĞİL/YERİNE/>< Anlamaya çalışmak üzere ve anlayışla, yatay bir dille âdil/tarafsız/yüksüz/yargısız/nötr yaklaşım sözü/sorusu. )

- BUNDA değil/yerine/= BURADA

- BUNDUK[Fars.] ile BUNDUKÎ[Fars.]

( Fındık. İLE Bir altın para. [Türkçe'de "Fındık altını" denilen Bundukî adı, Venedik şehrinin Arapça adı olan Bundukiyye'den gelmiştir.] )

- BUNLARDAN KAÇINAMAZSIN/IZ değil BUNLARDAN KAÇAMAZSIN/IZ

- BUNLARIN HEPSİ BİR "PAKET" değil BUNLARIN HEPSİ BİR BÜTÜN

- BUNLARIN "HİÇBİRİSİ" değil BUNLARIN HİÇBİRİ

- BUNLARIN YÜZÜNDEN değil BUNLAR YÜZÜNDEN

- BUNU ALDIM <>/||/>/< BUNALDIM değil/yerine
YANLIŞIMIN/YANILSAMAMIN/OYUNUN FARKINDAYIM

- BUNU ile/ve ONU

( THIS vs. THAT )

- BUNUN/ŞUNUN/ONUN GİBİ ile/ve/||/<> BUNA/ŞUNA/ONA BENZER

- BÜNYE ile/ve/||/<> GENETİK

- BURA DA ... DEĞİL değil BURASI DA ... DEĞİL

- BURADAN GİDİLİYOR ile/değil/yerine BURADAN DA GİDİLİYOR

- BURADAYDILAR" değil BURADALARDI

- BURAYA/KONUŞMAYA/KONUYA TEŞRİF ETTİ değil BURAYI TEŞRİF ETTİ(ŞEREFLENDİRDİ/ONURLANDIRDI)

- BURÇ ile BURÇ

( Kale duvarlarından daha yüksek, yuvarlak, dört köşe ya da çok köşeli kale çıkıntısı. | Zodyak üzerinde yer alan 12 takımyıldıza verilen ortak ad. İLE Ökseotu. )

- BURÇ değil GENELLEME

( Kişileri, burçlarına göre ayırmak ve tanımlamak, ciddi bir karşılığı bulunmayan, gerçekliklerden, yaşamın ayrıntılarından ve/ya da kendinden kaçışlara hizmet eden genellemelerdir. )

- BURÇAK/BURÇAQ ile BURÇAK/BURÇAQ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Bezelye, fasulye, bakla gibi şeylerin tanesi, tohumu. İLE Ter damlası. )

- BÜRÇEK ile PERÇEM
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( İnsan perçemi. İLE Atın perçemi, yelesi ya da kuyruk tüyü. )

- BU'RE[Ar.] ile BÛRE[Ar.]

( Çukur. | Çölde çukur biçiminde yapılan ocak. İLE Kuyumcuların kullandıkları, tuza benzer bir madde. | Nebat şekeri.[TEBERZED] )

- BURGAÇ/EĞRİM/GİRDAP[Fars.] ile/ve/||/<> KISIR DÖNGÜ

- BURGATA[< İt.] -ile

( Tel ve bitkisel halatların pus[2.54 cm.] olarak çevresini belirten birim. )

- BURGAZADA ile/ve KAŞIK ADASI / "PİDE"[< PİTA] ADASI

( ... İLE/VE Burgazada'nın önünde bulunan küçük ada. )

( Tarihi kaynaklara göre bilinen ilk tarihsel olay, Büyük İskender'in komutanı Antigonos'un oğlu Dimitrios Polyerkides'in M.Ö. 298 yılında, babası adına Panarmos adasında bir kale inşa ettirmesi ve adaya Antigoneia adını vermesidir. İLE/VE ... )

( Bizans döneminde üç manastır yaptırılmıştır. )

( )

( )

- BÜRGE ile BÜRGE
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Pire. İLE Aklı olmayan, deli. )

- BURGU ile/||/<> BASBAL
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( ... İLE/||/<> Burgulu bir şeyin tek bir kıvrımı. )

