Matematik'teki FaRkLaR

- İNNATE İLE LEARNED İLE IMPRİNTİNG ile/||/<> DAVRANIŞ TÜRLERİ

( Hayvan davranış kategorileri. )

( Formül: Critical period )

- INNER PRODUCT ile/||/<> NORM

( Inner product ⟨u,v⟩ iki vektör, norm ||v|| tek vektör. )

( Formül: Bilinear İLE length )

- İNORGANİK SCİNTİLLATOR ile/||/<> ORGANİK SCİNTİLLATOR

( İnorganik scintillator kristal yapıda radyasyonu ışığa çevirirken İLE organik scintillator organik moleküllerle floresan verir )

( Formül: CsI(Tl) )

- İNSAN BİLİMLERİ ile/ve FEN BİLİMLERİ

- İNSAN ile/||/<> POSTHUMAN

( Transhümanizm )

( Nick Bostrom tarafından 2003 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1973-) (Ülke: İsveç) (Alan: Felsefe) (Önemli katkıları: Simülasyon hipotezi, yapay zeka riskleri) )

- İNSAN/LIK ve/<>/= GÜZEL AHLÂK

( İNSAN: Doya doya, insanlığını yaşayan. )

- İNSAN/LIK ve/<>/= GÜZEL AHLÂK

- INSCRİBED ile/||/<> CİRCUMSCRİBED

( Inscribed içine çizilen İLE circumscribed dışına çizilen. )

( Formül: Inside İLE outside construction )

- İNSERT ile/||/<> VEKTÖR

( İnsert hedef DNA İLE vektör taşıyıcı plazmit. )

( Formül: Target İLE carrier DNA )

- İNSİCÂM ile MERBÛTİYET

( Yağmurun sürekli yağması. | Gitme, gidiş. | Düzgün söz. İLE Bağlılık, eklilik, ilinti. )

- INSPİRASYON ile/||/<> EKSPİRASYON

( İnspirasyon nefes alma, ekspirasyon nefes vermedir )

( Formül: Soluk alma İLE verme )

- İNSÜLİN İLE GLUKAGON İLE SOMATOSTATİN ile/||/<> GLİKOZ DÜZENLEYİCİLER

( Kan şekeri kontrolünde rol alan hormonlar. )

( Formül: HbA1c < %7 (hedef) )

- İNSÜLİN ile/||/<> GLUKAGON

( İnsülin kan şekerini düşürür İLE glukagon yükseltir )

( Formül: β hücreleri (insülin) İLE α hücreleri (glukagon) )

- INTEGRABLE İLE CHAOTİC İLE SOLİTON ile/||/<> DOĞRUSAL OLMAYAN SİSTEMLER

( Nonlineer dinamik ve çözümler. )

( Formül: ∂u/∂t + 6u∂u/∂x + ∂³u/∂x³ = 0 )

- INTERİOR ANGLE ile/||/<> EXTERİOR ANGLE

( Interior iç açı, exterior dış açı. )

( Formül: Inside İLE outside polygon )

- INTERSECTİON THEORY ile/||/<> CHERN CLASS THEORY

( Intersection theory cebirsel çeşitlerin kesişim çarpımını incelerken İLE Chern class theory vektör bundle karakteristik sınıflarını inceler )

( Formül: Intersection product )

- İNTRON ile/||/<> EKZON

( Kesikli genler İLE intron ve ekzon keşfi )

( Richard J. Roberts tarafından 1977 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1943-) (Ülke: İngiltere) (Alan: Moleküler Biyoloji) (Önemli katkıları: Split genler, intronlar) (Nobel: 1993) )

- İNTÜİSYONİST İLE KLASİK İLE PARAKONSİSTENT ile/||/<> MANTIK FELSEFELERİ

( Farklı mantık yaklaşımları. )

( Formül: ¬¬p ≠ p (intüisyonist) )

- İNVASİF TÜRLER ile/||/<> ENDEMİK TÜRLER

( İnvasif türler yabancı habitata yerleşenken İLE endemik türler belirli bölgeye özgüdür )

( Formül: Ekolojik baskı )

- İNVAZİV TÜR ile/||/<> NATURALİZE TÜR

( İnvaziv zararlı yabancı, naturalize uyum sağlamış. )

( Formül: Agresif İLE entegre )

- ION KROMATOGRAFİ ile/||/<> İYON DEĞİŞİMİ

( IC ayırma+tespit, iyon değişimi sadece ayırma. )

( Formül: Analitik İLE preparatif )

- IONİC LİQUİD CATALYSİS ile/||/<> ORGANİC SOLVENT CATALYSİS

( Ionic liquid catalysis iyon sıvısı ortamında katalizken İLE organic solvent catalysis organik çözücüde kataliz yapar )

( Formül: Task-specific IL )

- İPEK YOLU HASTALIĞI (BEHÇET) ile/||/<> BATI TİP BEHÇET

( İpek Yolu Behçeti Türkiye, Orta Doğu ve Uzak Doğu'da yüksek prevalans İLE Batı tip Behçet daha nadir ve hafiftir. İpek Yolu coğrafyası HLA-B51 yüksek sıklık İLE Batı populasyonları düşük HLA-B51 gösterir. Coğrafi dağılım hastalık şiddetini etkiler. )

( Hulusi Behçet tarafından 1937 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1889-1948) (Ülke: Türkiye) (Alan: Dermatoloji, İmmünoloji) (Önemli katkıları: Behçet hastalığını 1937 yılında tanımladı. Üçlü semptom kompleksini (ağız yaraları, genital yaralar, göz iltihabı) bir hastalık olarak ortaya koydu. İsmini taşıyan ilk Türk doktor.) )

- İPSC İLE ESC İLE ORGANOİD ile/||/<> KÖK HÜCRE TEKNOLOJİLERİ

( Pluripotent hücre sistemleri. )

( Formül: OSKM faktörleri )

- IR SPEKTROSKOPİ ile/||/<> UV-VİS SPEKTROSKOPİ

( IR moleküler titreşimler, UV-Vis elektronik geçişler )

( Formül: 4000-400 cm⁻¹ (IR) İLE 200-800 nm (UV-Vis) )

- IRC ile/||/<> PES

( IRC reaksiyon koordinatı yol İLE PES potansiyel enerji yüzeyi. )

( Formül: 1D yol İLE çok boyutlu )

- İRRASYONEL:
"GERÇEK DIŞI" değil ORANTILANAMAYAN

- IRVİNG-WİLLİAMS SERİSİ ile/||/<> LİGAND BİTE AÇISI

( I-W M²⁺ kararlılık MnZn, bite açı chelate geometri. )

( Formül: Metal tercihi İLE sterik )

- İŞ ile/||/<> ENERJİ

( İş enerji aktarımı İLE enerji sistemin iş yapabilme kapasitesi )

( Formül: W = F·d = ΔE )

( James Prescott Joule tarafından 1843 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- İŞ ile/||/<> GÜÇ

( İş kuvvetin yol boyunca etkisi İLE güç işin zamana oranıdır )

( W=F·d İLE P=W/t )

- İŞ ile/||/<> GÜÇ

( İş kuvvetin yol boyunca etkisi İLE güç işin zamana oranıdır )

( Formül: W=F·d İLE P=W/t )

( James Watt tarafından 1776 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- ISI ile/||/<> SICAKLIK

( Isı enerji aktarımı İLE sıcaklık moleküler hareket ölçüsüdür )

( Q=mcΔT İLE T(K) )

- ISI ile/||/<> SICAKLIK

( Isı enerji aktarımı İLE sıcaklık moleküler hareket ölçüsüdür )

( Formül: Q=mcΔT İLE T(K) )

( Daniel Gabriel Fahrenheit tarafından 1724 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- IŞIK KONİSİ ile/||/<> NEDENSELLİK

( Işık konisi nedensel ilişkili olaylar, dışındakiler nedensel bağlantısızdır. )

( Formül: Timelike İLE spacelike )

- IŞIK ŞİDDETİ ile/||/<> IŞIK AKISI (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Şiddet birim alan başına, akı toplam ışık miktarıdır )

( Formül: I=Φ/A İLE Φ )

- IŞIK ile/||/<> GÖRME

( Görme kuramı ve ışığın doğası )

( İbn Heysem (Alhazen) tarafından 1015 yılında keşfedildi/formüle edildi. (965-1040) (Ülke: Basra/Kahire) (Alan: fizik) (Önemli katkıları: Kitabul Menazır, optik biliminin kurucusu, bilimsel yöntem) )

