Bilim Tarihi'ndeki FaRkLaR Kılavuzu

( Erkeklerde Behçet daha şiddetli seyir İLE kadınlarda daha hafif seyreder. Erkeklerde vasküler ve nörolojik tutulum sık İLE kadınlarda mukokütanöz bulgular baskındır. Hastalık başlangıç yaşı iki cinste 20-30 yaş arası. )

( Hulusi Behçet tarafından 1937 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1889-1948) (Ülke: Türkiye) (Alan: Dermatoloji, İmmünoloji) (Önemli katkıları: Behçet hastalığını 1937 yılında tanımladı. Üçlü semptom kompleksini (ağız yaraları, genital yaralar, göz iltihabı) bir hastalık olarak ortaya koydu. İsmini taşıyan ilk Türk doktor.) )

- EROS ve/||/<> LİBİDO
ile/ve/||/<>/<
TANATOS ve/||/<> DESTRUDO

( Eşeysel ve varoluş yönünde dürtü ve güdü. İLE/VE/||/<>/< Varoluşsal dürtü ve güdü. )

( SIGMUND FREUD ile/ve/||/<>/< EDOARDO WEISS )

- ESAS ile ÖNCELİKLİ

( BASE vs. PRIMARY )

- ESAS ile/ve/< USÛL/YÖNTEM

( Temel, öz. İLE/VE/||/< Yöntem, yol, uygulayım, metot. )

( Usûl olmadan vusûl olmaz.[Yöntem olmazsa kavuşulmaz/ulaşılmaz.] )

( Anayasa ve bazı/çoğu önemli davalar, önce usûlden sonra esastan ele alınır. )

( Kızgın tencere, bir kulpundan tutulmaz. )

( [öncelik ve simge/benzetme olarak]
Dere. İLE/VE/||/< Okyanus.
"Okyanus". İLE/VE/||/< "Dere".

[örnek ve deyim olarak]
Okyanus[u geçmek]. İLE/VE/||/FAKAT/NE YAZIK Kİ Dere[de boğulmak][usûlün öncelikli tutulması ve/ya da bulunmaması durumunda]. )

( BASE vs./and/||/< METHOD )

- ESİR ile ESİR

( Tutsak. | Köle. | [mecaz] Bir düşünceye ya da bir kişiye, körü körüne bağlı olan kişi. İLE Atomlar arasındaki boşluğu ve evrenin tamamını doldurduğu varsayılan, ağırlığı olmayan, ısı ve ışığı ileten töz. | Hava. )

- EŞİTSİZLİK ile/||/<> EŞİTLİK

( Eşitsizlik <,>, eşitlik = ilişkisidir )

( Formül: x>3 İLE x=3 )

- EŞKENAR ile/||/<> İKİZKENAR

( Eşkenar tüm kenarlar, ikizkenar iki kenar eşittir )

( Formül: 3 eşit İLE 2 eşit )

- ESKİ ASTRONOMİ ile YENİ ASTRONOMİ

( Hey'et-i Kadîme. İLE Hey'et-i Cedîde. )

( OLD ASTRONOMY vs. NEW ASTRONOMY )

- ESKİ DÖNEM DÜŞÜNCEYE(AKADEMİSYENLERE) GÖRE:
ÖLÇÜLEBİLİRSE ile ÖLÇÜLEMEZSE

( "Bilim." İLE "Şiir." )

- EŞLERİN ÖRTÜŞMEZLİĞİ AÇMAZI(PARADOKSU)'NDA:
LEIBNIZ ve GEOMETRİ ile/ve/||/<> EŞLER ve ÖRTÜŞMEZLİK ile/ve/||/<> YERLERİN, UZAYDA FARKLILAŞMASI(1768)

( IMMANUEL KANT )

- ESPERANTO ile/ve POLİGRAFİ

( 1887'de, Polonya'lı Zamenhof (Dr.) tarafından ortaya atılan ve dünyadaki tüm bireylerin anlaşabilmeleri için düzenlenmiş, 16 kurala dayanan, kolay bir yapma dil. İLE/VE ... )

- ESSENTİAL SİNGULARİTY ile/||/<> REMOVABLE SİNGULARİTY

( Essential Laurent sonsuz terim, removable tanımlanabilir. )

( Formül: Infinite Laurent İLE definable )

- ESTER ile/||/<> ETER

( Ester RCOOR' İLE eter ROR' yapısındadır )

( Formül: C=O var İLE C=O yok )

- EŞZAMANLILIK ile/||/<> MUTLAK ZAMAN

( Eşzamanlılık görelidir, farklı gözlemciler farklı sıralama görebilir. )

( Formül: Göreliliğin göreliliği )

- ÉTALE ile/||/<> FİNİTE

( Étale yerel izomorfizm İLE finite sonlu derece. )

( Formül: Local isomorphism İLE finite degree )

- ETKİLEŞİMLİ ve/||/<> DEVİNGEN

- ETNOARKEOLOJİ ile/||/<> DENEYSEL ARKEOLOJİ

( Etnoarkeoloji güncel toplumlardan analoji İLE deneysel arkeoloji yeniden yapılandırma deneyleridir. Etnoarkeoloji Binford'un orta menzil kuramı İLE arkeolojik kayıt yorumlanır. İki yöntem geçmiş davranış İLE farklı kanıt yolları kullanır. )

( Lewis Binford tarafından 1967 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1931-2011) (Ülke: ABD) (Alan: Arkeoloji) (Önemli katkıları: İşlemeci (prosesüel) arkeoloji, orta menzil kuram, etnoarkeoloji, bilimsel yöntem uygulaması) )

- EUCLİDEAN GEOMETRY ile/||/<> NON-EUCLİDEAN

( Euclidean düz uzay, non-Euclidean eğri uzay. )

( Formül: Flat İLE curved space )

- EUCLİDEAN İLE HYPERBOLİC İLE ELLİPTİC İLE PROJECTİVE ile/||/<> GEOMETRİ TÜRLERİ

( Farklı aksiyom sistemleri. )

( Formül: K = -1 İLE 0 İLE +1 )

- EUKROMATİN ile/||/<> HETEROKROMATİN

( Eukromatin açık aktif İLE heterokromatin kapalı sessiz. )

( Formül: Open active İLE closed silent )

- EULER CHARACTERİSTİC ile/||/<> GENUS

( Euler χ(X) homotopy invariant, genus orient 2-manifold. )

( Formül: General invariant İLE surface classification )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1707-1783) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Analiz, sayılar teorisi, graf teorisi) )

- EULER DENKLEMİ ile/||/<> BERNOULLİ DENKLEMİ

( Euler genel hareket denklemi, Bernoulli akım çizgisi boyunca integral. )

( Formül: ρDv/Dt = -∇p + F )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- EULER İLE HAMİLTON İLE ÇİN POSTACI ile/||/<> GRAF PROBLEMLERİ

( Klasik graf kuramı problemleri. )

( Formül: Derece toplamı = 2E )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1707-1783) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Analiz, sayılar teorisi, graf teorisi) )

- EULER İLE RUNGE-KUTTA İLE ADAMS ile/||/<> ODE ÇÖZÜCÜLER

( Adi diferansiyel denklem sayısal çözümleri. )

( Formül: y_{n+1} = y_n + hf(x_n İLE y_n) )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1707-1783) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Analiz, sayılar teorisi, graf teorisi) )

- EULER İLE RUNGE-KUTTA İLE ADAMS ile/||/<> ODE ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ

( Diferansiyel denklem sayısal çözümleri. )

( Formül: yₙ₊₁ = yₙ + hf(tₙ ileyₙ) )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1707-1783) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Analiz, sayılar teorisi, graf teorisi) )

- EULER METODU ile/||/<> RUNGE-KUTTA

( Euler 1. derece O(h), RK4 4. derece O(h⁴) hassas. )

( Formül: y_{n+1} = y_n + hf )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- EULER PHİ FONKSİYONU ile/||/<> MÖBİUS FONKSİYONU

( Phi aralarında asal sayısı, Möbius çarpanlar paritelisi. )

( Formül: φ(n) İLE μ(n) )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1707-1783) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Analiz, sayılar teorisi, graf teorisi) )

- EULER ve LAGRANGE ve KANT

( Klâsik mekaniğin matematiğini üretmiştir. VE Klâsik mekaniğe en mükemmel biçimini vermiştir. VE Klâsik mekaniğin felsefesini yapmıştır. )

( Euler sayısı, topolojik değişmezdir. )

( )