- BURGULU KAZIK ile ÇAKMA KAZIK ile FORE KAZIK ile KUM KAZIK ile MİNİ KAZIK ile SÜRTÜNME/ADERANS KAZIĞI

( Ucundaki burgu aracılığıyla burularak yere sokulan kazık. İLE Bir şahmerdan ile başına vurularak yere çakılan, ucu çelik çarıklı kazık. İLE Zemine çakılan bir kılıf borusunun içindeki toprağı boşaltıp çelik donatı indirdikten sonra yerinde beton dökülerek yapılan kazık.[Beton döküldükçe, kılıf, yukarıya çekilir.] İLE Çok çürük zeminlerde, delinen zemine kum doldurarak yapılan bir çeşit kazık. İLE Geçici toprak işleri için kullanılan, çapı 25 cm. kadar olan ve yanyana çakılarak ya da açılan deliklere beton dökülerek uygulanan kısa boylu kazıklara verilen ad. İLE Sağlam zemine ulaşılması olanaksız durumlarda, beton dökülerek yapılan ve yanlarak sürtünerek duran kazık. )

- BURHAN[Ar.] ile BUHRAN[Ar.]

- BURHAN-I LİMMÎ ile/ve BURHAN-I İNNÎ

( Fizik. İLE/VE Matematik. )

( Niçin? İLE/VE Nasıl? )

( Tabii. İLE/VE Tâlimî. )

( Zihinde. İLE/VE Hem zihinde, hem dışarıda. )

( Aposteriori. İLE/VE Apriori. )

- BÜRİ/BAŞAK BÜRİSİ ile BÜRİ ile BÜRGÜÇ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Okun ucuna geçirilen temrenin oyuğu. İLE Ark ya da kuyu gibi şeylerin ağzına takılan ve bu ağızları destekleyerek suyun şiddetiyle yarılmasını engelleyen yuvarlak içi boş tahta parçası. İLE Fırın içindeki ekmeyi çevirmeye yarayan, kılıca benzeyen geniş bir tahta parçası. )

- BURKA/BÜRKA'[Ar.]/PÜRGÜ değil/yerine/= YAŞMAK

( Peçe, tül, yaşmak, yüzörtüsü. )

- BURKSAN/BURXAN/FURKSAN/FURXAN ile BUSUG
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Put [Budha heykeli]. İLE Pusu. )

- BURKULMA ile/değil BURULMA

- BIYIKLARDA:
BURMA ile NEVHAT ile GAYTAN ile YOLUK ile KIRPIK ile PIRASA ile YASTIKLI

( ÇÂR-DARB[Fars.]: Dört darp. Kalenderîlerin arasında sakal, bıyık, kirpik ve kaş yerine kullanılan bir deyimdir. )

( BURÛT: Bıyık. )

- BURMAK/BURMAQ ile BURUTMAK/BURUTMAQ ile BURIŞ(BURUŞMA) ile BURKI/BURQI ile BURKITMAK/BURQITMAQ ile BURKIG/BURQIG
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Kokma. | Buharının yükselmesi. İLE buharlanmasına neden olmak. İLE Kırışıklık.[deride ya da kumaşta] İLE Kırışık/buruşuk. İLE Buruşturmak. İLE Deride ya da benzer bir nesnede oluşan kırışıklık/buruşma. )

- BURNU BÜYÜK/LÜK ile/değil/yerine SEÇKİN/LİK

- BÜROKRASİ ile/ve/ne yazık ki/<>/>< YOLSUZLUK

- BURS- ile/||/<> CYST-/CYSTİ-/CYSTO-/CYSTİDO- ile/||/<> VESİCO-

( Kese. İLE/||/<> Kese, torba. İLE/||/<> İdrar kesesi, kese, kabarıklık. )

- YASTIKÇIK/KESE/TORBA/BURSA[Lat. < BURSA SYNOVIALIS] ile Bursa

( Eklem bölgelerinde bulunan, içi sıvı dolu küçük kesecikler. [Kaslar, tendonlar ve kemikler arasındaki sürtünmeyi azaltarak hareketi kolaylaştırır.] İLE Türkiye'de, Marmara bölgesindeki bir il. | M.Ö. II. yüzyılda kurulan kent, Prusias[Bitinya Kralı] adını almış ve zamanla Bursa biçiminde değişmiştir. )

- BURSLAN = KAPLAN
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- BÜRT = KÂBUS
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- BURTA = VARAK
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Çok ince altın tabaka. )

- BURUN BURUNA (ÇARPIŞMAK)

- BURUN YANGISI ile DİŞETİ YANGISI/PİYORE[Fr.]

