Doğrudan, bu bölüm/sayfa içeriğinde arama yapmak için... ( Klavyenizde "Ctrl + F" tuşlarıyla[önce "Ctrl" tuşu ve basılı tutarken "F" tuşuna basarak] ve/veya(^/v) fareyle[mouse] sol üst köşedeki "Düzenle/Edit" kısmında "Bul/Find"'ı tıklayarak aradığınız sözcüğü yazarak aramanızı yapabilirsiniz. )* ( Windows için geçerlidir. ) * ( Linux ve Macintosh kullanıcıları nasıl arama yapacaklarını biliyorlardır. )  AÇIKLAMALAR/ÖNSÖZ [Mutlaka okuyunuz!!!] - Bazı sözcüklerin, hem sözlüklerdeki karşılığına yer verilmekte, bazılarına da özellikle yer vermeyip psikolojik, felsefi, bilimsel, sanatsal, göreceli, uygulayımsal, belirli bir sınırlılık ve yaklaşımlardan yararlanılarak parantezler açılmıştır. - Bu çalışmada, başlıkların altlarındaki bilgilere/açıklamalara (parantezlere), kişilerin, kendilerinin düşünmelerine fırsat verebilme amacıyla ve özellikle pek fazla yer verilmemektedir. Zihinlerce/kişilerce uygun bulunmayabilecek bilgiler/parantezler, gözardı edilebilir. [ Kavramların yanında bulunan ( ) parantezler, ek bilgi ya da açıklama olarak, [ ] köşeli parantezler ise ayrıntı/teknik bilgi vermek üzere kullanılmıştır. ] - Çoğu sözcüğe, özellikle ve belirli bir yaklaşımla yer verilmemiştir. Hayır! / Evet! - Bu çalışmada, çoğu sözcüğün/kavramın altında, bazılarında “açıklama/ları” bulunmakta, bazılarında da -özellikle ve çeşitli nedenlerden dolayı- bulunmamaktadır. - Bazı başlıkların altına, veri/bilgi girmemizin çeşitli nedenlerinden biri ise ulaşım/erişim kolaylığı sağlamak üzere, hazır veri/bilgi karşılıklarını sunmak üzeredir! [Dolayısıyla sizin de FaRkLaR Kılavuzu'na destek olabilmek amacıyla üyeliğinizi şimdi başlatmanızı dileriz! Teşekkür ederiz!] ) - Bu çalışmanın, sadece sözlük olarak algılanmamasını ve kullanılmamasını da sağlamak amacıyla ve özellikle “:”[iki nokta üst üste] ya da “...dır!” şeklinde belirtilmemiştir! - Bu çalışmada, başlıkların [kavram ya da olguların], ne olduklarından çok, ne olmadıklarına işaret etme çabası güdülmektedir. [ Bir DEĞİL’leme çalışması olarak değerlendirilmelidir! ] - Bu çalışmada bulunan tüm karşılaştırmaların, tanımlan(a)mayan, sözcük olarak karşılığı/adı tam olarak oluşturul(a)mamış, fakat zihinlerimizde karşılığı bulunan/bulunabilen “3.” anlamları ve/veya ara anlamları düşünülebilir. - Bu kılavuz/sözlük, dil(d)e/kavramlar(d)a/sözcükler(d)e ilginizin daha da artması ve sözlük/ahit kullanımını artırmayı amaçlamaktadır. - İngilizce’ye ve öteki dillere yer verme nedenimiz, öteki dillerle karşılaştırmalı yaklaşımla belirli bir bilince sahip olmanıza, aracı olabilmektir. - Çoğu sözcüğün, zaman içinde, kökenbilimsel(etimolojik) derinliklerine ve öteki dillerdeki karşılıklarına da yer verilecektir. (Bu konuda her türlü destek ^v(ve/veya) katkınızı görmekten mutluluk duyarız!) - Bu kılavuzdaki bilgiler, SDP(Sinir Dili Programlası)(NLP) üzerine de kılavuzluk edebilir. - Bu kılavuz, soru sorma/sorgulama, yoğun/derin düşünme aracı/vesilesi olarak kullanılabilir. - Bu kılavuz/sözlük üzerine olan tüm katkı/destek/uyarı/yorum ve önerilerinizi görmek ve değerlendirmekten mutluluk duyarız! Ayrıca burayı tıklayarak, dille ve buradaki içerikle ilgilenebileceğini düşündüğünüz kişilere tavsiye edebilirsiniz.  "... ile/ve/değil/yerine ..." [bağlaçların kullanımı/okunuşu...] - Kavramların aralarında kullanılan/bulunan "... ile/ve/değil/yerine ..." bağlaçları, ilgili satırı 2/3/4 kez ve ayrı ayrı şekilde okumanız ve satırları tekrarlamamak içindir. ( - UCLAR ile FARKLAR [karıştırılmamalı!] - UCLAR ve FARKLAR [ayrı olmalarının yanısıra birlikte de düşünülebilir/kullanılabilir!] - UCLAR değil FARKLAR [dır!] - UCLAR yerine FARKLAR [düşünülmeli/kullanılmalıdır!] )  ... ile ... [ÖNCESİ | SONRASI] - Sözcükleri dizerken ya da "... ile" öncesiyle "ile ..." sonrası arasında bir öncelik/fark/özellik/tercih/vurgu yoktur. Her ikisini de kesinlikle birbirine karıştırmamak, her ikisinin de derinliğine/önemine ve ciddiyetine yer/destek verilmesi gerekmektedir. - Belirlemelerin/karşılaştırmaların daha da oturması/derinleşmesi için, "ile"den sonraki sözcüğün yanına tekrar "ile"den önceki sözcüğü düşünerek/koyarak değerlendiriniz. ( "- BÜTÜN ile TÜM" ise "- BÜTÜN ile TÜM (ile BÜTÜN)" gibi. ) ( "- MANTIK ile BULANIK MANTIK " ise "- MANTIK ile BULANIK MANTIK (ile MANTIK)" gibi. ) EN SON YAPILMIŞ OLAN EKLEMELER [ 06 Mayıs 2020 - 04 Haziran 2020 arasında... ]    Bugün [04 Haziran 2020] itibariyle Mantık bölümüne yapılmış olan eklemeler, aşağıdaki gibidir. [ 06 Mayıs 2020 - 04 Haziran 2020 arasında... ] ( 0 yeni ekleme, 1 katkı )     
- MANTIK ile/ve BİÇİMSEL MANTIK ( MANTIK: Biçimsel düşünmenin kurallarını tespit eden alan. | Tanım yapma bilimi. | Zihni, fikirde hatadan koruyan alet. ) ( Düşüncenin iskeletidir. ) ( Nutkiyetin biçimsel yapısının incelenmesi. ) ( Mantık aklın kurallılığını aramaktır. ) ( Mantık belirsizliği kaldırmaz. ) ( EDEB-ÜL AKL ) ( ESEME ) - MANTIK ile/ve BULANIK MANTIK ( LOGIC with/and FUZZY LOGIC ) - MANTIK ile/ve DAİRESEL MANTIK ( LOGIC with UROBORIC LOGIC ) - KLÂSİK MANTIK ile/ve MODERN MANTIK ( Dile dayalı kavram, tanım, önerme ve çıkarımı esas alır. İLE/VE Simgelere dayalı önerme ve çıkarımı esas alır. ) - ÇOKLU MANTIK ile/ve SAÇAKLI MANTIK - MANTIK KALIPLARI ile/ve/değil/yerine MANTIK - MANTIK ile/ve DÜZEN ( İLM-ÜN MİZÂN ) - MANTIK ile/değil OLASILIK - MANTIK ve TÜMDENGELİM - MANTIK ile/ve EYTİŞİM/DİYALEKTİK - MANTIK ile/ve/değil/yerine YÖNTEM - MANTIK ile/ve/<> HAL EHLİ OLMAK - MANTIK ve PERSPEKTİF - MANTIKLI DÜŞÜNMEK ile/ve MANTIK BİLMEK - ARİSTOTELES MANTIĞI/SERT CİSİMLER MANTIĞI ile/ve BULANIK MANTIK - "BULANIK MANTIK" değil BULANIĞIN MANTIĞI - OLASILIK ile/ve/değil BULANIK MANTIK ( Bilgisizlikte. İLE/VE/DEĞİL Bilgiye dayalı. ) - MANTIK ile/ve DİL ( Mantık, dili düzeltmez ve fakat güçlendirir. ) - DİLBİLİM ve/> DİL ve/> TÜMELLER ve/> TANIM ve/> ÖNERME ve/> YARGI ve/> ÇIKARIM ve/> KIYAS - MANTIK ve GEOMETRİ(HENDESE) ( ... VE Aksiyomatik olarak kurulan ilk ilim. ) ( Mantık bilmeyenin ilmine itibar edilmez; geometri/matematik bilmeyen fetvâ veremez. ) - GAZZÂLÎ ÖNCESİ ile/ve SONRASI ( Meşşaîlerin diliyken, Gazzâlî sonrasında, aklın küllî dili haline geldi. Bu nedenle Kategoriler konusu Mantık'tan çıkartılıp Fizik'e aktarıldı. ) - MANTIK ve ARISTOTELES - MANTIK ve İBNİ SİNÂ - MANTIK'TA: ARİSTOTELES ile/ve/değil KANADA ( Yunan. İLE/VE/DEĞİL Hint. ) - ARISTO VE İBNİ SİNÂ VE IMMANUEL KANT ile/ve ARISTO VE İBNİ SİNÂ VE KUTBUTTİN RÂZÎ VE IMMANUEL KANT - ARİSTO ve HAREZMİ - GAZÂLÎ ve FAHREDDİN RÂZİ - ŞEMSEDDİN SEMERKANDÎ NECMEDDİN KAZVİNÎ SIRÂCEDDİN URMEVÎ KUTBUDDİN RAZÎ SEYYİD ŞERİF CÜRCÂNÎ MOLLA FENÂRÎ İSMAİL GELENBEVÎ ALİ SEDAT ABDÜLNÂFİ EFENDİ - 1250 ve 1450 arası - MANTIK ile/ve FİZİK ( LOGIC with/and PHYSICS ) - MANTIK ile/ve VARLIK ( LOGIC with/and ONTOLOGY ) - MANTIK ile/ve ÖLÇÜ ( LOGIC with/and MODERATION ) - MANTIK ile/ve TUTARLILIK ( LOGIC with/and CONSISTENCY ) - MANTIK ile/ve ESTETİK ( İdrakin/düşüncenin kurallarını inceler. İLE/VE Vicdanın/duygunun kurallarını inceler. ) - MANTIK ile/ve ALGI DÜZENEĞİ(/"DÜŞÜNCE KALIBI")(/PARADİGMA) - MANTIK ile/ve BİÇİMSELLEŞTİRİLMİŞ MANTIK ( LOGIC with/and SHAPED LOGIC ) - MANTIK ile ÇIKARIM ( LOGIC with INFERENCE ) - MANTIK ile/ve TUTARLILIK - MANTIK(SAL) ile/ve MATEMATİK(SEL) - MANTIKSAL ÖNCELİK ile/ve ONTOLOJİK ÖNCELİK - DÜŞÜNSEL ile/ve MANTIKSAL ( INTELLECTUAL with/and LOGICAL ) - MANTIKÇA DÜŞÜNMEK ile/ve VARLIKÇA DÜŞÜNMEK - MANTIK ile/ve İŞLEYİŞ - MANTIK ile/ve ÇIKARIM ( LOGIC with/and INFERENCE ) - MANTIK ile "SİYASET" - MANTIK ile/ve HESAP ETMEK - MUKADDEM ile/ve TÂLÎ ( Mantık ilmini tasavvur etmezsen İLE/VE mutlak mechulün tâlibi olursun! ) ( Tâlî olan bâtılsa, mukaddem de bâtıldır! ) - MANTIK BİLİMİ(HEGEL) - Düşünce Tarihinde Mantık: Aristoteles Mantığından Bulanık Mantığa - Mantıkta Kullanılan Lafızlar-I - Mantıkta Kullanılan Lafızlar-II - KELÂM ile TASAVVUF - KELÂM: TAAYYÜN (tas.) - KELÂM ile FELSEFE ( KÂDİR-İ MUHTAR ) - KELÂM ile KELİME/SÖZCÜK ( Kelâmın anlaşılmayanı kabuğu, anlaşılanı içidir. ) - SÖZCÜK ile/ve ANAHTAR - KELÂM ve İNSAN ( Kelâm, kelâm oluşu bakımından tektir. Bölünme kelâmda değil, konuşulan şeydedir. Emir, yasaklama, haber verme ve istemek kelâmda tektir. ) ( [İbn. Arabî, Fütuhât-ı Mekkiye] ) - KELÂM ve MÂNÂ - KELÂM ile/ve VAHDET-İ VÜCÛD - KELÂM ile/ve FELSEFÎ KELÂM ( Sem'î Kelâm. İLE/VE Nazarî kelâm. ) ( CELiL'ÜL KELÂM ile/ve DAKİK'ÜL KELÂM ) ( İslâm kelâm tarihinde, naklî kanıtlara dayanarak temellendirilen bilgilerin oluşturduğu dizge. Özellikle akaid ve itikada ilişkin bilgiler. İLE/VE Aklî felsefe [varlık, doğa, insan, toplum vs...]. İslâm kelâm geleneğinde, naklî kanıtlara dayanmaksızın olgu ve olaylar hakkında aklî sınırlar içerinde üretilen bilgilerin oluşturduğu dizge. ) - ATOMCU KELÂM ile/ve İBN-İ SÎNÂ'CI KELÂM - KELÂM ve/<> İRFAN - DELİL ile/ve İTİRAZ ( Hem filozofların, hem kelâmcıların birbirlerine yönelik yaptığı. ) ( DELİL: Burhanın zihinde olması. (İNNE/İNNİ) ) - KELÂMİ TEKKESİ - KELÂM: İslâmî ilimlerin şemsiyesi. - LAFIZ + MÂNÂ + NAZIM = KELÂM ( KELİME ) - LAFIZ ile/ve KELİME ( Anlamsız. İLE/VE Anlamlı. ) - KELÂM: USUL'UD DÎN - KELÂM - MÜTEKKELLİMİN/KELÂMCILAR: Duyusal, duygusal ve düşünsel içeriği olmayan hiçbir şey üzerine konuşmazlar. - SÖZLÜKTE KELÂM: ( 1. Söz, lâkırdı.[bkz.: kavl, suhen]. 2. [gramer] söz, ibâre, fıkra; tümceler ya da tümcecikler. 3. Söyleyiş, nutuk. 4. Dil, lehçe. 5. Allah'dan ve Allah'ın birliğinden bahseden ilim. 6. Kur'an. [bkz. Fürkan]. Agaz-ı kelâm: söze başlama. Batiy-yül-kelâm: ağır ağır, zorlukla konuşan. Hâsıl-ı kelâm, Hulâsa-i kelâm: sözün kısası. İlm-i Kelâm: Allah'ın birliğini ve Allah ile ilgili bahisleri akıl ve mantık ile ispat eden ilim. İrâd-ı kelâm: söz söyleme. Mâ lâ kelâm: söz götürmez, diyecek yok. Mîr-i kelâm: düzgün, temiz ve zarif söz söyleyen. Netice-i kelâm: sözün kısası. Redd-i kelâm: karşılık verme, yanıt verme. Takrîr-i kelâm: söyleme. kelâm-ı Arab: Arap dili ya da lehçesi. kelâm-ı kadîm: Kur'an.[bkz. Fürkan, Hitâb, kelâm-Ullah, Kitâb, Mushaf, Necm, Nûr]. kelâm-ı kibâr: atasözü hükmüne geçmiş hikmetli, meşhur söz. kelâm-ı mahrem: gizli söz. kelâm-ı manzûm: manzum söz. kelâm-ı mensûr: nesir söz. kelâm-ı nefsî: içten konuşma, Allah'ın lâfz, harf ve ses olmayan zâtî kelâmı, [fransızca] endophaise. kelâm-ı resûl: Hz. Muhammed'in sözü, Hadîs. kelâm-ı tünd: sert söz. kelâm-Ullah[Allah'ın sözü]: Kur'an. ( Kelâm belli bir Nebi'nin getirdiği vahye müstenid(/dayanarak) olarak evreni nazarî olarak yorumlamaktır. ) ( Molla Fenarî: Osmanlı Kelâm düşüncesinin kurucusu. ) ( Fahreddin Râzî, Seyfeddin Âmidî, Kadı Beyzâvî, Adududdin Îcî, Şemseddin İsfehânî, Sadeddin Taftazanî, Seyid Şerif Cürcânî ve Ali Kuşçu ) (En önemli mütekellimler) - KELÂM ile KAVL-İ ŞÂRİH ( Söz. İLE Açıklayıcı Söz. | Tanım. | Bir şeyin ne idüğünü/olduğunu belirleyen söz öbeği. ) - KAVL ile/ve LAFZ - KELÂM ile/ve AKAİD/AKÎDE ( Amacı dinî olmakla birlikte temellendirmesi akılsal olan bilim dalı. İLE/VE İnanca ilişkin ve sem'î[ilgili dinin kutsal metninden alınma] kanıtlara dayalı bilim dalı. ) ( Matematik mutlak, fizik mukayyettir. Akaid mutlaktır. ) ( NESEF-İ AKAİD'ini okumanızı salık veririz. [TAFTAZÂNİ'nin şerhinden yararlanılabilir.] ) - SELÂM-KELÂM ( Önce Selâm, sonra Kelâm ! ) - KİBAR-I KELÂM= BÜYÜKLERİN KELÂMI - KONUŞMA/SÖZ ile DİL ( * Her konuşmanın öznesi vardır. - Dil'in yoktur. * Her konuşmanın muhatabı vardır. - Dil'in yoktur. * Her konuşmanın şimdisi vardır. - Dil'in zamanı yoktur. * Her konuşma bir şeye dairdir. - Dil herşey hakkındadır. ) ( Dil konuşur, insan dile uyduğu kadar konuşur. ) - YA/YA DA ile HEM/HEM DE ile NE/NE DE - p ile q - A, A'dır ile A = A - EFRÂDINI CÂMÎ ve/<> ÂĞYÂRINI MÂNÎ ( Bir kavramın tüm bireylerini kuşatıp ötekileri dışarıda bıraktığında kullanılan bir deyim. ) ( "İnsan düşünen bir canlıdır" tanımı verildiğinde bu tanımın içine tüm insan bireylerini içerir. Girmeyen hayvan(behaim) vs. dışarıda bırakır. ) - FÎKRÎ ile LAFZÎ(MANTIK/NUTK(Düşünme-Konuşma)'da) ( Lafzî nutk, insan gövdesinin bir örgeni olan dilden kaynaklanarak, gövdenin öteki bir örgeni olan kulağa ulaşan ses ve yazaçlardan(hecelerden) oluşur; dolayısıyla cisim ve duyularla ilgilidir. Bu yüzden kelâmın ne olduğu, nasıl oluştuğu, anlamı nasıl gösterdiği(delâlet) vb. konuların mantık çerçevesinde incelenmesine Dil Mantığı(İlmu'l-Mantıki'l-luğavî) adı verilir. İLE Fikrî nutk ise, insan zihninin(nefs) varlıkların anlamını özleri itibariyle tasavvurundan başka bir şey olmayıp ruh ve akılla ilgilidir. Bu bağlamda zihnin varlıkların anlamlarını özleri itibariyle idrâki, ilham ve vahyin keyfiyeti gibi konuların mantık çerçevesinde ele alınıp incelenmesine de Felsefî Mantık (İlmu'l-Mantıki'l-felsefî) denilir. ) - SÖZLER(EKÂVÎL) ( İhvân-ı Safâ'ya göre anlam ile lâfızın bir araya gelmesiyle sözler oluşur. Bunlar beş çeşittir; * Lâfız itibariyle aynı, anlamca farklı olanlar(Su gözü, insan gözü) * Lâfız bakımından farklı, anlamı aynı olanlar("Hınta"(Buğday) ve "Bürr"(Buğday) ) * Lâfız ve anlamca farklı olanlar(Taş ve ağaç) * Lâfzı ve anlamı örtüşenler("İşte bu ismi Zeyd olan insandır" ya da "Bu insanın adı Amr'dır") * İsmi türetilmiş olanlar(Dövmekten(darb) dövülen'in(Madrûb) türetilmesi gibi.) ) - İHTİSÂR[Ar. < HASR]/İKTİSÂR/SIMPLIFICATION[Fr., İng.]: Kısaltma tekniği. - KURUCU/YAPICI SURETLER(ES-SUVERU'L-MUKAVVİME) ile TAMAMLAYICI SURETLER(ES-SUVERU'L-MUTEMMİME) ( Nutkiyet/düşünmenin insanın faslı/ayrımı olması gibi. İLE ... ) - İKTİSAR ile/ve/> İKTİSAT ile/ve/> İSTİKRÂ ( Başlangıç. İLE/VE/> Orta. İLE/VE/> İleri. ) - METİN/TEXT[İng.]: Sağlam, kıymetli, kavî. (TEXT: Sıkı örülmüş olan.) - METİN ile/ve/= SÖZLÜK - METİN ve HOCA ( Hangi metin ve hangi hocadan ders alındığı önemlidir. ) - TABÎ'Î ile AKLÎ ile MANTIKÎ ( Küllîlerin çokluk öncesinde Tabî'î. İLE Çokluk halinde Aklî. İLE Çokluktan sonra da Mantıkî. )   LÂFIZ - ÇEŞİTLERİ BAKIMINDAN ve DELÂLET BAKIMINDAN - MÜFRED(YALIN) ile MÜREKKEB(BİRLEŞİK) ( Küllî anlam bir tek lâfızla gösterildiğinde "müfred" adını alır. İLE İki lâfız birleştirilerek gösterildiğinde "mürekkeb" adını alır. )[ Takyîd(kayıt) ve iştirât(şart) türünden olmalı] (İhbar türünden değil). ) - MÜFRED ile MÜFRED ( Yalın. İLE Tekil. ) - MÜFRED ile MÜELLEF ( İnsan(İn-san)(İ-n-s-a-n). İLE Taş atan. ) - MÜREKKEB ile MÜELLEF ( Ayrım olmaz. İLE Ayrım olur/olabilir. ) - TAM MÜREKKEB ile/ve TAM OLMAYAN MÜREKKEB ( Haber | İnşa İLE/VE ... ) ( Doğru ve yanlışa olasılığı olanlar.