- IŞIN ile/||/<> DOĞRU PARÇASI

( Işın tek yönlü sonsuz İLE doğru parçası iki ucu sınırlıdır )

( Formül: [A ile∞) İLE [A ileB] )

- IŞINIM ile/||/<> İLETİM (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Işınım boşlukta elektromanyetik, iletim temas ile transferdir )

( Formül: Q=σAT⁴ İLE Q=kAΔT/d )

- İŞLEM SIRASINDA:
ÜSLÜ ile/ve/<>/> PARANTEZ ile/ve/<>/> ÇARPMA-BÖLME ile/ve/<>/> TOPLAMA-ÇIKARMA

( 1. ile/ve/<>/> 2. ile/ve/<>/> 3. ile/ve/<>/> 4. )

- İŞLEMECİ ARKEOLOJİ ile/||/<> POST-İŞLEMECİ ARKEOLOJİ

( İşlemeci arkeoloji bilimsel yöntem ve yasalar İLE post-işlemeci arkeoloji anlam ve yorum vurgular. Binford işlemeci yaklaşım İLE Hodder post-işlemeci yaklaşım geliştirdi. İşlemeci objektif bilgi İLE post-işlemeci öznel yorumlar arar. )

( Lewis Binford tarafından 1962 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1931-2011) (Ülke: ABD) (Alan: Arkeoloji) (Önemli katkıları: İşlemeci (prosesüel) arkeoloji, orta menzil kuram, etnoarkeoloji, bilimsel yöntem uygulaması) )

- İŞLEMEK ile/ve/||/<>/> GELİŞTİRMEK

- İŞLENEBİLİR VERİ ile/ve/||/<>/> ERİŞİLEBİLİR VERİ ile/ve/||/<>/> OKUNABİLİR VERİ ile/ve/||/<>/> ANLAŞILABİLİR VERİ

( Simge seviyesinde. Dijital ve mantıksal girdilerle. İLE/VE/||/<>/> Bili/enformasyon. | Veri aktarımı. | Matematik ve iletişim. | Anlam olmayan değer. İLE/VE/||/<>/> Bilgi. | Değer etiketlemesi. İLE/VE/||/<>/> Keşif. KATAdop Mimarisiyle. )

- ISM İLE MOLECULAR CLOUD İLE PROTOPLANETARY DİSK ile/||/<> UZAY KİMYA ORTAMLARI

( Kimyasal evrim bölgeleri. )

( Formül: 10 K İLE 10⁴ cm⁻³ )

- ISOLOBAL ANALOJİ ile/||/<> DİAGONAL İLİŞKİ

( Isolobal fragment benzerlik CH₃ vs Co(CO)₃, diagonal Li-Mg benzerlik. )

( Formül: MO İLE periyodik )

- İSPAT/TANIT ile/ve KANIT

( Matematik'te. İLE/VE Matematik dışında. Fizik'te. )

( Öne sürülen bir şeyin doğruluğunu göstermede izlenen düşünce süreci. | Tanıtlamaya yarayan belge ya da herhangi bir şey, beyyine, hüccet. İLE Bir şeyin doğruluğu, gerçekliği konusunda kanaat verici belge, delil, iz, argüman. | Anlaşmazlık konusu olan şeyde, yargıcın kanılarını oluşturan şey, delil. | Sonurguya ulaşan bir uslamlamanın dayandığı gerçek, delil.

SONURGU: Bir başlangıcın, bir olgunun, bir ilginin renkli ve zorunlu görülen sonucu, vargısı. )

( İçeriden. İLE/VE Dışarıdan. )

- İSTATİSTİK:
MATEMATİK ile/ve/||/<>/> YÖNETİM/DEVLET BİLGİSİ

- İSTATİSTİK ve/||/<> BOLTZMANN İSTATİSTİK YASASI

- İSTATİSTİK ile/ve/değil VERİTABANI

- İSTATİSYEN değil/yerine/= SAYIMLAMACI

- İŞTİRÂK ile/||/<> MÜCENNİS ile/||/<> MÜTEMÂSİL

( Ortaklık, iki ya da daha fazla sayının başka bir sayının ortak katları olması durumu. İLE/||/<> Aynı cins durumuna getirilmiş olan. | Tam sayılı kesrin bileşik kesre çevrildikten sonraki payı. İLE/||/<> Aynı. )

- İTME KURAMSİ (TARIM) ile/||/<> ÇEKME KURAMSİ (TARIM)

( İtme kuramı nüfus baskısı tarımı zorladı İLE çekme kuramı gıda bollağu tarımı çekici yaptı. İtme kuramı Boserup İLE çekme kuramı Braidwood tarafından savunuldu. Göbeklitepe çekme kuramıni İLE sosyal-dini ihtiyaç tarımı tetikledi destekler. )

- ITO İLE STRATONOVİCH İLE SKOROHOD ile/||/<> STOKASTİK KALKÜLÜS

( Stokastik integral tanımları. )

( Formül: dX_t = μdt + σdW_t )

- ITO INTEGRAL ile/||/<> STRATONOVİCH INTEGRAL

( Ito sol nokta, Stratonovich orta nokta. )

( Formül: Left point İLE midpoint )

- İYİ ile/ve DOĞRU ile/ve GÜZEL

( Duyu ve duygu. İLE/VE Düşünce. İLE/VE Duyu ve duygu ve düşünce. )

( Davranış. İLE/VE Düşünce. İLE/VE Bütünlük. )

( GOOD LINE BEAUTIFUL )

- İYİ ile/ve/<> GÜZEL

( Ayrıntıdır/ayrıntılardadır. İLE/VE/<> Bütündür/bütünlüktedir. | İyilerin biraradalığı/toplamıdır. )

( GOOD vs./and/<> BEAUTIFUL )

- İYİCENE, GÜZELCENE değil İYİCE, GÜZELCE

- İYİ/GÜZEL DİLEKLER [PAYLAŞILIR/PAYLAŞILABİLİR]

- İYON ile/||/<> ATOM

( İyon yüklü İLE atom nötr parçacıktır )

( Formül: Na⁺ İLE Na )

- İYONİK BAĞ ile/||/<> KOVALENT BAĞ

( İyonik elektron transferi, kovalent elektron paylaşımıdır )

( Formül: NaCl İLE H₂O )

- İYONİK GÜÇ ile/||/<> MOLARİTE

( İyonik güç I = ½Σcᵢzᵢ² yük etkisi İLE molarite toplam. )

( Formül: Elektrostatik İLE kütle )

- İYONİK İLE KOVALENT İLE METALİK İLE VAN DER WAALS ile/||/<> KİMYASAL BAĞ TÜRLERİ

( Atomları bir arada tutan dört temel bağ türü. )

( Formül: E = kq₁q₂/r )

( Johannes van der Waals tarafından 1873 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1837-1923) (Ülke: Hollanda) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Van der Waals kuvvetleri, gerçek gaz denklemi) (Nobel: 1910) )

- İYONİK İLE KOVALENT İLE METALİK İLE VAN DER WAALS ile/||/<> KİMYASAL BAĞLAR

( Atomlar arası bağ türleri. )

( Formül: ΔEN > 1.7 iyonik )

( Johannes van der Waals tarafından 1873 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1837-1923) (Ülke: Hollanda) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Van der Waals kuvvetleri, gerçek gaz denklemi) (Nobel: 1910) )

- İYONİK İLE MOLEKÜLER İLE NETWORK İLE METALİK ile/||/<> KRİSTAL TÜRLERİ

( Katıların yapısal sınıflandırması. )

( Formül: Madelung sabiti (iyonik) )

- IYONİK İMPRİNT POLİMER ile/||/<> MOLEKÜLER İMPRİNT POLİMER

( İyonik imprint polimer iyon seçiciliği gösterirken, moleküler imprint polimer molekül seçiciliği gösterir )

( Formül: İyon değişim )

- İYONİK KATI ile/||/<> MOLEKÜLER KATI

( İyonik iyonlardan, moleküler moleküllerden oluşur )

( Formül: NaCl İLE buz )

- İYONİK SIVI ile/||/<> EUTEKTİK ÇÖZÜCÜ

( İyonik sıvı sadece iyonlardan oluşan sıvıyken, eutektik çözücü düşük erime noktalı karışımdır )

( Formül: T_m < 100°C )

- İYONİZASYON İLE UYARILMA İLE TEMEL HAL ile/||/<> ATOMİK ENERJİ DURUMLARI

( Atomların farklı enerji seviyeleri. )

( Formül: E_ion = 13.6 eV (H) )