( NEZLE | ZÜKÂM[Ar.] | ZÜKÂM-I MÜZMİN )

- BURUN ile BURUN ile BURUN ile BURUNG ile BULUNG
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Burun. İLE Dağın doruğu. | Herhangi bir şeyin ilk parçası. İLE Ön. İLE Olanağı bulunan en uzak noktaya göre kabul edilen ok atım uzaklığı. İLE Köşe. )

- BURUN/ZİRVE ile KEREMPE

( ... İLE Denize doğru uzanan taşlık burun. | Dağın en yüksek yeri. )

- BURUN ile KIL BURUN

( ... İLE Deniz içine uzanmış ince kara parçası. )

- BÜRÜNÇÜK ile BÜRÜNG
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Kadın peçesi, yaşmak. İLE Girdap. )

- BURUNDİ'DE:
FRANSIZCA ile/ve/değil/yerine KURUNDİ

( UMUGOFE: Kadın. | IZUBU: Gündüz. | UKWEZI: Gece )

- BÜRÜNME ve/<>/> GÖRÜNME

- BÜRÜNME ile/ve/değil/yerine ÖRTÜNME

- BUS = PUS
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- BÜSBÜTÜN ile/değil/yerine TÜMÜYLE/TAMAMEN

- BÛS/E[Fars.] ile -BÛS[Fars.]

( Öpme, öpücük, öpüş. İLE Öpen. [DÂMEN-BÛS: Etek öpen.] )

- BÛSE değil/yerine/= ÖPÜCÜK/ÖPÜŞ

- BÜŞİNÇEK[Kençek] = SALKIM
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Üzüm salkımı. )

- BUŞON ile BUTON

( Tıkaç. İLE Düğme. )

- BÜST ve/<> ANIT-KİTÂBE

( Şili'nin başkenti Santiago'da da,
bir ATATÜRK anıt-kitabesi vardır.

ATA'mızın anıtı, Las Condes Belediyesi tarafından dikilmiş ve
Apaquindo Caddesi'nde yer alıyor.
Anıt, 3 - 3.5 m. yüksekliğindeki bir duvar üzerinde bulunan
ATATÜRK büstü ve yanındaki ay-yıldızdan oluşuyor.

Anıt üzerindeki kitabenin çevirisi...

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu,
Vatanının fedâkâr ve sadık hizmetkârı,
Benzeri olmayan kahraman,
İnsanlık idealinin canlı timsali.

Tüm hayatını, Türk milletine vakfetmiş,
Milletine, kendi ruhunun ateşini vermiştir.

Anısı, milletinin ruhunu ateşli tutan,
Sönmez bir meşale olarak yaşamaktadır. )

- BUSTULI ile ISPANAK
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Dağ ıspanağı. İLE ... )

- BÜSÛL[Ar. < BESR] ile BÜSÛL/BÜSÛR[Fars.]

( Gövdede çıkan sivilce, ufak çıban. İLE Lânet, beddua, ilenme, ilenç. )

- [BU/ŞU/O] ANLAMI:
"TAHSİL ETMEK" ile/ve/||/<>/>/< ZEVK ETMEK

- BU/ŞU/O SÖZ/DÜŞÜNCE/DAVRANIŞ:
DOĞRU MU? ile/ve/değil/yerine/||/<>/< OLANAKLI MI?

