Bugün[17 Kasım 2025]
itibarı ile 8.438 başlık/FaRk ile birlikte,
8.438 katkı[bilgi/açıklama] yer almaktadır.


Kılavuz içinde sözcük Ara/Bul...

(28/35)


- REPLİKASYON ile/||/<> REKOMBİNASYON

( Replikasyon DNA kopyala İLE rekombinasyon karışım. )

( Formül: Aynı İLE karıştırma )


- REPTASYON ile/||/<> ROUSE MODEL

( Reptasyon yılan hareketi dolaşık, Rouse serbest zincir. )

( Formül: Entangled İLE dilute )


- RE'S/REÎS[Ar.] ile -RES[Ar.]

( Baş/kafa. | Baş, başkan. | Baş, başlangıç. | [coğr.] Burun. | Uc, tepe. | Koyun/keçi gibi canlı hayvan. | Baş. | Tepe. | Bitkilerin kökten en uzak olan noktası. İLE "erişen, yetişen, ulaşan" anlamlarıyla birleşik sözcükler yapar.[NEV-RES: Yeni yetişme.] )


- RESİDUAL SPECTRUM ile/||/<> ESSENTİAL SPECTRUM

( Residual range yoğun değil, essential Fredholm tamamlayıcısı. )

( Formül: Non-dense range İLE Fredholm complement )


- RESİDUE THEOREM ile/||/<> CAUCHY INTEGRAL

( Residue ∮f=2πi∑Res, Cauchy ∮f/(z-a)=2πif(a). )

( Formül: Sum of residues İLE function value )


- RESİDUE ile/||/<> POLE

( Residue kutup katsayısı İLE pole tekillik noktası. )

( Formül: Coefficient İLE singularity point )


- RESİF ile TAHİTİ RESİFLERİ

( ... İLE Resiflerin ve balık çeşitliliğinin en etkileyicisidir. )


- RESOLVENT ile/||/<> SPECTRUM

( Resolvent (λI-T)⁻¹ çözümleyici İLE spectrum σ(T) özdeğer kümesi. )

( Formül: Inverse operator İLE eigenvalue set )


- RETİCULAR KİMYA ile/||/<> TOPOLOJİ KİMYASI

( Reticular kimya ağ yapılarını sistematik tasarlarken İLE topoloji kimyası moleküllerin uzamsal bağlantılarını inceler )

( Formül: Net topoloji )


- RETRO-DİELS-ALDER ile/||/<> DİELS-ALDER

( Retro ısıyla parçalanma, DA siklokatılma. )

( Formül: Ters reaksiyon )


- RETRO-SYNTHESİS ile/||/<> FORWARD SYNTHESİS

( Retro-synthesis hedef molekülden geriye doğru sentez planlama yaparken İLE forward synthesis mevcut reaktanlardan ürüne doğru sentez yapar )

( Formül: Disconnection approach )


- RETROSYNTHESİS İLE SYNTHESİS PLANNİNG İLE REACTİON PREDİCTİON ile/||/<> SENTEZ ALGORİTMALARI

( Bilgisayarlı sentez planlama. )

( Formül: Product → Precursors )


- REVERSE MATHEMATİCS ile/||/<> FORWARD MATHEMATİCS

( Reverse mathematics aksiyom gücü analizi yaparken İLE forward mathematics aksiyomlardan teorem ispatı yapar )

( Formül: Subsystem analysis )


- REVERSİBLE ile/||/<> İRREVERSİBLE

( Geri dönüşümlü reaksiyonlar iki yönde, geri dönüşümsüz tek yönde ilerler )

( Carnot tarafından 1824 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1796-1832) (Ülke: Fransa) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Carnot çevrimi, termodinamik) )


- REYNOLDS İLE PECLET İLE SCHMİDT ile/||/<> BİYOLOJİK AKIŞKANLAR

( Hücre ve organizma ölçeğinde akış. )

( Formül: Re = ρvL/μ )


- REYNOLDS SAYISI ile/||/<> MACH SAYISI

( Reynolds viskozite etkisi Re=ρvL/μ, Mach sıkıştırılabilirlik Ma=v/c. )

( Formül: Re = ρvL/μ İLE Ma = v/c )


- REZONANS İLE AKS İLE VURU ile/||/<> SES OLAYLARI

( Ses dalgalarının özel durumları. )

( Formül: f_vuru = |f₁ - f₂| )


- REZONANS ile/||/<> TİTREŞİM (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Rezonans doğal frekansta büyüme, titreşim genel salınımdır )

( Formül: f₀=1/(2π)√(k/m) )


- RİBÂ[Ar.] ile RİBÂ'[Ar. < REB]

( Bir şeyin artması/çoğalması. | Tartısı ve ölçüsü olan bir malı, aynı cinsten daha fazla olan bir mal ile bir karşılığı olmaksızın, peşin olarak ya da veresiye değiştirmek. | Tefecilikle alınan fâhiş faiz. İLE Evler[bahçeleriyle birlikte], bahar evleri. | Barınılan yerler. | Araziler. | Yaz yağmurları. )


- RİBOZOM ile/||/<> LİZOZOM

( Ribozom protein sentezi İLE lizozom sindirim )

( Formül: 70S/80S ribozom İLE pH 4.5-5 lizozom )


- RİBOZOM ile/||/<> NUKLEOLUS

( Ribozom protein sentez İLE nukleolus ribozom üretimi. )

( Formül: 80S/70S İLE rRNA işleme )


- RİBOZOM ile/||/<> SPLİCEOSOM

( Ribozom protein sentezi yaparken İLE spliceosom RNA olgunlaştırması yapar )

( Formül: rRNA kataliz )


- RİEMANN HİPOTEZİ ile/||/<> GOLDBACH KONJEKTÜRÜ

( Riemann hipotezi zeta fonksiyonunun sıfırlarıyla ilgiliyken İLE Goldbach konjektürü çift sayıların asal toplam özelliğiyledir )

( Formül: ζ(s) = 0 )


- RİEMANN HİPOTEZİ ile/||/<> GOLDBACH VARSAYIMI

( Riemann zeta fonksiyon sıfırları, Goldbach çift sayı iki asal. )

( Formül: ζ(s) sıfırları İLE 2n = p+q )


- RİEMANN İLE LEBESGUE İLE STİELTJES ile/||/<> İNTEGRAL TÜRLERİ

( Farklı integral tanımları ve uygulamaları. )

( Formül: ∫f dg (Stieltjes) )

( Bernhard Riemann tarafından 1859 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1826-1866) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Riemann geometrisi, kompleks analiz) )


- RİEMANN İLE RİCCİ İLE SCALAR ile/||/<> EĞRİLİK TENSÖRLERİ

( Manifoldlarda eğrilik ölçüleri. )

( Formül: R^i_jkl + döngüsel = 0 )


- RİEMANN İNTEGRALİ ile/||/<> LEBESGUE İNTEGRALİ

( y ekseni. [domain partition] İLE x ekseni bölümlemesi. [range partition] )

( Formül: Klasik İLE modern.

x-axis İLE y-axis partition )

( Bernhard Riemann tarafından 1854 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1826-1866) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Riemann geometrisi, kompleks analiz) )


- RİEMANN MAPPİNG ile/||/<> SCHWARZ LEMMA

( Riemann konformal eşdeğerlik, Schwarz maksimum modül. )

( Formül: Conformal equivalence İLE maximum principle )


- RİEMANN ZETA ile/||/<> DİRİCHLET L-FUNCTİON

( Zeta ζ(s) asal dağılım, L-function karakter genelleme. )

( Formül: Prime distribution İLE character extension )


- RIH[Fars.] ile ...

