Bilim Tarihi'ndeki FaRkLaR

- OKSİDASYON İLE İNDİRGENME İLE REDOKS ile/||/<> ELEKTRON TRANSFER REAKSİYONLARI

( Elektron alışverişi içeren kimyasal reaksiyonlar. )

( Formül: E°cell = E°katot - E°anot )

- OKSİDASYON ile/||/<> REDÜKSİYON

( Oksidasyon elektron verme İLE redüksiyon elektron almadır )

( Formül: Zn → Zn²⁺ + 2e⁻ (Oksidasyon)\nCu²⁺ + 2e⁻ → Cu (Redüksiyon)\nE°_hücre = E°_katot - E°_anot )

- OKSİT ile/||/<> PEROKSİT

( Oksit O²⁻ İLE peroksit O₂²⁻ içerir )

( Formül: MgO İLE H₂O₂ )

- OKSİTLENME ile/||/<> İNDİRGENME

( Oksitlenme elektron verme, indirgenme elektron almadır )

( Formül: Fe→Fe²⁺+2e⁻ İLE Cu²⁺+2e⁻→Cu )

- OKSİTLEYİCİ ile/||/<> İNDİRGEN

( Oksitleyici elektron alırken, indirgen elektron verir )

( Antoine Lavoisier tarafından 1777 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1743-1794) (Ülke: Fransa) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Modern kimyanın kurucusu, kütlenin korunumu) )

- OKTAHEDRAL İLE TETRAHEDRAL İLE KARE DÜZLEM ile/||/<> KOORDİNASYON GEOMETRİLERİ

( Kompleks bileşiklerin uzaysal düzenleri. )

( Formül: Δo > Δt (kristal alan) )

- OKTAHEDRAL ile/||/<> TETRAHEDRAL

( Oktahedral 6 ligand d²sp³ İLE tetrahedral 4 ligand sp³. )

( Formül: Oh İLE Td simetri )

- OLANAKLAR ve/||/<>/>/< GELİŞME HAKKI

- OLANI BİLİRİM/BİLEYİM ile/ve/||/<>/< OLMASI GEREKENİ (")BİLEBİLİRİM(")/BİLEYİM

( Aristoteles. İLE/VE/||/<>/< Platon. )

- OLASILIK ile/||/<> KOMBİNASYON

( Olasılık ve Kombinasyon arasındaki ilişki )

- OLASILIK ile/||/<> KURAM

( Olasılık kuramınin analitik yaklaşımı )

( Pierre-Simon Laplace tarafından 1812 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1749-1827) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik, Astronomi) (Önemli katkıları: Laplace dönüşümü, olasılık teorisi) )

- OLAY UFKU TELESKOBU ile/||/<> RADYO TELESKOP DİZİSİ

( Olay Ufku Teleskobu küresel VLBI ağı İLE radyo teleskop dizisi yerel gözlemdir. EHT dünya boyutunda sanal teleskop İLE M87 kara delik ilk görüntüsü aldı. EHT 2019'da kara delik gölgesi İLE kuramları doğruladı. )

- OLAY UFKU ile/ve/<> ERGOSFER

( EVENT HORIZON ile/ve/<> ERGOSPHERE )

( )

- OLAY UFKU ile/||/<> ERGOSFER

( Olay ufku geri dönüşsüz sınır İLE ergosfer enerji çıkarılabilir bölge. )

( Formül: r = r_s İLE r_s < r < 2r_s )

- OLAY UFKU ile/||/<> TEKİLLİK

( Olay ufku dönüş noktası olmayan sınır İLE tekillik sonsuz yoğunluk noktasıdır. Olay ufku gözlemlenebilir İLE tekillik matematiksel kavramdır. Schwarzschild yarıçapı olay ufku büyüklüğü İLE tekillik merkezde yer alır. )

( Karl Schwarzschild tarafından 1916 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1873-1916) (Ülke: Almanya) (Alan: Astrofizik, Matematik) (Önemli katkıları: Schwarzschild yarıçapı, Einstein alan denklemlerinin ilk tam çözümü, kara delik teorisinin matematiği) )

- ÖLÇEKSİZ AĞ ile/||/<> RASTGELE AĞ

( Ölçeksiz üs yasası P(k)~k^(-γ), rastgele Poisson. )

( Formül: Hub var İLE homojen )

- ÖLÇME ile/ve/||/<> ÖLÇÜMLEME

- ÖLÇÜLEBİLİR/LER ile ÖLÇÜLEMEZ/LER

( MEASURABLE/S vs. UNMEASURABLE/S )

- ÖLÇÜLEBİLİRLİK ile/ve ÖLÇÜLEMEZLİK

( Sanat, evrenin ölçülemezliği ile uğraşır. )

( MEASURABILITY vs./and DISMEASURABILITY
Art interest to dismeasurability of universe. )

- ÖLÇÜLEMEZLER VE TARTILAMAZLAR:
ISI ile/ve/||/<> IŞIK ile/ve/||/<> ELEKTRİK ile/ve/||/<> MANYETİZMA

- ÖLÇÜLEMEZLİK ile/ve AKTARILANIN ÖLÇÜLEBİLİRLİĞİ

( UNMEASURABILITY vs./and MEASURABILITY OF TRANSMISSING )

- ÖLÇÜM İLE BELİRSİZLİK İLE HATA ile/||/<> DENEYSEL YÖNTEM

( Fizik deneylerinin temelleri. )

( Formül: σ = √(Σ(x-μ)²/n) )

( Werner Heisenberg tarafından 1927 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1901-1976) (Ülke: Almanya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Belirsizlik ilkesi, kuantum mekaniği) (Nobel: 1932) )

- OLED İLE QLED İLE PEROVSKİTE LED ile/||/<> IŞIK YAYAN MALZEMELER

( Display teknolojisi malzemeleri. )

( Formül: EQE = IQE × ηout )

- TARİH:
OLGUSAL ile/ve/||/<> KAVRAMSAL

- OLİGODENDROSİT İLE SCHWANN İLE ASTROSİT ile/||/<> GLİA GÖZELERİ

( Sinir sisteminin destek gözeleri. )

( Formül: Miyelin: 20x hız artışı )

- OLİGODENDROSİT ile/||/<> SCHWANN HÜCRESİ

( Oligodendro CNS çoklu, Schwann PNS tekli. )

( Formül: Central multiple İLE peripheral single )

- ÖLÜM ile ISIL ÖLÜM

- OMURGALI İLE OMURGASIZ ile/||/<> HAYVAN GRUPLARI

( Temel hayvan sınıflandırması. )

( Formül: 5 omurgalı sınıfı )

- ONBİR BOYUT ile/ve/||/<> "PARALEL EVRENLER"

- ONDALIK KESİR ile/||/<> ADİ KESİR

( Ondalık virgüllü, adi kesir çizgili gösterimdir )

( Formül: 0.5 İLE 1/2 )

- ONDALIK SAYILARIN KULLANIMI < 1570

- ONDALIK SİSTEM ile/||/<> İKİLİ SİSTEM

( Ondalık 10 tabanlı, ikili 2 tabanlı )

( Formül: 0-9 rakamlar İLE 0-1 bitler )

- ONDALIK SİSTEM ile/||/<> POZİSYONEL NOTASYON

( Ondalık sistem 10 tabanlı sayı sistemi İLE pozisyonel notasyon basamak değeri sistemidir. )

( Aryabhata tarafından 500 yılında keşfedildi/formüle edildi. (476-550) (Ülke: Hindistan) (Alan: Matematik, Astronomi) (Önemli katkıları: Sıfır kavramı, ondalık sistem, trigonometri, güneş merkezli sistem teorisi) )

- ÖNERME İLE YÜKLEM İLE MODAL ile/||/<> MANTIK TÜRLERİ

( Farklı mantık sistemleri. )

( Formül: p → q ≡ ¬p ∨ q )