- BÜT ile BÜT
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Soyluların oğullarının ya da kızlarının perçemine takılan büyük ve değerli bir türkuvaz. İLE Soylu birinin yolladığı armağanı getiren kişiye verilen bahşiş. )

- BUT ile BUTAK/BUTAQ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( But. İLE Dal. )

- BÜTÇE/M SIKINTILI ile/değil BÜTÇE/M SINIRLI

- BÜTE ile BÜTGÜ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Çok. İLE Dışkı, kaka.[Yalnızca çocuklar için kullanılır.] )

- BUTIK/BUTIQ ile BUTIK/BUTIQ[KÂŞGAR]
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Herhangi bir şeyin dalı. İLE Küçük bir su tulumu. )

- BÜTİRAT ile/||/<> ASETAT

( Bütirat 4 karbonlu KZYA İLE asetat 2 karbonlu KZYA'dır. Bütirat kolonositlerin ana enerji kaynağı İLE asetat karaciğerde metabolize edilir. İkisi de mikrobiyota tarafından üretilir. )

- BÜTÜGE = PATLICAN
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- BÜTÜN BUNLAR değil BUNLARIN HEPSİ/TÜMÜ

- BÜTÜN BUNLAR değil TÜM BUNLAR

- BÜTÜN CANLI ORGANİZMALAR ile/ve/değil/||/<>/> TÜM VAR OLANLAR

- BÜTÜN HEPSİ ile/yerine/değil HEPSİ/TÜMÜ/TAMAMI

- BÜTÜN:
PARÇALARIN BİRARADALIĞI ile/ve/||/<> BAŞLANGICI, ORTASI VE SONU OLAN

- BÜTÜN ile/ve BAĞLANTILI

( COMPLETE vs./and CONNECTED/RELATED )

- BÜTÜN ile/||/<>/= BÜTÜN
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Herhangi bir şeyin güvenilir ve sağlam olanı. İLE/||/<>/= Parçaların biraradalığı. )

- BÜTÜN[Ar.] < BÜTÛN[Ar. < BATN]

( Eksiksiz, tam. | Parçalanmamış. | Birlik, tamlık. İLE Karınlar. | Nesiller, soylar. | İç. )

- BÜTÜN ile/ve/<> BÜTÜNSEL

( ... cum MILVUS MIGRANS )

- BÜTÜN ile/ve DÜZEN/SİSTEM

- BÜTÜN ile/ve/||/<> GÖRÜNMEYEN

- BÜTÜN ile/ve/değil/<> PARÇA

( Bir kavramın, bireylerinin toplamı, bütünü vermez. )

( Bütün, parçaların toplamından daha fazla birşeydir. )

( ZIRNIK[Fars. < ZIRNÎH]: Sıçanotu, arsenik madeni ile kükürt karışığı bir madde. | Herhangi bir şeyin en küçük, önemsiz ve işe yaramaz parçası. )

( PIECE vs./and ENTIRE/WHOLE )

( ... ile/ve/değil/<> BERH: Parça, az şey, hisse, nasip. | Su birikintisi. | Şimşek. | Yaş odunun yanarken çıkardığı yaşlık. | Balık. )

( HOLON ile MEROS )

- BÜTÜN ile/değil TOPLAM

- BÜTÜN ile/değil/yerine TÜM

( Parçası bulunur. İLE/DEĞİL/YERİNE Parçası bulunmaz. )

( Nitelikse. İLE/DEĞİL/YERİNE Nicelikse. )

( Tekse. İLE/DEĞİL/YERİNE Çoksa. )

( Bütün, ("Parçaların biraradalığı", "Bütünlük", "Entegrasyon/Integration/Integrity") anlamını taşıyan bir sözcüktür. Tüm ise, (ingilizce "Whole/All") ile karşılık bulur. Parça parça olsa da, çeşitli oranlarda eksiklikler de olsa istisnasız ve ayırımsız, tamamıyla/tümüyle kapsamadır.

Bütün elmalar, bütün insanlar, bütün arabalar, bütün kitaplar, olmaz! Parçalarının ayrı ayrı kullanılma durumu olmayanlar için gereksiz/yersiz/fazladan bir sözcüktür "bütün".