( Yazıdaki mürekkebi kurutmak için dökülen çok ince ve renkli bir tür kum. )


- RİNG-CLOSİNG METATHESİS ile/||/<> CYCLİZATİON REACTİON

( Ring-closing metathesis olefin metathesis yoluyla halka oluştururken İLE cyclization reaction farklı mekanizmalarla halka kapatır )

( Formül: Grubbs catalyst )


- RİSK ALMAK ile/değil/yerine/>< ÖNLEM ALMAK


- RİYÂ'[Ar.] ile RİYÂH[Ar. < RÎH]

( Özü, sözü bir olmama, ikiyüzlülük. İLE Rüzgârlar. | Yeller, ağrılar, romatizmalar. )


- RİYÂH-I MUNTAZAMA ile RİYÂH-I GAYRİ MUNTAZAMA

( Altı ay bir yönden, altı ay öteki yönden esen rüzgârlar, mevsim rüzgârları. İLE/VE Yönleri genellikle değişik olan ve ne zaman tekrar esecekleri belirli olmayan rüzgârlar. )


- RİYÂZÎ:
HEY'Î ile/ve/||/<>/> HİSÂBÎ

(











Riyâzî (Hey'î)

Riyâziyûn Tabiiyyûn
İbn Heysem (ö. 1039/432) Gıyâsüddîn Cemşîd Kâşî (ö. 1429/832)
Câbir b. Eflah (ö. 1160/555)
İbn Bâcce (ö. 1139/533)
Bahâuddin Harakî (ö. 1158/553) Şemsuddin Halîlî (ö. 1380/782)
Çağminî (ö. 1221/618) Tayboğaoğlu İbn Mecdî (ö. 1447/850)
Müeyyeddîn Urdî (ö. 1266/664) Sıbt Mardinî (ö. 1506/912)
Nasîruddin Tûsî (ö. 1274/672) Mehmed Konevî (ö. 1523/24/930)
Muhyiddin Mağribî (ö. 1283/682) Mustafa b. Ali Muvakkıt (ö. 1571/979)
Kutbuddin Şîrâzî (ö. 1311/710) Ali Kuşçu (ö. 1474/879)
Nizâmuddin Nîsâbûrî (ö. 1333'ten sonra/732) Fethullah Şirvânî (ö. 1486/891)
Sadrüşşerîa (ö. 1346/747) Ahaveyn, Muhyiddin Mehmed (ö. 1499/904)
Şemseddin Hafrî (ö. 1525/931)
İbn Şâtır (ö. 1375/777) Mirîm Çelebi (ö. 1524/931)
Seyyid Şerîf Cürcânî (ö. 1413/816) Abdullâh Bircendî (ö. 1528/934)
Gıyâseddîn Deştekî (ö. 1542/949)
Musa Kadızâde (ö. 1440/844) Muhammed b. Ebi'l-Feth es-Sûfî (ö. 1543/950)
Takiyüddin Râsıd (ö. 1585/993) Seydî Ali Reis (ö. 1563/971)
İbn Ebî'l-Hayr Ermenyûnî (ö. 1610'da sağ/1019) Garsüddin Halebî -İbn Nâkib- (ö. 1563/971)
Muhammed Rudânî (ö. 1683/1094) Fethullah Şirvânî (ö. 1486/891)
Tezkireci Köse İbrahim (ö. XI. - XVII. yy.) Noel Duret (ö. 1650)
Ebu Bekr Dimeşkî (ö. 1691/1102) Jonszoon Blaeu
Rıdvan Felekî (ö. 1711/1123) Cassini (ö. 1756)
Mustafa Zekî İstanbûlî (ö. 1763/1148) Clairut (ö. 1765)
Ramazan Hanekî (ö. 1745/1158)
Abbas Vesim (ö. 1760/1173) Mehmed Fatîn Gökmen (ö. 1955)
Salih Efendi İstanbûlî (ö. 1613/1032)
Hasan Cebecî (ö. 1774/1188)
Çınârî İsmail Efendi (ö. 1790/1204)
Gelenbevî İsmail Efendi (ö. 1790/1205)
İshak Efendi (ö. 1836/1252)



Kaynak: Türk Felsefe-Bilim Tarihi'nin Seyir Defteri - İhsan Fazlıoğlu(Prof.Dr.) )


- RIZK >/<> KAZÛRAT >/<> RIZK

( RZK > KZR <> RZK [~] )

( Doğadan kişiye/hayvana. > Kişide/hayvanda. <> Doğaya. )

( Gıda. > Besin-posa. <> Gübre-toprak-gıda. )

( Tohum/fidan/ağaç. > Yaprak/çiçek/meyve. <> Çürük yaprak/meyve-gübre-toprak-fidan/ağaç. )

( Mürşid. > Mürid. > Mürşid. )


- RIZK ile/ve/||/<> NASİB ile/ve/||/<> KISMET


- RNA WORLD İLE METABOLİSM FİRST İLE CLAY İLE PANSPERMİA ile/||/<> YAŞAMIN KÖKENİ

( Yaşamın başlangıcı hipotezleri. )

( Formül: CH₄ + NH₃ → amino acids )


- ROBOT ile/||/<> OTOMAT

( İlk programlanabilir robotlar ve otomatlar )

( Cezeri tarafından 1206 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1136-1206) (Ülke: Cizre) (Alan: fizik) (Önemli katkıları: Robotik ve mekanik, su saatleri, otomatlar) )


- ROBUST STATİSTİCS ile/||/<> CLASSİCAL STATİSTİCS

( Robust statistics aykırı değerlere karşı dirençli yöntemler geliştirirken İLE classical statistics aykırı değerlerin olmadığını varsayar )

( Formül: M-estimators )


- ROBUSTNESS İLE MODULARİTY İLE EVOLVABİLİTY ile/||/<> SİSTEM ÖZELLİKLERİ

( Biyolojik sistem tasarım prensipleri. )

( Formül: Sensitivity ~ 1/Robustness )


- RODOKROZİT ile/||/<> AMETİST

( Pembe ile beyaz çizgili bir karbonat. İLE/||/<> Mor renkte bir kuvars türü. )


- RODONİT ile/||/<> JASPER

( Pembe ve siyah renkli bir mineral. İLE/||/<> Kırmızı, sarı ve kahverengi renklerde olabilir. )


- RODONİT ile/||/<> ONİKS

( Pembe ve siyah renkli bir mineral. İLE/||/<> Siyah ve beyaz şeritlere sahiptir. )


- RODONİT ile/||/<> RODOKROZİT

( Pembe ve siyah renkli bir mineral. İLE/||/<> Pembe ile beyaz çizgili bir karbonat. )


- ROL ALMAK/ALAN ile/ve/değil/yerine/||/<>/< GÖREV ALMAK/ALAN


- ROLLE THEOREM ile/||/<> MEAN VALUE THEOREM

( Rolle f(a)=f(b) ise f'(c)=0, MVT genel ortalama. )

( Formül: Special case İLE general case )


- ROMP ile/||/<> ATRP

( ROMP halka açılma metatez İLE ATRP yaşayan radikal. )

( Formül: Norbornen İLE kontrollü )


- RÖNTGEN İLE EİNSTEİN İLE CURİE İLE HİGGS ile/||/<> NOBEL FİZİK ÖDÜLLERİ

( Çığır açan fizik keşifleri. )

( Formül: E = hf (1921) )

( Albert Einstein tarafından 1905 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- ROS İLE MİTOKONDRİ İLE ANTİOKSİDAN ile/||/<> OKSİDATİF STRES

( Serbest radikal hasarı ve yaşlanma. )

( Formül: O₂⁻ → H₂O₂ → H₂O )


- ROTAXANE İLE CATENANE İLE KNOT ile/||/<> MEKANİK BAĞLI MOLEKÜLLER

( Topolojik olarak kilitli yapılar. )

( Formül: [2]rotaxane )


- ROUCHE THEOREM ile/||/<> ARGUMENT PRİNCİPLE

( Rouche sıfır sayısı korunum, argument kontur integral. )

( Formül: Zero count preservation İLE contour counting )


- ROUGHİNG İLE TURBO İLE CRYO İLE ION ile/||/<> VAKUM POMPALARI

( Vakum oluşturma teknolojileri. )

( Formül: P < 10^-3 mbar (HV) )


- RRNA ile/||/<> SNRNA

( rRNA ribozom yapısı İLE snRNA splicing. )

( Formül: Katalitik İLE düzenleyici )


- RSA İLE AES İLE SHA ile/||/<> KRİPTOGRAFİK ALGORİTMALAR

( Şifreleme ve güvenlik algoritmaları. )

( Formül: C = M^e mod n (RSA) )