- İYONLAŞMA ENERJİSİ ile/||/<> ELEKTRON İLGİSİ

( İyonlaşma elektron koparmak için gereken enerji, elektron ilgisi elektron alırken açığa çıkan enerjidir )

( Formül: E_n = -13.6 eV/n² (Hidrojen)\nIE = E_∞ - E_n (İyonlaşma) )

- İZ ile/ve/||/<>/> İZLENİM

- İZOBARİK İLE İZOKORİK İLE İZOTERMAL İLE ADYABATİK ile/||/<> TERMODİNAMİK SÜREÇLER

( Sabit parametreli hal değişimleri. )

( Formül: PV^γ = sabit (adyabatik) )

- IZOELEKTRONİK ile/||/<> IZOTOP

( )

( Thomson tarafından 1897 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1856-1940) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Elektron keşfi, kütle spektrometresi, Thomson atom modeli. Oğlu George Paget Thomson da 1937 Nobel Fizik Ödülü sahibi.) (Nobel: 1906) )

- İZOMER ile/||/<> KONFORMER

( İzomerler farklı bileşikler İLE konformerler aynı bileşiğin farklı şekilleridir )

( Formül: C₄H₁₀O → Bütanol veya Dietil eter (İzomer)\nEtan: Tutulmuş ⇌ Açık (Konformer) )

- İZOMETRİ İLE SİMİLİTUDE İLE KONFORMAL ile/||/<> GEOMETRİK DÖNÜŞÜMLER

( Farklı özellik koruyan dönüşümler. )

( Formül: d(f(x) ilef(y)) = d(x iley) )

- İZOTERMAL İLE İZOBARİK İLE İZOKORİK İLE ADYABATİK ile/||/<> TERMODİNAMİK SÜREÇLER

( Sabit sıcaklık, basınç, hacim ve ısı alışverişsiz süreçlerdir. )

( Formül: PVᵞ = sabit )

- İZOTERMAL SÜREÇ ile/||/<> ADYABATİK SÜREÇ

( İzotermal sabit sıcaklık, adyabatik ısı alışverişi yok )

( Formül: PV = sabit (izotermal) İLE PV^γ = sabit (adyabatik) )

- İZOTERMAL ile/||/<> ADYABATİK

( İzotermal sabit sıcaklık İLE adyabatik ısı alışverişi olmayan süreçtir )

( Formül: PV=sabit İLE PVᵞ=sabit )

- İZOTOP KİMYASI ile/||/<> RADYOİZOTOP KİMYASI

( )

( Bilinmiyor tarafından keşfedildi/formüle edildi. )

- İZOTOP ile/||/<> İZOBAR

( İzotop aynı proton farklı nötron, izobar aynı kütle numarası farklı element. )

( Formül: Z aynı İLE A aynı )

- İZOTOP ile/||/<> İZOTON

( İzotop aynı proton farklı nötron, izoton aynı nötron farklı protondur )

( Formül: ¹²C İLE ¹³C İLE ¹⁴C İLE ¹⁵N )

- JACOBİAN ile/||/<> HESSİAN

( Jacobian J birinci türev matrisi İLE Hessian H ikinci türev. )

( Formül: First derivative matrix İLE second )

- JAHN-TELLER ile/||/<> KRİSTAL ALAN

( Jahn-Teller dejenerasyon distorsiyonu İLE kristal alan normal yarılma. )

( Formül: eg dejenere )

- JAMES WEBB UZAY TELESKOBU ile/||/<> HUBBLE UZAY TELESKOBU

( James Webb kızılötesi gözlem İLE Hubble görünür ışık ve morötesi gözlemler yapar. James Webb 6,5 metre ayna İLE Hubble 2,4 metre aynadır. James Webb daha erken evren İLE daha uzak galaksileri görebilir. James Webb 2021'de İLE Hubble 1990'da fırlatıldı. )

( John Mather tarafından 2021 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1946-) (Ülke: ABD) (Alan: Astrofizik, Kozmoloji) (Önemli katkıları: Kozmik mikrodalga arka plan ışıması ölçümleri, COBE ve James Webb projesi, Nobel Ödülü (2006)) )

- JANUS PARÇACIK ile/||/<> UNİFORM PARÇACIK

( Janus iki farklı yüz, uniform homojen. )

( Formül: Asimetrik İLE simetrik )

- JEOTERMAL ile/||/<> BİYOKÜTLE

( Jeotermal yer ısısı İLE biyokütle organik yakma/gaz. )

( Formül: Magma İLE karbon döngü )

- JİMNOSPERM ile/||/<> ANJİOSPERM

( Jimnosperm çıplak tohum kozalak İLE anjiosperm kapalı meyve. )

( Formül: Naked İLE enclosed seed )

- JOHN VON NEUMANN /

( 28 Aralık 1903 - 08 Şubat 1957 )

- JOSEPH-LOUIS LAGRANGE ve/||/<> PIERRE SIMON LAPLACE

( İtalyan Aydınlanma Dönemi matematikçisi ve astronomudur. Analiz, sayı kuramı ve klasik ve gök mekaniği alanlarında önemli katkıları olmuştur. VE/||/<> Fransız matematikçi ve gökbilimci. )

( 25 Ocak 1736 - 10 Nisan 1813 VE/||/<> 23 Mart 1749 - 05 Mart 1827 )

- JOSEPHSON ETKİSİ ile/||/<> TÜNEL ETKİSİ

( Josephson süperiletken tünelleme, normal kuantum tünelleme. )

( Formül: I = I_c sinφ İLE I ∝ e^(-2κd) )

( Brian Josephson tarafından 1962 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- JOSEPHSON JUNCTİON ile/||/<> TUNNEL JUNCTİON

( Josephson junction süperiletkenler arası Cooper çift tünellemesiyken İLE tunnel junction normal elektron tünellemesidir )

( Formül: AC Josephson effect )

- JOULE-THOMSON İLE ADİABATİK SOĞUMA İLE LAZER SOĞUTMA ile/||/<> SOĞUTMA MEKANİZMALARI

( Farklı soğutma yöntemleri. )

( Formül: μ_JT = (∂T/∂P)_H )

- JUPİTER ile/||/<> UYDU

( Jupiter uydularının keşfi )

( Galileo Galilei tarafından 1610 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1564-1642) (Ülke: İtalya) (Alan: Fizik, Astronomi) (Önemli katkıları: Teleskop, Jüpiter uyduları, serbest düşme) )

- JUVENİLE BEHÇET ile/||/<> ERİŞKİN BEHÇET

( Juvenile Behçet 16 yaş öncesi başlar İLE erişkin Behçet 20-40 yaş arası başlar. Juvenile formda nörolojik tutulum daha sık İLE erişkinde vasküler tutulum daha yaygındır. İkisi de benzer tanı kılavuzları İLE juvenile form daha agresif tedavi gerektirir. )

( Hulusi Behçet tarafından 1937 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1889-1948) (Ülke: Türkiye) (Alan: Dermatoloji, İmmünoloji) (Önemli katkıları: Behçet hastalığını 1937 yılında tanımladı. Üçlü semptom kompleksini (ağız yaraları, genital yaralar, göz iltihabı) bir hastalık olarak ortaya koydu. İsmini taşıyan ilk Türk doktor.) )

- K-THEORY ile/||/<> COBORDİSM

( K-theory vektör bundle İLE cobordism manifold sınır. )

( Formül: Vector bundles İLE manifold boundaries )

- KAB[Ar.] ile KÂ'B[Ar.]