Bir saksıdaki çiçeğin tüm yaprakları söz konusuysa, "bütün yapraklar" denildiğinde, --her sözcüğün, kendi anlamını taşıdığı bilgisiyle--, ucu sararmış/kırılmış, bir parçası kopmuş yapraklar devredışı bırakılmış olur, ki biz tamamını, hepsini demek istiyoruzdur.

"Bütün parçalar" diyemeyeceğimiz ve
"Bütünden Gelim/Bütüne Varım" olamayacağı gibi! )

- BÜTÜNCÜL ile/ve/||/<> BÜTÜNLEŞİK

- BÜTÜNCÜL ile/ve/||/<> ORGANİK

- BÜTÜNLENME ile/ve/||/<> TAMAMLANMA

- BÜTÜNLENME ile/ve/||/<> TAMLANMA

( )

- BÜTÜNLE(N)MEK ile/ve TAMAMLA(N)MAK

( TO (GET) COMPLETION vs./and TO (BECOME) COMPLETE )

- BÜTÜNLEŞMEK ile BOYUN EĞMEK

- BÜTÜNLÜK ile/ve/||/<> BİREŞİM/TEVHİD

- BÜTÜNLÜK ile/ve/<> BÜTÜNCÜLLÜK

- BÜTÜNLÜK ile/ve/değil DİREYSEL/ORGANİK BÜTÜNLÜK

( Parçaların biraradalığı/birliği. İLE/VE/DEĞİL Uyum. )

- BÜTÜN/LÜK ve/||/<> GÜVENİLİR/LİK

- BÜTÜNLÜK ile/ve/değil/||/<>/< GÜZELLİK

- BÜTÜNLÜK ve/<> IŞILTI

- BÜTÜNLÜK ve/<> IŞIMA

- BÜTÜN/LÜK ile KENDİNİ TEKRARLAYAN

- BÜTÜN/LÜK ile/||/<> KUŞATICI/LIK

- BÜTÜNLÜK ile/değil TÜMEL

- BÜTÜNLÜK ile YOĞUNLAŞMA/KONSANTRASYON

( INTEGRITY vs. CONCENTRATION )

- BÜTÜNSEL ile BÜTÜNLÜKLÜ

- BUTURGAK/BUTURGAQ ile DİKEN
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Fıstığa benzeyen bir diken. İLE ... )

- BU'UD değil/yerine/= BOYUT

- BÜVET/BÜĞET ile BÜVET[< Fr.]

( Su birikintisi, gölcük. İLE Yiyecek ve içecek şeyler satılan küçük büfe. )

- BUXSI/BUKSI ile
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Bir yemek adı. )

- BUYRUK/BUYUR ile/değil/||/<>/> (")BUYURUN(")

( Belirli bir davranışta bulunmaya zorlayıcı söz, emir. | İLE/DEĞİL/||/<>/> İnceliğin ve/ya da anlayışın en üst seviyede olduğunu yansıtmak üzere kullanılan söz ya da kinâyeli söz. | Nispetli bir davranış ya da tutumla ve gerisi suskunlukla yansıtılan/gösterilen, ikinci sözcüğü tek sözcük olan[olarak kullanılan] bir karşıt pekiştirme[oxymoron]. )

- BUYRUK/EMİR ile/ve/değil/yerine/||/<>/< DİLEK/TEMENNİ

- BÜYÜ/CADI[Fars.] ile/değil/yerine/>< DİN

- BÜYÜCÜ/LÜK" / "SİHİRBAZ/LIK" /"KÂHİN/KEHÂNET" ile/değil YANILTICI/LIK / İLÜZYON/İST

- BÜYÛD[Ar.] ile BÜYÛT[Ar. < BEYT]

( Yok olma. İLE Mesken, hane, ev, oda, oba. )

- BÜYÜĞÜN İÇİNDEKİ KÜÇÜK ile/ve/değil/yerine KÜÇÜĞÜN İÇİNDEKİ BÜYÜK

- BÜYÜK ARMUTLU ile/ve KÜÇÜK ARMUTLU

- BÜYÜK AVARYA ile/ve KÜÇÜK AVARYA

( AVARYA: Gemiye ya da yüke sonradan gelen maddi hasar ile umulmayan masraflar. )

