ÖNCELİKLİLER (PRIORITIES)

İLK
AN
NOKTA
HAREKET
ADIM
HERŞEY

FARKINDALIK
AYDINLANMA

BİLİNMESİ GEREKEN: KENDİN!

DOĞUM
YARATIM
KEŞİF
BULUŞ
KUTLAMA

KORKU (ANI)
İŞARET
ARMAĞAN

GÜLÜCÜK
SELÂM
BAKIŞ
GÖRÜŞ
TANIŞMA
SOHBET
KONUŞMA

( Topluluk önünde/karşısında. )

SÖZ
YAZI
KİTAP
DENEME/LER
ESER

ARKADAŞ/LIK
DOST/LUK
KÜSKÜNLÜK
ÖNEMSENMEME

OKUL
DERS
ÖĞRETMEN
SINIF
SIRA ARKADAŞI
OKUMA-YAZMA
KOPYA (ÇEKME)
OKULDAN/DERSTEN KAÇMA

ADIM
ATLAMA
KAYAK
UÇURTMA
UÇAK
UÇUŞ
DİREKSİYON

DIŞARIDA YATMA/UYUMA
YOLCULUK
EVDE YALNIZ KALMA

EV
İŞ
BÜYÜK RİSK

PARASIZLIK
PARA (KAZANMA)
MAAŞ

HESAP
MÜŞTERİ
SİPARİŞ
SATIŞ

TİYATRO
OPERA
SİNEMA
DANS
YEMEK

AŞK/SEVDA
İLİŞKİ
ÖPÜCÜK
DOKUNUŞ
MASTÜRBASYON
PORNO
SEVİŞME
BİRLİKTELİK
"GECE"

KAZA
HÜSRAN
PİŞMANLIK

CEZA
ACI BİBER
DIŞARI ÇIKAMAMA
TELEVİZYON İZLEYEMEME

İÇKİ
SARHOŞLUK

BÜYÜK KAYIP
KAZIK
DOLANDIRILMA
ALDATILMA

KAVGA
TOKAT
DAYAK

ARABAYA/KAMYONETE TAKILMA

TÜY/KIL

( AYVA TÜYÜ: İlk çıkan tüyler. )

KOL ve RAHİM NAKLİ
( Akdeniz Üniversitesi'nde. )

MİLAD'LAR
BULUŞLAR
ANTLAŞMA

( Kadeş Antlaşması )

PATENTLER

SU SAATİ: M.Ö. 1397

MAASTRICHT SÜRÜNGENİ - 1780

URANÜS'ÜN KEŞFİ - 1781

İLK PİL (VOLTA) - 1799

JAMES JOULE - 1818

BİRİNCİ[1.] ile/ve/değil İLK

BİNYIL'LARDA
60'LARDA
70'LERDE
80'LERDE
90'LARDA

KÂNUN

( Yılın ilk ve son ayları. )

HAMAMNÂME
( DELİ BİRÂDER - GAZÂLÎ )

( Hamamları, hamam eğlencelerini ve hamamdaki güzelleri betimlemek üzere yazılan manzum yapıt. )

ŞEHİR
( URUK )

( İlk şehir. İlk kez sur inşa edilen şehir. )

HACC
( APOLLON TAPINAĞI )

İSTANBUL'UN İLKLERİ

SEMTİ
( SARAÇHANE )

CADDESİ
( MESE YOLU )

SARAY
( ÇİNİLİ KÖŞK )

( Ayasofya Müzesi'ndedir. [Fatih Sultan Mehmet dönemindendir] )

MÜZE
( AYA İRİNİ [1846][AHMED FETHİ PAŞA], MÜZE-İ HÜMAYUN[ALİ PAŞA] [1869] [1875'te, Çinili Köşk'te halka açılmıştır.] )
( Tarihte ilk müze M.Ö. III. yüzyılda, İskenderiye'de kurulmuştur. )

ELEKTRİK FABRİKASI
( EYÜP'te [1908] )

TİCARET ODASI BİNASI
( Galata Derneği'nin bulunduğu bina. [Galata Sokak, No.21] )

MODERN ÇOCUK HASTAHANESİ
( ŞİŞLİ ETFAL )

MODERN HASTAHANELERİN İLK ÖRNEKLERİ:
İSTANBUL, SİVAS, URFA, KAYSERİ'DE

( BASILIAS [KAPADOKYA][369 yılında] )
( BATIDA: 400 yılında [Fabiola tarafından] )

CAMİ/LER:
* YERALTI CAMİİ
* ARAP CAMİİ

YAPI: FATİH CAMİİ

( Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'da yaptırdığı ilk yapıdır. [Günümüzdeki, yandığı için ikinci kez inşa edilmiş olanıdır. Sadece kapı ve şadırvan, Fatih Sultan Mehmet döneminden kalmadır.] )