- EV İŞİ GEN ile/||/<> DOKU ÖZEL GEN

( Ev işi her hücre, doku özel doku özel. )

( Formül: Universal İLE specialized expression )

- EVCİLLEŞTİRME (BİTKİ) ile/||/<> EVCİLLEŞTİRME (HAYVAN)

( Bitki evcilleştirmesi tahıl seçimi İLE hayvan evcilleştirmesi davranış kontrolüdür. Bitki evcilleştirmesi MÖ 10000 İLE hayvan evcilleştirmesi MÖ 9000 başladı. İki süreç Neolitik Devrimi İLE tarımsal toplum temelini attı. )

- EVO-DEVO ile/||/<> KLASİK EVRİM

( Evo-devo gelişim genetik, klasik populasyon. )

( Formül: Development İLE population )

- EVOLUTİONARY DEVELOPMENTAL BİOLOGY ile/||/<> CLASSİCAL DEVELOPMENT

( Evolutionary developmental biology gelişimin evrimsel kökenlerini incelerken İLE classical development sadece bireysel gelişim süreçlerini inceler )

( Formül: Evo-devo )

- EVREN:
DÜNYA ile/ve/<>/> MUHÎD(OKYANUS/OCEAN)/ATLAS

( Hareket ve ağırlık merkezi. İLE/VE/<>/> En son felek. )

- EVREN/KAİNAT:
OLUŞ/KEVN ve/||/<> BOZULUŞ/FESAD

- EVREN:
"SONLU" değil SINIRSIZ-SONLU

- EVREN:
YAYILIM ve/||/<>/> BÖLÜNEBİLİRLİK

- EVRENDOĞUM = KİYANİYAT, TEŞEKKÜL-İ ÂLEM = COSMOGONY[İng.] = COSMOGONIE[Fr.] = KOSMOGONIE[Alm.] = KOSMO-GONIA[Yun.]

- EVRENİN, BAŞLANGIÇTAKİ ISISI -ile

( 10¯³² )

- EVRENİN:
BÜYÜMESİ ile/ve/değil GENİŞLEMESİ

- EVRENİN:GENİŞLEMESİ ile/ve/||/<>/> KARANLIK ENERJİ

( 1965 ile/ve/||/<>/> 1967 )

- EVREN'İN İÇ YAPISI ve/<> EVREN'DE, İNSAN'IN YERİ

- EVRENİN:
KÖKENİ ile/ve/||/<>/> OLUŞU ile/ve/||/<>/> İŞLEYİŞİ

- EVRENİN OLUŞUMUNDA/GELİŞİMİNDE:
İLK PARÇACIKLAR ile/ve/>/> İLK YILDIZLAR [< BUGÜN]

( 400.000'nci yılında. İLE/VE/> 400 milyon yıl sonra. [> 14.7 milyar yıl.] )

- EVRENSEL BİLİM ile/değil EGEMEN BİLİM

( Bilim, evrensel olmaz; bilim, egemen olur. Evrensel bilim yoktur, egemen bilim vardır. )

- EVRENSEL DİL ARAYIŞI ile/ve/||/<>/> YETER NEDEN İLKESİ

( LEIBNIZ )

- EVRİM/EVOLASYON[İng. < EVOLUTION] ile DEĞİŞİNİM/MUTASYON

( Canlının tür olarak gelişmesi, bir canlıyı ötekilerden ayırt eden morfolojik ve fizyolojik karakterlerin gelişmesi yolunda geçirilen bir seri değişim. İLE Genetik yapıda, kendiliğinden ya da bir dış etken aracılığı ile ortaya çıkan değişiklik. | Doğada ve toplumda, niteliksel değişmelerin, yavaş yavaş değil birdenbire olması, bir şeyin, ortam ve koşullarını bulduğunda, birdenbire nitelik değiştirmesi. )

( 1500 milyon yıl ilâ 2 milyar yıl gerekir. )

( )

( EVOLUTION vs. MUTATION )

- EVRİM ile/||/<> KURAM

( İlk evrim kuramı İLE kazanılmış özellikler )

( Jean-Baptiste Lamarck tarafından 1809 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1744-1829) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji) (Önemli katkıları: Evrim teorisi, Lamarckizm) )

- EWALD von KLEIST ve/||/<> PIETER VAN

( LEIDEN ŞİŞESİ - 1745 )

- EX SİTU İLE IN SİTU İLE IUCN RED LİST ile/||/<> KORUMA STRATEJİLERİ

( Biyoçeşitlilik koruma yöntemleri. )

( Formül: CR İLE EN İLE VU kategorileri )

- EXPERİMENTAL DESİGN ile/||/<> OBSERVATİONAL STUDY

( Experimental design kontrollü deney planlaması yaparken İLE observational study mevcut verilerin analizi yapar )

( Formül: Randomization )

- EXPERİMENTAL EVOLUTİON ile/||/<> NATURAL EVOLUTİON

( Experimental evolution kontrollü laboratuvar koşullarında evrim deneyi yaparken İLE natural evolution doğal çevre koşullarında gerçekleşen evrimdir )

( Formül: Controlled selection )

- EXTREME VALUE THEOREM ile/||/<> INTERMEDİATE VALUE

( EVT kapalı aralık max/min, IVT sürekli ara değer. )

( Formül: Max/min existence İLE intermediate )

- EXTREMOPHİLE BİOLOGY ile/||/<> MESOPHİLE BİOLOGY

( Extremophile biology aşırı çevre koşullarına uyum sağlamış organizmalar incelerken İLE mesophile biology ılıman koşullardaki organizmları inceler )

( Formül: Extreme environment adaptation )

- EYLEM ile/ve/değil/||/=/<>/< DİRENME

- EYTİŞİM/DİYALEKTİK:
DOĞAL ile/ve/||/<> TARİHSEL

- F. NIETZSCHE ve/||/<> S. FREUD ve/||/<> K. MARX

- f SAYISI(BAĞIL AÇIKLIK/DURDURMA SAYISI) ile F(APPLETON) TABAKASI

( Merceğin, odak uzaklığının etkin çarpına oranıyla elde edilen, ışınlama[exposure] süresiyle ters orantılı olan ve odak oranı bulunan bir karakteristiği. İLE İyonosferin, yeryüzünden yaklaşık olarak 150 - 1000 km. yükseklikler arasındaki, serbest elektronların en yüksek derişimde bulunduğu en yüksek tabakası. )

- FAC İZOMER ile/||/<> MER İZOMER

( Fac yüzey üçgen, mer meridyen çizgi oktahedral. )

( Formül: MA₃B₃ düzenlenmesi )

- FARADAY İLE COULOMB İLE AMPERE ile/||/<> ELEKTROKİMYA YASALARI

( Elektrik ve kimyasal değişim ilişkileri. )

( Formül: Q = nF )

( Michael Faraday tarafından 1831 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1791-1867) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Kimya) (Önemli katkıları: Elektromanyetik indüksiyon, elektroliz) )

- FARADAY KAFESİ ile/||/<> MANYETİK KALKAN (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Faraday elektrik, manyetik kalkan manyetik alan engeller )

( Formül: E=0 içerde İLE B yönlendirilir )

( Michael Faraday tarafından 1831 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1791-1867) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Kimya) (Önemli katkıları: Elektromanyetik indüksiyon, elektroliz) )

- FAREY DİZİSİ ile/||/<> STERN-BROCOT AĞACI

( Farey 1/n ye kadar kesirler, S-B tüm kesirler ağaç. )

( Formül: Sınırlı İLE tam ağaç )

- FATOU LEMMA ile/||/<> MONOTONE CONVERGENCE

( Fatou alt limit eşitsizliği, monotone tam eşitlik. )

( Formül: Inequality İLE equality )

- FAZ DEĞİŞİM MALZEMESİ ile/||/<> TERMOELEKTRİK MALZEME

( Faz değişim malzemesi ısıyı gizli ısı olarak depolarken İLE termoelektrik malzeme ısıyı elektriğe çevirir )

( Formül: Parafin mumu )

- FAZ İLE KRİTİK NOKTA İLE ÜÇLÜ NOKTA ile/||/<> FAZ GEÇİŞLERİ

( Maddenin hal değişim noktaları. )

( Formül: dP/dT = ΔH/TΔV )

- FAZ UZAYI ile/||/<> KONFİGÜRASYON UZAYI

( Faz uzayı (q,p) 2n boyutlu, konfigürasyon sadece q n boyutlu. )

( Formül: (q ilep) İLE sadece q )

- FAZ UZAYI ile/||/<> TERSİNEMEZLİK

( )