( Tüm malların ortaklaşa kurtuluşunu sağlamak amacıyla yapılan akla uygun fakat olağanüstü giderler. İLE/VE Yolculuğun gereği olarak ortaya çıkabilen hasar ve giderlerdir. [Sahibine aittir.] )

( Gemiyi batmaktan korumak için bazı yüklerin denize atılması. İLE/VE Geminin karaya oturması ya da gemideki yükün dalgalar tarafından alınması. )

- BÜYÜK BEBEK ile/ve KÜÇÜK BEBEK

- BÜYÜK BURUN/LULUK ve/||/<>/> BURNUNUN DİBİNDEKİ FIRSATLARI/GERÇEKLERİ GÖREMEME

- BÜYÜK DEVLET BAŞKANLARI ile/<> BÜYÜK BİLGİNLER

( Bilginlerle düşüp kalkanlar. İLE/<> Devlet başkanlarıyla düşüp kalkmayanlar. )

- BÜYÜK DEVLET ile/ve/değil/yerine KÜÇÜK DEVLET

- BÜYÜK DÖNGÜLER ile/ve/+/||/<> KÜÇÜK/İÇ/ALT DÖNGÜLER

- BÜYÜK DUDAKLAR ile/ve/<> KÜÇÜK DUDAKLAR

( VESTİBÜL: Küçük dudaklar tarafından sarılan boşluk. )

( LABIA MAJOR ile/ve LABIA MINOR )

- BÜYÜK EL ÖRTÜLERİ ile/ve/<> ORTA EL ÖRTÜLERİ

- BÜYÜK ESMA SULTAN YALISI ile/ve KÜÇÜK ESMA SULTAN YALISI

- BÜYÜK HATA:
BİR ŞEYE/KİŞİYE, GEREĞİNDEN FAZLA DEĞER VERMEK ile/ve/değil/<> KENDİNE, HAK ETTİĞİNDEN DAHA AZ DEĞER VERMEK

- BÜYÜK GÖZELER/HÜCRELER ile/ve/<> KÜÇÜK GÖZELER/HÜCRELER

( MAGNO ile/ve/<> PARVOSEÜLER )

( )

- BÜYÜK KANYON ile COPPER KANYONU

( Amerika'da. İLE Meksika'da. )

( ... İLE Büyük Kanyon'dan, 4 kat daha büyüktür. )

- BÜYÜK KAPI/LAR ile/ve KÜÇÜK KAPI/LAR

( ... İLE/VE Osmanlı'da "Koltuk Kapısı" alarak adlandırılırdı. )

- BÜYÜK KARAMAN ile/ve KÜÇÜK KARAMAN

( Fatih )

- BÜYÜK KONUŞMA ile/ve/değil/||/<> İDDİA

- BÜYÜK LOGOS ile/ve KÜÇÜK LOGOS

( Klâsik kozmolojide evrene içkin(müdebbir) akıl. İLE/VE Büyük logostan pay alan kişinin nutkiyeti. )

- BÜYÜK OKYANUS [KUZEY]:
DOĞU ÇİN DENİZİ ile/ve/||/<> KORE BOĞAZI ile/ve/||/<> SARI DENİZ ile/ve/||/<> KORE KÖRFEZİ ile/ve/||/<> JAPON DENİZİ ile/ve/||/<> LA PEROUSE BOĞAZI ile/ve/||/<> TERPENİYA BOĞAZI ile/ve/||/<> OHOTSK DENİZİ ile/ve/||/<> TTATAR BOĞAZI ile/ve/||/<> UDSKAYA KOYU ile/ve/||/<> ŞELİHOV KÖRFEZİ ile/ve/||/<> PENJUNA KOYU ile/ve/||/<> KURİLSKİYE BOĞAZI ile/ve/||/<> BERING DENİZİ ile/ve/||/<> BERING BOĞAZI ile/ve/||/<> ANADIR KÖRFEZİ ile/ve/||/<> NORTON KOYU ile/ve/||/<> KOTZEBUE KOYU

