PEKİŞTİRME/YANSIMA (ONOMATOPE) (ATF-I TEFSÎR/SAVT-I TAKLÎDÎ) SESLERİ ve SÖZCÜKLERİNDE

( Etkili, etkisi kesin olan. | Tam istenildiği gibi. İLE Ölçü, miktar vb. özellikleri eşit olan. | Bir başkasının, ötekinin aynı olan. | Ölçü, miktar vb. özellikleri eşit olarak. | Yüz yüze, karşılıklı olarak. )

( EFFECTIVE vs. MEASUREMENT )

- BİRER BİRER

( ALE-L-İNFİRÂD )

- BİTMEZ-TÜKENMEZ

- BİTMEZ TÜKENMEZ ... ile/ve BİTMEK TÜKENMEK BİLMEZ ...

- BİTTİ-GİTTİ

- BİZ BİZE (KONUŞMAK, EĞLENMEK)

- BOĞUM BOĞUM (AĞLAMAK)

- BOK-PİSÜR

- BÖLÜK-PÖRÇÜK (İŞ YAPMAK)

- BOMBOK

- BOMBOŞ

- BÖN BÖN[< BÖNG] (BAKMAK)

- BORÇ-HARÇ (İŞİNİ HALLETMEK)

- BÖREK-ÇÖREK

- BÖRTÜ-BÖCEK (LERLE UĞRAŞMAK)

- BOSBOL

- BÖSBÜYÜK

- BOŞU BOŞUNA (YAPMAK, EYLEMEK)

- BOY BOY ÇARŞAF ÇARŞAF (YAYIMLAMAK)

- BOYA-BADANA

- BOYLU BOYUNCA (UZANMAK/YATMAK)

- BOY-POS

- (BU AY DA) GELDİ-ÇATTI

- BUCAK BUCAK (KAÇMAK)

- BUGÜN YARIN (HALLETMEK)

- BÜKLÜM BÜKLÜM (OLMAK)

( Eğilmek, katlanmak. )

- BULA BULA (...YI [MI] BULMAK[?])

- BULUP BULUŞTURMAK

- BURAM BURAM (KOKMAK)

- BURCU BURCU

- BURUN BURUNA (ÇARPIŞMAK)

- ÇAG ÇOG = GÜRÜLTÜ PATIRTI
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- ÇAK/ÇAQ ile ÇAK ÇOK/ÇAQ ÇOQ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Bir şeyin kesin ve öz durumu. İLE Odun ve ceviz gibi şeylerin kırılması sırasında çıkan çatırdama sesi. )

- ÇAKMAK ÇAKMAK (BAKMAK)

- ÇALI-ÇIRPI (TOPLAMAK)

- ÇALIP-ÇIRPMAK

- CAMBUL/CUMBUL CUMBUL ile (")CIVIK(")

( Çok sulu yemek için kullanılan söz. İLE Fazla suyla karıştığından dolayı, biçimini korumayacak kadar sulanmış olan. | Soğuk ve can sıkıcı şakalar yapan. )

- CAN-CİĞER (ARKADAŞ OLMAK)

- ÇANAK-ÇÖMLEK

- ÇANGIL ÇUNGUL/ÇANGIR ÇUNGUR

- CAN-HIRAŞ (ÇALIŞMAK, UĞRAŞMAK)

- CAN-I GÖNÜL (-DEN SEVMEK/YAPMAK)

- CANIM-CİCİM

- CANIM-CİĞERİM

- CANLA-BAŞLA (ÇALIŞMAK/UĞRAŞMAK)

- CANLI-KANLI

- ÇANTA-MANTA

- CAN-TEN (DAYANDIRAMAMAK)

- ÇAP ÇAP ile ÇAP ÇAP
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Şaklama. İLE Dudağın şapırdaması. )

- CAPCANLI

- CAR CAR (KONUŞMAK)

- CAR CAR ile CARCAR

( Çok ve yüksek selenle, gürültülü bir biçimde konuşma. İLE Geveze, yaygaracı. )

- ÇAR ÇARMAK/ÇAR ÇARMAQ / ÇAR ÇAMRAK/ÇAR ÇAMRAQ = ÇOLUK ÇOCUK
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- ÇAR ÇUR (ETMEK)[İSRAF ETMEK]

- ÇARÇABUK

( ALE-L-ACELE )

- ÇARIK-ÇÜRÜK

- ÇARŞI-PAZAR (DOLAŞMAK)

- CART CURT (YAPMAK)

- CART-CURT ile/<> ZART-ZURT

( Göz korkutmak ya da övünmek amacıyla abartılı konuşma. İLE/<> Kendini önemli kişi olarak göstermek için yüksekten atıp tutarak çıkışma, kaba kuvvet gösterisi. )

- CASCAVLAK

- ÇAT-PAT

( Şöyle böyle. )

- ÇATIR ÇATIR (KIRILMAK | OSURMAK | HARCAMAK)

- ÇATIR ÇUTUR (KIRILMAK)

- ÇAVAR/ÇUVAR ile ÇAVARLIG
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Ateş yakmak için kullanılan çalı çırpı. İLE/VE/||/<>/> Çalı çırpısı bol yer. )

( ÇUVAR ÇUVAR: Biçiminde ikileme olarak da kullanılır. )

- CAYIR CAYIR (YANMAK)

( Nesnelerde. )

- ÇAYIR-ÇİMEN

- CAZIR CUZUR (YANMAK)

- ÇEKİ-DÜZEN (VERMEK)

- ÇEKİP ÇEVİRMEK

- ÇEKİP GİTMEK

- ÇEN ÇEN (ÇENE ÇALMAK, GEREKSİZ/FAZLA KONUŞMAK)

- ÇEPEÇEVRE

- CİCİLİ-BİCİLİ

- ÇIĞLIK ÇIĞLIĞA

- CİK CİK (ÖTMEK)

- ÇIKIP GELMEK/GİTMEK

- ÇİL ÇİL (ALTIN)

- ÇILDIR ÇILDIR

- ÇINGIR ÇINGIR

( Çan ya da bazı eşyaların birbirine sürtünerek ya da çarpışarak çıkardığı seste. )

- ÇIPI ÇIPI

( Suyla oynamak. )

- CIR CIR (ÖTMEK)

- ÇIRÇIPLAK/ÇIRILÇIPLAK

- ÇIT ÇIT (ÇITLATMAK)

- ÇITÇIT ile/ve FERMUAR[Fr. < FERMOIR]

( Üzerinde dikili bulundukları şeyin iki kenarını üst üste getirerek birleştirmeye yarayan, iki parçadan yapılmış metal tutturmalık. İLE Giysi, çanta vs. yerlerde kullanılan, karşılıklı dişler ve bunların üzerinde yürüyen kapatıcıdan oluşan düzenek. )

( FERMEJÜP avec FERMUAR )

- ÇITI-PITI

- ÇITIR ÇITIR (YEMEK)

- CIVIK (CIVIK) VICIK (VICIK)

( Hareket etmek. | Konuşmak. )

- CIVIL CIVIL

( Canlı, hareketli bir his yansıtmada. )

- CİYAK CİYAK (BAĞIRMAK)

- CIZIR CIZIR (PİŞMEK)

- ÇOK BAMBAŞKA değil BAMBAŞKA

- COK COK (EMMEK)

- ÇOLUK-ÇOCUK EŞ-DOST

- ÇÖR/ÇER-ÇÖP

- ÇUF ÇUF (GİTMEK)

- CÜMBÜR-CEMAAT değil CUMHUR-CEMAAT (GİTMEK)

- CUMBURLOP (DİYE ATLAMAK/DALMAK)

- CUP CUP (YÜZMEK)

- ÇÜRÜK-ÇARIK (MALZEMELER KULLANMAK)

- DAĞ/DA BAYIR/DA

- DAĞLARA-TAŞLARA

- DAL-BUDAK

( BERG Ü ŞÂH )