( Bilinmiyor tarafından keşfedildi/formüle edildi. )

- FCC İLE BCC İLE HCP ile/||/<> KRİSTAL ÖRGÜ TÜRLERİ

( Yaygın kristal yapılar. )

( Formül: APF = 0.74 İLE 0.68 İLE 0.74 )

- FCC İLE BCC İLE HCP ile/||/<> METAL KRİSTAL YAPILARI

( Metallerin üç temel paketlenme şekli. )

( Formül: CN: FCC=12 İLE BCC=8 İLE HCP=12 )

- FEEDBACK İNHİBİSYON ile/||/<> FEED-FORWARD

( Feedback ürün inhibe, feed-forward substrat aktive. )

( Formül: Negatif İLE pozitif )

- FEİGENBAUM SABİTİ ile/||/<> ALTIN ORAN

( Feigenbaum δ=4.669 kaos, altın oran φ=1.618 geometri. )

( Formül: Evrensel kaos İLE estetik )

- FEKAL MİKROBİYOTA TRANSPLANTASYONU ile/||/<> PROBİYOTİK TEDAVİSİ

( Fekal mikrobiyota transplantasyonu (FMT) tüm mikrobiyota topluluğunun aktarımı İLE probiyotik tedavisi seçilmiş bakterilerin verilmesidir. FMT daha kapsamlı İLE probiyotikler daha güvenli ve kolay uygulanır. )

- FELSEFE/KAVRAM ANSİKLOPEDİSİNDE:
ARİSTOTELES ile/ve HEGEL

- FELSEFE TARİHİ ile/ve/değil DÜŞÜNCE TARİHİ

- FEL SEFE ile/ve/||/<>/> BİLİM

( Tanımlama ve tanıtlaması kendi içinde olan. İLE/VE Tanımlama ve tanıtlaması kendi dışında olan. )

( Kendi üzerine düşünebilme. İLE/VE Nesnesi üzerine yöntem uygulamaları. )

( Bilmediklerimiz. İLE/VE Bildiklerimiz. )

( Nesnesi, içindedir. İLE/VE Nesnesi, dışarıdadır. )

( Bilinç-bilinç ilişkisi. İLE/VE Bilinç-nesne ilişkisi. )

( Bilim, felsefenin başarılarından, felsefe de bilimin başarısızlıklarından örülmüştür. )

( FELSEFE: VARLIK ile/ve METAFİZİK ile/ve AHLÂK )

( FELSEFE: Yasaların örgünlüğünün bütünlüğü. )

( FELSEFE: BİLGİ OLARAK ile/ve/yerine YAŞAM TARZI OLARAK )

( FELSEFE: Nesillerarası mektuplaşma. Hem öldüren, hem de dirimli tutan bir özellik ve/ya da durumdur. )

( Felsefe, İyonya'da doğmuştur. Felsefeye ilk biçimini kazandıran üç filozof Thales, Anaksimander ve Anaksimenes'tir. )

( Düşünmenin yetkin biçimleridir. )

( Öngörme/öngörebilme gereksinimidir. )

( Nitelikli kavramlarını, daha nitelikli hale getirmektir. )

( Dili, daha nettir. )

( Betimlemeden kavrama, yasalılığa geçişin ilkeli olmasıdır. )

( BENZER YÖNLERİ:
İkisi de akla ve düşünme yasalarına dayanarak kendilerini haklı kılmaya çalışır.
İkisi de evreni, insanı ve yaşamı, bilinçli, yöntemli ve düzenlilik içinde araştırır.
İkisinde de eleştiri süzgecinden geçirilmeyen bilgi güvenli bulunmaz.
İkisi de eleştiri sonrası kavramlar ve soyutlamalarla bazı ilke ve yasalara ulaşarak genellemeler yapar.
FARKLI YÖNLERİ:
Felsefe; evreni, insanı ve yaşamı sorgularken; bilim, kendini olgular ile sınırlar. Evreni, kendi inceleme alanına göre parçalara ayırır.
Felsefe, olgu ve olayların ardındaki gerçekliği açıklamaya çalışır. Bilim, doğa olayları arasında nedensellik bağları kurarak doğa ile ilgili yasalara ulaşmayı hedefler.
Felsefe, kurgusal(spekülatif) ve rasyonel düşünüş gibi yöntemler kullanır. Bilimler ise tümevarım ve tümdengelim yöntemlerini kullanır. )

( Tümel. İLE/VE/||/<>/> Tikel. )

- FELSEFE ile/||/<> DİN

( Tehafüt el-Felasife, filozofların tutarsızlıkları )

( Gazali tarafından 1095 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1058-1111) (Ülke: İran) (Önemli katkıları: İhya-u Ulumi Din, felsefe eleştirisi, mantık) )

- FELSEFE:
"ŞAPŞALLIK" ile/ve/değil/||/<>/< ŞAŞIRMAK

( Felsefe, yaşam, durum, konu ve süreçteki [olası] her ayrıntıya, sürekli bir bebek ve çocuk şaşkınlığında[sevimli "şapşallığı" gibi] fakat sorumlulukla, iddiasızca, duygusal değil ölçüyle ve yetişkince bakabilme çabası, özeni, saygısı, emeği ve sürecidir. )

- FELSEFEYİ ANLAMAK ile/ve/||/<> FELSEFE İLE ANLAMAK

- FEM İLE FDM İLE FVM ile/||/<> SAYISAL YÖNTEMLER

( Kısmi diferansiyel denklem çözüm yöntemleri. )

( Formül: Kh = f (FEM) )

- FENOMEN ile/||/<> ÖZ

( Fenomenoloji )

( Edmund Husserl tarafından 1900 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1859-1938) (Ülke: Almanya) (Alan: Felsefe) (Önemli katkıları: Fenomenoloji) )

- FENOTİP ile/||/<> GENOTİP

( Fenotip görünür özellik İLE genotip genetik yapı. )

( Formül: Observable İLE genetic )

- FENOTİPİK PLASTİCİTY ile/||/<> GENETİK ADAPTASYON

( Fenotipik plasticity çevre değişimine karşı anlık yanıtken İLE genetik adaptasyon nesiller arası değişimdir )

( Formül: Norm reaksiyonu )

- FERMANTASYON (PASTEUR) ile/||/<> KİMYASAL REAKSİYON KURAMSİ

( Pasteur fermantasyonun canlı mikroorganizmalar tarafından gerçekleştiğini İLE kimyacılar fermantasyonun sadece kimyasal reaksiyon olduğunu savunmuştu. Pasteur maya hücrelerinin canlı olduğunu İLE fermantasyonun biyolojik bir süreç olduğunu kanıtladı. )

( Louis Pasteur tarafından 1857 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )

- FERMANTASYON (SÜT) ile/||/<> BOZULMA (SÜT)

( Fermantasyon yararlı bakterilerin kontrollü üremesi İLE bozulma istenmeyen mikroorganizmaların üremesidir. Fermantasyon yoğurt ve peynir üretir İLE bozulma gıdayı kullanılamaz hale getirir. Pasteur fermantasyonu kontrol etmeyi öğretti İLE gıda endüstrisini dönüştürdü. )

- FERMAT İLE MERSENNE İLE FİBONACCİ ile/||/<> ÖZEL SAYI DİZİLERİ

( Matematiksel öneme sahip sayı dizileri. )

( Formül: φ = (1+√5)/2 )

- FERMAT İLE MERSENNE İLE SOPHİE GERMAİN ile/||/<> ÖZEL ASAL SAYILAR

( Farklı özellikteki asal türleri. )

( Formül: M₈₂₅₈₉₉₃₃ = 2^82589933 - 1 )

- FERMAT KÜÇÜK TEOREM ile/||/<> WİLSON TEOREMİ

( Fermat a^(p-1)≡1 mod p, Wilson (p-1)!≡-1 mod p. )

( Formül: Modüler aritmetik )

( Pierre de Fermat tarafından 1640 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- FERMAT SAYISI ile/||/<> MERSENNE SAYISI

( Fermat 2^(2^n)+1, Mersenne 2^p-1 formunda )

( Formül: F_n = 2^(2^n)+1 İLE M_p = 2^p-1 )

( Pierre de Fermat tarafından 1640 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1607-1665) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Sayılar teorisi, Fermat'nın son teoremi) )

- FERMENTASYON ile/||/<> AEROBİK SOLUNUM

( Fermentasyon oksigensiz ATP üretimiyken İLE aerobik solunum oksigenli ATP üretimidir )

( Formül: Laktat fermentasyonu )