- RSA İLE DH İLE ECC ile/||/<> KRİPTOGRAFİK SİSTEMLER

( Sayı kuramıne dayalı şifreleme sistemleri. )

( Formül: C = M^e mod n )


- RSA İLE ECC İLE LATTİCE ile/||/<> AÇIK ANAHTAR SİSTEMLERİ

( Asimetrik şifreleme algoritmaları. )

( Formül: n = p×q (RSA) )


- RSA ŞİFRELEME ile/||/<> AES ŞİFRELEME

( RSA asimetrik açık-özel anahtar, AES simetrik tek anahtar )

( Formül: n = p×q (RSA) İLE rijndael algoritması (AES) )


- RUBY İLE HENE İLE CO2 İLE FİBER ile/||/<> LAZER TÜRLERİ

( Farklı ortam ve mekanizmalara sahip lazerler. )

( Formül: P = hνN/t )


- RÜKÜŞ[Ar. < RUKŞE] ile ŞILLIK[Erm.] ile ŞIRFINTI ile ŞUH[Fars.] ile ÂŞÜFTE/ÂŞİFTE[< Fars.]/KOKOT[Fr. < COCOTTE] ile ÇİRKEF[Fars. < ÇİRK-ÂB: Pis/bulanık su.] ile FETTÂN[Ar. < FİTNE] ile KALTAK[Yun.] ile ÖKSE[Yun.] ile SÜRTÜK

( Gülünç bir biçimde giyinip süslenen kadın. İLE Aşırı ve bayağı biçimde süslenip boyanmış kadın. İLE Seviyesi düşük, bayağı kadın. İLE Hareketlerinde serbest. | Neşeli, şen ve oynak. | Açık saçık, utanması olmayan. İLE Çıldırırcasına seven, bu yüzden perîşan bir halde, azgın ve baştan çıkmış deli gibi olan, iffetsiz kadın. İLE İğrenç ve bulaşkan. İLE Fitne ve fesâda teşvik eden, fenâlık yapan, ayartan. | Oynak kadın. | Câzibeli, gönül alıcı. İLE İffetsiz, namussuz kadın. İLE Erkekleri kendine bağlamasını bilen çok alımlı kadın. İLE Vaktini çok gezerek geçiren, evinde oturmayan kadın. | Aynı anda birden fazla kişiyle gönül eğlendiren kadın. | Hayat kadını, fahişe. )


- RUSSELL PARADOKSU ile/||/<> NAİF KÜME KURAMSİ

( Russell paradoksu kendini içermeyen kümelerin kümesi paradoksu İLE naif küme kuramı sınırsız küme oluşturma ilkesidir. Russell paradoksu kendini içeriyor mu sorusu İLE naif küme kuramınin tutarsız olduğunu gösterdi. Bu paradoks modern aksiyomatik küme kuramıni doğurdu. )

( Bertrand Russell tarafından 1901 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1872-1970) (Ülke: İngiltere) (Alan: Matematik, Mantık, Felsefe) (Önemli katkıları: Russell paradoksu, Principia Mathematica, küme teorisi paradoksları, analitik felsefe, tip teorisi) )


- RUTİN[Fr./İng. < ROUTINE] değil/yerine/= SÜRENEK/SIRADAN/ALIŞILAGELMİŞ/ALIŞILAGELEN


- RUTUBET[Ar.]/NEM[Fars.] değil/yerine/= KALIKBUĞ/SUBUĞ/Çİ[dvnlgttrk]


- RÜYALANMA/İHTİLÂM[Ar. < AHLÂM < HULM] ile/ve BOŞALMAK/İNFİTÂH[< FETH]

( Rüyalar. | Açık saçık rüyalar. Rüyada boşalma. İLE/VE Açılma. | Tıkanmış bir şeyin açılması. | Safra, belsuyu[meni] gibi sıvıların boşalması, akması. )

( İHTİLÂM[Ar. < AHLÂM < HULM] ile/ve İNFİTÂH[< FETH] )


- RÜZGAR TÜRBİNİ ile/||/<> SU TÜRBİNİ

( Rüzgar hava akışı Betz limiti, su yüksek yoğunluk verimli. )

( Formül: P ∝ v³ İLE baraj )


- YEL/RÜZGÂR ile/ve/<> ATEŞ


- YEL/RÜZGÂR YÖNLERİNDE:
YILDIZ ile KIBLE ile GÜNDOĞUSU ile GÜNBATISI

( Kuzey. İLE Güney. İLE Doğu. İLE Batı. )


- YEL/RÜZGÂR ile ANABATİK

( ... İLE Vadi rüzgârı. )


- RÜZGÂR ile ÂSIF

( ... İLE Sert/şiddetli rüzgâr. )


- YEL/RÜZGÂR ile BELÎL[Ar.]

( ... İLE Yağmurlu, serin rüzgâr. | Islanmış şey. )


- YEL/RÜZGÂR ile BORA[İt. < BOREA < Yun.]/BURAN

( ... İLE Genellikle ardından yağmur getiren sert ve geçici rüzgâr. | Birdenbire çıkan fırtına. Pek şiddetli rüzgâr. )


- YEL/RÜZGÂR ile FIRTINA

( WIND vs. STORM )


- RÜZGÂR ile FÖN


- YEL/RÜZGÂR ile HAMSİN[Ar. (Elli-50)]

( ... İLE Sıcak ve kuru rüzgâr. | Erbain'den sonra gelen, 31 Ocak'ta başlayan elli günlük kış dönemi. )


- YEL/RÜZGÂR ile HUSÛM

( ... İLE Sürekli esen rüzgâr, fırtına. )


- YEL/RÜZGÂR ile İMBAT

( ... İLE Yazın, gündüz denizden karaya doğru esen mevsim rüzgârı, deniz yeli. )


- YEL/RÜZGÂR ile ISKARSO

( ... İLE Yelkenleri dolduran rüzgâr. | Büyük Sahra'ya özgü bir rüzgâr. )


- YEL/RÜZGÂR ile KATABATİK

( ... İLE Antarktika'nın Dry Valleys bölgesindeki koşullar katabatik[< Yun.: Alçalan.] rüzgârlardan kaynaklanmaktadır. Bu rüzgârlar, soğuk ve yoğun havanın yerçekimi kuvveti tarafından aşağı doğru çekilmesiyle meydana gelir. Bu rüzgârler saatte 320 km. hıza ulaşarak tüm nemi[su, buz ve kar] buharlaştırır. )


- YEL/RÜZGÂR ile LEVANT

( ... İLE Fransa ve İspanya kıyılarında esen sert bir rüzgâr. )


- YEL/RÜZGÂR ile MİSTRAL

( ... İLE Bir tür rüzgâr. )


- YEL/RÜZGÂR ile PAMPERO

( ... İLE Patagonya'da, şiddetli, soğuk ve hiç dinmeyen rüzgâr. )


- YEL/RÜZGÂR ile PUPA[İt. < POPPA]

( ... İLE Gemiye arkadan esen rüzgâr. | Geminin arkası, kıç. )


- YEL/RÜZGÂR[Ar.] ile SAM/BÂRİH[Ar. çoğ. BEVÂRİH]

( ... İLE Çölden esen yel, samyeli. | Sıcak ve şiddetli yel. )


- RÜZGÂR ile ŞİNUK


- YEL/RÜZGÂR ile TALAZ

( ... İLE Dalga, kasırga. )


- YEL/RÜZGÂR ile TİPİ/BORA/BURAN

( ... İLE/VE Şiddetli kar yağışı, kar fırtınası. )

( WIND vs. BLIZZARD )


- RÜZGÂR ile/değil/yerine/>< YAĞMUR

( "Kapitalisttir". [Zayıf olanı yıkar.] İLE/DEĞİL/YERİNE/>< "Komünisttir". [Herkese eşit yağar.] )


- RÜZGÂR[Fars. :Çağ.] değil/yerine/= YEL


- RÜZGÂRIN, KAPI ARALIKLARINDA/N:
"ESMESİ" ile "ÜFÜRMESİ"


- RZK >/<> ZKR >/<> KZR

( RIZK > ZİKİR > KAZÛRÂT [~] )

( Doğadan kişiye/hayvana. > Kişide/hayvanda. <> Doğaya. )

( Gıda > Sindirim/işleme[Besin/posa] <> Dışkı/gübre-toprak/su-gıda )


- S İLE P İLE D İLE F İLE G İLE H İLE İ ile/||/<> ORBİTAL TÜRLERİ

( Atomik orbitallerin açısal momentum kuantum sayısına göre sınıflandırılması. )

( Formül: 2(2l+1) elektron kapasitesi )


- SA NODE ile/||/<> AV NODE

( SA pace maker oto ritim, AV geciktirici. )

( Formül: Initiate İLE delay )


- SAAT ile/||/<> MEKANİK

( Altı silindirli mekanik saat )

( Takiyüddin tarafından 1559 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1526-1585) (Ülke: Osmanlı/Şam) (Alan: matematik) (Önemli katkıları: İstanbul Rasathanesi, astronomi aletleri, optik) )


- ŞA'B[çoğ. ŞUÛB] ile ŞÂB/ŞÂBB[Ar. < ŞEBÂB | çoğ. ŞÜBBÂN] ile ŞÂB[Fars.]