- ÖNERME MANTIĞI ile/||/<> YÜKLEM MANTIĞI

( Önerme mantığı önermeler arası ilişkiler İLE yüklem mantığı önermelerin iç yapısını inceler. Önerme mantığı ve, ya da, değil bağlaçları İLE yüklem mantığı niceleyiciler (tüm, bazı) kullanır. Önerme mantığı daha basit İLE yüklem mantığı daha güçlü ifade gücüne sahiptir. )

( Gottlob Frege tarafından 1879 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1848-1925) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik, Mantık, Felsefe) (Önemli katkıları: Modern mantığın kurucusu, önerme mantığı, yüklem mantığı, anlam ve gönderim ayrımı, matematiksel mantık gösterimi) )

- ÖNGÖRÜ ile/ve/||/<>/> ÖNERME

( vs./and/||/<> PROPOSITION )

- ONKOGEN İLE TÜMÖR SUPRESÖR İLE DNA TAMİR ile/||/<> KANSER GENLERİ

( Kanser gelişiminde rol oynayan gen türleri. )

( Formül: p53: "Genomun koruyucusu" )

- ONKOGEN ile/||/<> TÜMÖR BASKILAYICI

( Onkogen kanser teşvik, baskılayıcı kanser önleme. )

( Formül: Gas pedal İLE fren )

- ONSAGER İLİŞKİLERİ ile/||/<> TERSİNMEZLİK

( Onsager çapraz etkiler Lᵢⱼ = Lⱼᵢ, tersinmez süreç. )

( Formül: Reciprocal İLE tek yön )

- OPERADİC ALGEBRA ile/||/<> ASSOCİATİVE ALGEBRA

( Operadic algebra çok değişkenli işlemlerin cebiriyken İLE associative algebra iki değişkenli associatif çarpım cebirdir )

( Formül: Operad structure )

- OPERATİONS RESEARCH ile/||/<> MANAGEMENT SCİENCE

( Operations research matematik optimizasyon teknikleri kullanırken İLE management science yönetim kararları için daha geniş yaklaşım benimser )

( Formül: Linear programming )

- OPERATÖR ile/||/<> OPERON

( Operatör bağlanma bölgesi İLE operon gen grubu. )

( Formül: Düzenleyici İLE yapısal )

- OPERON ile/||/<> MODEL

( Gen regülasyonu operon modeli )

( François Jacob tarafından 1961 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1655-1705) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Bernoulli sayıları, olasılık teorisi) (Nobel: 1965) )

- OPERON ile/||/<> REGULON

( Operon tek promotor çoklu gen İLE regulon çoklu operondur )

( Formül: lac İLE trp SOS )

- OPİNİON İLE EPİDEMİC İLE TRAFFİC ile/||/<> SOSYAL SİSTEM FİZİĞİ

( İnsan davranışlarının fizik modelleri. )

( Formül: dS/dt = -βSI )

- OPTİCAL TWEEZERS İLE AFM İLE MAGNETİC TWEEZERS ile/||/<> KUVVET SPEKTROSKOPİSİ

( Biyomoleküllere kuvvet uygulama. )

( Formül: F = kx (pN) )

- OPTİCAL TWEEZERS ile/||/<> MAGNETİC TWEEZERS

( Optical tweezers lazer ışığıyla parçacık tutma yaparken İLE magnetic tweezers manyetik alanla parçacık manipülasyonu yapar )

( Formül: Radiation pressure )

- OPTİK ile/||/<> TELESKOP

( Astronomik teleskop geliştirilmesi )

( Johannes Kepler tarafından 1611 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1571-1630) (Ülke: Almanya) (Alan: Astronomi, Matematik) (Önemli katkıları: Gezegen hareket yasaları) )

- OPTİK ile/||/<> YÖNTEM

( Deneysel bilimsel yöntemin geliştirilmesi )

( İbn Heysem (Alhazen) tarafından 1020 yılında keşfedildi/formüle edildi. (965-1040) (Ülke: Basra/Kahire) (Alan: fizik) (Önemli katkıları: Kitabul Menazır, optik biliminin kurucusu, bilimsel yöntem) )

- OPTİMİZATİON THEORY ile/||/<> APPROXİMATİON THEORY

( Optimization theory fonksiyonların ekstremum noktalarını bulmayı incelerken İLE approximation theory fonksiyonlara yaklaşım yöntemlerini inceler )

( Formül: Lagrange multipliers )

- OPTOGENETİCS İLE MAGNETOGENETİCS İLE CHEMOGENETİCS ile/||/<> HÜCRE KONTROLÜ

( Uzaktan hücre aktivitesi kontrolü. )

( Formül: λ = 470 nm (ChR2) )

- OPTOGENETİK ile/||/<> KEMOGENETİK

( Optogenetik ışıkla nöron aktivasyonu sağlarken İLE kemogenetik kimyasal uyarıcı kullanır )

( Formül: Channelrhodopsin )

- ORAL MİKROBİYOTA ile/||/<> BAĞIRSAK MİKROBİYOTASI

( Oral mikrobiyota ağız boşluğunda İLE bağırsak mikrobiyotası gastrointestinal sistemde bulunur. Oral mikrobiyota aerobik koşullar İLE bağırsak mikrobiyotası anaerobik koşullar içerir. İkisi de sindirim sisteminin parçası İLE farklı çevre koşullarına sahiptir. )

( Antonie van Leeuwenhoek tarafından 1683 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1632-1723) (Ülke: Hollanda) (Alan: Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Mikroskopi, bakterilerin keşfi) )

- ORAN İLE ORANTI İLE YÜZDE ile/||/<> ORAN KAVRAMLARI

( Nicelikler arası ilişkiler. )

( Formül: φ = (1+√5)/2 )

- ORAN ile/||/<> ORANTI

( Oran ve Orantı arasındaki ilişki )

- ORGANİK KİMYA ile/||/<> İNORGANİK KİMYA

( Karbon bileşiklerinin kimyasını inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Karbon dışındaki ögelerin kimyasını inceleyen bilim dalı. )

( Formül: C-H bağları İLE diğerleri )

( Friedrich Wöhler tarafından 1828 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1800-1882) (Ülke: Almanya) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Üre sentezi, organik kimya) )

- ORGANOCATALYSİS ile/||/<> METAL CATALYSİS

( Organocatalysis metal içermeyen organik molekül katalizken İLE metal catalysis metal merkezli kataliz yapar )

( Formül: Proline catalysis )

- ORGANOİD KÜLTÜRÜ ile/||/<> 2D HÜCRE KÜLTÜRÜ

( Organoid kültürü 3D organ benzeri yapı oluştururken, 2D kültür düz yüzeyde büyüme sağlar )

( Formül: 3D matriks )

- ORGANOİD TECHNOLOGY ile/||/<> CELL LİNE CULTURE

( Organoid technology 3D organ benzeri yapı kültürüyken İLE cell line culture 2D monokultur sistemidir )

( Formül: 3D differentiation )

- ORİENTABLE İLE NON-ORİENTABLE ile/||/<> YÜZEY YÖNLENDİRİLEBİLİRLİĞİ

( Yüzeylerin iki yüzlülük özelliği. )

( Formül: χ(Möbius) = 0 )

- ORİENTABLE ile/||/<> NON-ORİENTABLE

( Orientable sürekli normal vektör İLE non-orientable Möbius. )

( Formül: Consistent orientation İLE twisted )

- ÖRNEK ile/||/<> EVREN

( Örnek alt küme İLE evren tüm popülasyondur )

( Formül: Sample İLE population )

- ORTALAMA HIZ ile/||/<> ANLIK HIZ (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Ortalama toplam/zaman, anlık belirli andaki hızdır )

( Formül: vort=Δx/Δt İLE v=dx/dt )

- ORTALAMA İLE MEDYAN İLE MOD ile/||/<> MERKEZİ EĞİLİM ÖLÇÜLERİ

( Ortalama aritmetik merkez, medyan sıralı ortanca, mod en sık tekrarlanan değerdir. )