- FERMENTE GIDALAR ile/||/<> PROBİYOTİK TAKVİYELER

( Fermente gıdalar doğal probiyotik kaynakları İLE probiyotik takviyeler standardize edilmiş ürünlerdir. Fermente gıdalar ek besin değeri sağlar İLE takviyeler spesifik suşlar içerir. )

( Élie Metchnikoff tarafından 1907 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1845-1916) (Ülke: Rusya/Fransa) (Alan: İmmünoloji, Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Probiyotik kavramı, fermente süt ürünlerinin sağlık faydaları, fagositoz teorisi) )

- FERMİ SEVİYESİ ile/||/<> VAKUM SEVİYESİ

( Fermi %50 dolu olasılık, vakum serbest elektron enerjisidir. )

( Formül: E_F kimyasal potansiyel )

- FERMİ SIVISI İLE LUTTİNGER SIVISI İLE NON-FERMİ ile/||/<> ELEKTRON SIVILARI

( Çok elektron sistemlerinin davranışı. )

( Formül: τ ∝ T⁻² (Fermi) )

- FERMİYON ile/||/<> BOZON

( Fermiyonlar yarım spinli Pauli uyan İLE bozonlar tam spinli Bose-Einstein istatistiği. )

( Formül: s = n/2 İLE s = n )

( Albert Einstein tarafından 1905 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- FERROELEKTRİK İLE PİEZOELEKTRİK İLE PİROELEKTRİK ile/||/<> ELEKTRİK ÖZELLİKLER

( Katıların özel elektrik davranışları. )

( Formül: d₃₃ piezoelektrik katsayı )

- FEYNMAN ile/||/<> DİYAGRAMI

( Kuantum elektrodinamiği için Feynman diyagramları )

( Richard Feynman tarafından 1948 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1918-1988) (Ülke: ABD) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Kuantum elektrodinamiği, Feynman diyagramları) (Nobel: 1965) )

- FFT İLE DFT İLE DCT ile/||/<> SPEKTRAL DÖNÜŞÜMLER

( Dijital sinyal işleme dönüşümleri. )

( Formül: O(NlogN) İLE O(N²) )

- FFT ile/||/<> DFT

( FFT hızlı O(NlogN) İLE DFT doğrudan O(N²). )

( Formül: Cooley-Tukey İLE tanım )

- FİBER OPTİK ile/||/<> BAKIR KABLO

( Fiber optik ışıkla iletim İLE bakır kablo elektrikle )

( Formül: Tam iç yansıma İLE ohm yasası )

( İbn-i Heysem (Alhazen) tarafından 1015 yılında keşfedildi/formüle edildi. (965-1040) (Ülke: İslam Dünyası) (Alan: Fizik, Matematik, Optik) (Önemli katkıları: Optik, bilimsel yöntem) )

- FİBONACCİ SAYILARI ile/||/<> LUCAS SAYILARI

( Fibonacci her terim önceki iki terimin toplamı, Lucas benzer ama farklı başlangıç )

( Formül: F_n = F_{n-1} + F_{n-2} İLE L_n = L_{n-1} + L_{n-2} )

( Fibonacci (Leonardo Pisano) tarafından 1202 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1170-1250) (Ülke: İtalya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Fibonacci dizisi, Arap rakamlarını Avrupa'ya tanıtma) )

- FİBONACCİ ile/||/<> DİZİSİ

( 0,1,1,2,3,5,8... dizisi ve altın oran )

( Fibonacci (Leonardo Pisano) tarafından 1202 yılında keşfedildi/formüle edildi. (Ülke: Bilinmiyor) (Alan: matematik) )

- FİCK YASALARI ile/||/<> FOURİER YASASI

( Fick kütle difüzyonu J = -D∇C, Fourier ısı iletimi. )

( Formül: Kütle İLE ısı akısı )

( Joseph Fourier tarafından 1822 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- FİLOGENETİK AĞAÇ ile/||/<> EVRİMSEL UZAKLIK

( Filogenetik Ağaç ve Evrimsel Uzaklık arasındaki ilişki )

- FİLOGENETİK AĞAÇ ile/||/<> GEN AĞACI

( Filogenetik tür ilişkisi, gen ağacı gen ilişkisi. )

( Formül: Species İLE gene relationships )

- FİLOGENETİK İLE KLADİSTİK İLE FENETİK ile/||/<> SINIFLANDIRMA YÖNTEMLERİ

( Organizmaları gruplandırma yaklaşımları. )

( Formül: Monofiletik > Parafiletik )

- FİLOGENİ İLE BOOTSTRAP İLE BAYESİAN ile/||/<> EVRİMSEL AĞAÇ YÖNTEMLERİ

( Evrim ağacı oluşturma yaklaşımları. )

( Formül: L = P(Data|Tree) )

- FİLOGENİ ile/||/<> ONTOGENİ

( Filogeni evrimsel tarih İLE ontogeni bireysel gelişimdir )

( Formül: Tür tarihi İLE birey gelişimi )

- FİLOGENİ ile/||/<> TAKSONOMİ

( Filogeni evrimsel akrabalık İLE taksonomi sınıflandırma. )

( Formül: Relationships İLE categorization )

- FİLOJENİ ile/||/<> ONTOJENİ

( Ontojeni filojeniyi özetler yasası )

( Ernst Haeckel tarafından 1866 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1834-1919) (Ülke: Almanya) (Alan: Zooloji) (Önemli katkıları: Ekoloji terimi, biyogenetik yasa) )

- FİNANCİAL MATHEMATİCS ile/||/<> CLASSİCAL FİNANCE

( Financial mathematics stochastic süreçlerle finansal araçları modellerken İLE classical finance geleneksel muhasebe ve yatırım analizi yapar )

( Formül: Black-Scholes model )

- FİNİTE MATHEMATİCS ile/||/<> INFİNİTE MATHEMATİCS

( Finite mathematics sonlu kümeler ve işlemleri incelerken İLE infinite mathematics sonsuz yapılar ve limitler inceler )

( Formül: Finite fields )

- FİRMİCUTES ile/||/<> BACTEROİDETES

( Firmicutes gram pozitif bakteriler İLE Bacteroidetes gram negatif bakterilerdir. Firmicutes/Bacteroidetes oranı obezite ile ilişkili İLE bu oranın dengesizliği metabolik hastalıklara yol açar. )

( Jeffrey Gordon tarafından 2006 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1947-) (Ülke: ABD) (Alan: Gastroenteroloji, Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Bağırsak mikrobiyotasının obezite ve metabolizmadaki rolü) )

- FİRST COUNTABLE ile/||/<> SECOND COUNTABLE

( First her nokta sayılabilir basis, second uzay sayılabilir basis. )

( Formül: Local İLE global countable basis )

- FİSHER ile/||/<> BİLGİSİ

( Fisher bilgi matrisi )

( Ronald Fisher tarafından 1922 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1890-1962) (Ülke: İngiltere) (Alan: İstatistik, Genetik) (Önemli katkıları: Wright-Fisher modeli, istatistiksel genetik) )

- FİSSİON İLE FUSİON İLE SPALLATİON ile/||/<> NÜKLEER REAKSİYONLAR

( Çekirdek parçalanma ve birleşme süreçleri. )

( Formül: U-235 + n → Ba + Kr + 3n )

- FİSYON İLE FÜZYON İLE RADYOAKTİVİTE ile/||/<> NÜKLEER SÜREÇLER

( Çekirdek enerjisi açığa çıkaran süreçler. )

( Formül: E = Δmc² )

( Henri Becquerel tarafından 1896 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1852-1908) (Ülke: Fransa) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Radyoaktivitenin keşfi) (Nobel: 1903) )

- FİSYON ile/||/<> FÜZYON

( Fisyon ağır çekirdek bölünmesi İLE füzyon hafif çekirdek birleşmesidir. )

( Formül: U-235 → Ba + Kr İLE D + T → He + n )

( Enrico Fermi tarafından 1942 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1901-1954) (Ülke: İtalya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Fermi-Dirac istatistiği, nükleer fizik) (Nobel: 1938) )

- FİXED POİNT İLE LİMİT CYCLE İLE TORUS İLE STRANGE ile/||/<> ATTRAKTOR TÜRLERİ

( Dinamik sistem çekicileri. )

( Formül: dim(Lorenz) ≈ 2.06 )