[tam haber tümceleridir!] İLE/VE ... ) - KÜLLÎ ile CÜZ'Î ( Tümel.(Anlamın düşünülmesi ona olan ortaklığı engellemez). (Mefhum'u olan.) İLE Tikel.(Anlamın düşünülmesi ona olan ortaklığı engeller. ) ) ( İnsan. İLE Zeyd[/Ad/İsim]. ) ( Zâtî. İLE Arazî. ) ( Metafizik ve ... İLE Doğa bilimleri. ) ( 1. CEVHER ile/ve 2. CEVHER ) - EBYAZ ile BEYAZ ( Cüz. İLE Küll. ) - CEVHER ile/ve ARAZ ( [Fıkıh'ta] AYN ile/ve MENFAAT ) - ZÂTÎ ile ARAZÎ ( Öze ilişkin.(Tikellerin gerçekliğinde yer alır.) İLE İlineksel.(Tikellerin gerçekliğinde yer almaz.) ) ( İnsan ve ata nispetle "canlı". İLE İnsana nispetle "gülen". ) - ARAZ-I-LÂZIM ile ARAZ-I-MUFÂRIK ( Gerekli araz.[Mâhiyetten ayrılması olanaksızdır] İLE Ayrılabilir araz.[Mâhiyetten ayrılması olanaksız değildir.] ) - MÜTTEHİDİN BİZZÂT, MUHTELİF-ÜN BİL-İTİBAR ( Farklı açılardan değerlendirdiğimiz halde aynı şeyden bahsetmek. ) - 5 TÜMEL/KÜLLÎ/SES/LÂFIZ/YANIT(KÜLLÎYAT-I HAMS) * CİNS * NEVİ'(TÜR) * FASIL(AYRIM) * HASSA(ÖZELLİK) * ARAZ(İLİNEK) ( "O nedir?" sorusuna keyfiyet cihetinden(açısından) yanıt verirsek CİNS; kevmiyet cihetinden(açısından) yanıt verirsek NEV'dir. ) ( İki farklı NEV'i keyfiyet cihetinden(açısından) ayıran şey FASIL'dır. ) ( Bir hakikate taalluk ediyorsa HASSA; birden çok hakikate taalluk ediyorsa ARAZ'dır. ) ( ARAZ'A ÖRNEK: Dahık(Gülen), Yazı yazabilen. ) ( ARAZ: İNFİKAK ile HAKİKAT açısından. ) (Delâlet Bakımından) - Bİ'L-MUTÂBAKA ile Bİ'T-TAZAMMUN ile Bİ'L-İLTİZÂM ( Örtüşme. İLE İçlem. İLE Gereklilik. ) - TEZÂYÛF/CONNOTER[Fr.]: Birbirini aynı anda gerektiren. - NEV-İ HAKİKÎ(NEV'UL ENVA) ile NEV-İ İZÂFÎ   AÇIKLAYICI SÖZ(KAVL-İ ŞÂRİH)(TARİF) - HADD-İ TÂM(MÂHİYET) ile/ve HADD-İ NÂKIS ile/ve RESM-İ TÂM ile/ve RESM-İ NÂKIS ( Tam tanım.(yakın(karib) cins + yakın fasıl)(İnsan düşünen canlıdır). İLE/VE Eksik tanım.(uzak(baid) cins + yakın fasıl)(İnsan düşünen cisimdir). İLE/VE Tam tanıtım.(yakın(karib) cins + gerekli özellik)(İnsan gülen canlıdır). İLE/VE Eksik tanıtım.(uzak(baid) cins + gerekli özellik)(İki ayak üzeri yürüyen, tırnakları geniş, tüysüz/kılsız, dik yürüyen, tab'an gülen) ) - TANIM(HADD) ile TANITIM(RESM) ( DEFINITION with DESCRIPTION ) - TANIM ile/ve/=/<> HADD - TANIM(HADD) ile TANIMLANAN(MAHDÛD) - TANITIM(RESM) ile TANITILAN(MERSÛM) - MATEMATİKSEL CİSİM ile FİZİK CİSİM - SEMÂVÎ CİSİM ile DÜNYEVÎ CİSİM ( Klâsik kozmolojide ayüstü âlemde esir maddesinden oluştuğu kabul edilen Nûrânî nesneler. İLE Ayaltı âlemde dört unsurdan oluşan nesneler. ) - İCTİMA-İ NAKİZEYN ile İRTİFA-İ NAKİZEYN - CİSİM: Ebâdı selâseyi kâbil olan şey. ( Ebâdı selâseyi kâbil: En-boy-derinlik'e taksim olan şey. ) - NÂMİYE ile ĞAZİYE ile MÜVELLİDE ( Büyüme. İLE Beslenme. İLE Üreme. ) - PANTEİZİM ile MİMAR TANRI ile YARATICI TANRI - DİN: İTİKAT ile/ve İBÂDET ile/ve MUAMELÂT - HALK-İ ZAMANÎ ile HALK-İ MEKÂNÎ - BÜYÜK LOGOS ile/ve KÜÇÜK LOGOS ( Klâsik kozmolojide evrene içkin(müdebbir) akıl. İLE/VE Büyük logostan pay alan insanın nutkiyeti. )   ÖNERMELER: Yargı[hüküm] bildiren tümce.(KAZİYE >[Kadı]) - MÛCİBE[İCAB] ile SÂLİBE[SELB] ( Olumlu[vücub(çoğul) <- vacib]. İLE Olumsuz. ) - KÂZİB(KİZBİYET) ile SÂDIK(SIDKIYET) ( Vakıaya mutabık olup olmaması açısından. ) ( Vakıanın önermeye mutabık olup olmaması açısından Hakikat ya da Bâtıl. ) - HAMLİYYE ile ŞARTIYYE ( Yüklemli[sözcük, ya edat, ya isim, ya fiil.].(Basîta). İLE Koşullu[şartlı]. ) - ŞAHSİYYE ile TABİYYE - MÜHMELE ile MAHSURA - KÜLLİYE ile CÜZZİYE(İSNAD'A BAĞLI)(KEMMİYET'E GÖRE) ( Tüm insanlar ölümlüdür. İLE Bazı insanlar doktordur. ) - CÜZZÎ ile CÜZ ( Zihnî. İLE Vücudî. ) - KÜLLÎ ile KÜLL ( Zihnî. İLE Vücudî. )   (YÜKLEMLİ ÖNERME) - MEVZÛ' ile/ve/+ MAHMÛL ( Konu. İLE/VE/+ Yüklem ) - MEVZÛ + GÂYE - MEVZÛ'NUN NİCELİĞİ ile MAHMÛL'ÜN NİCELİĞİ - MAHSÛSA ile KÜLLİYYE MÜSEVVERE ile CÜZ'İYYE MÜSEVVERE ile MÜHMELE ( Özel/Tekil(Zeyd yazıcıdır. Zeyd yazıcı değildir.) İLE Tümel belirtili(Her insan yazıcıdır. Hiçbir insan yazıcı değildir.) İLE Tikel belirtili(Birkısım insan yazıcıdır. Birkısım insan yazıcı değildir.) İLE Belirtisiz(İnsan yazıcıdır. İnsan yazıcı değildir.) - et-TENÂKUZ ile el-AKS ( Çelişki.(Aralarında konu, yüklem, zaman, mekân, izâfet, güç, fiil, parça bütün ve şart birliği bulunan, özü gereği biri doğru öbürü yanlış olan iki önermenin olumluluk-olumsuzluk farkıdır.) ( Biri olumlu öbürü olumsuz iki tümel arasında çelişki ortaya çıkmaz. Her insan yazıcıdır. Hiçbir insan yazıcı değildir.) ( Biri olumlu öbürü olumsuz iki tikel arasında da çelişki ortaya çıkmaz. Bir kısım insan yazıcıdır. Bir kısım insan yazıcı değildir.) - TEZAD ile TENÂKUZ ( KARŞIT ile ÇELİŞİK/ÇELİŞKİ ) ( ÇELİŞKİ/TENAKUZ: Hem nitelik, hem nicelik. ) - TEZAD ile TAHDE TEZAD - MEVZU - MAHMUL - ZAMAN - MEKÂN - İZÂFET - KUVVE - FİİL - CÜZ - KÜLL - ŞART - FİİL ile/ve İNFİAL - TÜMEL OLUMLU x TİKEL OLUMSUZ ile TÜMEL OLUMSUZ x TİKEL OLUMLU ( Her insan canlıdır. ------------ Bir kısım insan canlı değildir. İLE Hiçbir insan canlı değildir. ------------ Bir kısım insan canlıdır. ) - ZORUNLU DOĞRU ile/ve ZORUNLU YANLIŞ Döndürme/çevirme(el-aks).(Bir önermenin olumluluğu ya da olumsuzluğu, doğruluğu ya da yanlışlığı, olduğu gibi bırakılarak konusunun yükleme, yükleminin de konuya dönüştürülmesidir.) - TÜMEL OLUMLU ==> TİKEL OLUMLU ile TÜMEL OLUMSUZ ==> TÜMEL OLUMSUZ ile TİKEL OLUMLU ==> TİKEL OLUMLU ( Her insan canlıdır. Bir kısım canlı insandır.) İLE ( Hiçbir insan taş değildir. Hiçbir taş insan değildir.) İLE ( Bir kısım insan canlıdır. Bir kısım canlı insandır.) - TİKEL OLUMSUZ ( Çünkü Bir kısım canlı insan değildir.(doğru) Bir kısım insan canlı değildir.(ise yanlış) ) (KOŞULLU ÖNERME/ŞARTLI) - MUKADDEM + TÂLÎ ( Öncül. + Sonuç. ) - MUKADDİME ile/değil MUKADDEME ( Önsöz. İLE/DEĞİL Öncül. ) - MUTTASILA(İTTİSAL) ile MUNFASILA(İNFİSAL) ( Kesintisiz, bitişik.(Güneş doğmuş[tur] ise gündüz olmuştur). İLE Kesintili, ayrık.(Sayı ya çifttir ya tektir). ) - MUNFASILA: MANİATÜ'L-CEM VE'L-HULUV MEAN ile MANİATÜ'L-CEM FAKAT ile MANİTATÜ'L-HULUV FAKAT ( Sayı ya çifttir ya tektir. İLE Bu şey ya taştır, ya ağaçtır. İLE Zeyd ya denizdedir, ya boğulmamıştır. ) (Kesintisiz) - LUZÛMİYYE ile İTTİFÂKIYYE ( Gereklilik bildiren.(Eğer Güneş doğarsa gündüz olur). İLE Rastlantı bildiren.(Eğer insan düşünense, eşek de anırandır). ) (Kesintili) - GERÇEK KESİNTİLİ(HAKÎKİYYE) ile SADECE İKİ ŞIKKI UZLAŞTIRMAYI ENGELLEYEN ile SADECE İKİ ŞIKKI DA BOŞA ÇIKARMAYI ENGELLEYEN ( İki şıkkı uzlaştırmayı ve boşa çıkarmayı birlikte engelleyen.(Sayı ya çifttir ya tektir.) Bu şey ya ağaçtır ya taştır. Zeyd ya denizdedir ya da boğulmaz. )   KIYAS(İSTİDLÂL)(HÜCCET)[Unsurlar, şekiller ve nicelik bakımından] - SUĞRÂ ile KÜBRÂ ile MATLÛB/MÜDDEA ( Küçük öncül. İLE Büyük öncül. İLE Sonuç. ) ( HADD-İ ASĞAR(KONU/KÜÇÜK TERİM) ile HADD-İ EVSAT(YÜKLEM/ORTA TERİM) ) ( HADD-İ EVSAT(KONU/ORTA TERİM) ile HADD-İ EKBER(YÜKLEM/BÜYÜK TERİM) ) ( HADD-İ ASĞAR(KONU/KÜÇÜK TERİM) ile HADD-İ EKBER(YÜKLEM/BÜYÜK TERİM) ) - EL-KIYÂSU'L-İKTİRÂNÎ ile EL-KIYÂSÜ'L-İSTİSNÂÎ ( Bağlantılı kıyas. [Mukaddemelerin aynısı, neticede yer almazsa, tekrarlamazsa]. İLE İstisnâlı Kıyas. [Mukaddemelerin aynısı, neticede yer alırsa, tekrarlarsa]. ) - AÇIK KIYAS ile/ve KAPALI KIYAS ( KIYÂS-I CELÎ ile/ve KIYÂS-I HAFÎ ) (SUĞRÂ+KÜBRÂ=ŞEKİL/SURET) - I. ŞEKİL ile II. ŞEKİL ile III. ŞEKİL ile IV. ŞEKİL ( Orta terim(Hadd-i Evsat), suğrâda yüklem, kübrâda konu, § suğrâ olumlu, kübrâ tümel olursa sonuç verir. ) ( Orta terim, suğrâda yüklem, kübrâda yüklem, § suğrâ olumlu, öncüllerden biri olumlu biri olumsuz ise sonuç verir. ) ( Orta terim, suğrâda konu, kübrâda konu ) ( Orta terim, suğrâda konu, kübrâda yüklem, § insan tabiatına aykırıdır. ) (I. ŞEKİL) - 1. KALIP(DARB) ile 2. KALIP ile 3. KALIP ile 4. KALIP ( Her cisim birleşiktir. Her birleşik yaratılmıştır. O halde her cisim yaratılmıştır. ) ( Her cisim birleşiktir. Hiçbir birleşik öncesiz değildir. O halde her cisim öncesiz değildir. ) ( Birkısım cisim birleşiktir. Her birleşik yaratılmıştır. O halde birkısım cisim yaratılmıştır. ) ( Birkısım cisim birleşiktir. Her birleşik öncesiz değildir. O halde birkısım cisim öncesiz değildir. ) (BAĞLANTILI/İSTİSNÂLI KIYAS) - Bağlantılı Kıyas ( İki yüklemli önerme. Her cisim birleşiktir. Her birleşik yaratılmıştır. O halde her cisim yaratılmıştır. ) ( İki kesintisiz-şartlı önerme. Eğer güneş doğarsa gündüz olur. Gündüz olursa yeryüzü aydınlanır. Güneş doğarsa yeryüzü aydınlanır. ) ( İki kesintili-şartlı önerme. Her sayı ya çift ya tektir. Her çift ya çiftin çifti ya tekin çiftidir. Her sayı ya tek ya çiftin çifti ya tekin çiftidir. ) ( Bir yüklemli bir kesintisiz. Bu şey insan ise o canlıdır. Her canlı cisimdir. Bu şey insan ise o canlıdır. ) ( Bir yüklemli bir kesintili. Her sayı ya çifttir ya tektir. Her çift iki eşit parçaya bölünür. Her sayı ya tektir ya iki eşit parçaya bölünür. ) ( Bir kesintisiz bir kesintili. Bu şey insan ise o canlıdır. Her canlı ya beyazdır ya siyahtır. Bu şey insan ise ya beyazdır ya siyahtır. ) - İstisnâlı Kıyas ( Kesintisiz-şartlı önerme. § öncülün istisnası sonucun kendisini verir § Eğer bu insan ise o canlıdır. Fakat o insandır. O halde o insandır. ) ( Kesintisiz-şartlı önerme. § sonucun çelişiğinin istisnası öncülün çelişiğini verir § Eğer bu insan ise o canlıdır. Fakat o canlı değildir. O halde o insan değildir. ) ( Gerçek kesintili-şartlı önerme. § iki şıktan birinin istisnası öbürünün çelişiğini verir § Bu sayı ya çifttir ya tektir. Fakat o tektir. Şu halde o çift değildir. ) ( Gerçek kesintili-şartlı önerme. § iki şıktan birinin çelişiğinin istisnası öbürünün kendisini verir § Bu sayı ya çifttir ya tektir. Fakat o tek değildir. Şu halde o çifttir. )   KIYAS(Nitelik ve değer açısından) (Beş Sanat.) - EL-BURHÂN ile CEDEL ile HATÂBE(T) ile ŞİİR ile MUĞÂLATA/SAFSATA ( İspat. Kesin sonuç olmak amacıyla kesinlik taşıyan öncüllerden oluşturulan kıyas. İLE Diyalektik. Yaygın olarak bilinen önermelerden oluşan kıyas. İLE Retorik. Güvene bağlı olarak kabullenilen(makbûlât) önermelerden oluşan kıyas. İLE Poetik. İnsan ruhunu mutluluğa ya da mutsuzluğa yöneltici etkisi olan önermelerden oluşan kıyas. İLE Sofistik. Gerçeğe benzer ya da yaygınlık kazanmış yalan ya da kuruntudan oluşan önermelerden oluşan kıyas. ) ( Safsata Türleri ) (İspat/el-burhân) ( Kesinlik taşıyan öncüller(el-yakîniyyât) - EVVELİYÂT ile MÜŞÂHEDÂT ile MÜCERREBÂT ile HADSİYÂT ile MÜTEVÂTİRÂT ile FITRÎYÂT(KIYASI KENDİNDE ÖNERMELER) ( Aksiyomlar. Bir ikinin yarısıdır. Bütün parçadan daha büyüktür. İLE Gözlemler. Güneş aydınlatıcıdır. Ateş yakıcıdır. İLE Deneyimler. Sakmunya safra gidericidir. İLE Sezgiler. Ay, ışığını Güneşten alır. İLE Doğru haberler. Hz. Muhammed peygamberlik iddia etti ve mûcize gösterdi. İLE Zihinde mevcut "iki eşit parçaya bölünme" ilkesine dayanan "Dört çifttir" önermesi gibi. ) - YAKÎNİYÂT ile/ve MEŞHÛRÂT ile/ve MÜSELLEMÂT ile/ve MAKBÛLÂT ile/ve ZANNİYÂT ile/ve MUHAYYELÂT ile/ve VEHMİYÂT ( Yakîniyât: En üst derecedeki önerme. - Bedihiye. - Nazariye. Bedihiye: Apaçık. - Bedâhet-i Akliye. - Bedâhet-i Hissiye. Bedâhet-i Akliye: - Evveliyât. - Fıtriyât. Bedâhet-i Hissiye: - Müşâhedât. - Hadsiyât. - Mücerrebât. - Mütevâtirât. ) ( VÂHİME: Gerçekliği olmayan değerler üretmek. ) - MATBUÂT ile/ve/> MAHSUSÂT ile/ve/> MAKULÂT ile/ve/> MENKULÂT - MASDAR ile HASIL MİNEL MASDAR ile HASIL BİL MASDAR - BURHAN TÜRLERİ ( I. - Burhân-ı Vicdânî/Kalbî, - Burhân-ı Nazarî. II. - Burhân-ı Tecrübî, - Burhân-ı Mahlût. III. - Burhân-ı Limmî(Sonsal/Deneysel/Aposteriori), - Burhân-ı İnnî(Önsel/Kuramsal/Apriori). IV. - Burhân-ı Riyâzî: *Burhân/İsbat bi'l-hutut(1. Terkîbî, 2. Tahlîlî), * Burhân/İsbat bi'l-misal. V. - Burhân-ı Hulfî/Nakz. ) - MEVÂD-ÜL AKLÎSE: KIYASIN MADDELERİ[MADDET-ÜL KIYAS] - MÜSNED-ÜN İLEYH ile MÜSNED [Belâgatta] ( Mevzû. İLE Mahmul. [mantıkta] ) ( Zât. İLE Sıfat. [kelâmda, felsefede] ) ( Mübtedâ. İLE Haber. [nahivde] ) ( Mahkumun aleyh. İLE Mahkumun bih. [mantıkta, fıkıhta] ) ( Cevher. İLE Araz. [kelâmda, felsefede] )   - İLM-İ HUDÛRÎ ile/ve/<> İLM-İ HUSÛLÎ ( Bilen ile bilinenin aynı olduğu ilim. İLE/VE/<> Bilen ile bilinenin ayrı olduğu ilim. ) ( Hazır/huzur olan. İLE/VE/<> Edinilen. Hasıl olan. ) ( Sûfi'nin bilgisi. İLE/VE/<> Âlim'in bilgisi. ) ( Ancak husûlî ilim ikiye ayrılır. ) - HUDÛRÎ ile/ve HUSÛLÎ ( Ancak gaflet vardır/olur. İLE/VE Cehâlet vardır/olabilir. ) ( Hata yoktur/olmaz. İLE/VE Hata olabilir. ) - TASAVVUR(KAVRAM) ile TASDİK(YARGI) ( Yargısız kavram. İLE Yargı ile birlikte bulunan kavram. Yargı/hüküm içermesi gereken kavram/tasavvur. ) ( Kavram. İLE/VE Önerme + Çıkarım. ) ( NEDİR? - HANGİ? ile/ve HEL - LİME ) ( MA - EYYU ile/ve -MIDIR? - NİÇİN? ) ( Felsefecilere(hukemaya) göre Tasavvur: * Tasavvur-ı sazic[çıplak/salt/yargısız tasavvur] * Tasavvur mea hükm(in)[Yargıyla birlikte bulunan tasavvur] Kelâmcılara(mütekellime) göre Tasavvur: Tasavvurat-ı Selâse + Hüküm = Kaziye = Tasdik ) - TASAVVUR Bİ VECHİN MA ve TASAVVUR Bİ-RESMİHİ ( Mutlak ve mechul. VE Basiret üzere taleb. ) - KISIM ile/ve KASÎM ( Tasavvur ve tasdik, ilmin kısmıdır. İLE/VE Tasdik ve tasavvur, birbirinin kasîmidir. ) ( Kısımlarla maksim arasında umum-husus-mutlak vardır. İLE/VE İki kasîm arasında mübayenet vardır. ) - İDRAK ile/ve/= TASAVVUR - ŞÜPHE ve/< TASAVVUR ( Tasavvur olmadan şüphe oluşmaz/edilmez. ) - TASDİK: 3 TASAVVUR[İNTİKAŞ - İRTİSAM - İNTİBÂ] + HÜKÜM - TASDİKİN MUKÂBİLİ ile/ve İLMİN MURÂDİFİ - İLİM: YARGI/HÜKÜM ile/ve/değil/ya da YARGI/HÜKÜM OLMASA DA - [yargı/hüküm bulunsa da, bulunmasa da] İLİM: TASAVVUR MERHU HÜKM (TASDİK) ile/ve TASAVVUR FEKAT/SÂZEC/LÂ HÜKME MA'HÛ ( Yargı içermesi gereken. İLE/VE Yargı içermemesi gereken. ) ( Bi şart. İLE/VE Bilâ şart. ) - ANALİTİK YARGI ile/ve SENTETİK YARGI ( A A'dır. İLE/VE A B'dir. ) - SAİL ile MUTERİZ ( Yargıya ve kavrama/delillerine itiraz eden. İLE Sadece yargıya itiraz eden. ) - TASAVVUR ile/ve MEVZÛ ile/ve MAKSAT - MEBADÎ ile MAKSAT - ÖNERME(KAZA, KAZİYE) ile KIYAS(BURHAN, [DEMONSTRATION]) - CÜMLE/TÜMCE ile KAZİYE ( Dilbilimde. İLE Mantıkta. ) - ÖNERİ ile/değil ÖNERME - TEKVİNÎ ÖNERME ile/ve TEKLİFÎ ÖNERME ile/ve İHBARÎ ÖNERME ile/ve TEVİLÎ ÖNERME ile/ve İNŞAÎ ÖNERME - KELÂM-I İHBARÎ ile KELÂM-I İNŞAİ ( Önerme. İLE Temenni, emir ve benzeri tümceler. ) - TAMLAMA ile TÜMCE/CÜMLE - İSİM TAMLAMASI ile SIFAT TAMLAMASI ( TERKİB-İ İZÂFET ile TAKYİD-İ TERKİB ) - TAM NİSBET / NİSPET-İ TÂMME ile NİSPET-İ NÂKISA / GAYR-I TAM NİSBET ( İnşâî | Haberî[İsim | Fiil] İLE/VE Takyidî | İzâfî ) ( Nispet-i Tâmme= Tümce(cümle) * HABERİYE(-İsim(dır/dir) ve -Fiil(saklı dır/dir) * İNŞÂİYE(Emir, Soru, Nehiy, Temenni). İLE Nispet-i Nakısa(Eksik nispet)= Tamlama ) - HÜKÜMSEL NİSPET: Hükme götürecek şekilde ilişki kurmak. - NİSPET ile/ve ŞART - NİSPET ile/ve İZÂFE - NİSEB-İ ERBAA ( Aks nispetle ilgilidir. 1- Müsavat ( - Her insan nâtıktır. - Her nâtık insandır. ) 2- Mübayenet ( - Hiçbir insan taş değildir. - Hiçbir taş insan değildir. ) 3- Umum - Husus - Min-vech ( - Bazı insanlar beyazdır. - Bazı beyazlar insandır. ) 4- Umum - Husus - Mutlak ( - Her hayvan insandır.[Yanlış!] - Her insan hayvandır.[Doğru!] ) [Hayvan[külli]: - İnsan(- Hayvan[cüz-i eamm], - Nâtık[cüz-i müsavî])(postulat); - At; - Eşek; - Köpek] ) - TÜMCE ile ÖNERME(KAZİYYE) ( Doğru ya da yanlış yansıtan tümceye "kaziyye"(Önerme/Hükm/Kada) denir. Kaziyye, felsefecilere göre 3, mantıkçılara göre 4 unsurdan meydana gelir. ) Fârâbî'ye göre iki çeşit kaziyye vardır; * Yüklemli önerme(el kazıyyetü'l-hamliyye) [-Konu(mevzû), -Yüklem(mahmûl)] * Şartlı önerme(el-kazıyyetü'ş-şartıyye) (iki yüklemli önermenin bir "şart edatı" ile bağlanması) - NEFSÎ ile LAFZÎ - LAFZ ile MÂNÂ ile NAZM - LAFZ-I DÂLL ile LAFZ-I GAYR-I DÂLL ( Sözcük(kelime). İLE Lafız(Ağızdan çıkan ses). ) - DELÂLET-İ LAFZİYE ile DELÂLET-İ GAYR-I LAFZİYE ( Sesli/Sözlü delâlet. İLE Sessiz/Sözlü delâlet. ) ( Tabii | Vazî | Aklî İLE/VE Tabii | Vazî | Aklî ) ( İkisi de; Tabiiye, Akliye, Vaz'iye olarak 3'e ayrılır. ) ( Delâlet-i Gayr-ı Lafziye'ye örnekler; * Tabiiye(Aşık, maşuku rüyet zamanında(gördüğünde), vech-i aşıkta zuhur eden kırmızılık) * Akliye[Kardaki (ayak/dal vs.) iz(i)] * Vaz'iye[ (-Duman işaretleri, -Trafik lambaları) (uylaşım(sal)) (muvadaa/karşılıklı konmak) (dil) (mantık)] ) ( Delâleti(rehberi) olmayan, dalâlete düşer. ) - DELÂLET: AKLÎ/ZÂTÎ ile/ve TABİÎ ile/ve VAZ'Î ( Lafzî. | Gayr-ı lafzî. İLE/VE Lafzî. | Gayr-ı lafzî. İLE/VE Lafzî. | Gayr-ı lafzî. ) - DÂL ile/ve/> DELÂLET - DELÂLET ile/ve/<> MUTABAKAT - VACİP ile MÜMKÜN ( Varlığını kendisinden alan. İLE Varlığını dışarıdan alan. ) - KADÎM ile HÂDİS - SELBÎ ile SUBUTÎ ( Bir şeyin bir şeye subutu, kendisine ispat edilenin önceden müsbet olmasını gerektirir. ) - TENZİH ile TEŞBİH - A'YAN ile A'RAZ - BASİT ile MÜREKKEB - LÂTİF ile KESİF - ATOM ile MONAD - ATOM ile ZERRE - ZERRE ile MONAD - LEZÂYİZ-İ/LEZZET-İ CİSMÂNİYE ile/ve SIFÂT-I KEMÂLİYE - HAYAL ile VEHİM/FACULTE ESTIMATIVE[Fr.] - TELÂZUM: Birbirini gerektirme ilişkisi. - ÂKIL <-> AK(I)L <-> MAKÛL - ÂLİM <-> İL(İ)M <-> MALÛM - ÂŞIK <-> AŞK <-> MAŞÛK(A) - HAL <-> HULUL <-> MAHAL - DIHK -> DÂHIK -> DAHHAK - MEFHÛM ile/ve MÂNÂ ( Nesnenin gösterdiği şey. | Demek istenilen şey. İLE/VE Lafzın gösterdiği şey. ) ( Zihinde. İLE/VE Olguda/nesnede. ) - MUTABAKAT(Mantık) ile/ve TAZAMMUN ile/ve İLTİZAM ( Hakikat.(Dil) İLE Mecaz. İLE Kinâye. ) ( Kuşatma. İLE/VE İçerme. ) ( Kavramla nesnenin örtüşmesi. İLE/VE Bir kısmı dışarıda kalırsa. İLE/VE Bir anlamın bir kavrama bitiştirilmesi. ) ( Mantık mutabakat üzerine yapılır. İLE/VE Tazammun ve iltizam ile edebiyat yapılır. ) ( İnsan: Hayvan-ı Nâtık.(Kök) İLE İnsan: -Hayvan, -Nâtık.(Akıl) İLE Gerekli görme.(Çağrışım ile karıştırılmamalı) (İnsan: "İlim ve yazma kabiliyeti olandır.") ) ( Vaz'i Lafzî Delâlet. ) ( Vaz: Sesi anlama bitiştirme. ) - HAKİKAT ile MECÂZ ile KİNÂYE ( Kök.(Mutabakat). İLE İkinci anlam yüklemek.(Tazammun/Akıl). İLE Hakikat ile mecâz arasında bırakmak.(İltizam). ) - Hakikat ile hakikat - ŞUMUL ile TAZAMMUN ( Kaplam. İLE İçlem. ) - KÂRİNE-İ MANİA('DA) ( Lafzın hakiki anlamıyla kullanılmasını sağlayan işaret. ) * AKLEN ile LAFZEN - PARÇAYI ZİKR-BÜTÜNÜ KASIT ile BÜTÜNÜ ZİKR-PARÇAYI KASIT - HULÛL-İ SERAYANÎ ile HULÛL-İ CİVARÎ - MADDÎ ile SURÎ ile FAİL ile GÂÎ NEDENLER - KURAL(LILIK) ile/ve NEDEN/SELLİK - AKLÎ KAİDELER ile/ve ŞER'İ KAİDELER - YASA/KANUN: KÜLLÎ KAİDELER - KÜLLÎ-İ TABİÎ ile KÜLLÎ-İ MANTIKÎ ile KÜLLÎ-İ AKLÎ - KÜLLÎ-İ MÜŞEKKEK ile KÜLLÎ-İ MÜTEVÂTI ( Kavramın kendi cüzlerine eşit olarak dağılmaması. İLE Kavramın kendi cüzlerine eşit olarak dağılması. ) - SUAL ile/ve SUAL ( Sormak. İLE/VE İstemek. ) - MAHİYET ile HAKİKAT ile HÜVİYET(KİMLİK) ( Bir kavramın efrad-ı zihniyesinde olan. İLE Bir kavramın efrad-ı hariciyesinde olan. İLE Hakikat mea't-teşahhus. ) ( Mahiyet, taksim edilmez. ) ( Mahiyetten istisna yapılmaz. ) - MUHTASAR ile MÜFİD ( Kısa, özlü. İLE Yararlı. ) - TARİF-İ LAFZÎ ile TARİF-İ İSMÎ ile TARİF-İ HAKİKÎ ( SÖZCÜK -> SÖZCÜK, [NOMINAL DEFINITION] ile TERİM[ISTILÂH], TANIM ile [ANKA KUŞU] - LÛGAT ile KAMÛS ( Hakikî. İLE Sözlük/Ahit. ) ( Lûgat'lerde Hakikî anlamı bulursunuz. İLE Sözlük ya da sözlükçelerde farklı anlamlar yüklenmiş olabilir. ) - MUARRİF ile MUARREF ( Tanımlayan. İLE Tanımlanan. ) - MAKÛLÂT değil MEKÛLÂT(KATEGORİLER) ( ... DEĞİL Deme, deyiş.) - MÂKULÂT ile MÂHİYET - MANTIKÎ MÂKULÂT ile/ve FELSEFÎ MÂKULÂT ( Dışarıda/hariçte tahakkuku yoktur. İLE/VE Nitelenmesi/ittisafı dışta/hariçte, bildirimleri/uruzu zihindedir. ) - MÂHİYET ve/> BEYAN - AKSAM ile ENVA ile ESNAF ( Tekili "Kısım". İLE Tekili "Nev". İLE Tekili "Sınıf". ) - HAYVAN-I NÂTIK ile HAYVAN-I DÂHIK ile CİSM-İ DÂHIK - ÖRNEK ve RESM-İ NÂKIS - VÜCUT ile GÖVDE(BEDEN) ( Vücut, "Varlık" demektir. İLE Gövde, fiziği/organları tanımlar. ) - BİLGİ(EL-İLM) ile ÖĞRENİM(TE'ALLÜM) ile ÖĞRETİM(TA'LÎM) ( İhvân'ın Îsâgûcî'de ele aldığı konulardan biridir. Ona göre; "Bilgi, bilinenin(nesne) bilenin(özne) zihnindeki suretinden; sanat ise bilen sanatkârın zihindeki bu suretleri dışa vurup maddeye uygulamasından başka bir şey değildir." Öbür taraftan, öğreticinin nefsi(zihin) fiil halinde, öğrencininki ise güç halinde "bilen"(allâme)'dir. Bu durumda öğretim , güç halindeki bilgiyi fiil haline çıkarma, öğrenim ise güç halindeki bilginin fiil haline çıkmasından öte bir şey değildir. Hal böyle olunca özü itibariyle güç halinde bilen durumundaki cüz'î insan nefislerinin fiil halinde bilen felekî-küllî nefs tarafından fiil haline geçirilmesi gerekmektedir. ) - AĞAÇ ile AĞAÇ BİLGİSİ ile AĞACIN BİLGİSİ - BİLMEK ile TANIMAK ( Bilmek, bilmeyi bilmektir. İLE İrfan + Marifet. ) - BİLMEK: FİZİK'TE ile/ve MANTIK'TA ( Nedenleri bilmek. İLE/VE Orta terimi bilmek. ) - TEK TEK ŞEYLERİ BİLMEK ile/ve İKİ ŞEYİ (NİSPETSİZ) BİLMEK ile/ve İKİ ŞEY ARASINDAKİ İLİŞKİYİ BİLMEK ile "...DIR" TASDİĞİNİ BİLMEK - BİLGİ: FİİLÎ ve İNFİALÎ[YENİLENEN, TECEDDÜD EDEN] ( Bilinenden önce meydana gelen varolan bilgidir. VE Bilinenden sonra meydana gelen bilgidir. ) ( Bilgi, bilinenden öncedir. VE Bilgi, bilinenden sonradır. ) ( Bilgi, bilineni yaratıyor. VE ... ) - BİLGİÇ ile BİLGİN ( Bildiğini zannetme, gereksiz/yararsız/yersiz bilgi sahibi olma, zamansız/bağlantısız paylaşma çabası. Bilgi obezi.[Malûmat-füruş(luk)] İLE Âlim. Derin ve geniş bilgilere sahip olan. ) - BİLGİN ile BİLGE ( ÂLİM ile ÂRİF ) - BİLGELİK ile BİLGİLİLİK - ES-SURET'UL-HÂSILA ile HUSÛL'ÜS-SURET ( Bilgi(sonuç). İLE Bilme(süreç). ) - MADDE ile/ve SURET ( Cins. İLE/VE Fasıl. ) - KOŞULLU ile BİTİŞİK KOŞULLU ile AYRIK KOŞULLU - MUKTEZÎ ile/ve ŞART ile/ve ADEMÜ'L-MANİA ( Yeterlilik. İLE/VE Koşul. İLE/VE Engelin olmaması. ) - ŞART ile/ve/<> ŞATR ( Koşul. | Durum, hal, vaziyet. | Yemin. İLE/VE/<> Yarı, yarım. | Bölüm, kısım, parça. | Mısra. ) - İNFİSAL ile İNKİSAM ile İNFİKAK - İLİM ile ULUM ( Tekil.(Taksim edilir.) İLE Çoğul.(Tasnif edilir.) ) - MALUMAT ile İLİM - İLİM ile İRFAN ( İlim; Evvel ile Ahir, Batın ile Zahir'i bilip, tüm bildiklerini en iyi/üst derecede bağlantırabilme/birleştirebilme uğraşıdır. İLE İrfan; ilmin niteliklerinin üzerine ek olarak, hikmetine sahip olup, zaman ve zeminine/mekânına göre değerlendirme yapabilme durumudur. ) ( İlim: - Kendini bilmek ve - Gayrıyı bilmek İrfan: - İlm'ul-ilim ve - İlm'un Nefs ) ( İlim: - İlm-i Hudurî ve - İlm-i Husulî ) ( İlim: - Tasavvur(Kavram) ve - Tasdik(Yargı) İlim: - Bilmek ve - Bilgi ) ( İlimde marifet zât'ı bilmektir. Eşyanın(nesnenin) akılda hasıl olan(meydana gelen) suretine ilim denir. Hariçten kattı nazarla malûma ilim denir. ) ( İhvân-ı Safâ, "Fasl fî ecnâsi'l-ulûm" başlığı altında ilimleri, -Riyâzî, -Dinî ve -Felsefî olmak üzere üç ana grupta toplamıştır. ) ( Çeşm-i insaf gibi kâmile mîzân olmaz Kişi noksanını bilmek gibi irfân olmaz. ) - ÂLİM ile ÂRİF ( Âlim; Evvel ile Ahir, Batın ile Zahir'i bilen, tüm bildiklerini en iyi/üst derecede bağlantırabilme/birleştirebilme seviyesine ulaşmış kişi. İLE Ârif; aliminin niteliklerinin üzerine ek olarak, hikmetine sahip olup, zaman ve zeminine/mekânına göre değerlendirme yapabilen kişidir. ) - ÂGÂH ile ÂRİF - CÂZİBE ile NÂMİYE ile HASSÂSE ile MÜDRİKE - SÜREKLİ ile SÜREKSİZ ( MUNFASIL ile MUTTASIL ) ( CONTINUAL with DISCONTINUOUS ) - TEFEKKÜR ile TEZEKKÜR - SÜKÛNET ile SÜKÛT ( Sakinlik, hareketsizlik. İLE Sessizlik. ) ( Durum. İLE Tutum. ) - YAKIN ile YAKÎN ( Yakın: mesafeyle ilgilidir(Uzakta olmayan) İLE Yakîn: Kesinlik, Eminlik. ) - İLM el-YAKÎN ile AYN el-YAKÎN ile HAKK el-YAKÎN ( Okuyarak/duyarak eminlik. İLE Görerek eminlik. İLE Hakk'la, bizzat yaşayarak eminlik. ) - İLM-EL YAKÎN ile MAKBULÂT - DÜŞÜNCE ile İNANÇ - İNANÇ ile İMAN - İMAN ile DİN - KUVVET ile KUDRET - KUVVET ile GÜÇ - KUDRET ile GÜÇ - MÜSPET ile MENFİ ( Olumlu. İLE Olumsuz. ) - İLLET ile/ve EVSÂT ( Fizikte! İLE/VE Mantıkta! ) - İLLET ile/ve/<> MALÛL ( Sebep. İLE/VE/<> Sonuç. ) - İLLET ile İLKE - ORTADA/Kİ ile/ve/değil/yerine ARACI ( Uzak illet. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE Yakın illet. ) ( MUTAVASSIT ile/ve/değil/yerine VASITA ) - İLLET'TEN MALÛL'A ile MALÛL'DAN İLLET'E ( Delil. İLE Burhan-ı İnnî. ) - İLLETLER ve İLLETLER[tanımlarda] ( Fâil ve Gâyî ve Sûrî ve Maddî VE Sûrî ve Maddî ) - HABER/İHBAR ile İNŞA - GAYR-I HABERİYE(İNŞAÎ) ile HABERİYE(MEŞKÛKE) ( Emir, nehy, soru. İLE Şekk, şüphe. ) - MÜNFERİCE ile/ve HADDE - SAHİH ile/ve SÂDIK - METÎN ile ŞERH - ŞERH ile CERH - ŞERH ile HÂŞİYE - TÂLİK ile TÂLİK'UT TÂLİK(ÂT) - İNŞA ile İCRA - YARGI ile İKİRCİK(TEREDDÜT) - BÖLÜŞTÜRME[TAKSİMAT] ile İKİRCİK(TEREDDÜT) - TAKSÎM'DE: AKLÎ ile/ve İSTİKRAÎ - SAKINCA ile ÇEKİNCE - AKTARIM ile ÇABA - "YA ..." ile "... YA ..." ( Tümce başında. İLE Tümce içinde, sözcük öncesinde. ) - HER ile TÜM - TÜMDENGELİM ile TÜMEVARIM [ile TEMSİL] ( İlletlendirme, [Ta'lil]. İLE Genelleme, [İstikra][-Tam, -Eksik(Nakıs)][Mantıkçılar uğraşmaz] [İLE Bir cüzziden başka bir cüzziye geçiş.