( Uzaklık, mesafe. İLE Topuk kemiği, aşık kemiği. | Tavla zarı. | Sekiz köşeli, sekiz yüzlü nesne. | Küp. )

- KÂBİLİYET-İ TAKSİM değil/yerine/= BÖLÜNEBİLME

- KABUL ETMEK ile GÜZEL GÖRMEK(TAHSÎN[< HÜSN])

( TO ACCEPT vs. TO SEE NICE )

- KAÇAN SEÇİLİM ile/||/<> İYİ GEN

( Kaçan Fisher pozitif geribildirim, iyi gen kalite. )

( Formül: Arbitrary İLE quality )

- KAÇIŞ ile/değil/yerine/>< TANIM

- KADÎM MATEMATİK'TE, ÜÇ SORUNSAL:
TESLÎS-İ ZÂVİYE ile/ve TADÎF-İ MEZBAH ile/ve TERBİ'-İ DÂİRE

( * Dar açının çizimle/geometrik olarak üç eşit parçaya bölünmesi. İLE/VE * Küpün iki katının alınması. İLE/VE * Dairenin kareleştirilmesi. )

( Daha geniş bilgi için burayı tıklayınız... )

- KAFANIN BASMAMASI ile/ve/||/<>/< KAPASİTE(Sİ)NİN YETMEMESİ

- KAFANIN ÇALIŞMASI ile/ve/değil/+/||/<>/> KAFANIN ÇALIŞTIRILMASI

( Zekâ. İLE/VE/DEĞİL/+/||/<>/> Akıl. )

- KÂFFE/Sİ[Ar.] değil/yerine/= TÜMÜ, HEPSİ, TAMAMI

- KAĞIT YAPIMI ile/||/<> PAPİRÜS

( Çinliler kağıdı MS 105te icat etti İLE Mısırlılar papirüs kullanıyordu. )

( Cai Lun tarafından 105 yılında keşfedildi/formüle edildi. (50-121) (Ülke: Çin) (Alan: Mühendislik) (Önemli katkıları: Kağıt yapımı prosesi) )

- KÄHLER İLE CALABİ-YAU İLE HYPERKÄHLER ile/||/<> KOMPLEKS GEOMETRİ

( Kompleks manifold türleri. )

( Formül: Ric = 0 (Calabi-Yau) )

- KÂİDE ile/||/<> EZEC[Ar.]/TONOZ[Yun.]

( Taban. İLE/||/<> Tuğla ve harçla örülmüş, alttan obruk, yarım silindir biçiminde tavan örtüsü. )

- KALICI ORGANİK ile/||/<> BİYOBOZUNUR

( POP birikim toksik, biyobozunur doğal parçalanma. )

( Formül: DDT İLE doğal )

- KALİTATİF ANALİZ ile/||/<> KANTİTATİF ANALİZ

( Kalitatif ne var, kantitatif ne kadar var sorusuna cevaptır )

( Formül: Nitel İLE nicel )

- KAMERA ile/||/<> OBSCURA

( Karanlık oda prensibi )

( İbn Heysem (Alhazen) tarafından 1015 yılında keşfedildi/formüle edildi. (965-1040) (Ülke: Basra/Kahire) (Alan: fizik) (Önemli katkıları: Kitabul Menazır, optik biliminin kurucusu, bilimsel yöntem) )

- KANAL KAPASİTESİ İLE HATA DÜZELTME İLE SIKIŞTIRMA ile/||/<> İLETİŞİM TEOREMİ

( Shannon ın temel teoremleri. )

( Formül: C = B log₂(1 + SNR) )

- KANIT/DELİL ile/ve İTİRAZ

( Hem filozofların, hem kelâmcıların birbirine yönelik yaptığı. )

( DELİL: Burhanın zihinde olması. (İNNE/İNNİ) )

( Kendiyle başka bir şeye işaret eden. İLE/>< ... )

( PROOF vs./and OBJECTION )

- KANIT ile/ve İSPAT

( Fizik'te. İLE/VE Matematik'te. )

( EVIDENCE vs./and PROOF )

- KANIT ile/ve/||/<> SAĞLAMA

- KANIT/BURHAN ile/ve/||/<> KESİNLİK/YAKÎN

- KANONİK MOMENTUM ile/||/<> MEKANİK MOMENTUM

( Kanonik p = ∂L/∂q̇ Lagrange"dan, mekanik momentum p = mv. )

( Formül: p = ∂L/∂q̇ İLE p = mv )

- KANSER ile/||/<> KROMOZOM

( Kanserin kromozomal temeli hipotezi )

( Theodor Boveri tarafından 1914 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1862-1915) (Ülke: Almanya) (Alan: Biyoloji) (Önemli katkıları: Kromozom teorisi, kanser genetiği) )

- KANSER ile/||/<> PATOLOJİ

( Kanser patolojisi çalışmaları )

( John Foxton Ross Kerr tarafından 1972 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1934-) (Ülke: Avustralya) (Alan: Patoloji) (Önemli katkıları: Apoptoz kavramı) )

- KANT'IN, ÖNE SÜRDÜĞÜ TEMEL VARSAYIM:
AKLÎ GÖRÜNÜN İPTALİ ile/ve/||/<>/> MATEMATİK ZEMİNİN ORTAYA KONULMASI

- KAPASİTANS ile/||/<> İNDÜKTANS

( Kapasitans yük depolama (C = Q/V), indüktans manyetik enerji depolama (L = Φ/I). )

( Formül: C = ε₀A/d İLE L = μ₀n²V )

- KAPASİTÖR İLE İNDÜKTÖR İLE DİRENÇ ile/||/<> PASİF DEVRE ELEMANLARI

( Üç temel pasif elektrik devre elemanı. )

( Formül: Z = R + j(ωL - 1/ωC) )

- KAPASİTÖR ile/||/<> İNDÜKTÖR

( Kapasitör elektrik enerjisi, indüktör manyetik enerji depolar )

( Formül: C=Q/V İLE L=Φ/I )

- KAPI ile/ve/||/<> GEÇİT

- KAPLAN-MEİER İLE COX İLE LOG-RANK ile/||/<> SAĞKALIM ANALİZİ

( Klinik çalışma istatistikleri. )

( Formül: S(t) = P(T>t) )

- KAPSAR KOMPLEKS ile/||/<> KLATRAT KOMPLEKS

( Kapsar kompleks misafir molekülü kapsarken İLE klatrat kompleks kafes içinde tutar )

( Formül: Host-guest kimyası )

- KARA DELİK BİRLEŞMESİ ile/||/<> NÖTRON YILDIZ BİRLEŞMESİ

( Kara delik birleşmesi sadece gravitasyonel dalga İLE nötron yıldız birleşmesi ışık ve dalga yayar. Kara delik birleşmesi sessiz elektromanyetik İLE nötron yıldız birleşmesi kilonova oluşturur. İki olay gravitasyonel dalga İLE LIGO-Virgo tarafından gözlenir. )

- KARA DELİK ENTROPİ ile/||/<> TERMODİNAMİK ENTROPİ

( Kara delik entropisi yüzey alanı ile orantılı İLE termodinamik entropi hacim ile ilişkilidir. Kara delik entropisi Bekenstein-Hawking formülü İLE evrendeki maksimum entropi sınırını belirler. İki entropi bilgi kuramı ile bağlantılıdır. )

( Stephen Hawking tarafından 1974 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1942-2018) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Kozmoloji) (Önemli katkıları: Hawking ışıması, kara delik termodinamiği, tekillik teoremleri, kuantum kozmoloji) )

- KARA DELİK ile/||/<> NÖTRON YILDIZI

( Kara delik ışık kaçamaz İLE nötron yıldızı yoğun ama görünür )

( Formül: r_s = 2GM/c² (Schwarzschild yarıçapı) )

- KARADELİK ile/||/<> ÖNGÖRÜ

( Karadelik kavramının ilk öngörüsü )

( Pierre-Simon Laplace tarafından 1796 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1749-1827) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik, Astronomi) (Önemli katkıları: Laplace dönüşümü, olasılık teorisi) )

- KARANLIK ENERJİ ile/||/<> KARANLIK MADDE

( Karanlık enerji evrenin hızlanan genişlemesi İLE karanlık madde çekim kuvveti uygular. Karanlık enerji evrenin %68'i İLE karanlık madde %27'sidir. Karanlık enerji itici İLE karanlık madde çekici etki yapar. )

( Saul Perlmutter tarafından 1998 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1959-) (Ülke: ABD) (Alan: Astrofizik) (Önemli katkıları: Evrenin hızlanan genişlemesi, karanlık enerji kanıtı, Nobel Ödülü (2011)) )

- KARANLIK MADDE İLE KARANLIK ENERJİ İLE BARYON ile/||/<> EVREN BİLEŞENLERİ

( Evrenin üç temel bileşeni. )

( Formül: Ω_total = Ω_b + Ω_DM + Ω_Λ = 1 )

- KARANLIK MADDE ile/||/<> BARYONİK MADDE

( Karanlık madde ışık yaymaz ve soğurmaz İLE baryonik madde normal atomik maddedir. Karanlık madde evrenin %27'si İLE baryonik madde %5'idir. Karanlık madde sadece yerçekimi etkisi İLE galaksi dönme eğrilerinde gözlenir. )

( Fritz Zwicky tarafından 1933 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1898-1974) (Ülke: İsviçre/ABD) (Alan: Astrofizik) (Önemli katkıları: Karanlık madde kavramı (1933), süpernova sınıflandırması, galaksi kümesi gözlemleri) )

- KARANLIK MADDE ile/||/<> KARANLIK ENERJİ

( Karanlık madde çekim kütlesi %27 İLE karanlık enerji itici %68. )