- DALDAN DALA (ZIPLAMAK)

- DALGA-DÜMEN

- DALLANDIRIP BUDAKLANDIRMAK

- DAL-TAŞAK (GEZMEK, DOLAŞMAK, ORTALIKTA GEZİNMEK)

- DAN-DUN (KOŞMAK/YÜRÜMEK/VURMAK)

- DANGIL-DUNGUL (KONUŞMAK)

- DAPDAR

- DARI DARINA

- DARMA DUMAN (OLMAK, HİSSETMEK)

- DARMADAĞIN (OLMAK)

- DARMADUMAN

- DAYAYIP DÖŞEMEK

- DEFALARCA DEFALARCA değil DEFALARCA

( Fazla tekrarın, ne anlatım niteliği, ne mantığı, ne işlevi, ne de gerekliliği vardır! )

- DELİ DOLU (YAŞAMAK/DAVRANMAK)

- DELİK DEŞİK (ETMEK)

- DERE TEPE (YÜRÜMEK)

- DERİN DERİN (DÜŞÜNMEK)

- DERLEYİP TOPARLAMAK

- DERLİ TOPLU (OLMAK, HALE GETİRMEK/SOKMAK)

- DERLİ-TOPLU

- DERME-ÇATMA (BİR YERDE YAŞAMAK)

- DERYA DENİZ (BİLGİ SAHİBİ OLMAK)

- DEVRİLE DEVRİLE ile/değil/yerine/||/<>/></> EVRİLE EVRİLE

- DİDİK DİDİK (ARAMAK, ARAŞTIRMAK, KURCALAMAK, İNCELEMEK)

- DİKİŞ-NAKIŞ

- DİLİ-DAMAĞI (KURUMAK)

- DİLİM DİLİM (KESMEK)

( ŞERHA ŞERHA )

- DİMDİK ile/ve/||/<> DÜMDÜZ

- DIMDIZLAK

- DİPDİBE (OTURMAK, YAŞAMAK)

- DİPDİRİ

- DİPTIRNAK (TEMİZLEMEK)

- DIR-DIR (ETMEK)

- DİŞE DİŞ (MÜCADELE)

- DİŞİNDEN-TIRNAĞINDAN (ARTIRMAK)

- DİZ DİZE (OTURMAK)

( ZÂNÛ-BE-ZÂNÛ / ZÂNÛ-BER-ZÂNÛ )

- DİZİM DİZİM/SIRA SIRA/SAF SAF

- DODUR DODUR (DODURDANMAK, SÖYLENMEK)

- DOĞRU-DÜRÜST[Fars.] ile/değil/yerine/||/<> DOĞRU-DÜZGÜN

- DOĞRUDAN DOĞRUYA

- DOĞRU-DÜZGÜN

- DOLUDİZGİN (İLERLEMEK, YOL ALMAK)

- DOLUP TAŞMAK

- DON-GÖMLEK ([ORTALIKTA] DOLAŞMAK)

- DON-PAÇA ([ORTALIKTA] DOLAŞMAK)

- DÖNÜP DOLAŞMAK

( Dönüp dolaşıp aynı yere gelmek. Başlanılan noktaya geri dönmek zorunda kalmak. )

- DOYA DOYA (YEMEK/İÇMEK, SEVMEK/ÖPMEK)

- DUDU DUDU (KONUŞMAK)

- DÜĞÜN-DERNEK

- DÜMDÜZ ile/ve/||/<> TEKDÜZE

- DÜPEDÜZ

- DÜPEDÜZ ile BASBAYAĞI

- DUR-DURAK (BİLMEMEK)

- DÜRÜLÜ-BÜKÜLÜ

- DÜRÜM DÜRÜM (KATLAMAK)

- DURUP DURURKEN (AĞLAMAK, GÜLMEK VS.)

- DÜRÜST[Fars.] değil/yerine/= DOĞRU

- DÜŞE-KALKA/ÜFTÂN Ü HİZÂN[Fars.] (BÜYÜMEK)

( ÜFTÂN Ü HÎZÂN )

- DÜŞÜNÜP TAŞINMAK

- DÜŞÜP-KALKMAK

- DUVARI-DİREĞİ (OLMAK)

- DÜZEN-TAKAN (SAĞLAMAK)

- ECİŞ-BÜCÜŞ

- EFİL EFİL (ESMEK)

- EFTEN-PÜFTEN (KONULARA DEĞİNMEK/TAKILMAK)

- EĞİP BÜKME

- EĞRİ-BÜĞRÜ(İVİCAÇLI)

( A'VEC )

- EĞRİSİ/YLE DOĞRUSU/YLA

- EKİP ve/||/<>/> BİÇMEK

- EKSİK-GEDİK (GİDERMEK)

- EL-AYAK (ÇEKİLİNCE)

- EL BEBEK, GÜL BEBEK (BAKMAK, YETİŞTİRMEK)

- EL ELE, GÖZ GÖZE

- EL ELE (VERMEK)

- EL-ENSE (ÇEKMEK/YAPMAK)

- EL-ETEK (ÇEKMEK)

- EL-KOL (HAREKETİ)

- EL-PENÇE (DİVÂN)

- EL-ÂLEM

- ELDE AVUÇTA (KALMADI)

- ELDEN-AYAKTAN (DÜŞMEK)

- ELDEN-AYAKTAN DÜŞMEK ile ELİNİ-AYAĞINI ÇEKMEK

- ELDEN ELE (VERMEK)

- ELE-AVUCA (SIĞMAMAK)

- ELEM-KEDER

- ELİ-AYAĞI (KARIŞMAK)

- ELİ-KOLU (BAĞLI KALMAK)

- EN-DAM

- ENİNDE-SONUNDA[değil ÖNÜNDE-SONUNDA] ile ENİNE BOYUNA

- ENİNDE SONUNDA değil ÖNÜNDE SONUNDA

- ENİNE BOYUNA (DÜŞÜNMEK, DEĞERLENDİRMEK)

- EŞ-DOST(LA GÖRÜŞMEK)

- EŞİ-BENZERİ (BULUNMAMAK/OLMAMAK)

- EŞİ-MENENDİ/MÂNENDİ (BULUNMAMA/OLMAMA)

- ESİP GÜRLEMEK

- ESKİ PÜSKÜ (GİYİNMEK, EŞYA)

- ESTEK-KÖSTEK

- ETME-BULMA (DÜNYASI)

- EV-BARK (SAHİBİ OLMAK)

- EVELEYİP-GEVELEMEK

- EVİRE-ÇEVİRE (DÖVMEK)

- EVLİ-BARKLI

- EVLİ-DAMLI

- [ne yazık ki]
EZÂ[Ar.] ve/||/<> CEFÂ (ÇEK(TİR)MEK)[Ar.]

( İncinme, incitme, can yakma. İLE/VE/||/<> Büyük sıkıntı, eziyet. )

- EZİLE BÜZÜLE (İSTEMEK, SÖYLEMEK, SORMAK)

- FAKİR-FUKARA (YA DESTEK OLMAK)

- FALAN FEŞMEKAN

- FALANCA ..., FİLANCA ...