- FİZİK İLKELERİ ile/ve/||/<>/> MACH İLKELERİ

( ... İLE/VE/||/<>
Mach 0. Evren, uzaktaki galaksilerin ortalama hareketiyle temsil edildiği üzere, yerel eylemsiz çerçevelere göre dönmez.
Mach 1. Newton’ın kütleçekim sabiti, G, dinamik bir alandır.
Mach 2. Boş bir uzayda bulunan cismin eylemsizliği yoktur.
Mach 3. Yerel eylemsizlik çerçeveleri kozmik hareketten öyle etkilenmiştir ki evrendeki maddenin ortalama hareketi yerel eylemsiz çerçevelerine göre dönmez biçimde görülür.
Mach 4. Evren uzaysal olarak kapalıdır.
Mach 5. Evrenin toplam açısal momentumu, momentumu ve enerjisi sıfırdır.
Mach 6. Maddenin eylemsizliğini evrendeki madde dağılımı belirler.
Mach 7. Evrendeki tüm maddeyi alırsanız, uzay da kalmaz.
Mach 8. Bu sayı bir mertebesinde kesin bir sayıdır. Burada evrenin ortalama yoğunluğu, Newton'un kütleçekim sabiti ve Hubble zamanıdır.
Mach 9. Mutlak hiçbir yapı yoktur.
Mach 10. Sistemin geneline yapılan ötelemeler ve döndürmeler gözlemlenemezdir. )

- FİZİK ile/ve/||/<>/> METAFİZİK

( Nesne. İLE Nesnellik. )

( Madde İLE/VE/||/<>/> Varlık. )

( Madde ve Varlık arasındaki durum/ilişki Mevcud. )

( Sadece "ilk neden" alanının incelenmesi, ilâhiyat/teoloji. )

( [ilk neden] | < 0 ile/ve/||/<>/> 0 > | [ilk neden] )

( Işıktan yavaş olan. İLE/VE/||/<>/> Işıktan hızlı olan. )

( )

( PHYSICS vs./and/||/<>/> METAPHYSICS )

- FİZİK ile METAFİZİK/MATEMATİKSEL FİZİK

( )

- FİZİKSEL ADSORPSİYON ile/||/<> KİMYASAL ADSORPSİYON

( Fiziksel zayıf, kimyasal kuvvetli bağdır )

( Formül: Van der Waals İLE kovalent )

- FİZİKSEL CİSİM ile MATEMATİKSEL CİSİM

- FİZİKSEL DEĞİŞİM ile/||/<> KİMYASAL DEĞİŞİM

( Fiziksel hal değişimi, kimyasal yeni madde oluşumudur )

( Formül: Buz→Su İLE 2H₂+O₂→2H₂O )

- FİZİKSEL KİMYA ile/||/<> TERMODİNAMİK

( )

( Bilinmiyor tarafından keşfedildi/formüle edildi. )

- FİZİKSEL NİCELİK İKİLİĞİ ile KİMYASAL NİCELİK İKİLİĞİ

- FİZİSORPSİYON İLE KEMİSORPSİYON ile/||/<> ADSORPSİYON TÜRLERİ

( Yüzeye tutunma mekanizmaları. )

( Formül: θ = V/V_m (kaplama) )

- FİZİSORPSİYON ile/||/<> KEMİSORPSİYON

( Fizisorpsiyon vdW zayıf <40 kJ/mol, kemi kimyasal >80. )

( Formül: Tersinir İLE tersinmez )

- FLEKSİBLE ELEKTRONİK ile/||/<> RİJİT ELEKTRONİK

( Fleksible elektronik bükülebilir substrat kullanırken İLE rijit elektronik sert substrat gerektirir )

( Formül: Organik elektronik )

- FLOQUET KURAMSİ ile/||/<> BLOCH TEOREMİ

( Floquet kuramı zaman-periyodik sistemleri tanımlarken İLE Bloch teoremi uzay-periyodik sistemleri tanımlar )

( Formül: ψ(t+T) = e^{iμT}ψ(t) )

- FLORESANS İLE FOSFORESANS İLE KEMİLÜMİNESANS ile/||/<> LÜMİNESANS TÜRLERİ

( Işık emisyon mekanizmaları. )

( Formül: τ_fluor << τ_phos )

- FLORESANS ile/||/<> FOSFORESAN

( Floresans hızlı singlet ns İLE fosforesan yavaş triplet μs-ms. )

( Formül: S₁→S₀ İLE T₁→S₀ )

- FLORESANS ile/||/<> FOSFORESANS

( Floresans hızlı ns singlet İLE fosforesans yavaş ms triplet. )

( Formül: S₁→S₀ İLE T₁→S₀ )

- FLORESANS ile/||/<> FOSFORESANS (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Floresans anlık, fosforesans gecikmeli ışımadır )

( Formül: Hızlı İLE yavaş )

- FLOW CHEMİSTRY ile/||/<> BATCH CHEMİSTRY

( Flow chemistry sürekli akış reaktöründe reaksiyon yaparken İLE batch chemistry kapalı sistem reaksiyonu yapar )

( Formül: Continuous flow )

- FLOW CYTOMETRY ile/||/<> CELL SORTİNG

( Flow cytometry hücre analiz tekniğiyken İLE cell sorting hücre ayırma tekniğidir )

( Formül: FACS )

- FLOW CYTOMETRY ile/||/<> FLORESAN MİKROSKOPİ

( Flow hücre sayımı, floresan görüntüleme. )

( Formül: Cell counting İLE imaging )

- FLUCTUATİON THEOREM İLE JARZYNSKİ İLE CROOKS ile/||/<> DENGE DIŞI TERMODİNAMİK

( İkinci yasanın genellemeleri. )

( Formül: e^(-ΔF/kT) = ⟨e^(-W/kT)⟩ )

- FLUOROPHORE İLE FRET İLE BRET ile/||/<> BİYOLOJİK GÖRÜNTÜLEME

( Hücre içi olayları izleme. )

( Formül: E = 1/(1+(r/R₀)⁶) )

- FLUXİONAL MOLEKÜL ile/||/<> RİJİT MOLEKÜL

( Fluxional NMR değişimi Berry, rijit sabit geometri. )

( Formül: PF₅ İLE SF₆ )

- FLUXİONALİTY ile/||/<> STEREOKİMYASAL RİJİDİTE

( Fluxional dinamik NMR değişimi, rijit sabit. )

( Formül: Berry İLE static )

- FMRI İLE EEG İLE MEG İLE PET ile/||/<> BEYİN GÖRÜNTÜLEME

( Beyin aktivitesi ölçüm teknikleri. )

( Formül: BOLD ∝ ΔHb/Hb )

- FMT İLE PROBİOTİCS İLE PREBİOTİCS ile/||/<> MİKROBİYOM TEDAVİLERİ

( Mikrobiyom modülasyon stratejileri. )

( Formül: 10⁸-10⁹ CFU/doz )

- FOLD RECOGNİTİON İLE THREADİNG İLE AB İNİTİO ile/||/<> PROTEİN YAPI TAHMİNİ

( 3D protein yapısı tahmin yöntemleri. )

( Formül: RMSD < 2Å (iyi model) )

- FOLDİNG İLE MİSFOLDİNG İLE AGGREGATİON ile/||/<> PROTEİN KATLANMASI

( Protein 3D yapı oluşumu. )

( Formül: ΔG = ΔH - TΔS )

- FONON ile/||/<> ELEKTRON

( Fonon örgü titreşim kuantumu İLE elektron yük taşıyıcısıdır. )

( Formül: Bozon İLE fermiyon )

- FORCE FİELD ile/||/<> QM/MM

( FF klasik mekanik hızlı, QM/MM hibrit aktif bölge kuantum. )

( Formül: Ampirik İLE birleşik )

- FORCİNG ile/||/<> CLASSİCAL LOGİC

( Forcing küme kuramı tutarlılık ispatı tekniğiyken İLE classical logic standart mantıksal çıkarım sistemidir )

( Formül: Generic extension )

- FORM ile/||/<> MADDE

( Aristoteles in hilemorfizm kuramı )

( Aristoteles tarafından -350 yılında keşfedildi/formüle edildi. (-384--322) (Ülke: Antik Yunan) (Alan: Felsefe, Mantık, Biyoloji) (Önemli katkıları: Mantık, etik, metafizik) )

- FOTOELEKTRİK ETKİ ile/||/<> COMPTON SAÇILMASI

( Fotoelektrik elektron koparma, Compton foton saçılması )

( Formül: E = hf - W (fotoelektrik) İLE λ' - λ = h/(mc)(1-cosθ) (Compton) )

- FOTOELEKTRİK ETKİ ile/||/<> COMPTON SAÇILMASI (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Fotoelektrik elektron koparma, Compton foton saçılmasıdır )