( Formül: Kütle İLE vakum enerjisi )

- KARANLIK MADDE ile/||/<> KARANLIK ENERJİ (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Karanlık madde çekim, karanlık enerji itme yapar )

( Formül: %27 madde İLE %68 enerji )

- KARAR VERİLEBİLİRLİK ile/||/<> KARAR VERİLEMEZLİK

( Karar verilebilirlik tüm önermelerin mekanik olarak test edilebilmesi İLE karar verilemezlik bazı soruların algoritmik çözümünün olmayışıdır. Turing ve Church karar verilemezlik problemini gösterdi İLE her matematiksel sorunun mekanik çözümü yoktur. )

( Alan Turing tarafından 1936 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1912-1954) (Ülke: İngiltere) (Alan: Matematik, Bilgisayar) (Önemli katkıları: Turing makinesi, yapay zeka) )

- KARBOLİK ASİT UYGULAMASI ile/||/<> EL YIKAMA (SEMMELWEİS)

( Lister karbolik asit ile yara ve aletleri dezenfekte etti İLE Semmelweis klorlu kireç ile el yıkamayı başlattı. İkisi de Pasteur mikrop kuramınden etkilendi İLE cerrahi enfeksiyonları azalttı. Lister cerrahide İLE Semmelweis doğum kliniğinde uyguladı. )

( Joseph Lister tarafından 1867 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1827-1912) (Ülke: İngiltere) (Alan: Cerrahi, Antisepsi) (Önemli katkıları: Antiseptik cerrahi teknikleri, karbolik asit kullanımı, Pasteur mikrop teorisini cerrahiye uyguladı) )

- KARBON AYAK İZİ ile/||/<> SU AYAK İZİ

( Karbon CO₂ emisyonu, su tatlı su tüketimi. )

( Formül: kg CO₂ İLE litre H₂O )

- KARBON İLE AZOT İLE FOSFOR ile/||/<> BİYOJEOKİMYASAL DÖNGÜLER

( Elementlerin ekosistem içi döngüleri. )

( Formül: C₆H₁₂O₆ + 6O₂ ⇌ 6CO₂ + 6H₂O )

- KARBON NANOTÜP ile/||/<> FULLEREN

( Nanotüp silindirik, fulleren küresel C60 futbol topu. )

( Formül: Sarmal İLE kafes )

- KARBON NANOTÜP ile/||/<> GRAFEN

( CNT 1D silindir, grafen 2D tabaka. )

( Formül: Sarmal İLE düzlem )

- KARBON YAKALAMA ile/||/<> KARBON VERGİSİ

( Yakalama CCS teknoloji, vergi ekonomik teşvik. )

( Formül: Amin absorpsiyon İLE $/ton )

- KARBON ile/||/<> DEĞERLİK

( Karbonun dört değerlikli olması )

( August Kekulé tarafından 1857 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1829-1896) (Ülke: Almanya) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Benzen halka yapısı) )

- KARBON ile/||/<> FİBER

( Karbon mikro yapıları araştırması )

( Rosalind Franklin tarafından 1951 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1920-1958) (Ülke: İngiltere) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: DNA X-ışını kristalografisi) )

- KARBONAT DÖNGÜSÜ ile/||/<> AZOT DÖNGÜSÜ

( Karbonat CO₂-CaCO₃, azot N₂-NO₃-NH₃ dönüşümleri )

( Formül: CO₂ + H₂O ⇌ H₂CO₃ İLE N₂ → NH₃ → NO₃ )

- KARDİNAL SAYI ile/||/<> ORDİNAL SAYI

( Kardinal miktar, ordinal sıra belirtir )

( Formül: Üç İLE üçüncü )

- KARDİYAK KAS ile/||/<> İSKELET KASI

( Kardiyak çizgili istemsiz, iskelet çizgili istekli. )

( Formül: Involuntary İLE voluntary striated )

- KARE ile/ve/||/<> KAREKÖK

( Kenarları ve açıları birbirine eşit olan dörtgen, dördül, murabba. | Bu biçimde olan. | İskambil oyunlarında aynı türden dört kâğıdın biraraya gelmesi. İLE Karesi verilen bir sayıya eşit olan sayı. )

( "Hesap Makinesi Olmadan Karekök Almak İçin İki Basit Yöntem" yazısını da okumak için burayı tıklayınız... )

- KARE değil PARABOL

- KARELEME ile KARELEMEK

( Karelemek. | Bir resmin, büyülterek ya da küçülterek benzerini çıkarma yöntemi. | Herhangi bir çokgenle eş değerli bir kare çizme. | Eş değer bir kare ile hesaplama. İLE Karelere ayırmak. | Bir resmi büyültme ya da küçültme işleminden sonra asıl örneğin oranlarını kopyasında da elde etmek için bir resmi eşit sayıda karelere ayırmak. )

- KARIŞIK ile/ve/değil KARMAŞIK

( [not] MIXED vs./and/but COMPLICATED )

- KARIŞIM ile/||/<> BİLEŞİK (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Karışım fiziksel birleşim, bileşik kimyasal birleşimdir )

( Formül: Ayrılabilir İLE sabit oran )

- KARIŞTIRMAK ile/ve/değil/||/<>/< BİLMEMEK

- KARL FİSCHER ile/||/<> KURUTMA FIRINI

( K-F titrasyon su spesifik, fırın gravimetrik toplam. )

( Formül: I₂/SO₂ İLE 105°C )

- KARMAŞIK SAYILAR ile/||/<> REEL SAYILAR

( Karmaşık sayılar sanal birim içerir (i²=-1) İLE reel sayılarda sanal kısım yoktur )

( Formül: z = a + bi İLE |z| = √(a² + b²) İLE e^(iθ) = cos(θ) + i·sin(θ) )

( Gerolamo Cardano tarafından 1545 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1501-1576) (Ülke: İtalya) (Alan: Matematik, Tıp) (Önemli katkıları: Olasılık teorisi, karmaşık sayılar) )

- KARMAŞIK SAYILARIN GÖSTERİMİ -:

( 1821/1900 - HAMILTON )

- KARMAŞIK/LIK ile/ve/değil/yerine/||/<>/< DERİN/LİK

- KARMAŞIKLIK ile/ve/değil/yerine/||/<>/< ZENGİNLİK

- KARSİNOGENEZ ile/||/<> MUTAGENEZ

( Karsinogenez kanser oluşum süreciyken İLE mutagenez sadece DNA mutasyonu sürecidir )

( Formül: Multi-step model )

- KARTEZYEN İLE KUTUPSAL İLE ÜSTEL ile/||/<> KOMPLEKS GÖSTERİMLER

( Kompleks sayı formları. )

( Formül: e^(iθ) = cosθ + isinθ )

( René Descartes tarafından 1637 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1596-1650) (Ülke: Fransa) (Alan: Felsefe, Matematik) (Önemli katkıları: Kartezyen koordinat sistemi, cogito ergo sum) )

- KASIM[< KISMET]["ka" uzun okunur] ile KASIM[çoğ. KAVÂSIM]["ka" uzun okunur] ile KASIM[Fars.] ile Kasım[Ar. < KÂSİM] ile KASIM[Ar. < KÂSİM]

( Taksim eden, ayıran, bölen. | [matematik] Bölen. İLE Kırıcı, ezici, ufaltıcı. İLE İnce, narin, çabuk kırılabilen. İLE Yılın on birinci ayı, son teşrin, teşrin-i sâni. İLE Kışın başlangıcı sayılan 08 Kasım günü başlayıp Hıdırellez'in ilk günü olan 06 Mayıs'a kadar altı ay süren dönem. )

( Yüz elli, yaz belli. )

( Kasım'ın 150. günü (08 Nisan) olunca, kötü havalar geçer, yazın ucu görünür. )

( Kasım'dan on gün evvel ek, on gün sonra ekme. )

- KAT ile KAT[Ar.]