- FARKLI FARKLI ile ÇEŞİT ÇEŞİT

- FAŞIR FAŞIR (YIKAMAK)

( Su ya da başka sıvıların bol ve çok akmasını anlatır. )

- FASO FİSO

( Sıradan. Anlamsız. )

- FASO-FİSO

- FAŞTAK FIŞTAK ([ÖZENSİZ] YIKAMAK/YIKANMAK)

- FAZLA FAZLA ile/değil FASLA FASLA

( ... İLE/DEĞİL Yer yer. )

- FEL FECRİ/FECİR değil VEL FECRİ/FECİR

( "Gözleri fel fecri okuyor." DEĞİL Gözleri vel fecri okuyor. )

- FELLİK FELLİK (ARAMAK)

- FERAH FEZA (OTURMAK)

- FERFECİ

- FERSAH FERSAH (UZAKTA OLMAK)

- FERYÂD-FİGÂN (ETMEK)

- FIKIR FIKIR (KAYNAMAK)(FOKURDAMAK/TOKURDAMAK)

- FİLAN FEŞMEKÂN

- FİLAN FISTIK

- FILDIR FILDIR (DÖNMEK | DOLAŞMAK)

- FIR FIR (DÖNMEK)

- FIRIL FIRIL (DÖNMEK)

- FIRT FIRT (KAÇMAK)

- FIŞ FIŞ

- FIS FIS (KONUŞMAK)

- FISIL FISIL (FISILDAMAK)

- FIŞIR FIŞIR

( Naylon gibi çeşitli maddelerle çıkartılan seslerde. )

- FISIR FISIR (FISILDAMAK)

- FİTİL FİTİL (BURNUNDAN GETİRMEK)

( Hesabını ödetmek, öcünü almak. )

- FİTNE-FESAT

- FİTNE-FÜCUR (PEŞİNDE KOŞMAK)

- FOKUR FOKUR (KAYNA(T)MAK)

- FOŞ FOŞ (AKMAK)

- FOŞUR FOŞUR (YIKA(N)MAK)

- GAK GUK (ETMEK)

( Sözü ağızda gevelemek. Söylenilecek olanı bir türlü söyle(ye)memek. )

- GANÎ GANÎ[Ar.] (RAHMET EYLESİN!)

( Bol bol, çok çok. )

- GARC-GURC

( Gıcırdamada. )

- GECE-GÜNDÜZ (DÜŞÜNMEK, ÇALIŞMAK)

- GECESİ-GÜNDÜZÜ (BELİRLİ OLMAMAK)

- GELDİ GELİYOR/GELECEK

- GELEN-GEÇEN

- GELENEK-GÖRENEK

- GELEN-GİDEN

- GELGELELİM

- GELİP-GEÇİCİ

- GELMİŞ-GEÇMİŞ

- GENEL-GEÇER

- GERE GERE ile GEĞİRE GEĞİRE

- GETİR-GÖTÜR (İŞLERİ)

- GEVREK GEVREK (GÜLMEK)

- GEZİP-TOZMAK/TOZAN

- GİBİ GİBİ ile/değil/yerine GİBİ

- GICIR GICIR (SÜRTMEK)

( Kapı sesleri gibi sürtünmelerde. | Yepyeni. )

- GİDE GİDE

( Bir olay ya da olgunun artması ya da eksilmesinde. )

- GIDI GIDI (GIDIKLAMAK)

- GIDIM GIDIM (VERMEK)

( Mal ya da parayı gerektiğinden çok daha küçük/az biçimde vermek. )

- GIPGICIR

- GİRİNTİ-ÇIKINTI

- GİRİP-ÇIKMAK

- GİT GİDE

( REFTE REFTE )

- GİTTİ GİDİYOR

- GİYİM-KUŞAM ('A ÖNEM VERMEK)

- GİZLİ-KAPAKLI (İŞLER ÇEVİRMEK)

- GİZLİ-SAKLI (İŞLER ÇEVİRMEK)

- GÖRMÜŞ-GEÇİRMİŞ (OLMAK)

( BÂRÂN-DÎDE )

- GÖT-GÖBEK (SALMAK, BÜYÜTMEK)

- GÖTÜ-BAŞI (AÇIKTA GEZMEK/AYRI OYNAMAK)

- GÖTÜN GÖTÜN (UZAKLAŞMAK/KAÇMAK)

- GÖZ GÖRE GÖRE ile/ve BAĞIRA BAĞIRA

- GÖZ GÖZE (GELMEK)

- GÖZE GÖZ

- GÖZÜM/ÜZ GÖNLÜM/ÜZ (AÇILSIN)

- GÖZÜNE-DİZİNE (DURSUN)

- GÜÇ BELÂ (HALLETMEK, ÇARE BULMAK)

- GÜÇ-KUDRET

- GÜÇ-KUVVET (BULMAK)

- GÜLDÜR GÜLDÜR (AKMAK)

- GÜLE GÜLE ile/değil/yerine GÖRÜŞMEK ÜZERE

( Ayrılıkta. İLE Buluşmada/uyuşmada. )

- GÜLE-OYNAYA (GİTMEK, KABUL ETMEK)

- GÜLLÜK-GÜLİSTANLIK

- GÜM GÜM (VURMAK)

- GÜMBÜR GÜMBÜR (GELMEK | KOŞMAK)

( Daha çok, çocukların çıkardığı seslerde. )

- GÜN BE GÜN

- GÜNAHI-VEBÂLİ (ÜZERİNE)

- GÜNDEN-GÜNE (İYİLEŞMEK/KÖTÜLEŞMEK)

- GÜPEGÜNDÜZ

- GÜPGÜZEL

- GÜRÜL GÜRÜL (AKMAK)

- GÜRÜLTÜ-PATIRTI (ÇIKARMAK)

- GÜZEL GÜZEL (ÇALIŞMAK, KONUŞMAK, OYUN OYNAMAK)

- HABABAM-DEBABAM (ÇALIŞMAK)

- HAL-YOL (ETMEK)

- HALDIR HALDIR (ÇALIŞMAK)

- HALDUR HULDUR (HAREKET ETMEK)

- HALİ-VAKTİ (YERİNDE OLMAK)

- HALÎM-SELÎM (BİR KİŞİ)

- ANYAYI KONYAYI ('YI GÖRMEK/GÖRÜRSÜN!) değil HANYA-KONYA ('YI GÖRMEK/GÖRÜRSÜN!)

( Neyin ne olduğunu ve nasıl olduğunu/olmadığını görmek/anlamak. )

( Hanya: Girit adasında bir kent. [ANYA değil HANYA!] )

- HAPUR-HUPUR (YEMEK)

- HAPUR HUPUR/HAPPURU HUPPURU (YEMEK, "GÖTÜRMEK")

- HAR HAR (YAKMAK)

- HARALA-GÜRELE (YAŞAMAK, UĞRAŞMAK)

- HARIL HARIL ile HALDIR HALDIR (ÇALIŞMAK)

- HAŞIR-NEŞİR

- HATIR HATIR (KAŞINMAK)

- HAVADAN-CIVADAN (KONUŞMAK)

- HAYAL-MEYAL (ANIMSAMAK)

- HAYIR HASENÂT

- HAYLİ HAYLİ (YETMEK/YETMESİ)

( "HAYDİ HAYDİ" değil HAYLİ HAYLİ )

- HESAP-KİTAP (YAPMAK, ORTADA)

- HEVÂ-HEVES

- HİKÂYE ile/ve FASA FİSO

- HINCA HINÇ (DOLU)

- HIPHIZLI

- HIR-GÜR (ÇIKARMAK)

( Kavga çıkarmak/etmek. )

- HIRIL HIRIL (HIRILDAMAK)

( Ciğerleri üşütmede. )

- HIŞIR HIŞIR

( Naylon gibi çeşitli maddelerle çıkartılan seslerde. )

- HOP HOP (OTURUP-KALKMAK)

- HOPLAYA ZIPLAYA (GİTMEK, KABUL ETMEK)

- HORUL HORUL (HORULDAMAK, UYUMAK)

- HOŞ-BEŞ (ETMEK)

- HÖYKÜRMEK/HÖYKÜRE HÖYKÜRE ile/ve/değil/||/<>/< HÖNKÜRMEK/HÖNKÜRE HÖNKÜRE

( Bağırmak. İLE/VE/DEĞİL/||/<>/< Ağlamak. )

- HÜNGÜR HÜNGÜR (AĞLAMAK)

- HUY-SU

- HUYU-SUYU (ANLAŞILMAMAK)

- İÇİN İÇİN (AĞLAMAK)

- İÇİN İÇİN (AĞLAMAK/GÜLMEK/ÜZÜLMEK/DÜŞÜNMEK)