( Formül: E=hf-W İLE Δλ=h/mc(1-cosθ) )

- FOTOKİMYASAL SMOG ile/||/<> ENDÜSTRİYEL SMOG

( Foto NOₓ+HC güneş ozon, endüstriyel SO₂ kömür asit. )

( Formül: LA tipi İLE Londra )

- FOTON POLARİZASYONU ile/||/<> ELEKTRON SPİN

( Foton polarizasyonu ışığın dalga özelliğiyken İLE elektron spin intrinsik açısal momentumdur )

( Formül: J_z = ±ħ/2 )

- FOTOOTOTROF ile/||/<> KEMOOTOTROF

( Fotoototrof ışık enerji İLE kemoototrof kimyasal enerji. )

( Formül: Light İLE chemical energy )

- FOTOTROPİZM İLE GRAVİTROPİZM İLE TİGMOTROPİZM ile/||/<> BİTKİ HAREKETLERİ

( Uyaranlara yönelim hareketleri. )

( Formül: Auxin → H⁺ pompa → göze uzaması )

- FOTOVOLTAİK ile/||/<> TERMAL GÜNEŞ

( PV doğrudan elektrik pn, termal ısı toplayıcı buhar. )

( Formül: Yarıiletken İLE ısı )

- FOURİER DÖNÜŞÜMÜ ile/||/<> LAPLACE DÖNÜŞÜMÜ

( Fourier periyodik sinyaller için, Laplace geçici rejim analizi için uygundur )

( Formül: F(ω) = ∫f(t)e^(-iωt)dt İLE L{f(t)} = ∫f(t)e^(-st)dt )

( Joseph Fourier tarafından 1822 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1768-1830) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik, Fizik) (Önemli katkıları: Fourier serileri, ısı transferi) )

- FOURİER İLE WAVELET İLE GABOR İLE CHİRPLET ile/||/<> SİNYAL DÖNÜŞÜMLERİ

( Zaman-frekans analiz yöntemleri. )

( Formül: f̂(ω) = ∫f(t)e^(-iωt)dt )

( Joseph Fourier tarafından 1822 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- FOURIER ile/ve/||/<>/> CAUCHY ile/ve/||/<>/> DIRICHLET

( 1807 ile/ve/||/<>/> 1853 ile/ve/||/<>/> 1859 )

- FRACTAL GEOMETRY ile/||/<> EUCLİDEAN GEOMETRY

( Fractal geometry kendine benzer ölçek değişmez yapıları incelerken İLE Euclidean geometry düz uzay geometrisidir )

( Formül: Hausdorff dimension )

- FRAGMENT İLE FBDD İLE PPI ile/||/<> İLAÇ TASARIM YAKLAŞIMLARI

( Modern ilaç geliştirme stratejileri. )

( Formül: LE = -RTlnKd/HAC )

- FRAGMENT-BASED DRUG DESİGN ile/||/<> STRUCTURE-BASED DRUG DESİGN

( Fragment-based drug design küçük parçalardan başlayarak ilaç tasarlarken İLE structure-based drug design protein yapısından hareketle tasarlar )

( Formül: Fragment screening )

- FRAGMENTASYON ile/||/<> EDGE EFFECT

( Fragmentasyon parçalanma, edge kenar etkisi. )

( Formül: Habitat bütünlüğü İLE sınır )

- FRAKSİYONEL KUANTUM HALL ile/||/<> TAMSAYI KUANTUM HALL

( Fraksiyonel kuantum Hall güçlü elektronlar arası etkileşimden kaynaklanırken, tamsayı hali tek elektron etkisidir )

( Formül: ν = 1/3 )

- FRAKTAL İLE KAOTİK İLE DÜZENLİ ile/||/<> GEOMETRİK DESENLER

( Farklı düzen seviyelerindeki geometrik yapılar. )

( Formül: D = log(N)/log(r) )

- FRAKTAL ile/||/<> KLASİK GEOMETRİK ŞEKİL

( Fraktal kendine benzer sonsuz ayrıntı, klasik şekil sonlu tanımlı )

( Formül: D = log(N)/log(r) (fraktal boyut) )

- FRAKTAL/LER ve KUVANTUM

( KUVANTUM:
* Gözlenen ile gözleyeni ayrı saymaz. Birbirini etkilerler.
* Süreksiz ve kesiktir.
* Olasılıklar üzerinedir. )

- FRAKTALLERDE:
KOCH ile/ve LORENZ ile/ve MANDELBROT

- FRAME DRAGGİNG İLE PRECESSİON İLE SHAPİRO ile/||/<> RELATİVİSTİK ETKİLER

( Genel görelilik tahminleri. )

( Formül: Ω = 2GJ/c²r³ )

- FRAUNHOFER İLE FRESNEL İLE GEOMETRİC İLE WAVE ile/||/<> OPTİK YAKLAŞIMLAR

( Işık yayılımı kuramları. )

( Formül: I(θ) ∝ (sin(x)/x)² )

- FRECHET ile/||/<> TÜREVİ

( Fréchet türevi )

( Maurice Fréchet tarafından 1925 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1878-1973) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Metrik uzaylar, fonksiyonel analiz) )

- FREDHOLM OPERATOR ile/||/<> CLOSED OPERATOR

( Fredholm sonlu boyut çekirdek-cokernel, closed graph kapalı. )

( Formül: Finite dim kernel İLE closed graph )

- FREKANS ile/||/<> PERİYOT

( Frekans birim zamandaki salınım İLE periyot bir salınım süresi )

( Formül: f = 1/T İLE ω = 2πf )

- FREQUENTİST ile/||/<> BAYESİAN

( Frequentist uzun dönem frekans İLE Bayesian subjektif inanç. )

( Formül: Long-run frequency İLE subjective belief )

- FRESNEL İLE FRAUNHOFER ile/||/<> KIRINIM TÜRLERİ

( Yakın ve uzak alan kırınım desenleri. )

( Formül: I = I₀(sinc²(x)) )

- FRESNEL KIRINIMI ile/||/<> FRAUNHOFER KIRINIMI

( Fresnel yakın alan, Fraunhofer uzak alan kırınımı )

( Formül: Fresnel sayısı F = a²/(λL) )

- FRESNEL YANSIMASI ile/||/<> DÜZGÜN YANSIMA

( Fresnel polarizasyona bağlı, düzgün yansıma geometrik optik yaklaşımıdır. )

( Formül: R_s İLE R_p formülleri )

- FRET ile/||/<> FRAP

( FRET enerji transferi mesafe İLE FRAP difüzyon hızı ölçümü. )

( Formül: R⁶ bağımlı İLE D ölçümü )

- FREUD ile/ve NIETSZCHE ile/ve MARX

( Bilinçdışı. İLE/VE İçgüdü. İLE/VE Yabancılaşma. )

- FRİEDEL-CRAFTS AÇİLASYON ile/||/<> FRİEDEL-CRAFTS ALKİLASYON

( Açilasyon keton verir düzenleme yok, alkilasyon çoklu ürün. )

( Formül: RCOCl İLE RCl )

- FT-IR ile/||/<> DİSPERSİF IR

( FT-IR interferometre hızlı, dispersif monokromatör. )

( Formül: Multiplex İLE tarama )

- FUGASİTE ile/||/<> BASINÇ

( Fugasite etkin basınç gerçek gaz İLE basınç ideal. )

( Formül: f = φP )

- FUKUİ FONKSİYONU ile/||/<> DUAL DESCRİPTOR

( Fukui nükleofil/elektrofil, dual farkları Δf. )

( Formül: f⁺ İLE f⁻ İLE Δf )

- FULEREN İLE NANOTÜP İLE GRAFEN ile/||/<> KARBON ALOTROPLARI

( Karbon nano formları. )

( Formül: C60 İLE C70 İLE SWCNT İLE MWCNT )

- FULLEREN ile/||/<> KARBON NOKTA

( Fulleren C60 kafes, C-dot <10nm floresan. )

( Formül: Molekül İLE NP )

- FUNCTION vs. CONFLUENT HYPERGEOMETRIC FUNCTION

- FUNCTİONAL GENOMİCS ile/||/<> STRUCTURAL GENOMİCS

( Functional genomics gen fonksiyonlarını incelerken İLE structural genomics genom dizisi ve organizasyonunu inceler )

( Formül: Gene expression analysis )

- FUNCTOR İLE NATURAL TRANSFORMATİON İLE MONAD ile/||/<> KATEGORİ KURAMSİ

( Soyut matematiksel yapılar. )