( Bir yapıda iki döşeme arasında yer alan daire ya da odaların bütünü. | Bir yüzey üzerine az ya da çok kalın bir biçimde, düzgün olarak yayılmış bulunan şey. | Üst üste konulmuş şeylerden her biri, tabaka. | Giyeceklerde takım. | Apartman dairesi. | Ön, yan. | Huzur. | Bükülen ya da kıvrılan bir şeyin her kıvrımı. | Makam, mevki. | Kez, defa, misil. | Katman. | Tekrarlanan bir sayının toplamı. İLE Kesme, kesilme. | İlgiyi kesme. | Sonuca bağlama, bitirme. | Kesme. )

- KATABOLİZMA ile/||/<> ANABOLİZMA

( Katabolizma yıkım ve enerji üretimi İLE anabolizma yapım ve enerji tüketimi )

( Formül: Yıkım + ATP üretimi İLE Sentez + ATP tüketimi )

- KATALİZÖR ile/||/<> İNHİBİTÖR

( Katalizör hızlandırır, inhibitör yavaşlatır )

( Formül: Ea düşürür İLE Ea artırır )

- KATENANE İLE ROTAKSANE İLE MOLEKÜLER DÜĞÜM ile/||/<> MEKANİK BAĞLI MOLEKÜLLER

( Kovalent olmayan mekanik bağlı yapılar. )

( Formül: [2]catenane İLE [2]rotaxane )

- KAT'I MÜKAFTİ/PARABOL değil/yerine/= ...

- KATI ile/||/<> GAZ

( Katı sabit şekil İLE gaz şekilsiz ve sıkıştırılabilir )

( Formül: Düzenli yapı İLE Rastgele hareket )

- KATI ile ÜSSÜ ile BİR O KADAR DAHA

- KATILMA İLE KONDENSASYON İLE RİNG-OPENİNG ile/||/<> POLİMERİZASYON TÜRLERİ

( Polimer sentez mekanizmaları. )

( Formül: [-CH₂-CHX-]ₙ )

- KATILMA POLİMERİZASYONU ile/||/<> KONDENZASYON POLİMERİZASYONU

( Katılma monomer açılır yan ürün yok, kondenzasyon H₂O çıkar. )

( Formül: Radikal İLE step-growth )

- KATILMA POLİMERİZASYONU ile/||/<> YOĞUNLAŞMA POLİMERİZASYONU

( Katılma çift bağ açılması, yoğunlaşma küçük molekül çıkışı )

( Formül: n(CH₂=CH₂) → -(CH₂-CH₂)_n- İLE nHOOC-R-COOH + nH₂N-R'-NH₂ )

- KATOT ile/||/<> ANOT

( Elektrolizde katot negatif elektrot İLE anot pozitif elektrottur )

( Faraday tarafından 1834 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1791-1867) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Kimya) (Önemli katkıları: Elektromanyetik indüksiyon, elektroliz) )

- KATSAYI -ile

( COEFFICIENT )

( Bir niceliğin kaç katı alındığını gösteren sayı, emsal. | Bir yasayı anlatan formülün yazılışında yer alan, değişmeyen sayı. | Nesnelerin fiziksel özelliklerini belirten değişmeyen büyüklükler. )

( COEFFICIENT )

- KATSAYI ile/||/<> ÜS

( Katsayı çarpan, üs kuvvettir )

( Formül: 3x²: 3 katsayı İLE 2 üs )

- KATYON ile/||/<> ANYON

( Katyon pozitif yüklü İLE anyon negatif yüklü iyondur )

( Formül: Na⁺ İLE Cl⁻ )

- KAVRAM ile/ve/<> ÇÖZÜM

( CONCEPT vs./and/<> SOLUTION )

- KAVRAM ve/||/<> GÖRÜSEL KARŞILIK

- KAVRAM ile/||/<> KÜME

- KAVRAM ile/ve/<>/= ÖLÇÜ

( CONCEPT vs./and/<>/= MEASUREMENT )

- KAVRAMA/ANLAMA ile MATEMATİK/FİZİK(DIANOIA)

- KAYNAK/REFERANS[İng. < REFERENCE] ile/ve/||/<>/> KAYNAKÇA

( Araştırma ve incelemede yararlanılan belge. | Herhangi bir bilim dalında yazılmış olan yazı ya da yapıtların tümü. İLE/VE/||/<>/> Belirli bir konu, yer ve dönemle ilgili yayınları kapsayan ya da en iyilerini seçen yapıt. )

- KAYNAMA NOKTASI YÜKSELMESİ ile/||/<> DONMA NOKTASI ALÇALMASI

( Çözünen madde kaynama noktasını yükseltir, donma noktasını alçaltır )

( Formül: ΔT_b = K_b·m İLE ΔT_f = K_f·m )

- KAYNAMA NOKTASI ile/||/<> ERİME NOKTASI

( Kaynama sıvı-gaz, erime katı-sıvı geçiş sıcaklığıdır )

( Formül: Tb İLE Tm )

- KELÂM ile/ve/||/<> AKAİD/AKÎDE

( Amacı dinî olmakla birlikte temellendirmesi akılsal olan bilim dalı. İLE/VE İnanca ilişkin ve sem'î[ilgili dinin kutsal metninden alınma] kanıtlara dayalı bilim dalı. )

( Matematik mutlak, fizik mukayyettir. Akaid mutlaktır. )

( NESEF-İ AKAİD'ini okumanızı salık veririz. [TAFTAZÂNİ'nin şerhinden yararlanılabilir.] )

- KEMÂL ve/||/<>/< GÜZELLİK

- KEMÂL ve/||/<>/< KELÂM

( Olgunluğumuz/olgunlaşmamız(kemâlimiz], sözlerimizin altındadır/ardındadır.
[Kemâlimiz, kelâmımızın altındadır.] )

( PERFECTION and/||/<>/< THEOLOGY/SPEECH )

- KEMÂL'İ TAHSİL ve GÜZEL'İ MÜŞÂHEDE

( Kemâlât, geçtiğimiz yolu unutmayıp, oraya kişileri götürmek üzere geri dönmektir. )

- KEMOLİTOTROF BAKTERİ ile/||/<> FOTOTROF BAKTERİ

( Kemolitotrof inorganik bileşiklerden enerji alır İLE fototrof ışıktan enerji alır. Kemolitotrof nitrifikasyon ve sülfür oksidasyonu yapar İLE fototrof fotosentez yapar. Winogradsky kemolitotrofları keşfetti İLE toprak mikrobiyolojisinin temelini attı. )

( Sergei Winogradsky tarafından 1888 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1856-1953) (Ülke: Rusya) (Alan: Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Kemolitotrofi, nitrojen döngüsü bakterileri, toprak mikrobiyolojisi) )

- KEMOTERAPİ İLE RADYOTERAPİ İLE İMMÜNOTERAPİ ile/||/<> KANSER TEDAVİLERİ

( Başlıca kanser tedavi yaklaşımları. )

( Formül: PD-1/PD-L1 blokajı )

- KENDİLİĞİNDEN DÜZENLENME ile/||/<> LİTOGRAFİ

( Self-assembly spontan termodinamik, litografi zorlanmış desen. )

( Formül: Bottom-up İLE top-down )

- KENDİLİĞİNDENLİK ile/ve/||/<>/= RASTGELELİK

( 1983 - Anton Zeilinger[20 Mayıs 1945] )

- KENDİMİ AŞMAM GEREK DÜŞÜNCESİ
ile/ve/değil/yerine/||/<>/>/<
HİZMETİNİ ARTIRMAK VE SÜRDÜRMEK

- KENDİNE BENZERLİK ile/||/<> SİMETRİ

( Kendine benzer fraktal ölçek, simetri dönüşüm değişmezliği. )

( Formül: Koch İLE öteleme )

- KENDİNİ BİLMEK ile/ve/değil/||/<> KENDİNİ TANIMAK

( Kendimizi bilmek için kendimiz olmalıyız. )

( Kendimizi aşmak için kendimizi bilmek durumundayız. )

( Kendini-idrak, elde edilebilecek bir şey olmaktan çok, anlaşılacak bir durumdur. )

( Kendimizi bilirsek, öteki her şey onunla birlikte gelir. )

( Kendimizi bilmeyi engelleyen, yalnızca zihindir. )

( Kendini bilişteki amaç, ne olmadığımız hakkındaki tam bilgidir. )

( Kendimizi iyice/yeterince bilmezken, başkasını nasıl bilebiliriz? )

( Kendimi bilmek ile tam olarak, neyi bilmiş olurum? Olmadıklarımızın hepsini. )

( Kendimizi bilmeyi öğrenelim, harikalar keşfederiz. )

( Kendimizi ne kadar daha çok bilirsek, o kadar daha az korkarız. )

( Kendimizi düzeltmeye gereksiniminiz yoktur - sadece kendi hakkımızdaki "düşüncelerimizi" düzeltelim. )

( Ne olduğumuzu bilmek için önce, ne olmadığımızı araştırmak ve bilmek durumundayız. )

( İşe, kendimizden ve kendimizle başlamak zorundayız - bu, değişmez yasadır. )

( Kendimizi, hiç durmaksızın gözlemleyelim, böylece, bilinç-dışı, bizim tarafımızdan, herhangi bir çaba harcanmaksızın, kendiliğinden, bilincimize akacaktır. )