(Hüküm -> Hüküm, İllet -> İllet)(Kıyas-ı Fıkhî)(Analoji)(Mantıkçılar uğraşmaz)] ) - BİRİNCİ ile ÖNCÜL - BEDİHÎ ile NAZARÎ ( Apaçık, besbelli, zarurî. İLE Teorik. ) - BEDÎHÎ: TANIMLANABİLİR YAPIDA OLMAYAN ile/ve DELİL GETİRİLEBİLİR YAPIDA OLMAYAN - YAKÎNÎ ile NAZARÎ ( Kesin(lik). [Bedihiyat-ı Akliye, Bedihiyat-ı Hissiye]. İLE Teorik. ) - AKLİYE ile HİSSİYE ( - Evveliyât; - Fıtriyât. İLE - Müşahedât[- Akliye, - Hissiye]; - Mücerrebât[tecrub]; - Hadsiyât; - Mütevatirât. ) - AHLÂKSIZLIK ile APTALLIK ( [Kişiden] Hakikat isteniyor da dalga geçercesine yanıt veriliyorsa. İLE [Kişiyle] Dalga geçiliyor da kesin yanıt veriliyorsa. ) - TUTARLILIK ile DOĞRULUK - ŞEKK ile ZAN ile TASDİK ( %50 %50; ne - ne. İLE [Öteki ucu: İlim.] İLE Câzim, sâbit, vakıaya mutabık. ) - ŞEKK ile/ve ZANN ile/ve ZAN-I GALİP ile/ve VEHİM ile/ve ŞÜPHE[< TEŞBİH] ( Birbirine muhalif iki şeyden birisini ötekine tercih etme sırasında kişide ortaya çıkan ikircik. Bir yargıda herhangi birini tercih etmeksizin "...dır" ile "...değildir" arasında yaşanan ikircik(tereddüt). İLE/VE Birinin tercih edilip ötekinin terk edilememesi. İLE/VE Birinin tercih edilip ötekinin terk edilebilmesi. [Yakîn(kesinlik) derecesindedir.] İLE/VE Yargının tercih edilen tarafı. İLE/VE Kavramın/olgunun gizliliği, karmaşıklığı ve kapalılığı. ) - ŞEKK ile ZANN ile TAHYİL ( %50 %50; ne o - ne o. İLE [Zıttı İlim.] İLE Câzim değil, sabit değil, vakıaya mutabık değil.[Tasavvur][Tasdikatten değil!] ) - TAHYİL ile YAKÎN ( Câzim değil, sabit değil, vakıaya mutabık değil. İLE Câzim, sâbit, vakıaya mutabık. ) - ŞEKK ile ŞÜPHE ile RAYB - ŞÜPHE ile KUŞKU - YAKİN ve ZANN - ZANN ile ZANN-I GALİB ( %49 İLE %1 ) - ZANN ile VEHİM ( ... İLE İki olasılığın (güçlü/güçsüz) birine zihnin/nefsin katılımı. ) - VEHİM ve ŞEKK - İNTİZAÎ ile/ve VEHMÎ - ZANN - CEHİL ile İLİM - HİLİM - CEHL ile/ve CEHL-İ BASİT ile/ve CEHL-İ MÜREKKEB ile/ve CEHL-İ MİK'AB[KÜP] ile/ve CEHL-İ MURABBÂ, TAKLİT ( Bir şeyi mutlak olarak bilmemek. İLE/VE Bilmemek. Bilmediğini bilmek. İLE/VE Bilmemek. Bilmediğini bilmemek fakat bildiğini iddia etmek. Olgu ve olaya uygun olmayan kesin inanç. İLE/VE Bilmemek. Bilmediğini bilmemek fakat bildiğini iddia etmek. Bildiğinin en doğru/kesin olduğunu iddia etmek. İLE/VE Ötekinin iddiasını/sözünü delilsiz/kanıtsız kabul etmek. ) ( ... İLE/VE Tek boyutlu. İLE/VE İki boyutlu. İLE/VE Üç boyutlu. İLE/VE Dört boyutlu. ) ( [Felsefe'de] BEBGAİYYE[Ar.]/PSITTACISME[Fr.]: Papağanlık. ) ( Sadece bir iyi vardır, bilgi; sadece bir kötü vardır, cehalet. ) ( TÂC MÂRİFET TÂCIDIR, SANMA GAYRI TÂC OLA TAKLİT İLE TOK OLAN, HAKİKATTE AC OLA ) - HEVESKÂR ile TALEBE ( İsteme[/eğilimli]. İLE Gayret eden, İsteyen[talep eden]. ) - TÂLİB ile/ve ŞÂRİ ( ... İLE/VE Bir ilme başlayan. ) - MATLUB ile/ve/<>/= MEÇHUL - CAHİL ile CESUR ( Davranışlarını kontrol edemeyen. İLE Davranışın/ın sonunu hesap edememe. ) - CEVHER'DE HAREKET ile NİCELİK'TE HAREKET ile NİTELİK'TE HAREKET ile MEKÂN'DA HAREKET - DİL FELSEFESİ'NDE: MANTIK ile/ve BELÂGAT ile/ve USUL-Ü FIKIH - BELÂGAT'TA: BEYÂN[Ar.] ve BEDÎ ve MAÂNİ ( Birbirinden açık, değişik ifâde yollarını öğreten bölümü. VE Sözü sanatlarla güzelleştirmeyi öğreten bölümü. VE Dilin tümce yapısındaki incelikleri ve tümcenin konuya uygun kullanım yollarını öğreten bölümü. ) - İTTİSAF[Ar. < VASF] ve URÛZ[Ar. < ARZ] ( Nitelenme. VE ... ) - HAYSÜ: TALİL ile TAKYİD ile ITLAK - ÖRF-Ü ÂAM ile ÖRF-Ü HÂSS ( Sözlük anlamıyla. İLE Terim anlamıyla. ) - SAÇMA ile ANLAMSIZ   ŞEMSİYYE'DE - [NECMEDDİN KAZVİNÎ] - MÜKADDİME ve 3 MAKALE ve SONUÇ ( Mahiyeti ve Amacı. VE Müfredât | Kaziyeler ve Hükümleri | Kıyas. VE Kıyasın maddeleri | Eczay-ı Ulûm ) ( Mukaddime olmaksızın bir ilme başlanamaz. )      Bugün [04 Haziran 2020] itibariyle Mantık bölümüne yapılmış olan eklemeler, aşağıdaki gibidir. [ 06 Mart 2012 - 04 Haziran 2020 arasında... ] ( 1148 yeni ekleme, 1437 katkı ) - ... TEMEL/Lİ ile ... DAYANAK/LI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4478 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ...: KAYNAK/LI/LIK ile/ve/||/<> ODAK/LI/LIK ile/ve/||/<> AMAÇ/LI/LIK ile/ve/||/<> HEDEF/Lİ/LİK ile/ve/||/<> TEMEL/Lİ/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52433 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ...'NIN: "KARŞITI" ile/değil DIŞINDA KALAN/BIRAKILAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34959 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ...'NIN: TANIMI ile/ve/değil/yerine/||/<>/< BAĞLI OLDUĞU/OLABİLECEĞİ YER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51481 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "... MANTIĞI" ile/ve/değil/||/<>/< KABULÜ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49434 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "... OLDUĞU İÇİN" ile/ve/değil/yerine ...(DAN) (OLDUĞUNDAN) DOLAYI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/9134 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( [adın/ismin] -e hali. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE -den hali. ) ( DOYMAK İÇİN ile/ve/değil/yerine ACIKTIĞIMDAN DOLAYI ) - "...'YA SIĞMAYACAK" ile/değil ... İLE SINIRLANDIRIL(A)MAYACAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35036 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "AFALAMAK" değil AFALLAMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51304 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "AKILSIZ" İLERLEMEK değil AKLI AŞARAK İLERLEMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/32963 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "AKLIN" KULLANDIĞI KAVRAMLAR/DİL ve/||/<> KAVRAMLARIN/DİLİN KULLANDIĞI "AKIL"/ZİHİN/KİŞİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36956 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "ANLAMIYORUM" ile/ve/değil/||/<>/>/< "AKLIMDA(/ZİHNİMDE) TUTAMIYORUM" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51348 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "AYIP" OLMAZ/ARANILMAZ!: TIPTA ile/ve/||/<> HUKUKTA ile/ve/||/<> SÖZLÜKTE ile/ve/||/<> FELSEFEDE ile/ve/||/<> BİLİMDE ile/ve/||/<> SANATTA ile/ve/||/<> SPORDA ile/ve/||/<> DOĞADA ile/ve/||/<> HAYVANLARDA ile/ve/||/<> BİTKİLERDE ile/ve/||/<> NESNELERDE ile/ve/||/<> DİRİMBİLİMDE ile/ve/||/<> ANLIKTA(ZİHİNDE) ile/ve/||/<> USTA(AKILDA) ile/ve/||/<> TARİHTE ile/ve/||/<> RIZÂDA ile/ve/||/<> GÜVENLİKTE ile/ve/||/<> İKİ KİŞİ ARASINDA ile/ve/||/<> EŞEYSELLİKTE ile/ve/||/<> DÖRT DUVAR ARASINDA ile/ve/||/<> BATTANİYENİN ALTINDA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/54196 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "AYIP" ile/ve/değil/yerine SAÇMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28762 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "BAZI ŞEYLER KOLAYLAŞIYOR" ile/ve/değil/||/<>/< GÜÇLENİYORUZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36179 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "BULANIK MANTIK" değil BULANIĞIN MANTIĞI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16586 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "DAYANAK" ile "DÜZLEM" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/9078 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "DEĞERLİ/LİK / DEĞERSİZ/LİK" ile/ve/değil/yerine/<> GEÇERLİ/LİK / GEÇERSİZ/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35954 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "DEĞİLDİRLER" değil DEĞİLLERDİR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52061 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "DEĞİŞMEZ/LİK" ile/değil TUTARLI/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51577 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "DENEME-YANILMA" değil/yerine YAŞANMIŞLIKLARDAN DERS ALMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45478 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "DOĞADA, BÜTÜN VARLIKLAR" değil TÜM VAROLANLAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/53044 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Vucud = Varlık ve Mevcud = Varolan ayrımı. ) - "GÜCÜN" "ADÂLETİ" ile/değil/>< ADÂLETİN GÜCÜ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/44493 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "GÜÇLÜ OLMAK" ile/değil/yerine/< MUTLU OLMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50260 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mutlu etmez. İLE/DEĞİL/YERİNE/< Güçlü kılar. ) - "HER ŞEYİ" BİLİYOR OLMAK değil ÇOĞUNLUĞUN, PEK FAZLA ŞEY BİLMİYOR OLMASI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35078 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "HESAP" ile/ve GEREKÇE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1420 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "HOŞLANIP HOŞLANMAMA" ile/ve/değil/||/<>/< GÜDÜLENİP GÜDÜLENMEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51403 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "İNCE ELEYİP SIK DOKUMAK" değil İNCE EĞİRİP SIK DOKUMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45014 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "İNSANLAR" değil KİŞİLER/BİREYLER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51295 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İnsan olmayanların[hayvan/bitki/nesne] bulunduğu yerde. DEĞİL Hayvan/bitki/nesnenin bulunmayıp sadece insanın bulunduğu ya da konu edildiği yerde. ) ( Soyut, kümeleme ve kümenin "adı/etiketi/rengi". DEĞİL Kümenin öğeleri. ) - "KAFANIN ÇALIŞMASI" ile/ve/değil/+/||/<>/> KAFANIN ÇALIŞTIRILMASI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/47699 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Zekâ. İLE/VE/DEĞİL/+/||/<>/> Akıl. ) - "KARIŞMAK" ile UĞRAŞMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/67 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "KARMAŞIK/LIK" ile/ve/<>/> "ZOR/LUK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35066 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "KAYBOLMAK" ile/ve/değil/yerine/<>/> "KAPILMAK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37704 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "KENDİMİ AŞMAM GEREK" "DÜŞÜNCESİ" ile/ve/değil/yerine/||/<>/>/< HİZMETİNİ ARTIRMAK VE SÜRDÜRMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50184 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "KİŞİNİN BAKIŞINDA": GÖRÜNEN ile/ve/||/<> KENDİ ile/ve/||/<> GÖRÜNMEYEN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50937 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "KORKULACAK OLAN": BİZİMLE AYNI DÜŞÜNCEDE OLMAYANLAR ile/değil/yerine AYNI DÜŞÜNCEDE OLMAYIP BUNU SÖYLEME CESÂRETİNDE OLMAYANLAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50379 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "MANTIK" ile/ve/<> "MAKSAT" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37155 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "MANTIK" ile/değil/yerine UYGULAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50526 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "MANTIKEN" ile/ve/değil "KURAMSAL/TEORİK OLARAK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/3961 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "MANTIKLI" ile/ve/değil/<> UYGUN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/32275 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "NESEB/SOY" değil/yerine/>< NİSBET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35369 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "NOKTA KOYMAK": TÜMCENİN SONUNDA ile/ve/değil/yerine/||/<>/< İKİRCİKTE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38816 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "OLA DA BİLİR, OLMAYA DA BİLİR" değil OLABİLİR DE, OLMAYABİLİR DE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51485 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "ÖRTÜŞME" ile/ve "BULUŞMA" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/71 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "ÖYLE" "GÖRMEK" ile "ÖYLE" "GÖRMEMEK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/6984 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "POZ" ile/değil/yerine KOZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/44997 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "SAÇMALIK" ile/ve/değil/yerine/<> ÇELİŞKİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36358 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "SIRTINI DÖNMEK" değil/yerine "SIRTINI YASLAMAK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37493 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "YA ..." ile "... YA ..." [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16850 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tümce başında. İLE Tümce içinde, sözcük öncesinde. ) - "YANLIŞ DÜŞÜNMEK" ile/değil FARKLI DÜŞÜNMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28080 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "YAPILAMAZLIK" ile/ve/değil/||/=/<>/< MANTIKDIŞILIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50272 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "YOK" ile/değil/yerine "YOK DENİLEBİLECEK KADAR AZ" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8945 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "YUVARLAMA" ile/ve/||/<> "KESTİRME" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48842 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "ZARARLI/YANLIŞ/KÖTÜ/GÜNAH/HARAM AMA ..." ile/değil/yerine ... VE