( Cemaat, taife, kabile. | Kızıldeniz'den çıkarılan dallı budaklı taşlar. | Bölünmüş, parçalanmış şey. | Kafatasındaki çatlaklık. İLE Genç, delikanlı; yiğit. İLE Şap. )


- SABÂ[Ar.] ile ...

( GÜN DOĞUSUNDAN ESEN HAFİF VE LÂTİF RÜZGÂR | TÜRK MÜZİĞİNİN EN ESKİ MAKAMLARINDAN. KENDİ CAZİBESİYLE ÇEKEN, GÖNLÜ ALIP GÖTÜREN (MAKAM) )


- SABAH-AKŞAM

( Bİ-L-GUDÜV-Vİ VE-L-ÂSÂL )


- SABAH RÜZGÂRI değil SABÂ RÜZGÂRI


- SABAH ile/ve/<> SEHER

( ... İLE/VE/<> Tan yeri ağarmadan biraz önceki vakit. )


- SABATİER İLE LANGMUİR-HİNSHELWOOD İLE ELEY-RİDEAL ile/||/<> KATALİZ MEKANİZMALARI

( Heterojen kataliz reaksiyon yolları. )

( Formül: r = kθAθB (L-H) )


- SABDA ile ...

( Ses. )


- SABİT/CONSTANT değil/yerine/= DURGAN/DURAĞAN


- HATA:
SABİT ile/||/<> DÜZENLİ ile/||/<> RASTLANTISAL


- SABİT YÖRÜNGE(GEO) ile/ve/||/<> DÜŞÜK DÜNYA YÖRÜNGESİ(LEO) ile/ve/||/<> ORTA DÜNYA YÖRÜNGESİ(MEO) ile/ve/||/<> KUTUPSAL YÖRÜNGE VE GÜNEŞ EŞZAMANLI YÖRÜNGE(SSO) ile/ve/||/<> AKTARIM YÖRÜNGELERİ VE SABİT KONUMSAL AKTARIM YÖRÜNGESİ(GTO) ile/ve/||/<> LAGRANGE NOKTALARI(L)


- SABİT ile/ve/<>/değil/yerine BELİRLİ


- SABİT ile/ve/||/<> DONMA


- SABİT ile/ve/değil HAREKET NOKTASI

( [not] FIXED vs./and/but MOTION POINT )


- SABİT ile/ve/||/<>/> KOZMİK SABİT[1917 < ARKÜTAS (M.Ö. 320)]


- SABİT ile/ve/değil/yerine/||/<> SÂDIK

( [not] CONSTANT/FIXED vs./and/but/||/<> TRUE/TRUTHFUL
TRUE/TRUTHFUL instead of CONSTANT/FIXED )


- SABİTLEME ile/ve/<> İSTİKRAR


- SABİTLER:
YER ÇEKİMİ ile/ve/||/<> IŞIK ile/ve/||/<> PLANCK


- SABRETMEK ile/değil/yerine UZAKLAŞMAK


- SABUN ile/||/<> DETERJAN

( Sabun doğal yağlardan İLE deterjan sentetik )

( Formül: Yağ + Baz → Sabun İLE Petrol türevleri )


- SAÇ ile/değil SAC ile/değil SAÇ

( Baş derisini kaplayan kıllar. İLE Yassı demir çelik ürünü. | Bu nesneden yapılmış dışbükey pişirme aracı. | Sactan yapılmış olan. İLE Kuyrukluyıldız çekirdeğini saran, ışıklı gazyuvarı. )


- SAÇAK ile SAÇAK

( Bazı giyim eşyalarında ya da döşemeliklerde, kumaş kenarlarına dikilen, süslü iplikten püskül. | Kenarlardaki iplik püskülü. İLE Bir yapının herhangi bir bölümünü, güneş ve yağmurdan koruması için, o bölümden dışa taşkın ve altı boşta olarak yapılan örtü. İLE Bir gaz ortama yerleştirilen ve yüksek bir gizilgüç verilen bir nesnenin yüzeyinde oluşan ışık olayı. )


- SAÇAKBULUT/SIRRUS[Lat.] ile/ve KÜMÜLONİMBUS

( En üst/yüksek bulut katmanı. İLE/VE En alt [dokuzuncu] bulut katmanı. )

( Sirrus bulutları, 12.000 m. yükseklikte, ince bir tabakadır. Gökyüzünde tamamen buzdan oluşan tek buluttur. [Yerkürenin ısısını düzenlemeye yardımcı olur.] )


- SAÇLARIN BÜYÜME DÖNGÜSÜ AŞAMALARI:
ANAGEN ile/ve/<>/> CATAGEN ile/ve/<>/> TELOGEN


- [ne yazık ki]
SAÇMA ile/ve/değil/||/<> BAĞLANTISIZ


- SAÇMAK ile/ve/<> SERPMEK/SERPİŞTİRMEK


- SAÇMALIKLAR/DA:
KİŞİNİN ÇIĞLIĞI ile/ve/||/<> DÜNYANIN SESSİZLİĞİ


- SADDLE-NODE İLE HOPF İLE PİTCHFORK İLE TRANSCRİTİCAL ile/||/<> BİFURKASYON TÜRLERİ

( Parametre değişiminde davranış değişimi. )

( Formül: ẋ = μ ± x² (saddle-node) )


- SAF İLE UYGULAMALI ile/||/<> MATEMATİK İKİLİĞİ

( Kuramk ve pratik matematik. )

( Formül: Teori ↔ Uygulama )


- SAF KÜLTÜR TEKNİĞİ ile/||/<> KARIŞIK KÜLTÜR

( Saf kültür tek tür mikroorganizma içerir İLE karışık kültür birden fazla tür içerir. Koch agar plak yöntemi ile saf kültür elde etti İLE bu sayede bakterileri tek tek inceledi. Saf kültür bakteriyolojinin temel tekniğidir. )

( Robert Koch tarafından 1881 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1843-1910) (Ülke: Almanya) (Alan: Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Bakteriyel hastalık teorisi, Koch postülatları, bakteriyel kültür teknikleri) )


- ŞAFAK[Ar. < ŞEFAK] değil/yerine/= TAN

( Güneş doğmadan az önce beliren aydınlık. )


- ŞAFAK ile/ve/||/<> KOZMİK ŞAFAK


- SÂFİR[Ar. < SEFER | çoğ. SÜFFÂR] ile SAFÎR[Ar.]