DENİZ FENERİ
( AHIRKAPI - 1700'LERDE! )

YANGIN KULELERİ:
* GALATA
[XIV. yy.da, Ceneviz'liler tarafından]
* BAYEZİD [XVIII. yy., Balyan Efendi]
( Kule olarak inşa edilmemiştir. Osmanlı Topu'nun dikilmişidir. )

GÜNEŞ SAATİ: DİKİLİTAŞ
[ Hiyerogliflerin bulunduğu ] ( Sultanahmet - At Meydanı )
( Uc kısmının yamukluğu bu işlevinden dolayıdır. )

BOĞAZDA İLK SEFER [DENİZ YOLCU TAŞIMACILIĞINDA]: BALABAN İSKELESİ - KABATAŞ İSKELESİ arasında

OSMANLI SARAYI: BEY SARAYI

( BURSA )

OSMANLI MEZARLIĞI: ANADOLU HİSARI'nda

 

 

DENİZALTI (MODELİ)

( III. Ahmed'in oğlunun sünnetinde, timsah şeklinde, Haliç'te yüzdürülmüştür. )
( Tersane baş mühendisi İbrahim Bey tarafından yapılmıştır. )
( bkz. TOPKAPI SARAYI SURNAMELERİ )

DENİZALTI/LARI:
* ULUÇ ALİ BEY
(Rahmi Koç Sanayi Müzesi'ndeki)
* 18 MART (Gölcük askeri tersanesinde inşa edilmiştir!)
* Amerika'da, bir iç denizde yüzdürülen.

SES DUVARINI GEÇEN İLK UÇAK VE PİLOT: BELL XI - CHUCK YEAGER [1947]

TELGRAF

( FRANSIZ GEMİSİ GELDİ Mİ? AVRUPA'DAN NE HABER? )

TİYATRO VE OPERA
( SULTAN ABDÜLMECİD - YILDIZ SARAYI'NDA - 1843 )

BEŞİĞİ YAPAN KİŞİ: ASSISI'Lİ AZİZ FRANCIS
[1223] [Greccio üstlerinde yükselen tepelerdeki bir mağarada.]


İLKLERİN KİTABI
( TREVOR HOMER - PEGASUS YAY. )

 

 

İNSAN'DA...

BEN DE SİZDENİM ve/> BENİM GİBİ/DURUMUMDA OLAN BAŞKA BİRİ DAHA VAR MI?

( Çok sıradışı/uzak bir ortamda/bölgede/durumda, insanın ilk düşündükleri. )

BEBEĞİNİZİN İLK YILI
( STEVEN P. SHELOV, ROBERT E. HANNEMANN - KALEMUS YAY. )

- I ve/<> B
( İçeriden çıkmaya başlayan ilk harf. VE İçeriden en son çıkan/çıkacak harf. )

UZAYA ÇIKAN İNSAN/LAR:
* YURİ GAGARIN
[1961]
* NEIL ARMSTRONG [16 Temmuz 1969, Apollo 11]

İLK MUTASAVVIFLAR (KİTABI)
( FUAD KÖPRÜLÜ )

BAYTAR, VETERİNER
( MEREH RUKA
[Vezir][Mısır'da] )
( SAKKARA(MISIR): İlk Veterinerlik çalışmalarının yapıldığı yer. )

HAKKINDA KİTAP YAZILAN PADİŞAH: I. AHMED

ŞAMPOLYON

( 1822 yılında, hiyeroglifleri başarılı bir şekilde çözen kişi. [1790-1832] )

ŞEYHÜLİSLÂM
( Celâlzade Hızır Bey'dir. [Fatih Sultan Mehmet döneminde] )

İLK SÛRE
( FÂTİHÂ )

MEREC-EL-BAHREYN[iki denizin buluştuğu yer]
( Mevlânâ Celâleddîn Rûmî ile Şemsettin Tebrîzî'nin, Konya'da ilk olarak görüştükleri yer. )

 

 

HAYVANLAR'DA...

UZAYA ÇIKAN HAYVAN/LAR
* MEYVE SİNEĞİ
* YOSUN
* MAYMUN
* KÖPEK
[Rusların tercihi]

UZAYA ÇIKAN MAYMUN: ALBERT II [1949'da 134 km.]
( Albert I 1948'de 100 km.'ye ulaşamadan boğularak ölmüştür. )
( Uzaya çıkıp da dönebilen ilk maymun [11 fareyle birlikte] Albert VI'dır. [1951][Dönüşünden iki saat sonra ölmüştür.]
( Sincabımsı maymun Baker, 1959'daki çıkış ve dönüşünden sonra 25 yıl yaşamıştır. )

UZAYA ÇIKAN KÖPEK: LAIKA [Sputnik II, 1957]
[ Uçuş sırasındaki sıcaklık stresinden dolayı ölmüştür. ]