ZARARLI/YANLIŞ/KÖTÜ/GÜNAH/HARAM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37039 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - "ZAYIF/LIK" ile/ve/değil/yerine "GÜÇSÜZ/LÜK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2690 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - (")BÜYÜCÜLER(") ile/ve/<> (")ARA VAROLAN/LAR(") [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37600 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Evrenin, "büyücülerden" ve "ara varolanlardan" temizlenmesini, kelâm sağlamıştır. ) - (")HAKLILIK/HAKSIZLIK(") ile/ve/değil/||/<> İSABETLİLİK/İSABETSİZLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35551 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - (")MANTIK(") ile/ve/değil/||/<>/< MANTIKSAL ZORUNLULUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52340 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - (")REÇETE(") ile/ve/||/<> (")FORMÜL(") [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52916 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - (DİLİN) DİLBİLGİSİ ile/ve/<>/değil/yerine AKLIN DİLBİLGİSİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8509 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [ANLAM BAKIMINDAN] SÖZ/LÂFIZ: HAS ile/ve/||/<> ÂAM ile/ve/||/<> MÜŞTEREK ile/ve/||/<> MÜNKER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49879 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [BU/ŞU/O] ANLAMI: "TAHSİL ETMEK" ile/ve/||/<>/>/< ZEVK ETMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37507 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [FELSEFEDE/TASAVVUFTA] (BAZI/ÇOĞU) (ÖZEL ŞEY["AYRINTI/İÇERİK/DERİNLİK/YOĞUNLUK/KABALIK/İNCELİK"]): "BAYIL" DİYE değil/yerine "AYIL!" DİYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37625 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [hem] ŞİFRELEME ile/ve/değil/yerine/hem de/<>/>/< VERİYİ/BİLGİYİ GİZLEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45007 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [KISMÎ ANLAM BAKIMINDAN] SÖZ/LÂFIZ: DELÂLET ile/ve/||/<> İŞARETLE DELÂLET ile/ve/||/<> DELÂLETLE DELÂLET ile/ve/||/<> İKTİZÂ ÜZERİNE DELÂLET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49882 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [MEDLÛLERİ BAKIMINDAN HAFÎ] SÖZ/LÂFIZ: HAFÎ ile/ve/||/<> MÜŞKİL ile/ve/||/<> MÜCMEL ile/ve/||/<> MÜTEŞEBBİH [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49881 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [MEDLÛLERİ BAKIMINDAN] SÖZ/LÂFIZ: NAS ile/ve/||/<> ZÂHİR ile/ve/||/<> MUHKEM ile/ve/||/<> MÜFESSER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49880 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [ne yazık ki] !KEYFÎ "İDÂRE" ile/ve !KEYFÎ "İRÂDE" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/346 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [ne yazık ki] "SONUÇ ODAKLILIK/MERKEZLİLİK" ile/ve/||/<>/>/< TERBİYESİZLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46237 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [ne yazık ki] AZ BİLME ve/||/ne yazık ki/<>/> ÇOK SAVUNMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35929 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [ne yazık ki] EZBERE YAŞAMAK ve/||/<>/> KÖTÜLÜK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45466 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [ne yazık ki] İNDİRGEME ile/ve/değil/||/<> YOK SAYMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45947 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [ne yazık ki] MANTIK DIŞI/LIK ile/değil "DUYGUSAL/LIK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48132 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [ne yazık ki] YIKIM: TASA ve/+/||/<>/> ÇELİŞKİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52119 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - [ne] KARDAŞ, [ne de] ARKADAŞ ile/değil/sadece HALDAŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36549 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sükût kıvâmındaki çığlığı, ne kardaş, ne de arkadaş; sadece hâldaş olanlar duyar. ) - [SORUNSAL] AKLIN: NEYİ BİLİP ile/ve/||/<> NEYİ BİLEMEYECEĞİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52381 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( IMMANUEL KANT ) - [ya] YENİLECEĞİZ değil/yerine/ya da/>< YENİLENECEĞİZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50185 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - = ile =: [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51240 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Eşittir. İLE Tanım gereği. ) - | TOPLAMA ile ÇARPMA | ile/hem TOPLAMA ve/||/<>/hem de ÇARPMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51235 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( |[tek başına] Kolay. İLE Kolay. | İLE [birlikte] [tasımla/nispeten] [ilk başta] [pek] !"Kolay değil". [gibi görünür] ) - | VARGI <> SONUÇ | > ORTA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51176 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - | VERİ ve/> BİLİ(ENFORMASYON) ve/> BİLGİ | ile/ve/+/<>/>/< FARKINDALIK | BİLGELİK(İRFAN/HİKMET) ile/ve/+/<>/>/< ZARİFLİK/ZARÂFET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8040 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( BİLGİ: İnsan aklı sınırıları içerisinde evreni ve doğayı anlama çabası. ) ( Bilgi, göklere uçabileceğimiz kanatlardır. ) ( Yapmanız gereken şey farkında olmanın farkında olmaktır. ) ( Tüm sonuçlarına katlanabilmektir. ) ( Hiçbir uygarlık, varolan bilgiyle çatışmadan, bilgi üretemez. ) ( KUTADGUBİLİG: Mutluluk/saadet veren bilgi, kutlu bilgi. Çinliler ona Edebü'l-Mülûk derler, Maçinliler onu Enîsü'l-memâlik diye adlandırırlar. Bu meşrık ilinin büyükleri buna doğruca Zînetü'l-ümerâ derler. İranlılar buna Şehnâme derler, Turanlılar ise Kutadgu bilig diye anarlar. ) ( | Yazaç/harf. VE/> Hece. VE/> Sözcük. | İLE/VE/+/<>/>/< Tümce. ) ( | ... VE/> "Ne, ne zaman, nerede, kim?" soruları ve yanıtlarıyla/karşılıklarıyla. VE/> "Nasıl?" sorusuyla ve yanıtlarıyla/karşılıklarıyla. | İLE/VE/+/<>/>/< "Neden?" sorusuyla ve yanıtlarıyla/karşılıklarıyla. ) ( [bilginin/kavramın/nesnenin/olgunun] | Öncesi VE/> Sonrası VE/> İçi VE/> Dışı | İLE/VE/+/<>/>/< Zamanı ve Zemini ) ( | Letter, phoneme. AND/> Morpheme. AND/> Word. | vs./AND/+/<>/>/< Sentence. ) ( | [by] ... AND/> "What, where, when, who?" questions and answers. AND/> "How?" question and answers. | vs./AND/+/<>/> "Why?" question and answers. ) ( | Before AND/> After. AND/> Inside AND/> Outside | vs./AND/+/<>/>/< Time and place. ) ( ) - 0[SIFIR]: "YUTAN" ile/ve/değil/||/<>/< DURAN/DURDURAN / ARA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50273 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - 1. KALIP(DARB) ile 2. KALIP ile 3. KALIP ile 4. KALIP [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16708 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Her nesne, birleşiktir. Her birleşik, yaratılmıştır. O halde, her nesne, yaratılmıştır. ) ( Her nesne, birleşiktir. Hiçbir birleşik, öncesiz değildir. O halde, her nesne, öncesiz değildir. ) ( Bazı nesneler, birleşiktir. Her birleşik, yaratılmıştır. O halde, bazı nesneler yaratılmıştır. ) ( Bazı nesneler, birleşiktir. Her birleşik, öncesiz değildir. O halde, bazı nesneler, öncesiz değildir. ) - 1. MONLÂ CELÂL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16891 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - 1250 ve 1450 arası [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16599 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - 180 DERECE: ÜÇGENİN ile/ve/değil/||/<>/< YARIM DAİRENİN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51391 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - 5 TÜMEL/KÜLLÎ/SES/LÂFIZ/YANIT(KÜLLÎYAT-I HAMS) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16662 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - A = B ile/ve/||/<> A > B ile/ve/||/<> A < B OLMAZSA, MATEMATİĞİN OLANAKSIZLIĞI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52478 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - A, A'dır ile/= A ile/= A [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16640 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - A'YAN ile A'RAZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16756 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AÇIK KIYAS ile/ve KAPALI KIYAS [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16706 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( KIYÂS-I CELÎ ile/ve KIYÂS-I HAFÎ ) - AÇIK ile/ve/||/<> AYIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35222 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AÇIKLAMA = İZÂH/AT, TAFSİLÂT, BEYÂN = EXPLANATION[İng.] = EXPLICATION[Fr.] = ERKLÄRUNG[Alm.] = SPIEGAZIONE[İt.] = EXPLICACIÓN[İsp.] = EXPLENATIO[Lat.] = HO EKS?G?SIS[Yun.] = İZÂH, BEYÂN[Ar.] = BEYÂNKÂRÎ(far.) = VERKLARING[Felm.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39149 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AÇIKLIĞA KAVUŞTURMAK ile/ve/değil/||/<>/< AÇIK KILMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35312 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AÇIKLIK ile/ve/<> GÖRÜNÜRLÜK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37514 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AÇIMLAMA ile/ve/<> GÖSTERME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35826 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AÇMAZ/PARADOKS: ["GÖRÜNÜŞTE"] KABUL EDİLEBİLİR ÖNCÜL ile/ve/+/||/<>/> KABUL EDİLEBİLİR AKIL YÜRÜTME ile/ve/+/||/<>/> KABUL EDİLEMEZ SONUÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51091 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AÇMAZ ile AÇMAZ ile AÇMAZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39833 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Şahı koruyan taşlardan her birinin yerinden oynatılmaması durumu. İLE İçinden zor çıkılır durum. İLE Karşısındakine bir nükte ya da tekerleme söyleme olanağı veren söz. ) - ADÂLET: BİLGİNİN KONUSU ile/ve/değil/||/<> DÜŞÜNCENİN KONUSU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37448 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ADÂLET=KUTUP YILDIZI: GÖĞE ve/||/<>/> GÖNÜLE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50065 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Doğar. VE/||/<>/> Işığını saçar/yayar. ) - ADÂLET ile/ve/||/=/<>/< DENGE, ÖLÇÜLÜLÜK/İTİDÂL[< ADL] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/621 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Toplumla olan ilişkide. İLE/VE/||/=/<>/< Kişide. ) ( İçte. İLE/VE/||/=/<>/< Dışta. ) - ADÂLET ve/||/<>/> HUZUR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39095 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Gücün, "haklı olduğu" yerde bekleme! VE/||/<>/> Güce tapan bireylerin olduğu yerde bekleme! ) - ÂFÂKÎ ile/ve/<> İZÂFÎ ile/ve/<> KEYFÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36344 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÂGÂH ile ÂRİF [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16815 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AĞACI: [ne yazık ki] !KESERSENİZ ile/değil/yerine/>< KESMEZSENİZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37057 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kazık kalır, üstüne oturursunuz. İLE/DEĞİL/YERİNE/>< Gölge olur, altına oturursunuz. ) ( ) - AĞAÇ ile AĞAÇ BİLGİSİ ile AĞACIN BİLGİSİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16797 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AHLÂKSIZLIK ile APTALLIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16858 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( [Kişiden] Hakikat isteniyor da dalga geçercesine yanıt veriliyorsa. İLE [Kişiyle] Dalga geçiliyor da kesin yanıt veriliyorsa. ) - AKHILLEUS İLE KAPLUMBAĞA AÇMAZI ile/ve/||/<>/> TRUVA SİNEĞİ AÇMAZI ile/ve/||/<>/> KOŞU YOLU AÇMAZI ile/ve/||/<>/> NUMARALI TOPLAR AÇMAZI ile/ve/||/<>/> OK AÇMAZI ile/ve/||/<>/> TANRILAR AÇMAZI ile/ve/||/<>/> TRISTRAM SHANGDY AÇMAZI ile/ve/||/<>/> UZAY GEMİSİ AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51089 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AKIL YÜRÜTME ile/ve/||/<> NEDENDEN, NEDENE GEÇİŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51405 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AKIL: SESİN YÜKSEKLİĞİNDE değil SÖZÜN İNCELİĞİNDE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45938 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AKIL: (KENDİ/BAĞIMSIZ) "YÜRÜYEN" değil YÜRÜTÜLEN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51394 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AKIL: ÖLÇÜLEBİLİR ile/ve/değil/||/<>/< ÖLÇEN/R [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49318 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AKIL: USTA ve/<> MÜRŞİD [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35827 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Öncelikle, kendi [donanımlı/yetkin] aklın ve kendine! ) - AKIL'IN KONUSU ile/ve VEHİM'İN KONUSU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15871 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Üçgenlik. İLE/VE Üçgen. ) - ÂKIL <> AK(I)L <> MAKÛL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16764 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AKLEDİLEBİLEN ile ALGILANABİLEN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4493 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AKLI GELİŞTİRME ile/ve/||/<>/>/< FELSEFE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37814 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AKLIN AHLÂKI ve/||/<> KALBİN AHLÂKI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48012 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mantık. VE/||/<> Edep. ) - AKLIN İLKELERİ ile/ve AKLIN İŞLEVLERİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4022 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( * ÖZDEŞLİK [birliği verir] * ÇELİŞMEZLİK [çokluğu verir] * 3.