- İÇLİ-DIŞLI (OLMAK)

- IDISI-DIDISI(YLA) (ANLATMAK)

- IKINA-SIKINA (ANLATMAK)

- İKİŞER İKİŞER ile TEKRAR TEKRAR

- İLERİ-GERİ (KONUŞMAK)

- ILGIT ILGIT

( Yavaş yavaş. [Esinti ve akış için] )

( ILGIT: Yavaş. | Belirli belirsiz. | Suyun aklığı belirli olmayan. | Yavaş ve hafif esen yel. | Kişiye üzüntü veren, dokunaklı türkü söylemek. )

- İLİM-İRFAN (SAHİBİ OLMAK)

- İLMEK İLMEK (İŞLEMEK/DOKUMAK)

- İNCEDEN İNCEYE (LAF SOKMAK, ARAŞTIRMAK)

- İNCİK-BONCUK

- İNCİK CİNCİK

- INCIK-CINCIK CINCIK BONCUK

( CINCIK: Bardak, kadeh, tabak gibi sırçadan ya da porselenden yapılan şeyler, züccaciye. )

- İNİM İNİM (İNLEMEK)

- İNSİ-CİNSİ (BELİRLİ OLMAMAK)

- İPE-SAPA (GELMEZ İŞ/SÖZ/HAREKET/DAVRANIŞ)

( BÎ-SER Ü BÛN )

- İPİL-İPİL

( Parlak-parlak. )

- İPİNCE

- İPSİZ SAPSIZ

- İRİLİ UFAKLI

- İRİYARI

- İŞ-GÜÇ

- IŞIL IŞIL (PARLAMAK/PARILDAMAK)

- İSMİ-CİSMİ (BELİRLİ OLMAMAK)

- İSTER İSTEMEZ (DÜŞÜNMEK)

( Bİ-Z-ZARÛRE, Bİ-L-İSTİRAR / TAV'AN VE KERHEN[hem isteyerek, hem istemeyerek] )

( ÇÂR-NÂ-ÇÂR, HÂH NÂ HÂH, KÂM-U NÂ-KÂM )

- İT-KOPUK

- İTE KAKA (İLERLEMEK)

- İTİP ile/ve/||/<> KAKMAK

( Bir şeyi güç uygulayarak ileri götürmek. | Kapı, pencere vb.ni güç uygulayarak açmak ya da kapamak. | Bulunduğu yerden aşağı düşürmek. | Sürüklemek, sevk etmek. | Bir nesne ile belirli bir yakınlıktaki başka bir nesneyi kendinden uzaklaşmaya zorlamak, "çekme"nin karşıtı. İLE/VE/||/<> İtmek, vurmak. | Kakma yapmak. | Vurarak dar bir yere sokmak. )

- İTİŞ-KAKIŞ

- İVAZSIZ-GARAZSIZ

- IVIR ZIVIR/KIVIR ZIVIR

- İYİ-KÖTÜ (BİR ŞEYLER YAPMAK)

- İYİDEN İYİYE (ŞIMARMAK, HADDİNİ AŞMAK)

- İYİLİK-SAĞLIK

- İZ-İZ'AN

- İZ-TUZ (BIRAKMAMAK)

- KABA-SABA (KONUŞMAK)

- KAÇAK-GÖÇEK (YAŞAMAK)

- KAÇAR/I TUTAR/I (OLMAMAK)

- KADER-KISMET

- KADİR-KIYMET (BİLME(ME)K)

- KAĞIT-KÜREK

- KAKARA KİKİRİ (GÜLMEK)

- KAKIR KAKIR

( "Kakırtı" sesi çıkararak. )

- KALA KALA (ONA MI KALMIŞ?)

- KALAKALMAK

- KANA KANA (İÇMEK)

- KANLI-CANLI

- KAP-KACAK

( ÂVEND )

- KAPIŞ KAPIŞ

- KAPKARA

- KARA KARA (DÜŞÜNMEK)

( ALE-L-İNFİRÂD )

( AVAZ AVAZ )

- KARARI-DUVARI (OLMAMAK)

( Bir kişinin nasıl hareket edeceğinin bilinememesi. )

- KARDA-KIŞTA

- KARGA-TULUMBA (TAŞIMAK, GÖTÜRMEK)

- KARGACIK-BURGACIK (YAZMAK)

- KARI-KIZ (PEŞİNDE KOŞMAK)

- KÂRINCA KARARINCA (YAŞAMAK, DAVRANMAK)

- KARIŞ KARIŞ (GEZMEK, ARAMAK/BAKMAK)

- KARIŞIK-KURUŞUK (İŞLER YAPMAK)

- KARMAKARIŞIK

( ŞÛLÎDE )

- KARMAN ÇURMAN/ÇORMAN (ETMEK)

( Karıştırmak. )

- KAŞ-GÖZ (ETMEK)

- KAŞI-GÖZÜ (SEÇİLME(ME)K, ANLAŞILMAMAK)

- KAŞIK KAŞIK (YUTMAK)

- KASIP KAVURMAK

- KASKATI (KESİLMEK)

- KATILA KATILA (GÜLMEK)

- KATIR KUTUR

- KAVGA-DÖVÜŞ

- KAVGA-GÜRÜLTÜ

- KAYIT-KUYUT (ALTINA GİRMEK(ME)K)

- KAZÂ-NİZÂ

- KAZA/SIZ BELÂ/SIZ (GİTMEK)

- KEDİ-KÖPEK (GİBİ OLMAK)

- KEH KEH ile
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Köpekleri çağırmak için çıkarılan ses. )

- KEM KÜM (ETMEK)

- KEM-KÜM (ETMEK)

( Sözü ağızda gevelemek, söylenmek isteneni söyleyememek. )

- KENARINDAN-KIYISINDAN (UĞRAŞMAK, BULAŞMAK, DEĞİNMEK)

- KESİR-KUSUR (ARAMAK)

- KEYFE KEDER (TAKILMAK, YAŞAMAK)

- KIÇ/I BAŞ/I (OYNAMAK, AÇIKTA OLMAK/KALMAK)

- KİKİR KİKİR (GÜLMEK)

- KIKIR KIKIR (GÜLMEK/KIKIRDAMAK)

( "Kıkır kıkır" diye ses çıkararak gülmek. | Donacak kadar üşümek. | Soğuktan donmak. | [argo] Ölmek. )

- KIL-KINTIŞ

- KIL-TÜY

( HERC Ü MERC
SER-Â-PÂ, SER-TE-SER
BERG Ü ŞÂH
ZÂNÛ-BE-ZÂNÛ / ZÂNÛ-BER-ZÂNÛ
ÜFTÂN Ü HÎZÂN
REFTE REFTE
BÂRÂN-DÎDE
BÎ-SER Ü BÛN
ÇÂR-NÂ-ÇÂR, HÂH NÂ HÂH, KÂM-U NÂ-KÂM
ÂVEND )

- KİM KİME, TIM TIMA/DUM DUMA

- KİMİ-KİMSESİ (OLMAMAK, BULUNMAMAK, KALMAMAK)

- KIPIR KIPIR (KIPIRDAMAK, YERİNDE DURAMAMAK)

- KIPKIRMIZI

- KIR-BAYIR

- KİR-KİSP

- KIRAN KIRANA (MÜCADELE)

- KIRIK-DÖKÜK

- KIRIK-DÖKÜK (EŞYA)

- KIRILIP SERİLMEK

- KIRT KIRT (KESMEK)

- KIŞ KIŞ

( Kovalama. )

- KIS KIS (GÜLMEK)

- KISA KISA (ANLATMAK) ile KISA KISA (TASARRUF ETMEK)

- KISKIVRAK (YAKALA(N)MAK)

- KIŞ-KIYÂMET

- KITIR KITIR (YEMEK, KESMEK, DOĞRAMAK)

- KIVIR KIVIR (SAÇLAR)

- KIVRIM KIVRIM (KIVRANMAK)