( Formül: μ = Σxᵢ/n )

- ORTALAMA ile/||/<> MEDYAN

( Ortalama aritmetik merkez İLE medyan sıralı ortadaki değer )

( Formül: μ = Σx/n İLE M = x_{(n+1)/2} )

- ORTALAMA ile/ve/||/<>/> RASTGELELİK

( Basınç ve ısı. İLE/VE/||/<>/> Tersinemezlik. )

- ORTHOCENTER ile/||/<> CENTROİD

( Orthocenter yükseklik kesişimi İLE centroid ağırlık merkezi. )

( Formül: Altitude intersection İLE mass center )

- ORTHOGONAL ile/||/<> ORTHONORMAL

( Orthogonal dik ⟨u,v⟩=0, orthonormal dik ve birim. )

( Formül: Perpendicular İLE unit perpendicular )

- ORTO ile/||/<> META

( Orto yan yana İLE meta bir atlayarak konumdur )

( Formül: 1 ile2- İLE 1 ile3- )

- OSMOTİK BASINÇ ile/||/<> BUHAR BASINCI DÜŞMESİ

( Osmotik basınç yarı geçirgen zar, buhar basıncı çözelti yüzeyi )

( Formül: π = iMRT İLE ΔP = X_çözünen·P°_çözücü )

- OSMOZ ile/||/<> AKTİF TAŞIMA

( Osmoz pasif su hareketi, aktif enerji gerektiren. )

( Formül: ATP siz İLE ATP li )

- OSMOZ ile/||/<> DİFÜZYON

( Osmoz su geçişi yarı geçirgen İLE difüzyon tüm moleküller. )

( Formül: Π = iMRT van"t Hoff )

- ÖSTROJEN İLE PROGESTERON İLE TESTOSTERON ile/||/<> CİNSİYET HORMONLARI

( Üreme sistemi hormonları. )

( Formül: LH surge → ovulasyon )

- OTOFAJİ ile/||/<> MİTOFAJİ

( Otofaji genel öz-yeme İLE mitofaji hasarlı mitokondri. )

( Formül: Lizozom İLE spesifik )

- OTOFAJİ ile/||/<> PROTEAZOM

( Otofaji büyük yapıları lizozomda İLE proteazom ubikuitinli proteinleri sitoplazmada yıkar )

( Formül: LC3-II/LC3-I oranı (otofaji) İLE Ub-K48/K63 (proteazom) )

- OTOİMMÜN ile/||/<> ALERJİ

( Otoimmün kendi doku saldırı İLE alerji zararsıza aşırı. )

( Formül: Self-attack İLE overreaction )

- OTOLOG ile/||/<> HETEROLOG

( Otolog aynı bireyden İLE heterolog farklı bireyden alınan doku/organ )

( Medawar tarafından 1944 yılında keşfedildi/formüle edildi. (Ülke: Bilinmiyor) (Alan: biyoloji) )

- OTOMASYON ile/||/<> MİTOFAJİ

( Otomasyon genel hücresel bileşen geri dönüşümüyken İLE mitofaji spesifik mitokondri temizliğidir )

( Formül: LC3-II )

- OTOTROF ile/||/<> HETEROTROF

( Ototrof kendi besinini üretir İLE heterotrof hazır alır )

( Formül: Bitkiler İLE hayvanlar )

- OTOZOMAL İLE GONOZOMAL İLE MİTOKONDRİYAL ile/||/<> KALITIM TÜRLERİ

( Gen lokasyon bazlı kalıtım. )

( Formül: XᴴXʰ taşıyıcı anne )

- OTOZOMAL İLE X-BAĞLI İLE Y-BAĞLI İLE MİTOKONDRİYAL ile/||/<> KALITIM YOLLARI

( Farklı kromozomlarla aktarılan kalıtım. )

( Formül: mtDNA: Maternal kalıtım )

- ÖTROFİKASYON ile/||/<> ASİDİFİKASYON

( Besin zenginleşmesi. alg İLE Asitlenme.[pH düşüşü] )

( Formül: Fosfat/nitrat İLE pH düşüşü.

N ile P İLE H⁺ )

- OUTER SPHERE ile/||/<> INNER SPHERE

( Outer elektron direkt, inner köprü ligand transfer. )

( Formül: Marcus İLE Taube )

- OVERFİTTİNG İLE REGULARİZATİON İLE DROPOUT ile/||/<> GENELLEME PROBLEMLERİ

( Model performans iyileştirme teknikleri. )

( Formül: L + λ||w||² )

- OVERFİTTİNG ile/||/<> UNDERFİTTİNG

( Overfitting karmaşık model İLE underfitting basit model. )

( Formül: Too complex İLE too simple )

- OYLUM/HACİM DEĞİŞTİRME ile/ve YER DEĞİŞTİRME

- OYUN ile/||/<> KURAMSİ

( Oyun kuramı ve ekonomik davranış )

( John von Neumann tarafından 1944 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1903-1957) (Ülke: Macaristan/ABD) (Alan: Matematik, Bilgisayar) (Önemli katkıları: Oyun teorisi, bilgisayar mimarisi) )

- ÖZ-ONARIM POLİMER ile/||/<> ŞEKİL HAFIZA POLİMERİ

( Öz-onarım polimer hasarı otomatik onarırken, şekil hafıza polimeri uyarıyla orijinal şeklini alır )

( Formül: Mikrokapsül )

- ÖZDEĞER İLE ÖZVEKTÖR İLE SPEKTRUM ile/||/<> MATRİS SPEKTRAL ANALİZ

( Matrisin karakteristik özellikleri. )

( Formül: det(A - λI) = 0 )

- ÖZDEĞER ile/||/<> ÖZVEKTÖR

( Özdeğer skaler, özvektör vektördür )

( Formül: det(A - λI) = 0 (özdeğer) İLE (A - λI)v = 0 (özvektör) )

- ÖZDEĞİN YOK EDİLEMEZLİĞİ ve/||/<> DEVİMİN SÜREKLİLİĞİ ve/||/<> KUVVETİN SÜREKLİLİĞİ

- ÖZDEŞLİK:
"MANTIĞI" değil İLKESİ

- ÖZDEŞLİK YASASI ile/||/<> ÇELİŞMEZLİK YASASI

( Özdeşlik yasası A=A İLE çelişmezlik yasası A ve değil-A ikilik doğru olamaz. Özdeşlik bir şeyin kendisiyle aynılığı İLE çelişmezlik karşıt iki önerme ikilik kabul edilemez. Aristoteles iki temel mantık yasasını belirledi. )

( Aristoteles tarafından -350 yılında keşfedildi/formüle edildi. (-384--322) (Ülke: Antik Yunan) (Alan: Felsefe, Mantık, Biyoloji) (Önemli katkıları: Mantık, etik, metafizik) )

- ÖZDEŞLİK ile/değil BİLEŞİM

- ÖZDEŞLİK ile/||/<> DENKLEM

( Özdeşlik her zaman doğru İLE denklem belirli değerler içindir )

( Formül: (a+b)²=a²+2ab+b² İLE x+2=5 )

- ÖZEL GÖRELİLİK İLE GENEL GÖRELİLİK ile/||/<> EİNSTEİN KURAMLERİ

( Einstein'ın iki devrim niteliğindeki kuramı. )

( Formül: ds² = c²dt² - dx² - dy² - dz² )

( Albert Einstein tarafından 1905 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- ÖZEL GÖRELİLİK ile/||/<> GENEL GÖRELİLİK

( Özel sabit hızlı, genel ivmeli sistemleri inceler )

( Formül: E=mc² İLE Rμν=8πGTμν )

( Albert Einstein tarafından 1905 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- ÖZGÜL ISI ile/||/<> ISI KAPASİTESİ (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Özgül ısı birim kütle başına, ısı kapasitesi toplam sistemdir )

( Formül: c=C/m )