[ÜÇÜNCÜ] DURUMUN/ŞIKKIN OLANAKSIZLIĞI [değeri verir] ile/ve * TÜMEVARIM * TÜMDENGELİM ) - AKLÎ KAİDELER ile/ve ŞER'İ KAİDELER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16779 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AKLİYE ile HİSSİYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16857 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( - Evveliyât; - Fıtriyât. İLE - Müşahedât[- Akliye, - Hissiye]; - Mücerrebât[tecrub]; - Hadsiyât; - Mütevatirât. ) - AKSÂM ile ENVÂ ile ESNAF [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16792 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tekili "Kısım". İLE Tekili "Nev". İLE Tekili "Sınıf". ) - AKSİNE/BİL-AKİS[Ar.] değil/yerine/= TERSİNE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/12001 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AKTARIM ile ÇABA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16849 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ALÇALMA/SI ile/değil AZALMA/SI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50213 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ALDANMA değil/yerine/>< AYDINLANMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35968 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Soytarılara kanarak. DEĞİL/YERİNE/>< Aydınları dinleyerek. ) - ÂLET = TOOL[İng.] = OUTIL[Fr.] = WERKZEUG[Alm.] = ARNESE[İt.] = HERRAMIENTA[İsp.] = ARNESE[Lat.] = TO ORGANON[Yun.] = ÂLET[Ar., Fars.] = WERKTUIG[Felm.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39158 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ALGI = İDRAK = PERCEPTION[İng., Fr.] = WAHRNEHMUNG[Alm.] = PERCEPCION[İsp.] = PERCEPTIONIS[Lat.] = HE KATALEPSIS[Yun.] = el-İDRÂK el-HİSSÎ[Ar.] = İDRÂK-İ CUZ'Î[Fars.] = GEWAARWORDING, WAARNEMING[Felm.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39159 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÂLİM ile/ve/||/<>/> ÂRİF [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16814 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bilgi(sonuç). İLE/VE/||/<>/> Bilme(süreç). ) ( Cins. İLE/VE/||/<>/> Fasıl. ) ( Sindiren. İLE/VE/||/<>/> Geviş getiren. ) ( Koşul. | Durum, hal, vaziyet. | Yemin. İLE/VE/||/<>/> Yarı, yarım. | Bölüm, kısım, parça. | Mısra. ) ( Tekil.(Taksim edilir.) İLE/VE/||/<>/> Çoğul.(Tasnif edilir.) ) ( İlim; Evvel ile Ahir, Batın ile Zahir'i bilip, tüm bildiklerini en iyi/üst derecede bağlantırabilme/birleştirebilme uğraşıdır. İLE/VE/||/<>/> İrfan; ilmin niteliklerinin üzerine ek olarak, hikmetine sahip olup, zaman ve zeminine/mekânına göre değerlendirme yapabilme durumudur. ) ( İlim: - Kendini bilmek ve - Gayrıyı bilmek İrfan: - İlm'ul-ilim ve - İlm'un Nefs ) ( İlim: - İlm-i Hudurî ve - İlm-i Husulî ) ( İlim: - Tasavvur(Kavram) ve - Tasdik(Yargı) İlim: - Bilmek ve - Bilgi ) ( İlimde marifet zât'ı bilmektir. Eşyanın(nesnenin) akılda hasıl olan(meydana gelen) suretine ilim denir. Hariçten kattı nazarla malûma ilim denir. ) ( İhvân-ı Safâ, "Fasl fî ecnâsi'l-ulûm" başlığı altında ilimleri, -Riyâzî, -Dinî ve -Felsefî olmak üzere üç ana grupta toplamıştır. ) ( Çeşm-i insaf gibi kâmile mîzân olmaz Kişi noksanını bilmek gibi irfân olmaz. ) ( Âlim; Evvel ile Ahir, Batın ile Zahir'i bilen, tüm bildiklerini en iyi/üst derecede bağlantırabilme/birleştirebilme seviyesine ulaşmış kişi. İLE Ârif; aliminin niteliklerinin üzerine ek olarak, hikmetine sahip olup, zaman ve zeminine/mekânına göre değerlendirme yapabilen kişidir. ) ( Birikime hizmet eden. İLE/VE/||/<>/> Yaşayışa hizmet eden. ) - ÂLİM <> İL(İ)M <> MALÛM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16765 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ALLAIS AÇMAZI ile/ve/||/<> İKİ ZARF AÇMAZI ile/ve/||/<> ST. PETERSBURG AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51080 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ALTIN(PARA) ile/ve/değil/yerine/||/<> SÖZ/KELÂM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/32659 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Doğada. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<> Kişide. ) - AMAÇ ile/ve/||/<>/> OLGUNLAŞMA/KEMÂL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51157 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AMELİYAT: GÖVDEDE ile/ve/<> ZİHİNDE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36146 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Uyutmak gerek. İLE/VE/<> Uyandırmak gerek. ) - ANALİTİK YARGI ile/ve SENTETİK YARGI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16729 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( A, A'dır. İLE/VE A, B'dir. ) - ANALİTİK ile/ve/||/<>/> SENTETİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50993 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İkili. İLE/VE/||/<>/> Üçlü. ) ( [bilgiyi] Genişletmiyorsa. İLE/VE/||/<>/> Genişletiyorsa. ) ( Apriori. İLE/VE/||/<>/> Aposteriori. ) - ANIMSAMAMAK / ANIMSANMAMASI GEREKENLER ile/ve/değil/yerine/||/<>/> ANIMSAMAK / ANIMSAMAMIZ GEREKENLER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49907 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yaşadığımız, "olumlu"/"olumsuz", "büyük"/"küçük" herşeyi, sürekli anımsasaydık, delirirdik. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<>/> Bazen/çoğunlukla, bazı "olumlu"/"olumsuz", "büyük"/"küçük" bilgi ve deneyimleri, delirmemek, kendimizi kaybetmemek/korumak, korkmak/korkabilmek ve varoluşumuzun sürekliliği için anımsamamız/anımsayabilmemiz gerekir. ) - ANLA! ve/||/<>/> TAMAMLA! [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39039 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ANLAM TEKLİĞİ ile/ve/||/<> GÖRÜNÜŞ ÇOKLUĞU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36187 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ANLAM: ALGI/DÜZEN ve/||/<> İMGE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35838 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ANLAM/KAVRAM: NİCELİK EVRENSEL ve/||/<> TİKEL ve/||/<> TEKİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49697 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ANLAM/KAVRAM ve/||/<> NİTELİK ve/||/<> İLİŞKİ ve/||/<> KİPLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49696 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ANLAM ile/ve/> DAYANAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4005 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ANLAMANIN: SESİ ile/ve KURALLARI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/679 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Hmmm.[içinden ve/veya sesli!] İLE/VE 1. Nötr olmak. | 2. Nitelikli soru sormak. ) - ANLAMBİLİM = SEMANTICS[İng.] = SÉMANTIQUE[Fr.] = WORTBEDEUTUNGSLEHRE, SEMANTIK[Alm.] = SEMANTICO[İt., İsp.] = İLM el-DELÂLET[Ar.] = NAMÛGÂRŞİNASÎ[Fars.] = SEMANTIEK[Felm.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39168 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ANLAMSIZ ile SAÇMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28219 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Saçma/abes olan bir şeye yönelmek, felsefî olarak olanaksızdır! ) - ANLATABİLDİĞİN ile/ve/değil/yerine (ÇOK) İYİ ANLATABİLDİĞİN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/3995 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ANLAYABİLMEK ve/||/<>/ ANLATABİLMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35268 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir şeyi anlayabilmenin en iyi yolu, onu, en iyi şekilde anlatabilmeye çalışmaktır. ) - ANNE ve/||/<>/+ BABA ve/||/<>/> ÇOCUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50979 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... ve/||/<>/+ ... ve/||/<>/> Sonuç. ) - APAÇIK/LIK = SELFEVIDENCE/SELFEVIDENT[İng.] = ÉVIDENCE/ÉVIDENT[Fr.] = OFFENKUNDIG/OFENKUNDIGKEIT[Alm.] = EVIDENZA[İt.] = EVIDENCIA[İsp.] = EVIDENTA, PERSPICUITAS[Lat.] = ANERGEIA[Yun.] = BEDEHA(T)/BEDİHÎ, BEYYİN[Ar.] = HODPEYDÂ[Fars.] = KLAARBLIJKELIJK/HEID[Felm.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39171 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ARAZ-I-LÂZIM ile ARAZ-I-MUFÂRIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16660 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Gerekli araz.[Mâhiyetten ayrılması olanaksızdır] İLE Ayrılabilir araz.[Mâhiyetten ayrılması olanaksız değildir.] ) - ARDIŞIK/LIK ile/ve/||/<> ÖNSEL/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51575 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ARDIŞIK/LIK ile/ve/||/<> ÖZDEŞ/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51576 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ARISTO VE İBNİ SİNÂ VE IMMANUEL KANT ile/ve ARISTO VE İBNİ SİNÂ VE KUTBUTTİN RÂZÎ VE IMMANUEL KANT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16595 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ARİSTO ve HAREZMİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16596 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ARİSTOTELES MANTIĞI/SERT CİSİMLER MANTIĞI ile/ve BULANIK MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16585 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÂŞIK <> AŞK <> MAŞÛK(A) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16766 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AŞIRI "AKILCILIK" >< YARATICILIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49617 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ATLAS[İlk omur]: İNSANDA ve TARİHTE/MİTOLOJİDE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/5298 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kafatasını taşır. VE Aklı taşır. ) - ATOM ile MONAD [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16759 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ATOM ile ZERRE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16760 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ATOMCU KELÂM ile/ve İBN-İ SÎNÂ'CI KELÂM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16626 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AVUKAT/EUATHLOS AÇMAZI ile/ve/||/<> KÖPRÜ AÇMAZI ile/ve/||/<> İKİ ZARF AÇMAZI ile/ve/||/<> UYUYAN GÜZEL AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51084 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Hukuk fakültesini bitiren genç, ülkenin en ünlü avukatının yanında staj yapmak için başvuruda bulunur. Avukat, gence, tek koşul ileri sürer: "İlk davandan elde ettiğin tüm parayı bana vereceksin". Antlaşma imzalanır ve iki yıl beraber çalışırlar. Tam staj bittiğinde, genç, antlaşmayı haksız bulduğunu, ilk davadan kazandığı parayı ona vermeyeceğini açıklar. Avukat, tazminat talebi ile mahkemeye başvurur. Hakimin kararı ne olmalıdır? İki davalı, duruşmada, hakimin karşısına geçtiğinde, avukat, şunu söyler: "Sayın Yargıç. Bu davayı uzatmaya gerek yok. Çünkü, eğer ben kazanırsam, parayı alacağım; eğer kaybedersem yine alacağım. Çünkü, antlaşmamıza göre, o, ilk davasından kazandığı parayı bana verecek." Hakim, tam avukatı haklı bulacakken, bu kez, genç avukat söz alır ve şöyle der: "Sayın Yargıç. Evet. Avukat haklı. Bu duruşma, gerçekten gereksiz ama benim lehime. Eğer, ben bu davayı kazanırsam, ona bir şey ödemeyeceğim. Eğer, kaybedersem, antlaşmamıza göre, ilk davayı kaybettiğimden dolayı ona yine bir şey ödemeyeceğim.” İLE/VE/||/<> Sokrates, güçlü bir efendinin, -Platon'un- bekçiliğini yaptığı bir köprüye gelir ve geçmesine izin vermesini rica eder. Platon, şu yanıtı verir... "Yemin ederim, ağzından çıkacak bir sonraki söz doğru olursa geçmene izin veririm, yanlış olursa seni suya atarım. Sokrates'in yanıtı: "Sen, beni, suya atacaksın." olur. [Platon, Sokrates'i suya atmasa, Sokrates, yalan söylemiş olacak ve suya atılması gerekecek; suya atsa, Sokrates doğru söylemiş olacak ve suya atılmaması gerekecektir.] İLE/VE/||/<> ... İLE/VE/||/<> ... ) - AYAN ile ÂYAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35297 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Belirli, açık. İLE İleri gelenler. | Meclis/senato üyeleri. ) - AYDINLANMA