( Yola çıkmaya hazır, yolcu. | Yazıcı, kâtip. İLE Islık. | İnce, güzel ses. | Islığımsı ses. | Gök yakut. )


- SAFİR değil/yerine GÖKYAKUT

( Mavi renkli, değerli bir korindon türü. )


- SAFİR ile/||/<> KUNZİT

( Korund mineralinin mavi renkli çeşidi. İLE/||/<> Pembe ila mor renkte bir spoddumen. )


- SAFİR ile/||/<> TANZANİT

( Korund mineralinin mavi renkli çeşidi. İLE/||/<> Mavi ve mor tonlarında bir zoisit türü. )


- SAFİR ile/||/<> TURMALİN

( Korund mineralinin mavi renkli çeşidi. İLE/||/<> Birçok renkte bulunabilen bir taş. )


- SAFİR ile/||/<> ZİRKON

( Korund mineralinin mavi renkli çeşidi. İLE/||/<> Çeşitli renklerde bulunabilen bir taş. )


- SAFLAŞMA ile/ve/değil/yerine/<> YALINLAŞMA


- SAĞANAK ile/ve BORAN

( Birdenbire başlayan, genellikle kısa süren, şiddetli yağmur. İLE/VE Yel, şimşek ve gökgürültüsü ile ortaya çıkan sağanak yağışlı hava. )


- SAGİTTARİUS A* (SGR A*) ile/||/<> M87 KARA DELİĞİ

( Sgr A* Samanyolu merkezinde 4 milyon güneş kütlesi İLE M87 kara deliği 6,5 milyar güneş kütlesidir. Sgr A* 26 bin ışık yılı uzakta İLE M87 55 milyon ışık yılı uzaktır. İki kara delik EHT tarafından görüntülendi İLE süper kütleli kara deliklerin kanıtıdır. )

( Andrea Ghez tarafından 2020 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1965-) (Ülke: ABD) (Alan: Astronomi) (Önemli katkıları: Samanyolu merkezindeki süper kütleli kara delik (Sgr A*) gözlemi, Nobel Ödülü (2020)) )


- SAĞLIK ve/||/<>/< SÜREKLİLİK


- ŞAHAB/ŞİHÂB[Ar.]/METEOR(İT) değil/yerine/= GÖKTAŞI

( Havayuvarı içinde oluşan sıcaklık değişmeleri, yel, yıldırım, yağmur, dolu gibi olaylara verilen ad. | Akanyıldız. )


- ŞAHANE değil/yerine/= ÇOK GÜZEL, EŞSİZ, GÖRKEMLİ


- SAHANLIK değil/yerine/= DÜZLÜK/DÜZALAN


- ŞAHAP[Ar. < ŞİHÂB] değil/yerine/= AĞMA/AKAN YILDIZ


- SAHİBİ OLMAK ile/değil/yerine PARÇASI OLMAK


- ŞÂHİKA[Ar.] ile FERİŞTAH[Fars. FİRİŞTE]

( Doruk, zirve. | En üst derece. İLE En iyi, en üstün. )


- SAHİL "KENARI" değil SAHİL


- SAHİL ile/ve/değil EŞİK


- SAHİL[Ar.] değil/yerine/= KIYI/YAKA/YALI


- SÂHİL[Ar.] ile SAHÎL[Ar.] ile SÂHİL[Ar.]

( Kişneyici, kişneyen. İLE At kişnemesi. İLE Deniz/ırmak/göl kenarı, kıyı, yalı. )


- ŞAHİN ile LAÇİN

( ... İLE Atmaca, doğan. | Çıkılması güç, kayalık yer. )


- SAHİP OLMADIĞIN ŞEY/DEĞER/OLANAK/KOŞUL ve BULUNMADIĞIN YER

( Vazgeçemeyiz. VE Terk edemeyiz. )


- SAHİP OLMAK ile/ve/değil/yerine/||/<>/>/< LÂYIK OLMAK


- SAHİP OLMAK ile/ve/fakat/||/<>/< SAHİP OLDUĞUMUZLA VE/YA DA SAHİP OLMAKLA PERDELENMEMEK


- SAHİP OLMAK ile/değil/yerine ŞAHİT OLMAK


- SAHİPLENME ile/ve/||/<> KOLLAMA


- SÂHİRE ile ...

( YERYÜZÜ, UYANIK GÖZ VE GÖZLERE SERAP GÖRÜNEN YERYÜZÜ )


- SAHRA ÇÖLÜ ile ÇÖL

( Yılda sadece 25 mm. yağış alır. İLE Yılda 254 mm.'den az yağış alan yer. )

( Dünya yüzeyinin 3'te 1'i, çöllerden oluşmaktadır. )

( Sahra Çölü, en büyük çöldür. [Amerika Birleşik Devletleri'nin yüzölçümü kadardır.] İLE ... )

( ... ile KAFR, BÂDİYE, BEDÂVET, BEVBÂT, FEYFÂ', MERVAHA[çoğ. MERÂVÎH: Ova, çöl. | Her tarafından rüzgâr esen yer.], TÎH[Çöl. | Mısır ile Şam arasında, Sînâ Dağı'nın bulunduğu yarımadada bir çölün adı.]
KAFR[çoğ. KUFÂR]: Susuz, otsuz, ıssız çöl. )

( ... ile DEŞT, BEYÂBÂN )


- SAHRA[Ar.] değil/yerine/= ÇÖL


- SAHTE/LİK ile/değil/yerine/>< İÇTEN/LİK


- SÂİB[Ar.] ile SÂİB[Ar. < SEVÂB] ile SÂİB[Ar. < SE'B] ile SAİB[Ar.] ile SAHİB[Ar.]

( Bir yerle, bir şeyle ilişiği olmayan. İLE Yanlışsız, doğru, yanlışlık yapmayan. | Amaca, hedefe uygun. | Hedefe doğru ulaşan. İLE Yağmur getiren bora[İt. < Yun.][: genellikle arkasından yağmur getiren sert ve geçici rüzgâr/yel.]. İLE Çarmıha germek. İLE Sahip[mâlik]. | Bir vasfı olan[hâiz]. | Koruyan[hâmî]. | Bir iş yapmış olan. | Sürekli sohbette bulunan. | Hak yolunu göstermek isteyen mürşid. )


- SAİKA[Ar.] değil/yerine/= YILDIRIM | NEDEN


- SAK ile SAK[Ar.]

( Uyanık, gözü açık. | Uykusu hafif. İLE Sap. )


- SAKÎ[Ar.] ile SÂKÎ[Ar. < SAKY | çoğ. SUKAT]

( Kırağı, çiy.[Fars. JÂLE, ŞEBNEM, BEŞG, BEŞM | Yun. DROSOSTALIDA] İLE Su veren/dağıtan. | Kadeh, içki sunan. | Baldıra, ya da baldır kemiğiyle ilgili. | İnsana/kişilere, Allah sevgisi/nuru saçan kişi. )


- SAKIN!:
ADAMIN, YERE BAKANINDAN
ve/||/<>
SUYUN, YAVAŞ AKANINDAN


- SAKIT[Ar.] ile Sakıt

( Düşen, düşmüş. | Hükmü kalmamış, eski önemini yitirmiş. | Düşük. İLE Merih, Mars. )


- SÂKİ-Yİ ŞEB ile ...

( Mehtap, ayışığı. )


- SALINIM ile/değil SALIM

( OSCILLATION vs. EMISSION )


- SALLANMAK ile SARSILMAK


- SALLANTI ile ÇALKANTI


- SALLANTI ile SARSINTI


- SALT ile SALTIK

( Yalnız, tek, sırf. | İçinde yabancı bir öğe bulunmayan. | İçinde, kendine yabancı hiçbir şey karışmamış, arı. İLE Kendi başına var olan, hiçbir şeye bağlı olmayan, bağımsız, koşulsuz. | Koşulsuz, bağımsız, göreli olmayan ve kendi başına, tam sayılan bir olgunun niteliği. )


- SALTIK GÖRÜNÜŞLER ile/değil GÖRÜNÜŞLERİN SALTIK İLKESİ

( [not] ABSOLUTE APPEARANCES vs./but ABSOLUTE PRINCIPLE OF THE APPEARANCES )


- PARLAKLIK:
SALTIK/MUTLAK ile/ve/||/<> GÖRÜNÜR


- SALTIK/MUTLAK:
SONSUZ ile/ve/||/<> TÜKETİLEMEZ OLAN


- SALTIK = MUTLAK = ABSOLUTE[İng.] = ABSOLU[Fr.] = ABSOLUT[Alm.] = ABSOLUTUS[Lat.] = ABSOLUTO/TA[İsp.]