- ÖZGÜL ISI ile/||/<> ISI SIĞASI

( Özgül ısı birim kütle için (c), ısı sığası toplam kütle için (C = mc). )

( Formül: Q = mcΔT İLE Q = CΔT )

- OZMOTİK BASINÇ ile/||/<> BUHAR BASINCI

( Ozmotik yarı geçirgen zar, buhar basıncı denge basıncıdır )

( Formül: π=MRT İLE P° )

- OZMOTİK ile/||/<> BASINÇ

( Ozmotik basınç ölçümleri )

( Wilhelm Pfeffer tarafından 1877 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1845-1920) (Ülke: Almanya) (Alan: Botanik) (Önemli katkıları: Bitki fizyolojisi, osmoz) )

- OZON TABAKASI ile/||/<> SERA GAZLARI

( Ozon UV koruma stratosfer, sera gazları ısı tutma troposfer. )

( Formül: O₃ İLE CO₂ İLE CH₄ )

- OZONOLİZ ile/||/<> EPOKSİDASYONU

( Ozonoliz C=C kırılması aldehit/keton, epoksidasyon halka eter. )

( Formül: O₃ İLE mCPBA )

- P İLE NP İLE NP-TAM ile/||/<> KARMAŞIKLIK SINIFLARI

( Hesaplama zorluğu sınıfları. )

( Formül: SAT ∈ NP-tam )

- P İLE NP İLE PSPACE İLE EXPTIME ile/||/<> KARMAŞIKLIK SINIFLARI

( Hesaplama karmaşıklığı hiyerarşisi. )

( Formül: P ⊆ NP ⊆ PSPACE )

- P-ADİK SAYILAR ile/||/<> REEL SAYILAR

( p-adik sayılar asallara göre farklı metrik kullanırken İLE reel sayılar standart Öklid metriği kullanır )

( Formül: |x|_p )

- P-VALUE ile/||/<> SİGNİFİCANCE LEVEL

( P-value gözlenen data olasılığı, significance α eşik. )

( Formül: Observed İLE threshold )

- P53 ile/||/<> RB PROTEİNİ

( p53 DNA hasarı kontrol, Rb G1/S geçiş. )

( Formül: Hasar sensörü İLE kontrol noktası )

- P-ADİC ile/||/<> ADELİC ile/||/<> LOCAL-GLOBAL ile/||/<> P-ADİK SAYILAR

( Alternatif sayı sistemleri. )

( Formül: |x|_p = p^(-v_p(x)) )

- PAH İLE FULLERENE İLE GLYCİNE İLE METHANOL ile/||/<> UZAY MOLEKÜLLERİ

( Uzayda bulunan kimyasal bileşikler. )

( Formül: HC₇N (cyanotriacetylene) )

- PALİNDROM SAYI ile/||/<> EMİRP SAYI

( Palindrom tersten aynı, emirp tersi de asal olan asal )

( Formül: n = reverse(n) (palindrom) İLE p ve reverse(p) asal (emirp) )

- PANGENE ile/||/<> KALITIM

( Pangene hipotezi )

( Hugo de Vries tarafından 1889 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1848-1935) (Ülke: Hollanda) (Alan: Botanik, Genetik) (Önemli katkıları: Mutasyon teorisi) )

- PARA ile/||/<> META

( Para karşılıklı İLE meta çapraz konumdur )

( Formül: 1 ile4- İLE 1 ile3- )

- PARABOLA ile/||/<> HYPERBOLA

( Parabola bir odak bir directrix İLE hyperbola iki odak fark sabit. )

( Formül: Focus-directrix İLE focus difference )

- PARADİGMA ile/||/<> DEVRİM

( Bilimsel devrimler )

( Thomas Kuhn tarafından 1962 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1922-1996) (Ülke: ABD) (Alan: Bilim Felsefesi) (Önemli katkıları: Paradigma kayması, bilimsel devrimler) )

- PARALAKS ile/||/<> DOPPLER METODU

( Paralaks geometrik uzaklık, Doppler radyal hız gezegen tespiti. )

( Formül: d = 1/p [pc] İLE v_r ölçümü )

( Christian Doppler tarafından 1842 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- PARALEL EVREN değil ÇOKLU EVREN

( HUGH EVERETT )

- PARALEL HESAPLAMA ile/||/<> SERİ HESAPLAMA

( Paralel MPI/GPU çok işlemci, seri tek işlemci sıralı. )

( Formül: Speedup İLE sıralı )

- PARALELKENAR ile/||/<> YAMUK

( Paralelkenar iki çift İLE yamuk bir çift paralel kenardır )

( Formül: 2 çift // İLE 1 çift // )

- PARAMETRE ile/||/<> İSTATİSTİK

( Parametre evren ölçüsü, istatistik örnek ölçüsüdür )

( Formül: μ ileσ İLE x̄ iles )

- PARAMETRİC AMPLİFİCATİON ile/||/<> LİNEAR AMPLİFİCATİON

( Parametric amplification nonlinear süreçle sinyal güçlendirmeyken İLE linear amplification doğrudan güç amplifikasyonudur )

( Formül: Three-wave mixing )

- PARAPATRİK ile/||/<> PERİPATRİK

( Parapatrik sınırda hibrit İLE peripatrik küçük kenar. )

( Formül: Border İLE peripheral )

- PARAZİTİZM ile/||/<> PREDATÖRLÜK

( Parazitizm konakçı canlı tutar İLE predatörlük öldürür )

( Formül: Yaşatır İLE öldürür )

- PARÇACIK ile/||/<> DALGA

( De Broglie hipotezinin deneysel doğrulanması. Madde dalgalarının varlığının kanıtı. )

( George Paget Thomson tarafından 1927 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1892-1975) (Ülke: İngiltere) (Alan: fizik) (Önemli katkıları: Elektron kırınımı keşfi, dalga-parçacık ikiliğinin deneysel kanıtı) (Nobel: 1937) )

- PARÇALARDA, PARÇAYI/LARI GÖRMEK ile/değil/yerine PARÇALARDA, BÜTÜNÜ GÖRMEK

( TO SEE THE PIECES/S ON PIECES vs. TO SEE THE INTEGRITY ON PIECES )

- PARTİAL DERİVATİVE ile/||/<> TOTAL DERİVATİVE

( Partial ∂f/∂x tek değişken, total df/dx tüm değişkenler. )

( Formül: Single variable İLE all variables )

- PARTİSYON FONKSİYONU ile/||/<> EULER FONKSİYONU

( Partisyon p(n) toplam yazım, Euler φ(n) aralarında asal. )

( Formül: Toplam İLE ortak )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- PARTON ile/||/<> VALANS KUARK

( Parton tüm içerik (kuark+gluon), valans net kuantum sayıları. )

( Formül: DIS İLE statik )

- PASCAL İLE TORRİCELLİ İLE ARCHİMEDES ile/||/<> AKIŞKAN PRENSİPLERİ

( Temel hidrostatik yasalar. )

( Formül: F = ρVg )

- PASCAL ÜÇGENİ (ÇİN) ile/||/<> PASCAL ÜÇGENİ (AVRUPA)

( Zhu Shijie Pascal üçgenini 13. yüzyılda kullandı İLE Pascal 17. yüzyılda yeniden keşfetti. )

( Zhu Shijie tarafından 1303 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1249-1314) (Ülke: Çin) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Pascal üçgeni) )

- PASCAL ÜÇGENİ ve/||/<> BİNOM DAĞILIMI

( Sayın Haluk Berkmen'in yazısını okumak için burayı tıklayınız... )

( )

- PASCAL ÜÇGENİ ile/||/<> FİBONACCİ SPİRALİ

( Pascal binom katsayıları, Fibonacci altın oran spirali )

( Formül: (n choose k) = n!/(k!(n-k)!) İLE φ = (1+√5)/2 )

( Leonardo Fibonacci tarafından 1202 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1170-1250) (Ülke: İtalya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Fibonacci dizisi, Arap rakamlarını Avrupa'ya tanıtma) )