- KIYIDA-KÖŞEDE (KALMAK)

- KIYIN KIYIN

( Kıyıdan, gizli gizli. )

- KIYISINDAN-KÖŞESİNDEN (BULAŞMAMAK)

- KIZARIP BOZARMAK

- KOCA KOSKOCA

- KOLAY KOLAY ile/değil HİÇ

- KOL-KANAT (GERMEK)

( Koruma altına almak. )

- KONAR-GÖÇER

- KONU-KONŞU

( "Konu Komşu" olarak bilinse/geçse de çıkışı "Konu konşu"dur. )

- KONUŞA KONUŞA (ANLAŞMAK)

- KOPKOYU

- KÖR-TOPAL (İŞLEMEK, YÜRÜTMEK)

- KÖR-KÜTÜK (SARHOŞ OLMAK)

- KÖRÜ KÖRÜNE (BAĞLANMAK, İNANMAK)

( ALE-L-IMIYÂ, ALE-L-AMYÂ )

- KÖS KÖS[Fars. KÛS: En büyük davul.] (DİNLEMEK, OTURMAK, BAKMAK)

( Etrafındaki olay ya da işlere kayıtsız kalmada, katılmamada. )

- KÖŞE-BUCAK (KAÇMAK, SAKLANMAK, GEZMEK, TANI(T)MAK)

- KOYUN KOYUNA (YATMAK)

- KUCAK KUCAK

( Malların bolluğunda. )

- KUÇU KUÇU

( Birden parlayan, kızan kişilere söylenilen. | Köpekler için söylenilen. )

- KÜÇÜK-MÜÇÜK

- KÜFÜR-KAHIR

- KÜFÜR KIYAMET

- KURA KURA (KURUMAK)

- KURDA KUŞA (YEM ETMEMEK)

- KURDU KUZUYU (BİR TUTMAK)

- KURU KURU (DÜŞÜNMEK)

( Bir şey yapmak yerine sadece düşünerek zaman geçirmek, işe yaramamak. )

- KÜT KÜT (VURMAK)

- KÜTÜR KÜTÜR (YEMEK)

- KUZU KUZU (KABUL ETMEK/GİTMEK, BOYUN EĞMEK)

- KUZU KUZU ile/ve SS / S.KE S.KE

- LAGA-LUGA (ETMEK/YAPMAK)/LAGADA-LUGADA

( Gereksiz konuşmalarda. )

- LAMBUR LUMBUR

- LANGUR-LUNGUR

( Rastgele. )

( Metalsi bir ses çıkararak. | [mecaz] Dikkatsizce, savruk bir biçimde. )

- LAPA LAPA (YAĞMAK)

( Karın yoğun ve tanecikleri ayırd edilir biçimde yağması. )

- LAPPADANAK

- LIKIR LIKIR (İÇMEK)

- LİME LİME, PÂRE PÂRE/CEV CEV[Fars.] (PARÇA PARÇA) (ETMEK) (DOĞRAMAK)

( Kavgalarda ya da ebeveynlerin, çocukları "korkutmaya" çalışmalarında söylenilen. )[Yanlıştır!] )

- LÖKÜR LÖKÜR (İÇMEK)

- LÖMBÜR LÖMBÜR (SALLANMAK)

( Kilo fazlalığındaki yağlar için. )

- LÖP LÖP (YUTMAK)

- MAKAM-MEVKÎ (PEŞİNDE KOŞMAK)

- MAKARA-KUKARA

- MASMAVİ

- MİNİ MİNNACIK

- MIRIL MIRIL (MIRILDANMAK/LÂGT/MURMUR[İng. < Lat.])

- MIRIN-KIRIN (ETMEK)

( Sözü gevelemek, doğruyu söyleyememek. | Bir isteği kabul etmeme, nazlanma. )

( A'ZÂR-I URKUBİYYE )

- MIŞIL MIŞIL (UYUMAK)

- MIZ MIZ (ETMEK)

- MOSMOR

- MUTLU-MESUT (YAŞAMAK)

- NAĞME NAĞME (ŞAKIMAK)

- NAMAZ-NİYAZ

- NAZ-NİYAZ (MAKAMI)

- [ne] EMMEYE ile/ve/||/<>/ne de GÖMMEYE (GELMEK)

- NE OLUR, NE OLMAZ (DİYE ...)

- NEFES NEFESE değil/yerine/= SOLUK SOLUĞA

- NELER NELER

- O GÜN, BUGÜNDÜR (DEĞİŞMEDİ, DÜZELMEDİ)

- OKUR-YAZAR

- OLAN-BİTEN

- ÖLÇÜP BİÇMEK

- OLDU-BİTTİ(YE GETİRMEK)

- ÖLÜM-KALIM (MESELESİ)

- OLUP BİTEN

- OLUR OLMAZ (İŞLER YAPMAK, YERDE KONUŞMAK)

- OMUZ OMUZA (VERMEK)

- ONA-BUNA ("TAKILMAK")

- ONUN-BUNUN PEŞİNDEN KOŞ(MAK) ile/değil/yerine ONUN PEŞİNDEN KOŞ!

- ONUN-BUNUN (SÖZÜYLE HAREKET ETMEK)

- ÖNÜ/NDE-SONU/NDA [ENİNDE-SONUNDA değildir!]

- ÖPÜP KOKLAMA

- ORADA-BURADA (DOLAŞMAK, TAKILMAK, YAŞAMAK)

- ÖTE-BERİ

- ÖYLE BÖYLE (DEĞİL)

- ÖZENE-BEZENE (YAPMAK)

- ÖZÜ-ÖZETİ

- PALAS-PANDIRAS (GÖTÜRMEK)

- PALDIR-GÜLDÜR (DÜŞMEK)

- PARA-PUL (SAHİBİ OLMAK)

- PARAMPARÇA (OLMAK)

- PARÇA PARÇA ile PARAMPARÇA

( PIECE BY PIECE vs. ALL IN PIECES )

( RÎZE RÎZE ile ... )

- PARÇA-PİNÇİK (ETMEK)

- PARIL PARIL (PARLAMAK, PARILDAMAK)

- PAŞA PAŞA

( AVAZ AVAZ
PEHLÛ-BE-PEHLÛ
CEV CEV
BÂRHÂ
ŞÛLÎDE
HERC Ü MERC
SER-Â-PÂ, SER-TE-SER
BERG Ü ŞÂH
ZÂNÛ-BE-ZÂNÛ / ZÂNÛ-BER-ZÂNÛ
ÜFTÂN Ü HÎZÂN
REFTE REFTE
BÂRÂN-DÎDE
BÎ-SER Ü BÛN
ÇÂR-NÂ-ÇÂR, HÂH NÂ HÂH, KÂM-U NÂ-KÂM
ÂVEND )

- PAŞA PAŞA (GİTMEK, KABUL ETMEK)

- PAT PAT (VURMAK)

- PATA-KÜTE (GİRİŞMEK, VURMAK)

- PATIR PATIR (KOŞMAK, İNMEK)

- PATIR PATIR ile LAMBUR LUMBUR

- PATTADANAK

- PERPERÎŞÂN/PERMEPERÎŞÂN

- PEŞ PEŞE

- PEŞİ PEŞİNE (GELMEK)

- PESPEMBE

- PEYDERPEY[Fars. < PEY:Arka. | -DER: İçinde.]["PEYDELPEY" değil!] (ÖDEMEK) AZAR AZAR/BÖLÜM BÖLÜM/YAVAŞ YAVAŞ (ÖDEMEK) | BİRBİRİ ARDINCA, ART ARDA

- PILI-PIRTI (ESKİ EŞYA)(NI TOPLAMAK)

- PIR PIR (UÇMAK)

- PIRIL PIRIL (PARLAMAK, PARILDAMAK)

- PİS PİS (GÜLMEK)

- PIŞ PIŞ (UYU(T)MAK)

- PİSİ PİSİ

( Kediler için ve kedileri çağırmak için seslendirilen. )

- PİSİ PİSİNE ("GİTMEK")

( Öldürülmek. )

- PIT PIT (ATMAK)

- PITIR PITIR (YÜRÜMEK)

- PIT-PIT PIT-PIT (BİR İŞİ HIZLICA YAPMAK)

- PIYRIM-PIYRIM

( Çok eskimiş, çok yıpranmış. )

- POH POH (SERİLMEK)

- PÜFÜR PÜFÜR (ESMEK)("KÜFÜR KÜFÜR" değil!)