- BÜYÜK OKYANUSTA:
[AVUSTRALYA'DA]
TAZMANYA DENİZİ ile/ve/||/<> BASS BOĞAZI ile/ve/||/<> HALIFAX KÖRFEZİ ile/ve/||/<> PRENSEN CHARLOTTE KÖRFEZİ ile/ve/||/<> PAPUA KÖRFEZİ ile/ve/||/<> CARPENTERIA KÖRFEZİ ile/ve/||/<> MERCAN DENİZİ ile/ve/||/<> BISMARCK DENİZİ ile/ve/||/<> ARAFURA DENİZİ ile/ve/||/<> FLAMINGO KÖRFEZİ ile/ve/||/<> BANDA DENİZİ ile/ve/||/<> MOLUK BOĞAZI ile/ve/||/<> MAKASSAR BOĞAZI ile/ve/||/<> TİMOR DENİZİ ile/ve/||/<> JOSEPH BONAPART KÖRFEZİ ile/ve/||/<> CLARENCE BOĞAZI ile/ve/||/<> FLORES DENİZİ ile/ve/||/<> JAVA DENİZİ ile/ve/||/<> SELEBES DENİZİ ile/ve/||/<> SULU DENİZİ ile/ve/||/<> BALABAC BOĞAZI ile/ve/||/<> GÜNEY ÇİN DENİZİ ile/ve/||/<> TAYLAND KÖRFESİ ile/ve/||/<> VİETNAM KÖRFEZİ ile/ve/||/<> FİLİPİNLER DENİZİ ile/ve/||/<> LUZON BOĞAZI
ile/ve/||/<>
[G. AMERİKA'DA]
PENAS KÖRFEZİ ile/ve/||/<> CORCAVADO KÖRFEZİ ile/ve/||/<> GUAYAQUIL KÖRFEZİ ile/ve/||/<> PANAMA KÖRFEZİ ile/ve/||/<> PANAMA KANALI ile/ve/||/<> TETUANTEPEC KOYU
ile/ve/||/<>
[K. AMERİKA'DA]
KALİFORNİYA KÖRFEZİ ile/ve/||/<> KRALİÇE CHARLOTTE BOĞAZI ile/ve/||/<> HECATE BOĞAZI ile/ve/||/<> COOK KOYU ile/ve/||/<> SHELIKOF BOĞAZI ile/ve/||/<> BRISTOL KÖRFEZİ ile/ve/||/<> KUSKOKWIM KOYU ile/ve/||/<> NORTON KOYU ile/ve/||/<> BERING BOĞAZI

- BÜYÜK PATLAMA ve/||/<>/> SİMETRİ KIRILMASI ve/||/<>/> KÜTLE

- BÜYÜK RESİM ile/ve/||/<> BÜTÜNCÜL BAKIŞ

- BÜYÜK SELÇUKLU YÖNETİMİ'NDE -ile

( * VEZİR(SAHİB) / BAŞBAKAN
(ULEM KÖKENLİ, BÜROKRAT GİBİ VE GENELLİKLE İRAN'LI, BÜTÇENİN %10'UNU ALIRDI)

* DİVÂN-I A'LÂ / BAKANLAR KURULU

* DİVÂN-I İSTÎFÂ / MÂLİYE BAKANLIĞI
MÜSTEVFÎ / MÂLİYE BAKANI

* DİVÂN-I İŞRÂF - SAYIŞTAY
MÜŞRİF

* DİVÂN-I ÂRZ - SAVUNMA BAKANLIĞI
ÂRIZ - SAVUNMA BAKANI

DİVÂN-I İNŞÂ VE TUĞRA / DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI
MÜNŞÎ/TUĞRÂÎ - KÂTİPLER/DEBÎR
İNŞÂ: YAZIŞMA/DİPLOMASİ
----------
ATABEG - LALA/LIK (DAR ANLAMDA) (DİVAN'A KATILIRDI)
NÂİBU'S-SALTANA / SULTAN VEKİLİ
( TÜRKİYE SELÇUKLULARI'NDA )

- BÜYÜK SÖZ ile/ve/||/<> BEYLİK SÖZ

- BÜYÜK SÖZ yerine HİKMETLİ SÖZ