- PASCAL ile/||/<> ÜÇGENİ

( Pascal üçgeni ve kombinatorik )

( Blaise Pascal tarafından 1654 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1623-1662) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik, Fizik) (Önemli katkıları: Pascal üçgeni, olasılık teorisi) )

- PASKAL[Fr.] ile (BLAISE) PASCAL

( Bireyleri, güldürüp eğlendiren kişi. İLE Matematikçi, fizikçi ve düşünür. [19 Haziran 1623 – 19 Ağustos 1662] )

- PASTEUR DÖNEMİ MİKROBİYOLOJİ ile/||/<> MODERN MOLEKÜLER MİKROBİYOLOJİ

( Pasteur dönemi mikroskop ve kültür kullanır İLE modern mikrobiyoloji DNA dizileme ve moleküler teknikler kullanır. Pasteur morfoloji ve fizyoloji inceledi İLE modern dönem genetik ve moleküler mekanizmalar çalışır. Pasteur mikrobiyolojinin temelini attı İLE günümüz teknolojisi derinlemesine anlama sağlar. )

( Louis Pasteur tarafından 1860 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )

- PASTEUR-KOCH ÇAĞI ile/||/<> ANTİBİYOTİK ÖNCESİ DÖNEM

( Pasteur-Koch çağı mikroorganizmaları tanıma ve hastalıklarla ilişkilendirme İLE antibiyotik öncesi dönem tedavi yöntemlerinin sınırlılığıdır. Bu dönem tanı teknikleri gelişti İLE ancak tedavi seçenekleri azdı. Fleming 1928'de penisilin keşfedene kadar antibiyotik yoktu. )

( Louis Pasteur tarafından 1860 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )

- PASTÖRİZASYON ile/||/<> STERİLİZASYON

( Pastörizasyon kontrollü ısıtma ile patojenleri öldürür İLE sterilizasyon tüm mikroorganizmaları yok eder. Pastörizasyon 60-100°C arası İLE sterilizasyon 121°C ve üzeri uygulanan işlemdir. Pastörizasyon besin değerini korur İLE gıda endüstrisinde yaygın kullanılır. )

( Louis Pasteur tarafından 1864 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )

- PATCH CLAMP İLE TIRF İLE SUPER-RESOLUTİON ile/||/<> TEK MOLEKÜL TEKNİKLERİ

( Biyolojik sistemlerde hassas ölçüm. )

( Formül: I = g(V-E) )

- PATERJİ TESTİ POZİTİFLİĞİ ile/||/<> DERİ AŞIRI DUYARLILIK TESTİ

( Paterji testi iğne batırma sonrası papül oluşumu İLE deri aşırı duyarlılık testi allerjen reaksiyonudur. Paterji Behçet hastalığına özgü İLE alerji testi spesifik antijenlere yanıt gösterir. Paterji nötrofil aşırı yanıtı İLE alerji IgE aracılı reaksiyondur. )

( Hulusi Behçet tarafından 1937 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1889-1948) (Ülke: Türkiye) (Alan: Dermatoloji, İmmünoloji) (Önemli katkıları: Behçet hastalığını 1937 yılında tanımladı. Üçlü semptom kompleksini (ağız yaraları, genital yaralar, göz iltihabı) bir hastalık olarak ortaya koydu. İsmini taşıyan ilk Türk doktor.) )

- PATH INTEGRAL İLE VARİATİONAL İLE PERTURBATİON ile/||/<> HESAPLAMA YÖNTEMLERİ

( Fiziksel problem çözme teknikleri. )

( Formül: ∫Dφ e^{iS[φ]/ℏ} )

- PATOJEN MİKROORGANİZMA ile/||/<> KOMMENSAL MİKROORGANİZMA

( Patojen hastalık yapan mikroorganizma İLE kommensal zararsız yaşayan mikroorganizmadır. Patojen vücuda zarar verir İLE kommensal hatta faydalı olabilir. Pasteur patojenleri tanımladı İLE bağırsak mikrobiyotasının çoğu kommensaldir. )

( Louis Pasteur tarafından 1860 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )

- PAULİ İLE HUND İLE AUFBAU ile/||/<> ELEKTRON DİZİLİM İLKELERİ

( Atomlarda elektron yerleşiminin üç temel kuralı. )

( Formül: ms = ±½ )

( Wolfgang Pauli tarafından 1925 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- PAULİ PARAMAGNETİK ile/||/<> CURİE PARAMAGNETİK

( Pauli metal serbest elektron, Curie lokalize spin. )

( Formül: T bağımsız İLE 1/T )

( Wolfgang Pauli tarafından 1925 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- PAY ile/||/<> PAYDA

( Pay üstteki İLE payda alttaki sayıdır )

( Formül: a/b: a pay İLE b payda )

- PCM ile/||/<> COSMO

( PCM polarizable continuum İLE COSMO conductor-like screening. )

( Formül: Dielektrik İLE iletken )

- PCR İLE RT-PCR İLE QPCR ile/||/<> DNA AMPLİFİKASYON TEKNİKLERİ

( DNA çoğaltma ve analiz yöntemleri. )

( Formül: 2ⁿ kopya (n döngü) )

- PCR İLE WESTERN BLOT İLE ELISA ile/||/<> MOLEKÜLER TEKNİKLER

( Temel biyoloji lab yöntemleri. )

( Formül: 2^n amplifikasyon )

- PCR ile/||/<> KLONLAMA

( PCR DNA'yı çoğaltır İLE klonlama canlı sistemde üretir )

( Formül: PCR: 2^n kopya (n döngü)\nDenatürasyon (95°C) → Bağlanma (55°C) → Uzama (72°C) )

- PCR ile/||/<> RT-PCR

( PCR DNA'yı İLE RT-PCR RNA'yı cDNA üzerinden çoğaltır )

( Formül: 2^n döngü (PCR) İLE RNA→cDNA→amplifikasyon (RT-PCR) )

- PD İLE PT İLE RH İLE RU ile/||/<> DEĞERLİ METAL KATALİZÖRLER

( Platin grubu metal katalizörler. )

( Formül: Pd(0) → Pd(II) → Pd(0) )

- PDI ile/||/<> MONODİSPERS

( PDI = Mw/Mn dağılım genişliği İLE monodispers PDI = 1. )

( Formül: Polidispers İLE uniform )

- PEARSON İLE SPEARMAN İLE KENDALL ile/||/<> KORELASYON ÖLÇÜLERİ

( Değişkenler arası ilişki ölçüm yöntemleri. )

( Formül: r = Σ(x-x̄)(y-ȳ)/√Σ(x-x̄)²Σ(y-ȳ)² )

- PELL DENKLEMİ ile/||/<> DİOPHANTİNE DENKLEM

( Pell x²-Dy²=1 özel form, Diophantine genel tamsayı. )

( Formül: Belirli form İLE genel )

- PEMFC İLE SOFC İLE AFC İLE DMFC ile/||/<> YAKIT PİLİ TÜRLERİ

( Farklı yakıt pili teknolojileri. )

( Formül: H₂ + ½O₂ → H₂O + e⁻ )

- PENETRANS İLE EKSPRESİVİTE İLE PLEİOTROPİ ile/||/<> GENETİK KAVRAMLAR

( Gen-fenotip ilişkisinin karmaşıklığı. )

( Formül: Penetrans = Etkilenen/Genotip )

- PENİSİLİN ile/||/<> ANTİBİYOTİK

( Penisilinin keşfi İLE ilk antibiyotik )

( Alexander Fleming tarafından 1928 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1881-1955) (Ülke: İskoçya) (Alan: Biyoloji, Tıp) (Önemli katkıları: Penisilin keşfi) (Nobel: 1945) )

- PENROSE İLE CCC İLE MULTİVERSE ile/||/<> KOZMOLOJİ MODELLERİ

( Evrenin yapısı ve evrimi kuramları. )

( Formül: E = mc²√(1-rs/r) )