- PÜTÜR PÜTÜR

( Yüzeyi düzgün olmayan nesnelerde. )

- RAHAT-HUZUR (VERMEMEK)

- RAPRAHAT

- REFTE REFTE[Fars.] ile ...

( Gitgide, gide gide, azar azar. )

- RENGİ-RUHSARI (BOZULMAK/SARARMIŞ)

- REZİL-KEPÂZE (OLMAK/EDİLMEK)

- REZİL-RÜSVÂ (OLMAK/EDİLMEK)

- RİCA-MİNNET (İSTEMEK, ALMAK)

- ŞAAŞA/LI ile ŞAH ŞAHA/LI

- SAATİ SAATİNE (TAKİP ETMEK)

- SABAH-AKŞAM

( Bİ-L-GUDÜV-Vİ VE-L-ÂSÂL )

- SAÇ-BAŞ (DARMADAĞIN)

- SAÇMASAPAN(BERHÛD[Fars.]/TÜRREHÂT[Ar.]) (KONUŞMAK)

- SAÇMA(SAPAN) ile KELALÂKA

- SAÇ-SAKAL (BİRBİRİNE KARIŞMIŞ)

( Bakımsızlığı, özensizliği betimler. )

- SAĞ SALİM değil/yerine/= SAĞ SAĞLAM/SAĞ ESEN/ESENLİKLE

- SAĞ-SOL

- SAĞA SOLA (SORMAK, BAKMAK)

- SAĞLI-SOLLU

- SAĞ-SALİM (GİTMEK, ULAŞMAK, DÖNMEK)

- ŞAHREM ŞAHREM (AYRILMAK)

( Parçalanmış, yarılmış olarak. )

- ŞAKA GİBİ ile/ve/=/||/<>/< GİBİ GİBİ

- ŞAKA-MAKA

- ŞAKIR ŞAKIR (AKMAK)

- ŞAKIR ŞUKUR

( Fazlaca şakırtı çıkararak. )

- SAKLI GİZLİ (İŞLER YAPMAK)

- ŞALDIR-ŞULDUR

- SALINA SALINA (YÜRÜMEK)

- SALKIM SAÇAK

( Eskimiş eşyalarda. )

- ŞANGIR ŞANGIR (KIRILMAK)

- ŞANGIR ŞUNGUR (SES ÇIKMASI/ÇIKARMAK)

- ŞAN/LI-ŞEREF/Lİ

- ŞAN-ŞÖHRET

- ŞAP ŞAP (TOKATLAMAK/ÖPMEK)

- ŞAP ŞUP (ÖPMEK)

- ŞAPIR ŞAPIR (AKMAK, DAMLAMAK, ISLANMAK)

- SAPIR SAPIR (DÖKÜLMEK)

- ŞAPIR ŞAPUR (YIKAMAK)

- ŞAPPADAK ile ŞARKADAK

( Apansız/ansızın. İLE Ani bir "şapırtı" sesi çıkararak. )

- SAPSARI

- ŞAPUR ŞUPUR (YALAMAK, ÖPMEK)

- ŞAR ŞAR (AKMAK)

- ŞAR ŞAR / ŞARIL ŞARIL (AKMAK)

( Su ya da yağmurun, bol ve sesli bir biçimde akması, yağması. )

- ŞARHA ŞARHA

( PEHLÛ-BE-PEHLÛ )

- SARIP SARMALAMAK / SARINIP SARMALANMAK

- SARMAŞ DOLAŞ (GEZMEK, YÜRÜMEK)

- ŞARTSIZ-ŞURTSUZ (KABUL ETMEK, ÖNE SÜRMEK)

- SATIP SAVMAK

- ŞEKİL-ŞEMÂİL/ŞEKLİ-ŞEMÂİLİ (ARAMAK/İSTEMEK | OLMAMASI)

- SELÂM-SABAH ('I KES[ME]MEK

- ŞEN-ŞAKRAK (BİRİ)

- SENET-SEBET[< Sabit, Delil]

- SERE SERPE (YATMAK, UZANMAK, YAYILMAK)

- SERSEFİL (DOLAŞMAK, YAŞAMAK)

- SES-SEDÂ (ÇIKMIYOR)

- SES-SOLUK (ÇIKARMAMAK/ÇIKARMASIN/ÇIKARMIYOR)

- SESSEL YİNELEME ile/ve/||/<> İKİLEME

( Herhangi bir noktayı vurgulamak amacıyla kullanılır. İLE/VE/||/<> Daha çok bazı sayısal durumları anlatmak amaçlı değerlendirilir. )

( Ayrı ayrı yazılır. İLE/VE/||/<> Yan yana ve aynı sözcüklerin yazılmasıyla. )

( Farklı sözcüklerin birbirine uyumu kapsamında öne çıkar. İLE/VE/||/<> Aynı sözcüğün tekrar etmesi üzerinden değerlendirilir. )

- SESSİZ-SEDÂSIZ (GİTMEK/GELMEK)

- SEVİP-İSTEMEK

- SICAĞI SICAĞINA (HALLETMEK)

- SİKE SİKE ile/ve/değil/||/<> SİKKE SİKKE (ÖDEMEK)

- SIKI SIKI (BAĞLAMAK)

- ŞIKIDIM ŞIKIDIM (OYNAMAK)

- SIKI-FIKI (OLMAK) ile/ve İÇLİ-DIŞLI (OLMAK) ile/ve YÜZ-GÖZ (OLMAK)

- ŞIKIR ŞIKIR (İŞLEMEK)

- SIKIŞ-TEPİŞ (OTURMAK)

- SIKIŞ-TIKIŞ (OTURMAK)

- SİKTİRİ BOKTAN-->

- SİLİP SÜPÜRMEK

- ŞİMDİ ŞİMDİ değil ŞU SIRALAR

- SIMSIKI

- SİMSİYAH

- ŞINGIR ŞINGIR = ŞINGIRDAYARAK

- SİNİR-STRES

- ŞIP ŞIP (DAMLAMAK)

( Düşen su damlasının çıkardığı ses. )

- ŞIPIR ŞIPIR (DAMLAMAK)

- ŞIPPADAK/ŞIPPADANAK/ŞIRAKKADAK/ŞAKKADAK/PATTADAK/PATTADAN/PATTADANAK ANSIZIN/ANİ[Ar.]