- SALTIK/LIK ile/ve/||/<>/< ETKİLENMEYİŞ


- SAM İLE LB İLE LBL ile/||/<> YÜZEY MODİFİKASYON

( Kontrollü yüzey kaplama teknikleri. )

( Formül: Alkanetiyol-Au SAM )


- SAM ile/||/<> LB FİLM

( SAM kendiliğinden tek tabaka tiol-Au, LB transfer çok. )

( Formül: Spontan İLE mekanik )


- SAMAN ile KESMİK

( ... İLE Başakla karışık iri saman. | Taş gibi olmuş toprak parçası. )


- SAMANA ile SAMANYA

( Huzur içinde yaşayan Brahmin. | Rahip. İLE Tümellik. )


- ŞAMANİZM ile/||/<> ORGANİZE DİN

( Şamanizm bireysel aracılık İLE organize din kurumsal yapıdır. Şamanizm avcı-toplayıcı İLE organize din tarımsal toplumların dinidir. Göbeklitepe ritüel alanı şamanizm İLE organize din arasında geçiş olabilir. )


- SAMANYOLU/SAMANUĞRUSU/HACILARYOLU/KEHKEŞAN[Fars.] değil/yerine GÖKYOLU

( Açık gecelerde, gökyüzünde boydan boya görülen, uzun, yıldız kümesi. )


- SAMED ve/||/<> SOMUT


- ŞÂMİL[< ŞEML < ŞÜMÛL] ile/ve/<> KÂMİL[< KEMÂL]

( Topluma. İLE/VE/<> Kişiye/sana! )

( Genele. İLE/VE/<> Özele. )

( İçine alan, kaplayan, çevreleyen. İLE/VE/<> Tam, eksiksiz, bütün. | Olgun. | Bilgin, âlim. )


- SANAT ve/||/<>/>/< BİREY OLMAK


- SANAT ile/ve/||/<>/>/< HAKİKAT


- SANAT ile/ve/||/<> SANA AİT


- SANDWİCH KOMPLEKS ile/||/<> HALF-SANDWİCH

( Sandwich iki Cp ferosen, half-sandwich tek Cp. )

( Formül: Fe(Cp)₂ İLE CpMn(CO)₃ )


- SANGER DİZİLEME ile/||/<> NGS

( Sanger tek okuma uzun, NGS çoklu kısa. )

( Formül: Single long İLE multiple short reads )


- ŞANİ IRMAĞI'NIN:
BİR YAKASI ile/ve/<> ÖTEKİ YAKASI

( Çad. İLE/VE/<> Kamerun. )


- SANİHA[Ar.] değil/yerine/= DOĞAÇLIK/DOĞUNÇLUK


- SANIRIM ... OLABİLİR değil SANIRIM ... ya da ... OLABİLİR


- SANİYE ile/ve/||/<> TOZ

( SECOND vs./and/||/<> DUST/POWDER )


- ŞANS ile/değil OLASILIK

( Mantıkla açıklanamayan birtakım rastlantısal olayların nedeni olan güç. | Bir olayın olabilirliği. | Bir kimsenin bilgi ve emeğinden çok, rastlantı sonucu elde ettiği elverişli durum. İLE ... )

( [not] CHANCE vs./and/but PROBABILITY
PROBABILITY instead of CHANCE )


- SANTROZOM[Fr. < Yun. KENTRON: Merkez. | SOOMA: Gövde.]

( Göze sitoplazması içinde, çekirdeğin yakınında bulunan, açık renkli ve genellikle benzer plazma kütlesi. )


- SAP ile SAMAN

( Bitkinin dal, yaprak, çiçek vb. bölümlerini taşıyan, ağaçlarda odunlaşarak gövde durumunu alan bölüm. | Çiçek ya da meyveyi dala bağlayan ince bölüm, sak. İLE Ekinlerin harmanda dövülüp taneleri ayrıldıktan sonra kalan ufalanmış sapları. )


- ŞAP ile ŞAP[Ar. < ŞABB]/ALÜN[Fr.] ile ŞAP

( İstekle öperken çıkan ses. | Birden yere düşme ya da çarpma sırasında çıkan ses. İLE Alüminyum ve potasyum sülfatından ya da amonyum alüminyum sülfatından oluşan, sıcak suda eriyen, tadı buruk, antiseptik bir madde. İLE İnce kum ve çimentoyla yapılan düzgün döşeme sıvası. )


- ŞAPERON ile/||/<> PROTEAZOM

( Şaperon katlanma yardım İLE proteazom protein yıkımı. )

( Formül: HSP İLE ubikuitin )


- SAPLAMA ile/değil SAPTAMA

( Hızla batırmak. İLE/DEĞİL Bir şeyi belirgin kılma, tespit. | Yıkanmış gümüş bromürlü tabakanın, gümüş bromür kalıntılarını eritmek için filmin kimyasal bir eriyikten geçirilmesi. )


- ŞAPLAMAK ile ŞAPLAMAK ile ŞAPLAMAK ile ŞAPLAMAK

( "Şap" diye ses çıkarmak. İLE Bir şeyi, şaplı su ile ıslatmak. İLE Bir yapının tabanını, ince kum ve çimentoyla hazırlanan karışımla sıvamak. İLE Yemeğe şap katmak. )


- SAPMA ile/ve AYRILMA

( Serbest bir mıktnatıslı iğnenin, denge konumunda iken gösterdiği doğrultudan geçen düşey düzlemle, bulunulan noktanın meridyen düzlemi arasındaki açı. | Bir ışının, saydam bir biçmeden geçtikten sonraki doğrultusu ile ilk doğrultusu arasında oluşan açı. | Bazı sözcüklerin, kurallara göre almaları gereken biçimlerden uzaklaşması durumu. İLE ... )

( DEVIATION vs./and DIVERGE )


- SINIR:
SAPTANABİLİR ile/ve/||/<>/> HESAPLANABİLİR


- ŞAR ŞAR / ŞARIL ŞARIL (AKMAK)

( Su ya da yağmurun, bol ve sesli bir biçimde akması, yağması. )


- ŞARAP FERMANTASYONU ile/||/<> SİRKE FERMANTASYONU

( Şarap fermantasyonu mayalar tarafından şeker alkole dönüştürülür İLE sirke fermantasyonu bakteriler alkolu asetik aside dönüştürür. Şarap anaerobik İLE sirke aerobik süreçtir. Pasteur iki fermantasyonu da mikroorganizmalara bağladı. )

( Louis Pasteur tarafından 1864 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )


- SARAY ile/ve/değil/yerine/<> ÇAYIR-BAYIR


- ŞARBON AŞISI ile/||/<> DOĞAL BAĞIŞIKLIK

( Şarbon aşısı yapay aktif bağışıklık oluşturur İLE doğal bağışıklık hastalığı geçirerek kazanılır. Pasteur koyunlara zayıflatılmış şarbon aşısı vurdu İLE Pouilly-le-Fort deneyinde aşının etkinliğini kanıtladı. Aşı hastalığa yakalanmadan koruma sağlar. )

( Louis Pasteur tarafından 1881 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )


- SARIGÜZEL CADDESİ değil/< SARIGÖREZ CADDESİ


- SARKAÇ ile/||/<> PERİYOT

( Sarkaç yasaları )

( Galileo Galilei tarafından 1602 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1564-1642) (Ülke: İtalya) (Alan: Fizik, Astronomi) (Önemli katkıları: Teleskop, Jüpiter uyduları, serbest düşme) )


- SARKAÇ ile SARKIK ile SARKIL ile SARKINTI ile SARKIŞ ile SARKIT

( Durağan bir nokta çevresinde, ağırlığının etkisiyle salınım yapan, devingen katı nesne. İLE Aşağı doğru uzanmış, sölpük, salpa, gevşek. İLE Sarkaçla ilgili, devinimi, sarkaç devinimine benzeyen. İLE Aşağı doğru uzanan, sarkan şey. İLE Sarkma eylemi ya da biçimi. İLE Mağaraların tavanında oluşan, genel olarak koni biçiminde, kalker birikintisi, damlataş, istalaktit. )