- PEPTİT İLE STEROİD İLE AMİN ile/||/<> HORMON SINIFLARI

( Kimyasal yapıya göre hormon türleri. )

( Formül: Steroid → çekirdek reseptör )

- PERFECTOİD SPACE ile/||/<> ADİC SPACE

( Perfectoid space Frobenius etkisi olmayan p-adik geometri nesneleriyken İLE adic space genel p-adik analitik geometri nesneleridir )

( Formül: Tilting correspondence )

- PERFECTOİD THEORY ile/||/<> RİGİD ANALYTİC GEOMETRY

( Perfectoid theory p karakteristiği etkisi olmayan p-adik geometriyken İLE rigid analytic geometry genel p-adik analitik geometridir )

( Formül: Almost mathematics )

- PERİSTALTİK ile/||/<> SEGMENTASYON

( Peristaltik ileri hareket İLE segmentasyon karıştırmadır )

( Formül: İlerletme İLE karıştırma )

- PERİYODİK SINIR ile/||/<> DİRİCHLET SINIR

( Periyodik ψ(0) = ψ(L), Dirichlet ψ = sabit sınırda. )

( Formül: Torus İLE sabit )

- PERİYODİK ile/||/<> TABLO

( Elementlerin periyodik tablosu )

( Dmitri Mendeleev tarafından 1869 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1834-1907) (Ülke: Rusya) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Periyodik tablo) )

- PERMÜTASYON İLE KOMBİNASYON İLE BİNOM ile/||/<> SAYMA YÖNTEMLERİ

( Düzenleme ve seçme hesapları. )

( Formül: C(n iler) = n!/r!(n-r)! )

- PERMÜTASYON İLE KOMBİNASYON İLE VARYASYON ile/||/<> SAYMA İLKELERİ

( Temel sayma yöntemleri. )

( Formül: C(n iler) = C(n ilen-r) )

- PERMÜTASYON ile/||/<> KOMBİNASYON

( Permütasyon sıralı İLE kombinasyon sırasız seçim )

( Formül: P(n iler) = n!/(n-r)! İLE C(n iler) = n!/r!(n-r)! )

- PEROVSKİTE İLE SPİNEL İLE GARNET ile/||/<> OKSİT YAPILARI

( Önemli metal oksit kristal yapıları. )

( Formül: ABO₃ (perovskite) )

- PERSİSTENCE LENGTH İLE KUHN İLE RADİUS OF GYRATİON ile/||/<> POLİMER FİZİĞİ

( Biyopolimer mekanik özellikleri. )

( Formül: = 2LpL )

- PERSİSTENT HOMOLOGY İLE MAPPER İLE ZİGZAG ile/||/<> TDA YÖNTEMLERİ

( Veri analizinde topolojik yaklaşımlar. )

( Formül: Barcodes İLE persistence diagrams )

- PERSONALİZED MEDİCİNE ile/||/<> POPULATİON MEDİCİNE

( Personalized medicine bireysel genetik profil odaklıyken İLE population medicine genel popülasyon istatistikleri odaklıdır )

( Formül: Pharmacogenomics )

- PERVERSE SHEAVES ile/||/<> CONSTRUCTİBLE SHEAVES

( Perverse sheaves intersection kohomoloji için uygun kategoriyken İLE constructible sheaves daha genel stratified uzaylarda tanımlıdır )

( Formül: Intersection cohomology )

- PET ile/||/<> SPECT

( PET pozitron çift gamma İLE SPECT tek gamma dönen kamera. )

( Formül: β⁺ → 2γ İLE γ )

- PH ile/||/<> POH

( pH asitlik ölçüsü İLE pOH bazlık ölçüsü )

( Formül: pH = -log[H⁺] İLE pOH = -log[OH⁻] )

- PHARMACEUTİCAL CHEMİSTRY ile/||/<> FİNE CHEMİCAL INDUSTRY

( Pharmaceutical chemistry ilaç etki mekanizma odaklıyken İLE fine chemical industry yüksek saflık kimyasal üretim odaklıdır )

( Formül: Drug discovery )

- PHARMACOGENOMİCS ile/||/<> CLASSİCAL PHARMACOLOGY

( Pharmacogenomics genetik varyasyonun ilaç yanıtına etkisini incelerken İLE classical pharmacology genel ilaç etki mekanizmalarını inceler )

( Formül: Drug response genetics )

- PHASE-TRANSFER CATALYSİS ile/||/<> HOMOGENEOUS CATALYSİS

( Phase-transfer catalysis farklı fazlar arası reaktant transferini sağlarken İLE homogeneous catalysis tek fazda katalizdir )

( Formül: Quaternary ammonium )

- PHONON ile/||/<> PHOTON

( Phonon kristalin titreşim kuantumuyken İLE photon elektromanyetik alan kuantumudur )

( Formül: Lattice vibration )

- PHOSPHOPROTEOMİCS ile/||/<> ACETYLOMİCS

( Phosphoproteomics protein fosforilasyonunu incelerken İLE acetylomics protein asetilasyonunu inceler )

( Formül: PTM analysis )

- PHOTOAFFİNİTY İLE ABPP İLE PROXİMİTY ile/||/<> PROTEİN ETİKETLEME

( Proteinleri işaretleme teknikleri. )

( Formül: Probe-UV-Protein )

- PHOTOCATALYSİS İLE BİOREMEDİATİON İLE ADSORPTİON ile/||/<> ÇEVRE TEMİZLEME

( Kirlilik giderme teknolojileri. )

( Formül: OH• radikal üretimi )

- PHOTOCATALYSİS İLE ELECTROCATALYSİS İLE PLASMA ile/||/<> ALTERNATİF KATALİZ

( Geleneksel olmayan aktivasyon yöntemleri. )

( Formül: H₂O → H₂ + ½O₂ )

- PHOTOCATALYSİS ile/||/<> DARK CATALYSİS

( Photocatalysis ışık emilimi ile katalizör aktivasyonuyken İLE dark catalysis ışık gerektirmeyen katalitik süreçtir )

( Formül: Band gap excitation )

- PHOTOCHEMİSTRY ile/||/<> THERMAL CHEMİSTRY

( Photochemistry ışık enerjisiyle reaksiyon aktive ederken İLE thermal chemistry sıcaklık artışıyla reaksiyon hızlandırır )

( Formül: hν activation )

- PHOTOİONİZATİON İLE AUTOİONİZATİON İLE TUNNELİNG ile/||/<> İYONLAŞMA SÜREÇLERİ

( Atomdan elektron koparma mekanizmaları. )

( Formül: γ = ω/ωtunnel )

- PHOTOSENSİTİZER İLE QUENCHER İLE FRET ile/||/<> ENERJİ TRANSFER

( Moleküller arası enerji aktarım mekanizmaları. )

( Formül: E ∝ 1/r⁶ (FRET) )

- PHOTOSENSİTİZER ile/||/<> PHOTOCATALYST

( Sensitizer enerji transfer, catalyst reaksiyonu katalizler. )

( Formül: [Ru(bpy)₃]²⁺ İLE TiO₂ )

- PHOTOSYNTHESİS İLE MAGNETORECEPTİON İLE OLFACTİON ile/||/<> BİYOLOJİK KUANTUM

( Canlılarda kuantum etkileri. )

( Formül: 300 fs koherens )

- PHRAGMEN-LİNDELOF ile/||/<> MAXİMUM PRİNCİPLE

( P-L açık domain maksimum, maximum kapalı domain. )

( Formül: Unbounded domain İLE bounded )

- PHYLOGENETİC TREE İLE DİSTANCE İLE PARSİMONY ile/||/<> FİLOGENETİK ANALİZ

( Evrimsel ilişkilerin matematiği. )

( Formül: L = P(D|T ileθ) )

- PHYLOGENETİCS İLE CLUSTERİNG İLE PCA ile/||/<> BİYOLOJİK VERİ ANALİZİ

( Büyük veri analiz yöntemleri. )