( Kişinin, kendini yeterince tanımaması, çevresindekilerle çatışmasına neden olur. )

( Mutlak gerçek, mutlak sevgi, bencil olmamak, kendini-idrak için tartışılmaz etmenlerdir. )

( Sakin bir zihin, doğru bir idrak için şarttır, ki bu da kendini-biliş için gereklidir. )

( Ancak, kendini-biliş, yardımcı olabilir. )

( SEN, SENİ BİL, SEN SENİ
SORARLAR, SENDEN SENİ
ARARLAR, SENDE SENİ
BULMAZLARSA, SENDE SENİ
PATLATIRLAR ENSENİ ENSENİ )

( To know yourself, be yourself.
To go beyond yourself, you must know yourself.
Self-realisation is not an acquisition. It is more of the nature of understanding.
It is only your mind that prevents self-knowledge.
By self-knowledge means, full knowledge of what you are not.
Unless you know yourself well, how can you know another?
By knowing myself what exactly do I come to know? All that you are not.
Learn to know yourself and you will discover wonders.
The more you know yourself the less you are afraid.
Watch yourself ceaselessly and the unconscious will flow into the conscious without any special effort on your part.
To know what you are you must first investigate and know what you are not.
You must begin in yourself, with yourself - this is the inexorable law.
Absolute truth, love selflessness are the decisive factors in self-realisation.
A quiet mind is essential for right perception, which again is required for self-realisation.
Only self-knowledge can help you. )

( "Kendini Tanı! Böylece, tanrıların tüm gizemini ve evreni tanıyabileceksin"
"Gnothi seafton! Kai gnou ruzon ola ta mistria ton theon kai tou simpantos"
ΓNΩΘI ΣAYTON KAI ΘEΛEIΣ ΓNΩPIZOYN OΛA TA MYΣTHPIA TΩN ΘEΩN KAI TOY ΣYMΠANTOΣ

DELPH'teki Apollon Tapınağı'nda[Atina - Yunanistan],
Mâbed'den, Dışarı Çıkarken Okunabilen, Kapının Üstünde Yazan Yazı
[Ancak, doğayı, fizik ve kimyayı, matematiği tanırsan/anlarsan, evreni, tüm gizemleri ve kendini tanıyabilirsin.] )

( [not] TO KNOW YOURSELF vs./and/but/||/<> TO RECOGNIZE YOURSELF )

( ΓNΩΘI ΣAYTON KAI ΘEΛEIΣ ΓNΩPIZOYN OΛA TA MYΣTHPIA TΩN ΘEΩN KAI TOY ΣYMΠANTOΣ
Gnothi seafton! Kai gnou ruzon ola ta mistria ton theon kai tou simpantos )

( ... cum/et/||/<> NOSCE TE IPSUM )

- KERÂMET ve/<> SAADET

( İlmin ikramları. )

- KERE ile/ve KARE

( TIMES vs./and SQUARE )

- KERRAT[Ar.] (CETVELİ) değil/yerine/= ÇARPMA/ÇARPIM (TABLOSU)

- KESİKLİ ile/||/<> SÜREKLİ

( Kesikli sayılabilir İLE sürekli ölçülebilir değişkendir )

( Formül: Discrete İLE continuous )

- KESİN KÜME ile/||/<> BULANIK KÜME

( Kesin kümede bir eleman ya üyedir ya değildir (0 veya 1) İLE bulanık kümede üyelik derecesi 0 ile 1 arasında değişir )

( Formül: A = {x İLE μA(x) | x ∈ X} )

( Lotfi A. Zadeh tarafından 1965 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1921-2017) (Ülke: Azerbaycan/ABD) (Alan: Matematik, Bilgisayar) (Önemli katkıları: Bulanık mantık, bulanık kümeler) )

- KESİN OLAN ÜZERİNE ile/ve/değil/yerine OLASILIK ÜZERİNE

( [not] ON CERTAINTY vs./and/but ON PROBABLITY
ON PROBABLITY instead of ON CERTAINTY )

- KESİNLİK ile/ve/değil BİLGİ

( [not] CERTAINTY vs./and/but KNOWLEDGE )

- KESİNLİK(YAKÎN) ve/<> HUZUR

- KESİNLİK ile/ve/değil/yerine MATEMATİKSELLİK

- KESİNLİK ile/ve/değil/yerine/|| OLASILIKLI KESİNLİK

( [not] CERTAINTY vs./and/but/|| PROBABLE CERTAINTY
PROBABLE CERTAINTY instead of CERTAINTY )

- KESİNLİK ile/ve/değil/||/<>/> PEKİNLİK

( Nesneler/doga/fizik/matematik için. İLE/VE/DEĞİL/||/<>/> Kişide, zihinde, kavramda, süreçte. )

- KESİNLİK = YAKÎN, MEVSUKİYET = CERTAINTY, CERTITUDE[İng.] = CERTITUDE[Fr.] = GEWISSHEIT[Alm.] = CERTITUDO[Lat.]

- KESÎR[Ar. < KESRET] ile KESÎR[Ar.] ile KESR[Ar. çoğ. KÜSÛR]

( Çok çok olan, bol. | Sık olan, çok kez olan. İLE Kırılmış. İLE Kırma/kırılma, paralama. | Bozma, halel getirme. | [dilb.] Bir harfin esre i okunması. | [mat.] Kesir. )

- KESİR ile BAYAĞI/ADİ KESİR

( ... İLE Ondalık olmayan kesir. )

- KESİR ile BİLEŞİK KESİR

( ... İLE Payı, paydasına eşit ya da paydasından büyük olan kesir. 4/4 | 9/6 )

- KESİŞİM ile/ve/<> AYRIM

- KESİŞME ile/ve BİRLEŞME

( INTERSECTION vs./and TO CONJUNCTION )

- KESİT ile ARA KESİT

( Bir şey enlemesine ya da boylamasına kesildiğinde ortaya çıkan yüzey. | Bir toplumun bölümü, kesim. | Ayırıcı özellikleriyle belirlenen süreç. | Bir nesne düz olarak kesildiğinde ortaya çıkan düzlemin biçimi, makta. İLE Çizgilerin, yüzeylerin, katı nesnelerin birbirine rastladıkları ve kesiştikleri yer. )

- KEYSTONE TÜR ile/||/<> ŞEMSİYE TÜR

( Keystone kritik ekolojik rol, şemsiye koruma odak. )

( Formül: Ekosistem mühendisi İLE sembol )

- KILAVUZ RNA ile/||/<> DONOR ŞABLON

( Kılavuz RNA kılavuz kesim, donor şablon onarım. )

( Formül: Cutting guide İLE repair template )

- KİLL SWİTCH İLE CONTAİNMENT İLE ORTHOGONAL ile/||/<> BİYOGÜVENLİK

( Sentetik organizmaların kontrol mekanizmaları. )

( Formül: Toxin-antitoxin sistemi )

- KİMYA ile/||/<> ÇEKİRDEK KİMYASİ

( )

( Bilinmiyor tarafından keşfedildi/formüle edildi. )

- KİNAZ ile/||/<> FOSFATAZ

( Kinaz fosforilasyon ATP İLE fosfataz defosforilasyon. )

( Formül: P ekleme İLE çıkarma )

- KİNESİN İLE DYNEİN İLE MYOSİN ile/||/<> MOTOR PROTEİNLER

( Hücre içi moleküler motorlar. )

( Formül: 8 nm adım (kinesin) )

- KİNETİK AYRIŞIM ile/||/<> TERMODİNAMİK KONTROL

( Kinetik ayrışım hızlı reaksiyon ürünü seçerken İLE termodinamik kontrol kararlı ürün seçer )

( Formül: k₁ >> k₂ )

- KİNETİK ENERJİ ile/||/<> POTANSİYEL ENERJİ

( Kinetik enerji hareket enerjisi İLE potansiyel enerji konum enerjisidir )

( Formül: KE = ½mv²\nPE_g = mgh (yerçekimi)\nPE_e = ½kx² (elastik)\nE_mekanik = KE + PE )

- KİNETİK KONTROL ile/||/<> TERMODİNAMİK KONTROL

( Kinetik düşük sıcaklıkta hızlı ürün, termodinamik yüksek sıcaklıkta kararlı ürün )

( Formül: ΔG‡ (kinetik) İLE ΔG° (termodinamik) )

- KİNETİK ile/||/<> KURAM

( Gazların kinetik kuramınin öncülüğü )