( Birdenbire ve beklenmeyen bir zamanda. )

- ŞİPŞAK ile/değil/yerine/= ÇABUCAK

- SİPSİVRİ

- SIRA SIRA (DİZMEK/DİZİLME)

( SAFF SAFF )

- SIRAM-SIRAM (DİZİLMEK)

- ŞIRIL ŞIRIL (AKMAK)

( Suyun, sürekli ve ses çıkararak akması. )

- SIRILSIKLAM

- SIRT SIRTA

- SIZIM SIZIM (SIZLAMAK)

- SORUP SORUŞTURMAK

- SOY-SOP

- ŞÖYLE-BÖYLE(ESTEK KÖSTEK)

- SOYUN/UP DÖKÜN/MEK

- ŞU-BU

- ŞUDUR-BUDUR

- SÜKLÜM-PÜKLÜM (EĞİLMEK)

- SULAR SELLER (GİBİ EZBERLEMEK)

- ŞUNA-BUNA

- ŞUNLAR-BUNLAR

- SÜRÜM SÜRÜM (SÜRÜNMEK)

- SÜRÜP SÜRÜŞTÜRMEK

- SÜSLEYİP PÜSLEMEK

- SUS-PUS (OLMAK[SESSİZLEŞMEK/KONUŞAMAMAK])

- SÜS-PÜS (SÜSLENMEK PÜSLENMEK)

- SÜT-LİMAN ile TOZ-PEMBE

- SÜZÜM SÜZÜM (SÜZÜLMEK)

- TADI-TUZU (OLMAMAK/KALMAMAK)

- TAD-TUZ

- TAK TAK (VURMAK)

- TAK TUK (GÜRÜLTÜ YAPMAK)

- TAKIM TAKIM

- TAKIM-TAKLAVAT

( Anlamını, bilenler bilir. )

- TAKIP TAKIŞTIRMAK

- TAKIR TAKIR (BOŞ/DEVRİLMEK/SAYDIRMAK)

( Yoklukta. )

- TAKIR TUKUR

- TAKIR-TUKUR

- TAKKADAK değil/yerine/= ÇABUCAK

- TAMAMEN "BOMBOŞ" değil TAMAMEN BOŞ (ya da BOMBOŞ)

- TAMI TAMINA

- TAMTAKIR ve/||/<>/= BOMBOŞ

( İçinde bulunması gereken şeylerden hiçbiri bulunmayan, bomboş. )

- TANE TANE/CEV CEV[Fars.]

( CEV CEV )

- TANGIR TANGIR

- TANGIR-TUNGUR ile TANGIRDAMA ile TANGIRTI

( ... İLE Nesnelerde/n kuru ve gürültülü ses çık(ar)ma. İLE Nesnelerden çıkan kuru ve gürültülü sesin adı. )

- TASI-TARAĞI (TOPARLAMAK)

- TASTAMAM

- TEK TÜK

( TIP vs. FLY )

- TEK TÜK (OLMAK, KAZANMAK, RASTGELMEK)

- TEKE TEK (MÜCADELE ETMEK)

- TEKER TEKER

( ALE-L-İNFİRÂD )

- TEKER TEKER, BİRER BİRER, İKİŞER İKİŞER, ÜÇER ÜÇER

- TEKME-TOKAT

- TEL TEL, İNCE İNCE (AYIRMAK)

( LİF LİF )

- TELİM-TERTİP

- TELLİ-DUVAKLI

- TEMİZ-PAK/PİR Ü PAK[Fars.]

- TEMİZ TEMİZ

- TEPE TAKLAK (OLMAK)

- TEPEDEN TIRNAĞA (BOYANMAK)

- TER TER (TEPİNMEK)

( "Direnmek, istememek, inat etmek, sinirlenmek" )

- TERTEMİZ

- TERTİP-DÜZEN (SAĞLAMAK)

- TIK TIK (ETMEK)

- TIKA-BASA (YEMEK, DOLDURMAK)

- TIKIR TIKIR (İŞLEMEK)

( İşler yolunda gittiğinde. )

- TIKIŞ TIKIŞ (BİNMEK, DOLDURMAK)

( Araçlarda ya da mekânlarda. | Kalabalıkta. )

- TIKLIM TIKLIM (DOLMAK)

- TİN TİN (GİTMEK/YÜRÜMEK)

( Sessiz, patırtısız bir biçimde. )

- TINGIR MINGIR ile LANGIR LUNGUR

( Kuru, çınlamalı ve yankılı bir sesle. İLE Metalsi bir ses çıkararak. | [mecaz] Dikkatsizce, savruk bir biçimde. )

- TINGIR TINGIR

- TIPA TIP (AYNI OLMAK)

( Benzemek. )

- TIPATIP (BENZEMEK)

- TIPI TIPINA (BENZEMEK)

- TIPIR TIPIR

- TIPIŞ TIPIŞ (GİTMEK/GELMEK)

( Zorunluluklarda. )

- TİR TİR (TİTREMEK)

- TIRIK TIRAK

( Art arda gelen kuru ve hafif seslerin sürekliliğinde. )

- TIRIK ile TIRAK ile TIRIK TIRAK ile TIRINK

( Bir nesnenin art arda iki yere çarpmasından çıkan ince ve kuru ses. İLE Kırılan kuru bir şeyin çıkardığı ses. İLE Art arda gelen kuru ve hafif bir biçimde ses çıkararak. İLE Sert bir yüzeye çarpan para vb. metal bir nesnenin çıkardığı ses. )

- TİRİL TİRİL (GİYİNMEK)

( Güzel, temiz, uygun ve estetik giyimlerde. )

- TIRIM TIRIM (ARAMAK/ARANMAK)

- TIRI-VIRI

- TOPARLAK ile/ve/||/<>/> TOSTOPARLAK

( Top biçiminde olan, yuvarlak. İLE/VE/||/<>/> Bütünüyle toparlak. )

- TOPU TOPU (... KADAR) ALTI ÜSTÜ (... KADAR)

( Azımsayarak değer düşürmeye çalışmada. )

- TORUN TOMBALAK

- TORUN-TORBA (SAHİBİ OLMAK)

- TOZ-TOMUR (İNSİN)

( Yağmur yağdığında söylenilir. )

- TOZ-TOPRAK (İÇİNDE KALMAK)

- TOZ-DUMAN (İÇİNDE KALMAK)

- TOZPEMBE

( Gerçekleri görmeyecek kadar herşeyi yerinde saymada. )

- (TÜYLERİ/M) DİKEN DİKEN

- TUZ-BUZ

- TUZ-BUZ (OLMAK) UN-UFAK (OLMAK/ETMEK)

- TUZ-EKMEK HAKKI

- ÜÇ AŞAĞI, BEŞ YUKARI

- UCSUZ-BUCAKSIZ (DİYARLAR, TOPRAKLAR)

- UCSUZ-BUCAKSIZ

- UCU UCUNA (YETİŞTİRMEK)

- ÜÇÜ-BEŞİ (ARAMAK/ARAMAMAK)

- UCU-BUCAĞI (GÖRÜNMEMEK)

- UÇUK-KAÇIK

- UCUN UCUN

( Uc uca, ucu ucuna, azar azar. | Yan yan. )

- UFAK UFAK ile/ve YAVAŞ YAVAŞ

- UFAK-TEFEK (İŞLER PEŞİNDE KOŞMAK)

- UĞURUN UĞURUN (BAKMAK)

( Bakmıyormuş gibi yapıp kaş altından bakmak. )

- ULU ORTA (KONUŞMAK)

- UNUFAK

- UPUCUZ

- UPUYGUN = MUTABIK = ADEQUAT[İng.] = ADÉQUAT[Fr.] = ADÄQUAT[Alm.] = ADEQUATUS[Lat.] = ADECUADO/DA[İsp.]

- UPUZUN

- USLU USLU (OYNAMAK, OTURMAK)

- ÜST-BAŞ

- (ÜSTÜNE) TUZ-BİBER (EKMEK)

- ÜSTÜNE ÜSTLÜK

- ÜSTÜSTE ile PEŞPEŞE[Fars. PEŞT Â PEŞT]

- USUL USUL/YAVAŞ YAVAŞ (GİTMEK, YAKLAŞMAK)

- UTANMAZ-ARLANMAZ

- UYDUR/UK-KAYDIR/IK/KIYDIRIK

- UZUN UZADIYA (KONUŞMAK/ANLATMAK)

( BAST, ALE-T-TAFSÎL )

- UZUN UZUN (KONUŞMA ANLATMAK)

- VATAN-MİLLET (ELELE/SAKARYA)

- VERİP VERİŞTİRME

- VICIK VICIK (KAYGAN, YAĞLI)

- VIDI VIDI (KONUŞMAK)

- VİK VİK

- VIR VIR (KONUŞMAK)

- VİYAK VİYAK (BAĞIRMAK, İNLEMEK)

- VIZIR VIZIR (DOLAŞMAK)

- YAĞLI BALLI

- YAKA-BAĞIR (AÇIK) (GEZMEK)

- YAKA-PAÇA (ATMAK)

- YALAN (MI?) ile YANLIŞ (MI?)