( Formül: NJ İLE ML İLE Bayesian )

- PHYLOGENOMİCS ile/||/<> CLASSİCAL PHYLOGENY

( Phylogenomics tüm genom dizisi ile evrimsel ilişki kurarken İLE classical phylogeny morfolojik özelliklerle evrimsel ilişki kurar )

( Formül: Whole genome phylogeny )

- Pİ SAYISI (ÇİN) ile/||/<> Pİ SAYISI (ARŞİMET)

( Liu Hui pi sayısını 3.14159 olarak hesapladı İLE Arşimet 3.14 civarında bulmuştu. )

( Liu Hui tarafından 263 yılında keşfedildi/formüle edildi. (220-280) (Ülke: Çin) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Pi sayısı hesaplaması) )

- PID İLE LQR İLE MPC ile/||/<> ROBOT KONTROLÜ

( Robot hareket kontrol algoritmaları. )

( Formül: u = Kp×e + Ki∫e + Kd×de/dt )

- PİEZOELEKTRİK İLE PİROELEKTRİK İLE FERROELEKTRİK ile/||/<> ELEKTRİK TEPKİ MALZEMELERİ

( Elektrik alan-mekanik/termal etkileşim. )

( Formül: d₃₃ (piezo katsayı) )

- PİEZOELEKTRİK POLİMER ile/||/<> KONDUKTİF POLİMER

( Piezoelektrik polimer mekanik basınçla elektrik üretirken İLE konduktif polimer elektrik iletkenliği gösterir )

( Formül: PVDF )

- PİGEONHOLE İLE RAMSEY İLE ERDŐS ile/||/<> KOMBİNATORİK İLKELER

( Varlık ve sayma teoremleri. )

( Formül: R(3 ile3) = 6 )

- PİGMENT İLE DYE İLE LAKE İLE TONER ile/||/<> RENKLENDİRİCİ TÜRLERİ

( Boya ve pigment çeşitleri. )

( Formül: λmax absorpsiyon )

- PİNÇ ETKİSİ ile/||/<> KİNK KARARSIZLIĞI

( Pinç akım kendini sıkıştırır, kink bükülme kararsızlığıdır. )

( Formül: z-pinç İLE m=1 mod )

- PİRAMİT ile/<> KONİ

( THALES KURAMI: Piramidin yüksekliğini bulmak için yere dikilen bir çubuğun gölgesinin uzunluğunun, çubuğun uzunluğuna eşit olmasını beklemek ve o anda piramidin gölgesinin uzunluğunu ölçerek piramidin yüksekliğinin ölçülmesi. )

( PYRAMID vs./<> CONE )

- PİSAGOR ile/||/<> TEOREMİ

( a²+b²=c² hipotenüs teoremi )

( Pisagor tarafından -530 yılında keşfedildi/formüle edildi. (-570--495) (Ülke: Antik Yunan) (Alan: Matematik, Felsefe) (Önemli katkıları: Pisagor teoremi, sayı mistisizmi) )

- PLANAR İLE BİPARTİTE İLE COMPLETE ile/||/<> GRAF SINIFLARI

( Özel özellikli graf türleri. )

( Formül: e ≤ 3v - 6 (planar) )

- PLANCK İLE EİNSTEİN İLE BOHR İLE DE BROGLİE İLE SCHRÖDİNGER ile/||/<> KUANTUM ÖNCÜLERİ

( Kuantum mekaniğinin gelişimine katkıda bulunan beş önemli bilim insanı. )

( Formül: E = hf İLE λ = h/p İLE ĤΨ = EΨ )

( Erwin Schrödinger tarafından 1926 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1887-1961) (Ülke: Avusturya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Dalga mekaniği, Schrödinger denklemi) (Nobel: 1933) )

- PLANCK:
SABİTİ/KALINLIĞI ile/ve/||/<> ZAMANI ile/ve/||/<> UZUNLUĞU ile/ve/||/<> SICAKLIĞI

( 10[üzeri]-43 İLE/VE/||/<> 1.38 x 10[üzeri]-43 İLE/VE/||/<> 4.13 x 10[üzeri]-35 İLE/VE/||/<> 10[üzeri]32 °C )

( Evren, sıfır saniyeden başlamaz. )

- PLASMA PHYSİCS ile/||/<> SOLİD STATE PHYSİCS

( Plasma physics iyonize gaz halini incelerken İLE solid state physics katı madde özelliklerini inceler )

( Formül: Debye shielding )

- PLASMONİK KATALİZÖR ile/||/<> TERMAL KATALİZÖR

( Plasmonik katalizör ışığın metal nanoparçacıklarla etkileşimini kullanırken İLE termal katalizör sıcaklık gerektirir )

( Formül: LSPR etkisi )

- PLASMONİK ile/||/<> FOTONİK

( Plasmonik metal yüzey plazmon İLE fotonik dielektrik ışık. )

( Formül: SPP İLE dalga kılavuzu )

- PLASTİKLEŞTİRİCİ ile/||/<> DOLGU MADDESİ

( Plastikleştirici Tg düşürür yumuşatır, dolgu mekanik güç. )

( Formül: DOP İLE talk )

- PLATON ve/||/<> EUDOKSOS ve/||/<> ARİSTOTELES ve/||/<> KALLIPPOS

- ZAMAN:
PLATON'DA ile/ve/||/<>/> ARİSTOTELES'TE

( Gökyüzü hareketi. İLE/VE/||/<>/> Hareketin sayımı. )

- PLATONİZM (MATEMATİK) ile/||/<> NOMİNALİZM (MATEMATİK)

( Platonizm matematiksel nesneler bağımsız varlık İLE nominalizm sadece semboller var görür. Platonizm sayılar keşfedilir İLE nominalizm sayılar icat edilir der. Platonizm gerçekçi İLE nominalizm kuramsal yaklaşımdır. )

( Platon tarafından -380 yılında keşfedildi/formüle edildi. (-428--348) (Ülke: Antik Yunan) (Alan: Felsefe, Matematik) (Önemli katkıları: İdealar teorisi, Akademi kurucusu) )

- PLAZMA DURUM ile/||/<> BOSE-EİNSTEİN YOĞUNLAŞMASI

( Plazma çok yüksek sıcaklıkta iyonlaşmış gaz haliyken, Bose-Einstein yoğunlaşması çok düşük sıcaklıkta kuantum fenomenidir )

( Formül: T_plazma >> T_BE )

( Albert Einstein tarafından 1905 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- PLAZMA FREKANSI ile/||/<> SİKLOTRON FREKANSI

( Plazma kollektif salınım ω_p, siklotron manyetik alan ω_c. )

( Formül: ω_p = √(ne²/ε₀m) İLE ω_c = eB/m )

- PLAZMA KİMYASI ile/||/<> GAZ PLAZMA KİMYASI

( )

( Langmuir tarafından 1928 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1881-1957) (Ülke: ABD) (Alan: Kimya, Fizik) (Önemli katkıları: Plazma terimi, yüzey kimyası) (Nobel: 1932) )

- PLAZMA ZARI İLE GÖZE DUVARI İLE GLİKOKALİKS ile/||/<> GÖZE YÜZEY YAPILARI

( Göze dış sınırını oluşturan yapılar. )

( Formül: Permeabilite: Seçici geçirgen )

- PLAZMA ZARI ile/||/<> GÖZE DUVARI

( Plazma zarı esnek lipit İLE göze duvarı sert selülozdur )

( Formül: Fosfolipit İLE selüloz )

- PLAZMA ile/||/<> GAZ

( Plazma iyonize kollektif İLE gaz nötr bağımsız parçacıklar. )

( Formül: 4. hal İLE 3. hal )

- PLAZMİD İLE TRANSPOZON İLE BAKTERİYOFAJ ile/||/<> GENETİK ELEMENTLER

( Bakterilerde gen transferi araçları. )

( Formül: F⁺ × F⁻ → F⁺ (konjugasyon) )