- SARMAL ile/değil DÖNGÜSEL


- SARSIM ile SARSINTI

( Sarsma eylemi. | Gök nesnelerinin[cirim], genel çekim yasasına uygun olarak birbirini çekmesi nedeniyle herhangi bir gezegenin hareketinde görülen karışıklık. İLE Birden sallanma, sarsılma. | Titreme. | Deprem. | Deprem sırasındaki yer hareketlerinin her biri. | Bir kurum ya da kuruluşun dengesini etkileyen bozukluk. | Kaza, ilaç ve uyuşturucuların yarattığı, fiziksel ya da coşkusal nitelikteki, birdenbire gelişen karmaşık belirtilerin tümü. )


- ŞAŞKINLIK(/HAYRET) ile/ve/||/<>/> KUŞKU

( Zihinde. İLE/VE/||/<>/> Felsefede. )


- ŞAŞKIN/LIK ile/ve/değil HAYRAN/LIK

( BEHT )


- ŞAŞMA/ŞAŞIRMA/HAYRET (ETMEK) ile/ve/<>/> ŞAŞAKALMA/HAYRANLIK

( Felsefeye yöneltir. İLE/VE/<>/> Sanata yöneltir. )

( Doğaya/doğada. İLE/VE/<>/> İnsana/insanda. )

( Kısa süreli. İLE/VE/<>/> Uzun süreli. )

( Hem olumlu, hem olumsuzlara yöneliktir. İLE/VE/<>/> Olumsuzlara yönelik değildir. )

( Parçaya yöneliktir. İLE/VE/<>/> Tamamlanmışlara/olgunlara yöneliktir. )

( Anlayamadıklarımıza yöneliktir. İLE/VE/<>/> Aydınlatıcıdır. Kavrama ve kuşatmamızla birliktedir. )

( Açmazlarda, çelişki ve sıkıntılarda deneyimlediğimiz. İLE/VE/<>/> Sonsuzluğu, yüceliği ve üstünlüğü "duyumsatır". )

( ASTONISHMENT/AMAZEMENT vs./and/<>/> ADMIRATION )

( ADMIRATIO cum/et/<>/> ... )


- ŞÂT[Ar.] ile ŞAT/ŞATT[Ar. çoğ. ŞUTÛT] ile ŞATH[Ar.] ile ŞAT[Fr. CHATTE]

( Koyun. İLE Büyük ırmak. İLE Ciddi bir hissi ya da düşünceyi mizahî bir edayla anlatan şiir. İLE Sığ sularda, ağır yükleri taşımak için kullanılan, altı düz, bir çeşit tekne. )


- SATHÎ[Ar.] değil/yerine/= YÜZEYSEL/GELİŞİGÜZEL/ÜSTÜNKÖRÜ


- SATIR İLE SÜTUN İLE NULL ile/||/<> MATRİS UZAYLARI

( Matrise bağlı vektör uzayları. )

( Formül: dim(N(A)) + rank(A) = n )


- SATURATED İLE UNSATURATED İLE TRANS ile/||/<> YAĞ ASİTLERİ

( Lipid yapı taşlarının sınıflandırması. )

( Formül: C₁₆H₃₂O₂ (palmitik) )


- SATÜRN ile BJ1407b

( ... İLE Satürn'ünkine benzer halkaları olan ilk öte gezegendir. Bizden yaklaşık olarak 420 ışık yılı uzakta olan bu gezegenin halkaları, Satürn'e göre o kadar çok ve uzundur ki, neredeyse Güneş'ten, Venüs'e kadar olan alanı kaplamaktadır. Jüpiter'den 20-30 kat daha büyük olan bu gezegen, Satürn'ün yerinde olsaydı, halkaları, Dünya'nın gökyüzüne kadar gelir ve dolunaydan çok daha büyük görünürdü. )


- SATÜRN ile/ve/||/<> ENCELADUS


- SATÜRN ve/||/<> HALKALARI

( ... VE/||/<> Satürn'ün halkaları, 4.4 milyar yıl önce Satürn ile birlikte oluşmuştur. [30-40 milyon yıl önce oluştuğu da söylenilmektedir.] Gezegenin halka sistemi, uydularıyla arasında olan etkileşim sonucu oluşmuştur. Halkaları, büyük ölçüde, su buzu ve çok az miktarda da tholin ve silikat toz parçacıklarından oluşmuştur. Güneşin ultraviyole ışınlarının, su buzu ile etkileşmesi sonucu ortaya oksijen ve hidrojen çıkmaktadır. Bu da Satürn'ün halkalarının, kendilerine ait bir atmosferi olduğunu göstermektedir. Satürn'ün halkalarının kalınlığı sadece 20 cm.'dir. )


- SATÜRN ve/||/<> TİTAN

( ... VE/||/<> Satürn'ün en büyük uydusudur ve yoğun bir atmosferi olduğu bilinen tek doğal uydudur. Titan'daki büyük su kütleleri gibi görünen bu okyanusların, metan gazının sıvı durumu olduğu görülmüştür. Yüzey sıcaklığı, yaklaşık olarak -180 °C'dir. )


- SATÜRN URANÜS

( ... İLE/VE/<> Bulunuşu/adlandırılışı, 1781'dedir. )

( Güneşe uzaklık sırasında yedinci olan ve güneş çevresindeki dolanımını 84 yılda tamamlayan gezegen. )

( Uranüs'ün, mavi-yeşil renkte olmasının, atmosferinde bulunan metan gazından kaynaklandığı düşünülüyor. Uranüs'ün Satürn gibi halkalarının olduğu tespit edilmiştir. Ancak bu halkalar, Satürn'den daha az ve incedir. Ortalama sıcaklığı -197 °C olup Satürn'den sonra en sert rüzgarlara sahip ikinci gezegendir. )

( SATURN~URANUS )


- SATÜRN'ÜN HALKALARI:
3 ile/ve/değil/||/<>/> 6


- SAVAŞ değil/yerine/>< SANAT


- ŞAVK/ŞEVK[Ar.] değil/yerine/= IŞIK


- SAVRULMAK ile/değil/yerine/>< SALINMAK


- SAVUNMA MEKANİZMALARINDA:
FİZİKSEL OLARAK KAZANILMIŞ SAVUNMA SİLAHLARI ile/ve DAVRANIŞSAL OLARAK KAZANILMIŞ SAVUNMA HAREKETLERİ


- SAY ile/||/<> SAYA

( Düz tabaka biçiminde ince, yassı taş, çakıl. İLE/||/<> Yumuşak taş. )


- SÂYE[Fars.] ile SÂYEBÂN[Fars.]

( Gölge. | Koruma, sahip çıkma. | Yardım. İLE Gölgelik. )


- SAYGI ile/ve/<> BAĞ


- SAYGI/LI ve/||/=/<>/>/< ÖLÇÜ/LÜ/LÜK


- SAYI/LABİLEN ile/ve/||/<> ÖLÇÜ/LEBİLEN


- SAYILABİLİR SONSUZ ile/||/<> SAYILAMAZ SONSUZ

( Sayılabilir sonsuz doğal sayılarla eşlenebilen İLE sayılamaz sonsuz daha büyük sonsuzdur. Cantor doğal sayılar sayılabilir İLE gerçel sayılar sayılamaz olduğunu kanıtladı. Bu farklı sonsuzluk büyüklükleri gösterir. )

( Georg Cantor tarafından 1874 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1845-1918) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Küme teorisi, sonsuzluk kavramı) )


- SAYILABİLİR SONSUZ/LUK ile/ve SAYILAMAZ SONSUZ/LUK

( Tam sayılar kümesidir. [Tam sayıların sonu yoktur. Herhangi bir tam sayıya, 1 eklerseniz, yeni ve daha büyük bir tam sayı elde edersiniz.] İLE/VE Sayılamaz sonsuz sayılara "irrasyonel" sayılar denilir. Herhangi iki tam sayının bölümü olarak ifade edilemezler. [Bu tür sonsuzluğa örnekler, Pi sayısı[3.141592654...] ve e sayısı[2.718281828...] olabilir.] [Doğa ve evren ile ilgili matematik modellerde sabit olan sayılar, e ve Pi sayılarını içerdiklerinden, evrende ve öznede, sayılamaz bir sonsuzluk bulunduğunu gözönünde bulundurmak zorundayız.] )

( "Sonlu Ötesi Sayılar (Alef Sayıları)" adlı yazıyı okumak için burayı tıklayınız... )