( Formül: F: C → D )

- FUNDAMENTAL GROUP ile/||/<> HOMOLOGY GROUP

( Fundamental π₁ loop sınıfları, homology H_n n-cycle. )

( Formül: Loop classes İLE n-cycles )

- FUNDAMENTAL İLE HOMOLOGY İLE COHOMOLOGY ile/||/<> CEBİRSEL TOPOLOJİ

( Topolojik invaryantlar. )

( Formül: χ = Σ(-1)^i b_i )

- FUNDAMENTAL THEOREM ile/||/<> INTEGRATİON BY PARTS

( FTC ∫f'(x)dx = f(x), parts ∫udv = uv - ∫vdu. )

( Formül: Antiderivative İLE product rule )

- FUSİON ENERGY ile/||/<> FİSSİON ENERGY

( Fusion energy hafif çekirdeklerin birleşmesiyken İLE fission energy ağır çekirdeklerin parçalanmasıdır )

( Formül: Binding energy curve )

- FÜZYON ile/||/<> FİSYON

( Füzyon hafif çekirdek birleşmesi İLE fisyon ağır çekirdek bölünmesi )

( Formül: D + T → He + n (füzyon) İLE U-235 → Ba + Kr + 3n (fisyon) )

- FÜZYON ile/||/<> FİSYON (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Füzyon birleşme, fisyon bölünme reaksiyonudur )

( Formül: Hafif→ağır İLE ağır→hafif )

- G0 İLE G1 İLE S İLE G2 İLE M ile/||/<> GÖZE DÖNGÜSÜ EVRELERİ

( Göze bölünmesinin düzenli evreleri. )

( Formül: 2n → 4n → 2(2n) )

- GALAKSİ DÖNME EĞRİSİ SORUNU ile/||/<> NEWTON MEKANİĞİ ÖNGÖRÜSÜ

( Galaksi dönme eğrisi sorunu yıldızlar çok hızlı döner İLE Newton mekaniği yavaşlama öngörür. Gözlenen hız sabittir İLE öngörülen hız azalmalıdır. Vera Rubin karanlık madde İLE bu tutarsızlığı açıkladı. )

( Vera Rubin tarafından 1970 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1928-2016) (Ülke: ABD) (Alan: Astronomi) (Önemli katkıları: Galaksi dönme eğrileri, karanlık madde kanıtı, kadın astronomlara öncülük) )

- GALILEO AÇMAZI ile/ve/||/<> HILBERT OTELİ AÇMAZI ile/ve/||/<> TRISTRAM SHANDY AÇMAZI ile/ve/||/<> CANTOR AÇMAZI

- GALİLEO DÖNÜŞÜMLERİ ile/ve/||/<>/> LORENTZ DÖNÜŞÜMLERİ

- GÖRELİLİK/GALILEO GÖRELİLİĞİ ile/ve/<>/> ÖZEL GÖRELİLİK ile/ve/<>/> GENEL GÖRELİLİK

( DEĞİŞMEZLİK/BAKIŞIM[SİMETRİ] İLKESİ [İng. INVARIANCE PRINCIPLE]: Fizik yasaları ya da fiziksel bir nicelik, belirli dönüşümler altında değişmezdir. | Özel görelilik kuramı. | Genel görelilik kuramı. )

( ...
İLE/VE/<>/>
Birbirine göre düzgün doğrusal hareket eden [ivmesiz] eylemsizlik referans sistemleri için sınırlı ve geçerli, iki postüla üzerine kurulmuş olan ve matematik ifadesini, Minkowski uzay-zaman boyutları [tensörü] ile bulan kuram. [1905] [Fizik yasaları, tüm eylemsizlik referans [Galile] sistemlerinde aynı matematik şekle sahip [değişmez(invariant)] olmalılardır. Işık, uzayda, her yönde, sabit c hızıyla kaynağından ve gözlemcinin hareketinden bağımsız olarak yayılır ve hiçbir sinyal ya da enerji, ışığınkinden daha yüksek bir hızla yayılamaz.]
İLE/VE/<>/>
Özel göreliliğin değişmezliğini, sadece eylemsizlik(ivmesiz) referans sistemleri için sınırlı tutmuş olmasının açmazını tamamlayan ve fizik objektifliğin alanını genişleten ve matematik ifadesini, Riemannian uzay-zaman koordinatları ile bulan kuram. [1911] [Fizik yasaları, sürekli koordinat dönüşümleriyle birbirine geçilebilen, eylemli ya da eylemsiz tüm referans sistemlerinde değişmez olmalılardır.] )

( 1611 ile/ve/<>/> 1905 ile/ve/<>/> 1916[1919 yayımlama] )

( Koordinat düzenine göre bakışımlılığı[simetrikliği] tanımlar.

İLE/VE/<>/<

Fizik yasalarının, tüm eylemsiz koordinat düzenlerinde aynı olduğunu söyler.

İLE/VE/<>/<

Fizik yasalarının, tüm koordinat düzenlerinde geçerliliğini vurgular. )

( RELATIVITY/GALILEO RELATIVITY vs./and/<>/< SPECIAL THEORY OF RELATIVITY vs./and/<>/< GENERAL THEORY OF RELATIVITY )

- GALOİS İLE CEBİRSEL İLE AŞKIN ile/||/<> GENİŞLEME TÜRLERİ

( Cad genişlemelerinin sınıflandırması. )

( Formül: [K:F] = derece )

( Al-Khwarizmi tarafından 820 yılında keşfedildi/formüle edildi. (780-850) (Ülke: İslam Dünyası) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Cebir, algoritma) )

- GALOİS KURAMSİ ile/||/<> GRUP KURAMSİ

( Galois kuramı alan genişlemelerini grup yapısıyla analiz ederken İLE grup kuramı soyut cebirsel yapıları inceler )

( Formül: Galois grubu )

- GALOİS THEORY ile/||/<> FİELD EXTENSİON

( Galois grup kuram, field extension alan genişletme. )

( Formül: Group theory İLE field theory )

- GALVANİK GÖZE ile/||/<> ELEKTROLİZ GÖZESİ

( Galvanik kendiliğinden, elektroliz zorlanmış reaksiyondur )

( Formül: Pil İLE elektroliz )

- GALVANİK HÜCRE ile/||/<> ELEKTROLİTİK HÜCRE

( Galvanik spontane elektrik üretir, elektrolitik elektrikle zorlar. )

( Formül: ΔG < 0 İLE ΔG > 0 )

- GALVANİK İLE ELEKTROLİTİK İLE KONSANTRASYON ile/||/<> PİL TÜRLERİ

( Elektrokimyasal hücre çeşitleri. )

( Formül: E = E° - (RT/nF)lnQ )

- GAME THEORY ile/||/<> DECİSİON THEORY

( Game theory çok aktörlü stratejik etkileşimleri incelerken İLE decision theory tek aktörün optimal karar verme sürecini inceler )

( Formül: Nash equilibrium )

- GAMMA ÇEŞİTLİLİK ile/||/<> TÜRLEŞME

( Gamma bölgesel toplam, türleşme yeni tür oluşumu. )

( Formül: Coğrafi İLE evrimsel )

- GAMMA FUNCTİON ile/||/<> BETA FUNCTİON

( Gamma Γ(z) faktöriyel genelleme, beta B(a,b) integral. )

( Formül: Factorial extension İLE integral function )

- GAN İLE VAE İLE DİFFUSİON ile/||/<> GENERATİVE MODELLER

( Veri üretebilen model türleri. )

( Formül: min_G max_D V(D ileG) )

- GAP JUNCTİON ile/||/<> PLAZMODESM

( Gap hayvan hücre iletişimi, plazmodesm bitki. )

( Formül: Protein kanal İLE sitoplazmatik )

- GASTRULA ile/||/<> NEURULA

( Gastrula 3 yaprak İLE neurula sinir sistemi. )

( Formül: Katman oluşumu İLE nöral tüp )

- GASTRULATİON İLE NEURULATİON İLE ORGANOGENESİS ile/||/<> EMBRİYONİK EVRELER

( Embriyo gelişim aşamaları. )

( Formül: Ektoderm → Sinir )

- GATE İLE ANNEALİNG İLE TOPOLOGİCAL ile/||/<> KUANTUM BİLGİSAYAR TÜRLERİ

( Farklı kuantum hesaplama yaklaşımları. )

( Formül: |ψ⟩ = Σαᵢ|i⟩ )