( Barbara McClintock tarafından 1950 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1902-1992) (Ülke: ABD) (Alan: Genetik) (Önemli katkıları: Genetik transpozonlar) (Nobel: 1983) )

- PLAZMİT ile/||/<> KROMOZOM

( Plazmit ekstrakromozomal İLE kromozom ana genetik materyaldir )

( Formül: Küçük halka İLE ana DNA )

- PLAZMONİK NP ile/||/<> FLORESAN NP

( Plazmonik metal LSPR, floresan yarıiletken emisyon. )

( Formül: Au/Ag İLE QD )

- PLIMPTON 322 : x² + y² = z²

( Babil'de bulunan çivi yazılı bir kil tablettir. Tableti özel kılan ise matematiksel içeriğidir. En önemlisi, Plimpton 322 olan yaklaşık 400 tablet sayesinde, Babil dönemi matematiği çözümlenmiştir. Tabletin, milâttan önce 1800 ilâ 1650 yılları arasında yazıldığı tahmin edilmektedir. )

- POİNT SPECTRUM ile/||/<> CONTİNUOUS SPECTRUM

( Point özdeğer, continuous limit özdeğer. )

( Formül: Eigenvalues İLE limit eigenvalues )

- POİNTWİSE CONVERGENCE ile/||/<> UNİFORM CONVERGENCE

( Pointwise her nokta ayrı, uniform tüm nokta aynı hız. )

( Formül: Individual İLE simultaneous )

- POİSSON PARANTEZİ ile/||/<> KOMÜTATÖR

( Poisson klasik {f,g}, komütatör kuantum [Â,B̂] = ÂB̂ - B̂Â. )

( Formül: {f ileg} = Σ(∂f/∂q)(∂g/∂p) - (∂f/∂p)(∂g/∂q) )

- POLAR ile/||/<> APOLAR

( Polar yük dağılımı dengesiz İLE apolar dengelidir )

( Formül: H₂O İLE CO₂ )

- POLARİTON ile/||/<> EXCİTON

( Polariton foton-madde hibrit durumuyken İLE exciton elektron-hole bağlı durumudur )

( Formül: Strong coupling )

- POLARİZASYON ile/||/<> İNTERFERANS

( Polarizasyon titreşim yönü, interferans dalga üst üste binmesi )

( Formül: I = I₀cos²θ (Malus yasası) İLE I = I₁ + I₂ + 2√(I₁I₂)cosδ )

- POLARİZASYON ile/||/<> KUTUPLANMA (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Aynı kavram - ışığın belirli düzlemde titreşimidir )

( Formül: E tek düzlem )

- POLİFLLETİK ile/||/<> HOLOFİLETİK

( Poliflletik farklı atalar İLE holofiletik tam monofiletik. )

( Formül: Multiple İLE single complete )

- POLİFLLETİK ile/||/<> MONOFİLETİK

( Poliflletik farklı köken İLE monofiletik tek köken. )

( Formül: Multiple İLE single ancestry )

- POLİNOM ile/||/<> MONOM

( Polinom birden fazla terimin toplamıyken İLE monom tek bir terimdir )

( Formül: P(x) = a_nx^n + a_{n-1}x^{n-1} + ... + a_1x + a_0 (Polinom)\nM(x) = ax^n (Monom) )

- POLİNOM ile/||/<> RASYONEL İŞLEV

( Polinom sonlu terimli, rasyonel işlev iki polinomun oranı )

( Formül: P(x) = Σa_nx^n İLE R(x) = P(x)/Q(x) )

- POLYGON ile/||/<> POLYHEDRON

( Polygon 2D çokgen İLE polyhedron 3D çokyüzlü. )

( Formül: 2D İLE 3D polytope )

- POPS İLE VOCS İLE PAHS İLE PCBS ile/||/<> ÇEVRE KİRLETİCİLERİ

( Kalıcı organik kirleticiler. )

( Formül: Bioaccumulation factor )

- POPÜLASYON ile/||/<> BÜYÜME

( Popülasyon ve Büyüme arasındaki ilişki )

- POPULASYON ile/||/<> GENETİK

( Populasyon genetiğinin matematiksel temelleri )

( Ronald Fisher tarafından 1930 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1890-1962) (Ülke: İngiltere) (Alan: İstatistik, Genetik) (Önemli katkıları: Wright-Fisher modeli, istatistiksel genetik) )

- POPÜLASYON ile/||/<> KOMÜNİTE

( Popülasyon tek tür İLE komünite çok tür )

( Formül: N(t) = N₀e^(rt) (popülasyon büyümesi) )

- POPULASYON ile/||/<> TOPLUM

( Populasyon aynı tür İLE toplum farklı türler. )

( Formül: Tek tür İLE çok tür )

- POPULATİON INVERSİON İLE GAİN İLE THRESHOLD ile/||/<> LAZER FİZİĞİ

( Lazer çalışma prensipleri. )

( Formül: g = σ(N₂ - N₁) )

- PORSELEN ÜRETİMİ ile/||/<> SERAMİK ÜRETİMİ

( Porselen yüksek sıcaklıkta pişirilen ince seramik İLE seramik daha düşük sıcaklıkta üretilir. )

( Çin Ustalar tarafından 600 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- POSİTİVE DEFİNİTE ile/||/<> POSİTİVE SEMİDEFİNİTE

( Definite xᵀAx > 0, semidefinite xᵀAx ≥ 0. )

( Formül: Strict İLE non-strict inequality )

- POSTBİYOTİK ile/||/<> PROBİYOTİK

( Postbiyotikler ölü bakteriler ve metabolitleri İLE probiyotikler canlı bakterilerdir. Postbiyotikler bakteriyel ürünler İLE probiyotikler aktif mikroorganizmalardır. )

- POTANSİYEL AKIŞ ile/||/<> ROTASYONEL AKIŞ

( Potansiyel ∇×v=0 girdapsız, rotasyonel ∇×v≠0 girdaplıdır. )

( Formül: ∇×v = 0 İLE ∇×v ≠ 0 )

- POTANSİYEL ENERJİ ile/||/<> KİNETİK ENERJİ

( Potansiyel konuma bağlı, kinetik harekete bağlı enerjidir )

( Formül: PE=mgh İLE KE=1/2mv² )

( Gottfried Wilhelm Leibniz tarafından 1676 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- POTANSİYEL İLE KİNETİK İLE MEKANİK ENERJİ ile/||/<> ENERJİ TÜRLERİ

( Potansiyel enerji konum, kinetik enerji hareket, mekanik enerji ise toplamlarıdır. )

( Formül: ME = PE + KE = mgh + ½mv² )

- POTANSİYEL ile/||/<> FARK

( Elektrik potansiyel farkı (Volt birimi) )

( Alessandro Volta tarafından 1782 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1745-1827) (Ülke: İtalya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Elektrik pili, volt birimi) )

- POTANSİYOMETRİ İLE VOLTAMETRİ İLE AMPEROMETRİ ile/||/<> ELEKTROANALİTİK YÖNTEMLER

( Elektriksel ölçüme dayalı analiz teknikleri. )

( Formül: E = E° + (RT/nF)lnQ )

- POTANSİYOMETRİ ile/||/<> VOLTAMETRİ

( Potansiyometri I=0 potansiyel İLE voltametri I-V eğrisi. )

( Formül: Statik İLE dinamik )

- POWER SERİES ile/||/<> LAURENT SERİES

( Power Series ∑aₙxⁿ, Laurent ∑aₙxⁿ n negatif olabilir. )

( Formül: Non-negative powers İLE negative allowed )

- POZİTİF DÜZENLEME ile/||/<> NEGATİF DÜZENLEME

( Pozitif aktivatör gerek, negatif repressor kalkar. )

( Formül: Activator required İLE repressor removed )

- POZİTİF ile/||/<> NEGATİF

( Pozitif sıfırdan büyük İLE negatif sıfırdan küçüktür )

( Formül: x>0 İLE x<0 )