- SAYILABİLİR ile/||/<> SAYILAMAZ

( Sayılabilir kümeler doğal sayılarla eşleştirilebilir İLE sayılamaz kümeler eşleştirilemez )

( Cantor tarafından 1874 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1845-1918) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Küme teorisi, sonsuzluk kavramı) )


- SAYILABİLİR/SAYILAMAZ SONSUZLUK ile/ve/<> NOKTASAL SONSUZLUK

( ... İLE/VE/<> Bu sonsuzluk türü, hem geometrik, hem de aritmetik olması bakımından, doğrudan doğa ile ilgilidir. Bu tür sonsuzluğa "singülarite" denilmektedir. [Doğada bir merkeze doğru odaklanan -anafor adını verdiğimiz- sudaki ve hortum denilen havadaki noktasal sonsuzluklar buna örnek gösterilebilirler.] )


- SCALENE ile/||/<> ISOSCELES

( Scalene farklı kenarlar İLE isosceles iki eşit kenar. )

( Formül: All different İLE two equal sides )


- SCHİFF BAZI ile/||/<> WERNER KOMPLEKSİ

( Schiff imin ligand, Werner klasik amin. )

( Formül: C=N İLE NH₃ )


- SCHOTTKY İLE FRENKEL İLE RENK MERKEZİ ile/||/<> KRİSTAL KUSURLARI

( Kristallerdeki nokta kusur türleri. )

( Formül: n_defect = N exp(-E/kT) )


- SCHRÖDİNGER DENKLEMİ ile/||/<> DİRAC DENKLEMİ

( Schrödinger göreli olmayan, Dirac göreli kuantum denklemidir. )

( Formül: iħ∂ψ/∂t = Ĥψ )

( Erwin Schrödinger tarafından 1926 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1887-1961) (Ülke: Avusturya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Dalga mekaniği, Schrödinger denklemi) (Nobel: 1933) )


- SCHWARZ-CHRİSTOFFEL ile/||/<> JOUKOWSKY TRANSFORM

( S-C polygon mapping, Joukowsky airfoil mapping. )

( Formül: Polygon İLE airfoil mapping )


- SCHWARZSCHİLD KARA DELİĞİ ile/||/<> KERR KARA DELİĞİ

( Schwarzschild kara deliği dönmez İLE Kerr kara deliği döner. Schwarzschild küresel simetri İLE Kerr eksenel simetri gösterir. Schwarzschild kuramk model İLE Kerr gerçekçi astrofizik nesnesidir. )

( Roy Kerr tarafından 1963 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1934-) (Ülke: Yeni Zelanda) (Alan: Matematik, Astrofizik) (Önemli katkıları: Dönen kara delik çözümü (Kerr metriği 1963), gerçekçi kara delik modeli) )


- SCRNA-SEQ İLE SCATAC-SEQ İLE CYTOF İLE SPATİAL ile/||/<> TEK HÜCRE TEKNOLOJİLERİ

( Hücre heterojenliğini çözümleme. )

( Formül: 10 ile000+ cells/run )


- SDS-PAGE ile/||/<> NATİVE PAGE

( SDS denature protein, native doğal yapı. )

( Formül: Denatured İLE native protein )


- ŞEBNEM, BEŞG, BEŞM[Fars.]/CELÎD, SAKÎ[Ar.]/DROSOSTALIDA[Yun.] ile ÇİY

( Çiy tanesi, jale. | Nedâ (hediye). )


- SEÇENEKLERDEKİ/OLASILIKLARDAKİ EŞİK VE OLANAKSIZ(LIK)LAR:
3. ve/=/||/<> 4. ve/=/||/<> 5. ve/=/||/<> 6. ve/=/||/<> 7.

( Fizikte.[3] VE/=/||/<> Kesinlikte/ölümde.[4] VE/=/||/<> Dilde.[5] VE/=/||/<> Yörüngede.[6] VE/=/||/<> Karşılaşmada.[7] )

( Var oluş ve aklın ilkelerinde ...

ya çelişmezlik,
ya özdeşlik

ya da bunların dışındaki üçüncü olasılığın olanaksızlığı...

VE/=/||/<>

Ölüm/de ...

ya o/sen, benden önce,
ya ben, ondan/senden önce,
ya da ikimiz aynı anda.

Dolayısıyla da dördüncü olasılığın olanaksızlığı...

VE/=/||/<>

Herhangi bir yerde/koşulda ...

ya geçmiş,
ya şimdi,
ya gelecek ve
ya da bu üçünden "oluşturulmuş" geniş zaman
[bunların alt çeşitlemeleri de bunların içinde]
olmak üzere başka hiçbir "zaman"ın ol(a)mayışı...



Varlığın[vucud] ...

ya kendi[vucud-u aynî]
ya düşüncesi/imgesi[vucud-u zihnî]
ya dilde/selende[vucud-u lisânî]
ya simgede/yazıda/resimde/çizimde/biçimde/sanatta[vucud-u hatti]

Dolayısıyla da beşinci olasılığın olanaksızlığı...

VE/=/||/<>

Dünya'nın yörüngesinde/n ...

ya doğru ilerlemesi,
ya geriye dönmesi,
ya sapması[başka bir yörüngeye geçmesi],
ya dönüşünün tamamen durması,
ya da yörüngesinin yok olması[güneş tarafından çekilmesi]...

Dolayısıyla da altıncı olasılığın olanaksızlığı...

VE/=/||/<>

Bir karşılaşma/da ...

ya ev sahibi takım kazanır,
ya karşı takım kazanır.
ya berabere biter,
ya yarıda kesilir [hava koşulları, izleyci olayları vb.]
ya çok önemli (/belirleyici/engelleyici) bir durumla/kararla(hükmen) sonuçlanır [bir takım, eksik oyuncuyla maça çıkamaz],
ya iptal edilir [başlamadan önce karar alınır].

Dolayısıyla da yedinci olasılığın olanaksızlığı...
)

( image )


- SECTOR ile/||/<> SEGMENT

( Sector pasta dilimi İLE segment çembersel bölge. )

( Formül: Pie slice İLE circular region )


- SEDÂ/SÂDÂ (ÇIKARMAK):
DİŞLERİN ISLIKLI SESİ YOLUYLA ile/ve DİLİN HAREKET ETTİRİLMESİ YOLUYLA ile/ve DAMAĞIN BÜZÜLMESİ YOLUYLA ile/ve DUDAKLARIN BİRBİRİNE BASTIRILMASI YOLUYLA ile/ve BURUNDAN SOLUMA YOLUYLA


- SEDÎD[Ar. < SEDÂD] ile SEDÎD[Ar.] ile ŞEDÎD[Ar.]

( Doğru, hak. İLE [anatomide] Kapak. İLE Yeğin, şiddetli. )


- SEDİR[Ar. < ŞADR] ile SEDİR/DAĞSERVİSİ

( Kol koyacak yeri olmayan, arkalıksız, üstü minderli ve yastıklı olabilen kerevet, divan. İLE Kozalaklılardan, boyu 40 m. kadar olabilen ve kerestesi, yapı işlerinde kullanılan bir orman ağacı. )


- ŞEFLİK ile/||/<> DEVLET

( Şeflik kişisel otorite İLE devlet kurumsal otoritedir. Şeflik Neolitik İLE devlet Bronz Çağı'nda ortaya çıktı. Çatalhöyük şeflik öncesi İLE eşitlikçi yapı gösterir. )


- SEHER ve/||/<> BAHAR

( Gecenin sonu/sonrası. VE/||/<> Kışın sonu/sonrası. )


- SEHER[Ar.] değil/yerine/= TAN AĞARTISI

( TAN YERİ AĞARMADAN BİRAZ ÖNCEKİ ZAMAN )


- ŞEHVET ile/ve/||/<>/> GULMET

( Maddeye olan bağımlılık. | Anımsamak - imgelemek - ummak/beklentide olmak. İLE/VE/||/<>/> Şehvet fazlalığı. )

Bugün[17 Kasım 2025]
itibarı ile 8.438 başlık/FaRk ile birlikte,
8.438 katkı[bilgi/açıklama] yer almaktadır.
(28/35)