- GAUSS(ÇAN) EĞRİSİ ile/ve/=/||/<> RASTGELELİK

( "Matematik, tüm bilimlerin kraliçesidir." - Carl Friedrich Gauss[Matematik Kralı][Nisan 1777 - 23 Şubat 1855] )

- GAUSS İLE EİSENSTEİN İLE HURWİTZ ile/||/<> TAM SAYI HALKALARI

( Farklı sayı sistemlerindeki tam sayılar. )

( Formül: N(a+bi) = a² + b² )

( Carl Friedrich Gauss tarafından 1801 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1777-1855) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Sayılar teorisi, istatistik, manyetizma) )

- GAUSS İLE ORTALAMA İLE TEMEL ile/||/<> YÜZEY EĞRİLİKLERİ

( Yüzeylerin eğrilik ölçüleri. )

( Formül: K = det(II)/det(I) )

( Carl Friedrich Gauss tarafından 1801 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- GAUSS YASASI ile/||/<> FARADAY YASASI

( Gauss elektrik akısı ile yük ilişkisi, Faraday değişen manyetik akı ile EMK ilişkisidir. )

( Formül: ∮E·dA = Q/ε₀ İLE ε = -dΦ/dt )

( Michael Faraday tarafından 1831 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1791-1867) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Kimya) (Önemli katkıları: Elektromanyetik indüksiyon, elektroliz) )

- GAUSSİAN ÜYELİK ile/||/<> SİGMOİD ÜYELİK

( Gaussian çan eğrisi, sigmoid S-eğrisi şeklindedir )

( Formül: μ(x) = exp(-(x-c)²/2σ²) )

( Carl Friedrich Gauss tarafından 1801 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

Var(Var olan/Var oluş)

Bilgi(bilim)[< İlgi]

"Sihirli" ve "Sigorta" Sözcük

Dörtlü

İnsan

Toplum

Psikoloji(6D)

Kişisel Yönetim/Gelişim

Mekânlar

Yapmayabileceklerimiz

Dil

Dil (bilgisi)

Yazaç(Harf/Hece) / Sayı

Sözlükler

Eseme(Mantık)

Matematik

Safsatalar/Zırvalar

Tüze

Felsefe

Bilim

Sanat

Konulara göre

Değişkenlere göre

Bağlaçlara göre

Yaklaşıma/Yönteme göre

Dillere göre

İlgiye göre

Seviyeye/Uzmanlığa göre

Yaşa/Döneme göre

Odaklanmaya/Merceğe göre

Önceliklere göre

Ölçüye göre

Zemin ve Zamana göre

Doğu

Uzakdoğu

Batı...

Öncelikliler...

FaRkLaR.net

Kılavuz içinde sözcük Ara/Bul...

- EPİGENETİK İMZA ile/||/<> GENETİK MUTASYON

- EPİGENETİK ile/||/<> GENETİK

- EPİGENOME EDİTİNG ile/||/<> GENOME EDİTİNG

- EPR(DOLANIKLIK) AÇMAZI(PARADOKSU): EINSTEIN ve/+/||/<> POTENSKI ve/+/||/<> ROSEN

- EPR G-FAKTÖR ile/||/<> NMR CHEMİCAL SHİFT

- ER İLE GOLGİ İLE LYSOSOME İLE PEROXİSOME ile/||/<> HÜCRE ORGANELLERİ

- ERATOSTHENES ve/||/<>/> STRABON

- ERDŐS-KO-RADO TEOREMİ ile/||/<> SPERNER TEOREMİ

- ERGODİC ile/||/<> STATİONARY

- ERİTROSİT İLE LÖKOSİT İLE TROMBOSİT ile/||/<> KAN HÜCRELERİ

- ERKEKLERDE BEHÇET ile/||/<> KADINLARDA BEHÇET

- EROS ve/||/<> LİBİDO ile/ve/||/<>/< TANATOS ve/||/<> DESTRUDO

- ESAS ile ÖNCELİKLİ

- ESAS ile/ve/< USÛL/YÖNTEM

- ESİR ile ESİR

- EŞİTSİZLİK ile/||/<> EŞİTLİK

- EŞKENAR ile/||/<> İKİZKENAR

- ESKİ ASTRONOMİ ile YENİ ASTRONOMİ

- ESKİ DÖNEM DÜŞÜNCEYE(AKADEMİSYENLERE) GÖRE: ÖLÇÜLEBİLİRSE ile ÖLÇÜLEMEZSE

- EŞLERİN ÖRTÜŞMEZLİĞİ AÇMAZI(PARADOKSU)'NDA: LEIBNIZ ve GEOMETRİ ile/ve/||/<> EŞLER ve ÖRTÜŞMEZLİK ile/ve/||/<> YERLERİN, UZAYDA FARKLILAŞMASI(1768)

- ESPERANTO ile/ve POLİGRAFİ

- ESSENTİAL SİNGULARİTY ile/||/<> REMOVABLE SİNGULARİTY

- ESTER ile/||/<> ETER

- EŞZAMANLILIK ile/||/<> MUTLAK ZAMAN

- ÉTALE ile/||/<> FİNİTE

- ETKİLEŞİMLİ ve/||/<> DEVİNGEN

- ETNOARKEOLOJİ ile/||/<> DENEYSEL ARKEOLOJİ

- EUCLİDEAN GEOMETRY ile/||/<> NON-EUCLİDEAN

- EUCLİDEAN İLE HYPERBOLİC İLE ELLİPTİC İLE PROJECTİVE ile/||/<> GEOMETRİ TÜRLERİ

- EUKROMATİN ile/||/<> HETEROKROMATİN

- EULER CHARACTERİSTİC ile/||/<> GENUS

- EULER DENKLEMİ ile/||/<> BERNOULLİ DENKLEMİ

- EULER İLE HAMİLTON İLE ÇİN POSTACI ile/||/<> GRAF PROBLEMLERİ

- EULER İLE RUNGE-KUTTA İLE ADAMS ile/||/<> ODE ÇÖZÜCÜLER

- EULER İLE RUNGE-KUTTA İLE ADAMS ile/||/<> ODE ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ

- EULER METODU ile/||/<> RUNGE-KUTTA

- EULER PHİ FONKSİYONU ile/||/<> MÖBİUS FONKSİYONU

- EULER ve LAGRANGE ve KANT

- EV İŞİ GEN ile/||/<> DOKU ÖZEL GEN

- EVCİLLEŞTİRME (BİTKİ) ile/||/<> EVCİLLEŞTİRME (HAYVAN)

- EVO-DEVO ile/||/<> KLASİK EVRİM

- EPR(DOLANIKLIK) AÇMAZI(PARADOKSU):
EINSTEIN ve/+/||/<> POTENSKI ve/+/||/<> ROSEN

- EROS ve/||/<> LİBİDO
ile/ve/||/<>/<
TANATOS ve/||/<> DESTRUDO

- ESKİ DÖNEM DÜŞÜNCEYE(AKADEMİSYENLERE) GÖRE:
ÖLÇÜLEBİLİRSE ile ÖLÇÜLEMEZSE

- EŞLERİN ÖRTÜŞMEZLİĞİ AÇMAZI(PARADOKSU)'NDA:
LEIBNIZ ve GEOMETRİ ile/ve/||/<> EŞLER ve ÖRTÜŞMEZLİK ile/ve/||/<> YERLERİN, UZAYDA FARKLILAŞMASI(1768)

- EVREN:
DÜNYA ile/ve/<>/> MUHÎD(OKYANUS/OCEAN)/ATLAS

- EVREN/KAİNAT:
OLUŞ/KEVN ve/||/<> BOZULUŞ/FESAD

- EVREN:
"SONLU" değil SINIRSIZ-SONLU

- EVREN:
YAYILIM ve/||/<>/> BÖLÜNEBİLİRLİK

- EVRENİN:
BÜYÜMESİ ile/ve/değil GENİŞLEMESİ

- EVRENİN:
KÖKENİ ile/ve/||/<>/> OLUŞU ile/ve/||/<>/> İŞLEYİŞİ

- EVRENİN OLUŞUMUNDA/GELİŞİMİNDE:
İLK PARÇACIKLAR ile/ve/>/> İLK YILDIZLAR [< BUGÜN]

- EYTİŞİM/DİYALEKTİK:
DOĞAL ile/ve/||/<> TARİHSEL

- FELSEFE/KAVRAM ANSİKLOPEDİSİNDE:
ARİSTOTELES ile/ve HEGEL

- FEL SEFE ile/ve/||/<>/> BİLİM

- FELSEFE:
"ŞAPŞALLIK" ile/ve/değil/||/<>/< ŞAŞIRMAK