( Daniel Bernoulli tarafından 1738 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1700-1782) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik, Fizik) (Önemli katkıları: Bernoulli prensibi, akışkanlar mekaniği) )

- KİNETOKOR ile/||/<> ASTER

( Kinetokor sentromer protein İLE aster sentrozom ışınları. )

( Formül: Bağlanma İLE kutup )

- KİRAL AYRIŞIM ile/||/<> RAZEMAT SENTEZİ

( Kiral ayrışım enantiomerleri ayırırken İLE razemat sentezi iki enantiomeri eşit oranda üretir )

( Formül: ee = (R-S)/(R+S) )

- KİRCHHOFF İLE THÉVENİN İLE NORTON ile/||/<> DEVRE ANALİZİ TEOREMLERİ

( Elektrik devrelerinin analizi için üç temel teorem. )

( Formül: ΣI = 0 İLE ΣV = 0 )

- KIRILMA İLE YANSIMA İLE GİRİŞİM İLE KIRINIM ile/||/<> IŞIK OLAYLARI

( Işığın madde ile etkileşiminde görülen dört temel optik olaydır. )

( Formül: n₁sinθ₁ = n₂sinθ₂ )

- KIRILMA ile/||/<> YANSIMA

( Kırılma ışığın ortam değiştirirken yön değiştirmesi İLE yansıma geri dönmesidir )

( Formül: n₁sinθ₁ = n₂sinθ₂ (Snell yasası)\nθ_i = θ_r (Yansıma yasası)\nsinθ_c = n₂/n₁ (Kritik açı) )

- KIRINIM ile/||/<> SAÇILMA (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Kırınım dalga engel arkası, saçılma parçacıklarla etkileşimdir )

( Formül: Huygens İLE Rayleigh )

- KIRMIZIYA KAYMA İLE MAVİYE KAYMA İLE DOPPLER ile/||/<> KOZMİK HAREKETLER

( Evrendeki nesnelerin hareketinin spektral etkileri. )

( Formül: z = Δλ/λ = v/c )

( Christian Doppler tarafından 1842 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1803-1853) (Ülke: Avusturya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Doppler etkisi) )

- KIRMIZIYA KAYMA ile/||/<> MAVİYE KAYMA

( Kırmızıya uzaklaşma z>0, maviye yaklaşma z<0. )

( Formül: λ_obs > λ_emit İLE λ_obs < λ_emit )

- KISA ZİNCİRLİ YAĞ ASİTLERİ ile/||/<> UZUN ZİNCİRLİ YAĞ ASİTLERİ

( Kısa zincirli yağ asitleri (KZYA) mikrobiyota tarafından üretilir İLE uzun zincirli yağ asitleri diyetle alınır. KZYA bağırsak sağlığını destekler İLE kolonositler için enerji kaynağıdır. )

- KISAS ile KIYAS

- KİŞİ ADEDİ[Ar.] değil/yerine/= KİŞİ SAYISI

- KISITLI HAREKET ile/||/<> SERBEST HAREKET

( Kısıtlı hareket bağ denklemleri İLE serbest hareket kısıt yoktur. )

( Formül: f(q ilet) = 0 kısıtları )

- KISKAÇ ile MAKAS

- KISMİ TÜREV ile/||/<> TAM TÜREV

( Kısmi tek değişken, tam tüm değişkenlerdir )

( Formül: ∂f/∂x İLE df/dx )

- KISTÂS[Ar.] ile/ve/||/<> KISAS[Ar.]

( Bir suçlunun, başkasına yaptığı kötülüğü, aynı biçimde uygulayarak cezalandırılması. İLE/VE/||/<> Ölçü. | Büyük terazi. )

- KITASAL ADA ile/||/<> OKYANUS ADASI

( Kıtasal kıta bağlı ada, okyanus adası izole. )

( Formül: Continental İLE oceanic )

- KIT'ATÜ-'D-DÂİRE ile/||/<> KIT'A DEFFÎYYE ile/||/<> KITÂ'U'D-DÂİRE ile/||/<> MÜSTEDÎR

( Daire parçası. İLE/||/<> Küre kuşağı. İLE/||/<> Daire dilimi. İLE/||/<> Dairesel. )

- KİTLESEL YOK OLUŞ ile/||/<> ARKA PLAN YOK OLUŞ

( Kitlesel ani büyük ölüm, arka plan normal oran. )

( Formül: Catastrophic İLE steady )

- KIYAS ile/değil YANLIŞ KIYAS

( ... İLE Bilgisizin/cahilin yaptığı. )

- KIYASİ[Ar.] ile KIYASEN[Ar.]

( Uygulama ve benzetme ile elde edilen. | Kurala göre yapılmış, kurallı. İLE Kıyas edilerek, kıyas yoluyla. | Karşılaştırarak, oranlayarak. | Benzeterek. )

- KIZILÖTESİ ASTRONOMİ ile/||/<> GÖRÜNÜR IŞIK ASTRONOMİSİ

( Kızılötesi astronomi sıcaklık ve toz içi gözlem İLE görünür ışık astronomisi yıldız ve galaksi gözlemidir. Kızılötesi erken evren İLE kırmızıya kayma nedeniyle uzak nesneler görür. James Webb kızılötesi İLE ilk galaksileri inceliyor. )

( John Mather tarafından 2021 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1946-) (Ülke: ABD) (Alan: Astrofizik, Kozmoloji) (Önemli katkıları: Kozmik mikrodalga arka plan ışıması ölçümleri, COBE ve James Webb projesi, Nobel Ödülü (2006)) )

- KIZILÖTESİ ile/||/<> IŞIN

( Kızılötesi ışınların keşfi )

( William Herschel tarafından 1800 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1738-1822) (Ülke: Almanya-İngiltere) (Alan: Astronomi) (Önemli katkıları: Uranüs gezegeni, kızılötesi ışınlar) )

- KLADİSTİK ile/||/<> FENETİK

( Kladistik ortak ata İLE fenetik genel benzerlik sınıflamasıdır )

( Formül: Monofiletik İLE benzerlik )

- KLASİK FİZİK ile/||/<> KUANTUM MEKANİĞİ

( Klasik fizik makroskopik nesnelerin davranışını açıklarken İLE kuantum mekaniği atomik ve subatomik parçacıkların davranışını açıklar )

( Max Planck tarafından 1900 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1858-1947) (Ülke: Almanya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Kuantum teorisi, Planck sabiti) (Nobel: 1918) )

- KLASİK FİZİK ile/||/<> MODERN FİZİK (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Klasik makro dünya, modern mikro ve yüksek hız fiziğidir )

( Formül: Newton İLE Einstein/Planck )

- KLASİK GELENEKTE ve MODERN GELENEKTE

( Mantık + Dil Felsefesi. VE Mantık + Matematik. )

( ... VE 1860 sonrası. )

- KLASİK İLE MODERN İLE KUANTUM İLE RELATİVİSTİK ile/||/<> FİZİK DALLARI

( Fiziğin ana alanları. )

( Formül: ℏ İLE c sabitleri )

- KLASİK İLE RELATİVİSTİK İLE KUANTUM ile/||/<> FİZİK PARADİGMALARI

( Üç temel fizik anlayışının karşılaştırması. )

( Formül: E = mc² İLE ΔxΔp ≥ ℏ/2 )

- KLASİK KİMYA ile/||/<> KUVANTUM KİMYASI

( )

( Bilinmiyor tarafından keşfedildi/formüle edildi. )

- KLASİK MANTIK ile/||/<> BULANIK MANTIK

( Klasik mantık kesin doğru/yanlış değerleri kullanırken İLE bulanık mantık 0-1 arasında derecelendirilmiş üyelik değerleri kullanır )

( Formül: μ(x) ∈ [0 ile1] )

( Lotfi A. Zadeh tarafından 1965 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1921-2017) (Ülke: Azerbaycan/ABD) (Alan: Matematik, Bilgisayar) (Önemli katkıları: Bulanık mantık, bulanık kümeler) )

- KLASİK MANTIK ile/||/<> MODERN MANTIK

( Klasik mantık Aristoteles mantığı İLE modern mantık sembolik mantıktır. Klasik mantık doğal dil ile İLE modern mantık matematiksel gösterimle çalışır. Klasik mantık üç temel yasa İLE modern mantık önerme ve yüklem mantığı içerir. )

( Gottlob Frege tarafından 1879 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1848-1925) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik, Mantık, Felsefe) (Önemli katkıları: Modern mantığın kurucusu, önerme mantığı, yüklem mantığı, anlam ve gönderim ayrımı, matematiksel mantık gösterimi) )