- YALAN-YANLIŞ

- YALAN-DOLAN

- [ne yazık ki]
YALAP-ŞAP / YALAP ŞALAP YARIM-YAMALAK (İŞ YAPMAK)

( Baştan savma, üstünkörü, yarım yamalak. )

- YALAYIP YUTMAK

( EZBERLEMEK )

- YALVAR-YAKAR (OLMAK)

- YAMRU YUMRU

( Eğri büğrü, çarpık, engebeli. )

- YAMUK YUMUK (İŞLER YAPMAK)

- YAN YANA (GELMEK)

- YANA-YAKILA (ARAMAK)

- YANAR DÖNER

- YANIP KÜL (OLMAK)

- YAPAYALNIZ

- YAPIP-ETMEK

- YAPIŞ YAPIŞ

( Tenin/cildin, terleme nedeniyle aldığı durumlarda. )

- YARA-BERE (İÇİNDE OLMAK/KALMAK)

- YARIM-YAMALAK (BIRAKMAK)

- YARIN, BİR GÜN (İŞİNE YARAMASI, KARŞI(SI)NA ÇIKMASI)

- YAŞIN YAŞIN

( Gizli gizli, için için. )

- YAŞINDAN-BAŞINDAN (UTAN[MA]MAK)

- YAŞINI BAŞINI (ALMAK)

- YAŞLI-BAŞLI

- YATIP KALKMAK

- YAT-KAT

- YAVAŞ YAVAŞ (YOL ALMAK)

- YAVAŞ YAVAŞ ile ADIM ADIM

( Olgun kişi, kendini, küçük başlangıçları adım adım büyük başarılara dönüştürmeye adamıştır. )

( En uzun yokculuklara bile, ufak bir adımla başlanır. )

( İlk adım belki tavanı tepenize indirebilir, fakat az zamanda kargaşa bitecek ve barış ve sevinç gelecektir. )

( Bir sonraki adımınızın ne olması gerektiği hakkında hiçbir zaman bilgisiz bırakılmadınız. )

( Her adım, bir sonraki için yeterli enerji üretecektir. )

( SLOWLY vs. STEP BY STEP
The first steps may bring the roof down on your head, but soon the commotion will clear and there will be peace and joy.
You are never left without knowing what your next step should be.
Each step will generate enough energy for the next. )

- YEMYEŞİL

( AHDAR/AHZAR )

- YENİLİR-YUTULUR (BİR SÖZ ETMEMEK/OLMAMAK)

- YER YER (GÖRÜLMESİ/BULUNMASI)

( CÂ-BE-CÂ )

- YER-YURT

- YUSYUVARLAK

- ZAMAN ZAMAN

( BÂRHÂ )

- ZANGIR ZANGIR / ZINGIL ZINGIL / ZINGIR ZINGIR (TİTREMEK)

- ZAP ZAP ile RAP RAP
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Adımların hızlı atılmasına ilişkin yansıma bir ilgeç. İLE Adımların atılmasına ilişkin yansıma bir ilgeç. )

- ARDI ARDINA (DİZİLMEK)

- ARDI ARKASI (GELMEMEK)

- ARDIN ARDIN = GERİ GERİ/ARDI SIRA

- ARI-DURU

- AŞAĞI(SI)-YUKARI(SI) ile ALT(I)-ÜST(Ü)

- AŞAĞI-YUKARI

- AŞAMALI ile/ve/||/<> DALGA DALGA

- ASLI-ASTARI (BULUNMAMAK)

- ASLI-ESASI (BULUNMAMAK/OLMAMAK)

- ASLI-FASLI (BULUNMAMA)

- ATIP-TUTMA

- ATLA DEVE (DEĞİL)

- AVAL/AVEL AVAL (BAKMAK)

- AVAZ AVAZ (BAĞIRMAK)

- AVUÇ AVUÇ ("GÖTÜRMEK", YEMEK)

- AYAN-BEYAN (ORTADA OLMAK)

- AYIRIP KAYIRMAK

- AYLAK AYLAK (GEZMEK)

- AYRI AYRI ile/ve BAŞLI BAŞINA

- AYRI-GAYRI (OLMAMA/SI)

- AZAR AZAR

- AZ-BUÇUK

- AZ-BUZ (UĞRAŞMAMAK)

- BABA BABA

- BADAR BADAR ile/= PATIRTI [< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- BAĞ-BADEM

- BAĞ-BAHÇE (İÇİNDE YAŞAMAK)

- BAĞIRA BAĞIRA ile/ve GÖZ GÖRE GÖRE

- BAĞIRA ÇIĞIRA

- BAKA BAKA (ISKALAMAK)

- BAKIP BAKIŞTIRMAK

- BAKKAL-ÇAKKAL

- BAKLAVA-BÖREK (YİYEREK YAŞAMIYOR OLMAK)

- BALLANDIRA BALLANDIRA (ANLATMAK)

- BAM-GÜM

- BANGIR BANGIR (BAĞIRMAK)

- BARDAK-ÇANAK

- BARIG ile BARIG ile SASIG BARIG ile BARIK/BARIQ [< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- BAS BAS (BAĞIRMAK)

- BAŞ-GÖZ (ETMEK)

- BAŞA BAŞ (MÜCADELE ETMEK)

- BASBAYAĞI

- BASIP GİTMEK

- BAŞLI BAŞINA (ELE ALMAK)

- BAŞLI BAŞINA ile TAMAMEN

- BAŞLI BAŞINA ile BAMBAŞKA

- BAŞTAN AŞAĞI

- BAŞTAN BAŞA (SARMAK, DOLAŞMAK)

- BATA-ÇIKA (BUGÜNLERE GELMEK)

- BATTI ÇIKTI

- BAYRAM-SEYRAN

- BAZEN ile/ve/||/<> YER YER

- BELİRLİ-BELİRSİZ ["belli belirsiz" değil!]

- BEMBEYAZ APAK

- BESBELİRLİ

- BEŞBETER değil BESBETER

- BET-BENİZ(BETİ-BENZİ)

- BET-BEREKET (ARAMAK)

- BETİ-BENZİ (ATMAK)

- BEYNE BEYNE[Ar.]

- BICI BICI (YIKANMAK)

- BICIR BICIR (KONUŞMAK, HAREKET ETMEK)

- BİLE BİLE (YAPMAK)

- BİLİ BİLİ

- BİLİP BİLMEDEN (KONUŞMAK)

- BINGIL BINGIL (SALLANMAK)

- BİNPİŞMAN

- BİRDENBİRE

- BİREBİR ile BİRE BİR

- BİRER BİRER

- BİTMEZ-TÜKENMEZ

- BİTMEZ TÜKENMEZ ... ile/ve BİTMEK TÜKENMEK BİLMEZ ...

- BİTTİ-GİTTİ

- BİZ BİZE (KONUŞMAK, EĞLENMEK)

- BOĞUM BOĞUM (AĞLAMAK)

- BOK-PİSÜR

- BÖLÜK-PÖRÇÜK (İŞ YAPMAK)

- BOMBOK

- BOMBOŞ

- BÖN BÖN[< BÖNG] (BAKMAK)

- BADAR BADAR ile/= PATIRTI
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- BARIG ile BARIG ile SASIG BARIG ile BARIK/BARIQ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- ÇAG ÇOG = GÜRÜLTÜ PATIRTI
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- ÇAK/ÇAQ ile ÇAK ÇOK/ÇAQ ÇOQ
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- ÇAP ÇAP ile ÇAP ÇAP
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- ÇAR ÇARMAK/ÇAR ÇARMAQ / ÇAR ÇAMRAK/ÇAR ÇAMRAQ = ÇOLUK ÇOCUK
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

- ÇAVAR/ÇUVAR ile ÇAVARLIG
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]