ile/ve/||/<>/> SÜKÛNET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/3438 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AYIP ile/ve < TEZAD [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/25324 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - AYIRDINDA/LIK ile/ve/<> FARKINDA/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4251 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Ayırt edebilme bağımlılıklardan kurtuluşa götürür. ) ( Ayırt edebilme yeteneği sizi bağımlılıklardan kurtuluşa, tutkusuzluğa götürecektir; bu hal ise doğru davranışı, eylemi sağlayacaktır; doğru davranış ise sizi gerçek varlığınıza ulaştıran içsel köprüyü kuracaktır. ) ( Ayırt etme ve ayrılık duygusu olmadığında, buna sevgi diyebilirsiniz. ) ( Olgun kişi toplulukları düzenleyerek neyi birbirinden ayırması gerektiğini bilir. ) ( Kişinin kendi için doğru olanı ayırd etmesi ve sıkı çalışması er ya da geç ödüllendirilecektir. ) ( Kişi durumunun mükemmel olduğunun ve hatta daha da ilerleyeceğinin ayrımına varmalıdır. ) ( Farkındalık her şeyin ötesidir - hem varlığın, hem yokluğun. ) ( Farkına varın ki, her ne olursa, size, sizin tarafınızdan, sizin aracılığınızla olur ve siz, her ne algılarsanız, onun yaratanı, tadına varanı ve yok edenisiniz. ) ( Önemli[öncelikli] olan, yalnızca farkındalıktır, onun içerdikleri değil. ) ( Tam farkındalık halinde temas kurulmuştur. ) ( Bir ilişki kurmak ve sürdürmek için, doğrudan eylemle ifade edilen sevecen bir farkındalık hali gereklidir. ) ( Yeni ve özel bir farkındalık biçimi gerekmez. ) ( Kişinin gönlünü görebilecek berrak içgörüye sahip olmadıkça ayırt edemezsiniz. ) ( Kendi hakkınızdaki farkındalığınızı derinleştirin ve genişletin, o zaman tüm hayırlar ve lütûflar akacaktır. ) ( Şimdi yapılmakta olan ayırt edebilme ve ihtirassız olma uygulaması, zamanı geldiğinde meyvesini verecektir. ) ( Tüm gereksiniminiz, varoluşunuzun, bir sözlü beyan şeklinde değil, fakat her an mevcut bir gerçek olarak farkında olmaktır. ) ( Varoluşunuzun farkındalığı, gerçek varlığınızı görmenizi sağlayacaktır. ) ( Sadece var olduğunuzun farkında olun ve farkında kalın. ) ( Discrimination leads to detachment. ) ( In full awareness the contact is established. Discrimination will lead to detachment; detachment will ensure right action; right action will build the inner bridge to your real being. Awareness is beyond all - being as well as not-being. Awareness itself is all important, not the content of it. Deepen and broaden your awareness of yourself and all the blessings will flow. You cannot, unless you have a clear insight into the heart of person. Be aware that whatever happens, happens to you, by you, through you, that you are the creator, enjoyer and destroyer of all you perceive. For establishing and maintaining relationship affectionate awareness expressed in direct action is required. No new, or special kind of awareness is needed. Discrimination and dispassion practised now will yield their fruits at the proper time. All you need is to be aware of being, not as a verbal statement, but as an ever-present fact. The awareness that you are, will open your eyes to what you are. Just be aware that you are and remain aware. ) - AYIRMA ile/ve/||/<> YALINLAŞTIRMA ile/ve/||/<> ARA ÇÖZÜM/LER ARAMA/BULMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37578 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Düşüncenin, bilgilerin, nesnelerin, kavram, olay ve olgular üzerinde en temel uygulanması gerekenlerin başında, onları bütün olarak görebilmenin yanı sıra ve ötesinde, ayırma bilgisi, becerisi ve oranı bulunmaktadır. Bilmek ya da bilinebilenler, ancak küçültme ya da ayırma bilgi ve becerisiyle elde edilebilirler. Bu işin ustalığı da, her ustalığın temelinde bulunan çıraklık sürecinde gerçekleşir ve kaynağını, gücünü çıraklık döneminden alır. Bu bilgi, deneyim ve dönem, kalfalıkta ve ustalıkta bile olunsa, tüm sürecin neredeyse tamamıdır. Birleştirme bilgi ve becerisi olarak tanımlanan ustalık, yetkin çıraklıktır. Hatta ustalık diye bir şeyden bile söz edilemeyecek kadar tek bir bilinç ve beceridir. Kişinin, bisiklet kullanmayı bir kere öğrenmesinden sonra, yaşam boyunca bir daha bisiklet kullanmayı öğrenmeye gerek kalmaması, kendinin değil, suyun kaldırma gücündeki gibi, kendiliğindenliğiyle, doğasıyla sağlanır. Zihnin ya da bilincin devrede olması ile değil, beynin ya da öte bir bilincin devrede olmasıyla, bilinç merdiveninde görülen, bilinçsiz bilinçlilik ya da yeterlilik ile sağlanır. Karmaşık olan ya da öyle "algılanan" süreçlerin çözümü de, onları, oldukları yapıda değil, küçülterek ya da çok haneli sayıdan oluşan bir bölmenin, tek haneli bir sayıya doğru yalınlaştırılması ile gerçekleşir. Çözümsüz "görünen" durumların da çözümü, köklü/kökten çözüm arayışı değil ara çözüm üretebilmektir. Yaşamımızda, karşılaşılabilecek sonsuz olumlu ya da olumsuz olasılıktaki durum ve süreçler için bazen ya da çoğunlukla, bir düşünce ya da nesneden, ödün vermeden ya da bir parçasından vazgeçmeden, bir şey elde etmek ya da yetersiz/olumsuz sürecin devam etmesine göz yumarak, bir sonuç ya da çözüm oluşturmak olanaklı değildir. Ne herhangi bir düşünce ya da bir durum için, ne de kaygının sona erdirilmesi, olumsuz ya da yetersiz koşulların tamamen ortadan kalkma "beklentisi" ya da "dileği" ile sağlanamayacağından dolayı, ayırmayı, yalınlaştırmayı ve ara çözümler üretmeyi bilmek, becermek gerekmektedir. "Hiçbir sorun, onu yaratan 'bilinç seviyesi'yle çözülemez." ) - AYRINTILARIN "ZENGİNLİĞİ" ile/ve/||/<>/< YORUM GÜCÜ "ZAYIFLIĞI" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/47576 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - Az kullanılması gerekenleri ve kullanırken çok dikkat edilecekleri bil de KONUŞ!!! [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/26128 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( "Demek ki"... "Zaten", "herşey", "aslında" ve"sadece" "sonuç" ile başlar/başlamış! Az kullanılması gerekenleri ve kullanırken çok dikkat edilecekleri bil de KONUŞ!!! "Zaten" diyerek, her "işine gelene/gelmeyene" bağlamadan KONUŞ!!! "Aslında" "öyle/şöyle" (oldu/olacak) ise zamanında düşün de ona göre KONUŞ!!! "Sadece/sırf" diyerek onca konuşulanı gözardı etmeden KONUŞ!!! "Sonuçta" diyerek son sözü kendine ait kılmadan KONUŞ!!! "Son tahlilde" deyince daha bir üst perdeden konuşmadığını bilerek KONUŞ!!! "Temelde" olanın ne olduğuna iyi bak da ona göre sağlam KONUŞ!!! "Allah'tan" ise senin yetersiz diline/sözüne/onayına kalmayacağını anımsa da ona göre KONUŞ!!! "Demek ki" ile her inancına ve kişisel sonuçlarına bağlamadan KONUŞ!!! "Nasılsa" diyerek çıkarlarını öncellemeden KONUŞ!!! "Ona bakarsan" diyerek sözü düşürmeden KONUŞ!!! "Belki de" olasılıklarını düşünebiliyorsan birine ayrıcalık yapmadan KONUŞ!!! "İlle de" o ya da öyle değil koşulsuz KONUŞ!!! "Diyelim ki" diyorsan doğru örnek seçerek KONUŞ!!! "Ne var?" diyerek, ahmaklık etmeden KONUŞ!!! "Ne var ki?" diyerek, "saf görünümlü" kurnaz olmadan KONUŞ!!! "Ne peki?" diye anlaşılması çok basit olanı karmaşıklaştırmadan KONUŞ!!! "Niye ki?" diyerek, hazırcı değil önce kendin düşün de ona göre KONUŞ!!! "Elimde değil" diye kendini/başkalarını "kandır"(a)madığını bilerek KONUŞ!!! "Ne bileyim" diyorsan düşünüp, öğrenip, bilebileceğini anımsa ve ona göre KONUŞ!!! "Herkes"i katmadan KONUŞ!!! "Hiç kimse" demeden KONUŞ!!! "Hep"siz KONUŞ!!! "Her zaman"a yaymadan KONUŞ!!! "Hiçbir zaman" diye kestirip atmadan KONUŞ!!! "Keşke ..." ile geçmişe dönmeye çalışmadan KONUŞ!!! "Ya ..." ile belirsiz olanı belirlemeden KONUŞ!!! "Böyle ... Böyle ..." demeden KONUŞ!!! "Şey - şey - şey" demeden KONUŞ!!! "Falan-filan" diye boşluğa bağlamadan KONUŞ!!! "Bla-bla-bla" diye başka dilde kullanmadan KONUŞ!!! "Dedi/Dedim" tekrarsız KONUŞ!!! "Ben" diliyle kendini merkeze koymadan KONUŞ!!! "Sen" diliyle kişileri katmadan, hedef almadan KONUŞ!!! "Sen de" diyerek saldırmadan ve savunmadan KONUŞ!!! www.FaRkLaR.net/KONUS ) ( dikkat edilecekleri bil de KONUŞ!!! ) ( ) - AZIMSAMAK ile KÜÇÜMSEMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7286 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BAĞ/BAĞLANTI ile/ve AYRIM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/91 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN ile/ve BAĞIMLI DEĞİŞKEN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7839 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tanım aralığı. İLE/VE Değer aralığı. ) - BAĞINTI ve/||/<> ÖLÇÜT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48628 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BAĞINTILARDA: YANSIMA ile BAKIŞIM(SİMETRİ) ile TERS BAKIŞIM ile GEÇİŞME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/54810 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( xRx İLE xRy ise yRx İLE ... İLE xRy ^[ve] yRz ise xRz ) - BAĞLAÇ = CONJUNCTION[İng.] = CONJONCTION[Fr.] = KONJUNKTION[Alm.] = CONGIUNZIONE[İt.] = CONJUNCIÓN[İsp.] = COPULA[Lat.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39188 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BAĞLANTI ile/ve ÖZDEŞLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/90 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BAĞLAYICILIK ile/ve/||/<> KANIT NİTELİĞİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37245 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BARIŞTIRICI ile/ve/||/<> KURTARICI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35405 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BASİT ile MÜREKKEB [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16757 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BAŞLANGIÇ ile/ve/||/<>/> ORTA ile/ve/||/<>/> SON [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51172 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BEDÎHÎ: TANIMLANABİLİR YAPIDA OLMAYAN ile/ve DELİL GETİRİLEBİLİR YAPIDA OLMAYAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1339 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BEDİHÎ ile NAZARÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16854 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Apaçık, zorunlu/zarûrî. İLE Kuramsal/teorik. ) - BEKLENMEYEN SINAV AÇMAZI ile KESTİRİM AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51086 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BELÂGAT'TA: BEYÂN[Ar.] ve BEDÎ ve MAÂNİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16879 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Birbirinden açık, değişik ifâde yollarını öğreten bölümü. VE Sözü sanatlarla güzelleştirmeyi öğreten bölümü. VE Dilin tümce yapısındaki incelikleri ve tümcenin konuya uygun kullanım yollarını öğreten bölümü. ) - BELÂGAT ile/ve/||/<> BEDÂHET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35429 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İyi konuşma, sözle inandırma yeteneği. | Söz sanatlarını inceleyen bilgi dalı. Retorik. | Konuya tüm yönleriyle kavrayarak, hiçbir yanlış ve eksik anlamaya yer bırakmayan, yorum gerektirmeyen, yapmacıklıktan uzak, düzgün anlatma sanatı. | Bir şeyde, gizli olan derin anlam. İLE/VE/||/<> Apaçık olma durumu. | Bir konuda, hazırlıksız konuşabilme yeteneği. ) - BELGİ ile/ve/<> BELGİN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35432 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir şeyi, benzerlerinden ayıran özellik. | Duyuş, düşünüş ve inanıştaki ayırıcı özellik. İLE Tam ve kesin olarak belirlenmiş olan. ) - BELİRLEME ile TARİF [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15237 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BELİRLENİM ile/ve/||/<> ZORUNLULUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52337 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BELİRLEYİCİ/LİK ile/ve/<> OYALAYICI/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37617 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BELİRLİ ile BAŞAT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34724 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BELİRME ile/ve/<> TAŞMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37212 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BELİRSİZ/LİK ile/ve/||/<> OLUMSUZ/LUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50220 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Zihnin, işleyebildiği tek durum/koşul belirginlik; rahat edemediği tek durum ise belirsizliktir. ) - BELİRSİZLİK SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: GÖNDERMELİ ile/ve/||/<> VURGULAMA ile/ve/||/<> ÇOK ANLAMLILIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34763 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BELİRTKE ile BELİTKE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35436 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir özlü sözle birlikte kullanılan im. | Soyut bir şeyin, bir kavramın simgesi olan varolan ya da eşya. AMBLEM | Gösterge. İLE Belitler dizgesi. [BELİT/AKSİYOM: Kendiliğinden, apaçık olan ve böyle olduğundan dolayı öteki önermelerin ön dayanağı olan temel önerme.] ) - BELİT(AKSİYOM) = MÜTEARİFE = AXIOM[İng.] = AXIOME[Fr.] = AXIOM[Alm.] = AXIOMA[Yun.] = AXIOMA[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7807 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kendiliğinden, apaçık ve bundan dolayı öteki önermelerin ön dayanağı sayılan temel önerme. İLE Bir gücün, maddi bir etkenin, bir düşüncenin ortaya çıkması. | İnsan etkinliğinin ya da iradesinin açığa çıkması. | Hareket, iş. | Anamalın, belirli bir bölümü. | Hisse senedi. | Bir oyuncunun, sahne üzerindeki hareketi. | Oyunun temasını geliştiren, başlıca olay, öykü, gelişim. ) - BELKİ ile/değil DÜŞÜK/YÜKSEK OLASILIKLA/OLASILIKLI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51311 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BELLEME ile BELLEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35437 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Öğrenip akılda tutmak. | Sanmak. İLE Bel denilen araçla toprağı işlemek. ) - BEYÂN: TAKRİR ve/||/<> TEFSİR ve/||/<> TAĞYİR ve/||/<> ZARURET ve/||/<> TEBDİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49840 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Doğrudan doğruya beyân. VE/||/<> Tefsir yoluyla beyân. VE/||/<> Tağyir yoluyla beyân. VE/||/<> Mantık sonucu beyân. VE/||/<> Başka bir sözü yerine koyarak beyân. ) - BEYİN/ZİHİN: ÜRETİCİ/ÜRETEÇ ile/ve/||/<> YANSITICI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36936 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - Bİ'L-MUTÂBAKA ile Bİ'T-TAZAMMUN ile Bİ'L-İLTİZÂM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16663 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Örtüşme. İLE İçlem. İLE Gereklilik. ) - BİÇİMDE/YAMUKTA: ALT ALAN ile/ve/<> ÜST ALAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51238 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİÇİMSİZ SAÇMA(LIK)LAR/SAFSATALAR ile/ve/||/<> SAÇMA(LIK)LAR/SAFSATALAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34762 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİL(E)MEMEK ile/ve EMİN OLMADIĞINDAN (DOLAYI) BİL(E)MEMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4314 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLARDO MASASININ: BOYU ile/ve/<> ENİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51237 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( 284 cm. İLE/VE/<> 142 cm. ) - BİLDİRME ile/ve/değil/yerine/<> ÖNERME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34346 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLEN AÇMAZI ile/ve/||/<> HERŞEYİ BİLME AÇMAZI ile/ve/||/<> YALANCI AÇMAZI ile/ve/||/<> ÖNCEDEN BİLME AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51085 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLGELİK ile BİLGİLİLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16804 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLGELİK ile/ve/||/<>/>/< KALITIMSAL BİLGELİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/44505 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLGİ TAŞIYICISI OLMAK ile/değil/yerine/||/<>/>/< ÖĞRENMEYİ ÖĞRENMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50177 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLGİ: FİİLÎ ve İNFİALÎ[YENİLENEN, TECEDDÜD EDEN] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1921 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bilinenden önce meydana gelen varolan bilgidir. VE Bilinenden sonra meydana gelen bilgidir. ) ( Bilgi, bilinenden öncedir. VE Bilgi, bilinenden sonradır. ) ( Bilgi, bilineni yaratıyor. VE ... ) - BİLGİ: TÜMEL/LİK ile/ve/||/<> ÖZSEL/LİK ile/ve/||/<> NEDENSEL/LİK ile/ve/||/<> KESİN/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37376 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLGİ(EL-İLM) ile ÖĞRENİM(TE'ALLÜM) ile ÖĞRETİM(TA'LÎM) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16796 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İhvân'ın Îsâgûcî'de ele aldığı konulardan biridir. Ona göre; "Bilgi, bilinenin(nesne) bilenin(özne) zihnindeki suretinden; sanat ise bilen sanatkârın zihindeki bu suretleri dışa vurup maddeye uygulamasından başka bir şey değildir." Öbür taraftan, öğreticinin nefsi(zihin) fiil halinde, öğrencininki ise güç halinde "bilen"(allâme)'dir. Bu durumda öğretim , güç halindeki bilgiyi fiil haline çıkarma, öğrenim ise güç halindeki bilginin fiil haline çıkmasından öte bir şey değildir. Hal böyle olunca özü itibariyle güç halinde bilen durumundaki cüz'î insan nefislerinin fiil halinde bilen felekî-küllî nefs tarafından fiil haline geçirilmesi gerekmektedir. ) - BİLGİ ile BİLGİ OLMAYAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52447 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bilgi ile bilgi olmayanı ayıramamak, ne yazık ki, bilgi üretmemekten kaynaklanmaktadır. ) - BİLGİ ile/ve/<> GEREKÇELENDİRİLMİŞ BİLGİ(EPİSTEMOLOJİ) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4159 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bilgi, erdem; erdem de mutluluk üretir. ) - BİLGİN (OLMAK) ile/ve/değil/||/<>/> AKILLI (OLMAK) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50985 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Başkalarının bilgisiyle (de) olabiliriz. İLE/VE/DEĞİL/||/<>/> Ancak, kendi aklımızla olabiliriz. ) - BİLGİNİN ELDE EDİLİŞİ ile/ve/<> BİLGİNİN PAYLAŞIMI/AKTARIMI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4172 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sahip olduğunuz herşeyi, her kimin gereksinimi varsa, onunla severek paylaşın. ) ( Share willingly and gladly all you have with whoever needs. ) - BİLGİNİN: GÜVENİLİRLİĞİ ile/ve/<> ZORUNLULUĞU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37161 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLGİNİN: DAĞITIMI ile/ve/<> DENETİMİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37613 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLGİNİN: ELDE EDİLİŞİ ile/ve/||/<> İFADE EDİLİŞİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37517 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLGİNİN: ÖĞELERİ ile/ve BİÇİMİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/32650 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Maddî. İLE/VE Aklî. ) - BİLGİNİN/VERİNİN: ÖZDEŞLİĞİ ile/ve/||/<> TEMSİLİ ile/ve/||/<> TASVİRİ ile/ve/||/<> İNŞÂSI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52547 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLGİYE ERİŞİM: GÖZLEM ve/+/||/<>/>/< SEZGİ ve/+/||/<>/>/< FARKINDALIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46155 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLGİYE GİDİŞ ve/||/<> KAYNAĞA DÖNÜŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51487 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLİM ile/ve/||/<> SANAT ile/ve/||/<> FELSEFE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4774 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İnsan olmayan herşeyden bahseder. İLE/VE/||/<> İnsanı anlatır. İLE/VE/||/<> Kişinin varoluşunu anlatır. ) ( Varolan. İLE/VE/||/<> Var olması gereken. İLE/VE/||/<> Hayal ettiğini/n gerçekleştir(il)me(si). ) ( Herhangi bir işi: Bilimsellikle başlat, sanatsallıkla destekle, felsefeyle tamamla! ) ( Sanatın özü, içsel bir deneyimi iletebilmek için dış formları kullanmaktır. ) ( Sanatı olmayan millet, her zaman dilencidir. ) ( Sanat: Mekânı/zamanı iyi kullanmak. | Görüp göstermek. ) ( Birleştirmek/birlikte tutmak gerekiyor. ) ( MİFTÂHÜ'S-SAÂDE ve MİSBÂHÜ'S-SİYÂDE ) ( FELSEFE: Aklı kullanma sanatı. ) ( The essence of art is to use the outer form to convey an inner experience. ) ( Sanat, dekoltedir. ) ( Sanatın yolu, sanattır. ) ( SANAT: Ben'in, yaratıcı gücünü keşfetmek. ) ( Sanat, bir şeyi, başka bir şey olarak görme çabasıdır. | Başka bir şey olma olanağı tanımaktır. ) ( Felsefe, kimsenin, itibar edip etmemesine, itibar etmeyendir/etmemektir. ) ( Felsefe, olan ile olması gereken arasındaki kavramsal düzendir. ) ( Felsefe, düşüncenin merdiveni ve mirâcıdır. ) ( Felsefe, ekinin/kültürün bilincine varmaktır. ) ( ya, ya da[0 / I] İLE/VE/||/<> hem, hem de İLE/VE/||/<> hem, hem de | ne, ne de ) ( "Öğrenilmiş sanat" olmaz! ) ( Felsefenin en büyük özelliği, hakikat dışındaki herşeyden uzak tutabilmesidir. ) ( Felsefe, üçlülük üzerinedir/üzerindendir. ) ( Felsefe, mantık bilimidir. ) ( FELSEFE = MUHABBET'ÜL/İSÂR'ÜL HİKMET ) ( BİLİM~FELSEFE~SANAT ) - BİLİM ve/||/<>/< TÜMEVARIM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7626 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLİMBİREYİ ile/ve/değil/yerine DOĞA FİLOZOFU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7634 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bugünkü anlamda "Bilim" sözcüğünün kullanımı ilk kez ancak 1837 civarında kullanılmaya başlanmıştır. Dolayısıyla 1837 öncesi uğraşlara "doğa felsefesi" ve bu alanda çalışma yapanlara "bilimkişisi" değil "doğa filozofu" tanımı kullanılmaktadır. ) ( Âlimin ölümü, âlemin ölümü gibidir. ) ( ... ile/ve/değil PERİPATETİK | MEŞŞAİ ) ( Görüşmelerimiz sırasında, ... tutarlı bir biçimde, "bilgi kişisi" sözcüklerini kullanıyor ya da bu kavrama göndermeler yapıyordu. Ama bununla ne demek istediğini hiç açıklamamıştı. Bunu, ona sordum. "Bilgi kişisi, öğrenimin zorluklarına katlanmayı göze almış kişidir," diye yanıtladı. "Acele etmeden, bocalamadan, erk ve bilgi gizlerinin sökülmesi, çözülmesi yolunda, gidebileceği son aşamaya varmış olan bir kişidir." "Her isteyen, bilgi kişisi olabilir mi?" "Hayır, herkes olamaz." "Bilgi kişisi olmak için insan ne yapmalıdır öyleyse?" "Dört doğal düşmanına meydan okuyup onları yenmelidir." "O dört düşmanını yenen bir kişi, bilgi kişisi olur mu?" "Evet. Ancak, dört düşmanının her birini yenebilen kişiye, 'bilgi kişisi' denir." "Bu düşmanları yenen herkes, 'bilgi kişisi' olur mu?" "Hepsini yenen herkes, 'bilgi kişisi' olur." "Bu düşmanlarla savaşıma geçmeden önce, yapılması gereken başka şeyler yok mudur?" "Yoktur. Her isteyen, bilgi kişisi, olmayı deneyebilir ama çok azı gerçekten başarır bu işi -doğal bir şey bu-. Bilgi kişisi olma yolunda karşılaşılan düşmanlar, gerçekten korkunç şeylerdir; çoğu kişi, yenik düşer onlara." "Nasıl düşmanlar bunlar, ... ? Düşmanlar konusunda konuşmak istemedi. Bu konuyu anlamam için daha çok zaman olduğunu söyledi. Sözü değiştirmemek amacıyla benim bir bilgi kişisi olup olamayacağımı sordum. Bunu kimsenin kestiremeyeceğini bildirdi. Ama bir bilgi kişisi olup olamayacağımı gösteren herhangi bir ipucu bulunup bulunmadığını ısrarla sorunca, bunun, o dört düşmanla savaşımımın sonucuna bağlı olduğunu -onları yenebiliyor muyum yoksa onlara yeniliyor muyum- ama o savaşımın sonucunu şimdiden bilmesinin olanaksızlığını belirtti. "Savaşımın sonucunu görebilmek için büyü yapmak ya da fala bakmak olanaklı mıdır?" diye sordum. Hiçkimsenin, ne araç kullanırsa kullansın, bu savaşımın sonucunu önceden bilemeyeceğini, kesin bir dille anlattı. Neden olarak da bilgi kişisi olmanın, geçici bir şey olduğunu gösterdi. Bu noktayı açıklamasını istediğimde, yanıtı şöyle oldu: "Bilgi kişisi olmak sürekli değildir! Bir kişi, tam olarak bilgi insanı olamaz. Ancak, çok kısa bir an için olunuverir. Dört düşmanı yendikten sonra!" "Söylesene, nasıl düşmanlar bunlar?" Yanıt vermedi. Yine üsteledim ama konuyu değiştirdi ve başka şeyler anlatmaya başladı.   ( Ertesi gün... )   Gitmeye hazırlanıyorken, birden, bilgi kişinin düşmanlarını yine sormak geldi içimden. Uzun süre uzakta kalacağımı, söyleyeceklerini yazarsam, bu konuları düşünme fırsatını bulabileceğimi anlatarak onu ikna etmeye çalıştım. Bir süre, ikircikli, bekledi; sonra konuşmaya başladı: "Bir kişi, öğrenmeye başlayınca, amaçlarının neler olduğunu kesin olarak bilmez. Başka bir niyeti vardır, amaçları belirgin değildir. Hiçbir zaman gerçekleşemeyecek ödüller ummaktadır. Çünkü, öğrenmenin "zorluklarını" bilmiyordur henüz." "Yavaş yavaş öğrenmeye başlar -önceleri azar azar, sonra da büyük parçalar halinde-. Çok geçmeden, düşünceleri çatışır. Öğrendiği şey, umduğu, düşlediği gibi çıkmamıştır; bu durum, onu korkutur. Öğrenim, hiç de beklendiği gibi olmamıştır. Öğreniminin her adımı, yepyeni görevler yükler kişiye; kişinin korkuları, acımasızca birikir, baş kaldırır. Bir savaş alanına döner yaşamı. "İşte, doğal düşmanların birincisiyle böyle karşılaşılır: Korkuyla! Yenmesi güç, hain, korkunç bir düşmandır korku. Tüm yol boyunca saklanır, ummadığın yerlerde, sinsi sinsi bekler seni. Eğer, onu karşında gördüğün zaman, kaçmaya başlarsan, unut artık bilgiye ulaşmayı." "Korkup kaçan kişiye ne olur?" "Bir şey olmaz. Ama öğrenemez bir daha. Korkusunu göğüslemesi, korkusuna karşın, öğrenme yolunda, bir adım daha ilerlemeyi göze alması gerekir. Bir adım daha, bir adım daha. Korkuyla dolmalı... Evet! Ama korksa da ilerlemeyi sürdürmeli, durmamalı! Bu işin yöntemi böyledir! Bu birinci düşmanın, pes edeceği bir an gelecektir. Kişiye, güven gelir. Niyeti daha da güçlenir. Öğrenmeyi, öyle korkutucu bir şey gibi görmez artık." "Bu sevinçli an gelince, birinci doğal düşmanını yendiğini çok iyi bilir kişi." "Hemen mi olur bu, yoksa, azar azar mı? "Azar azar olur ama korkusunun kaybolması çabuk olur. Birdenbire olur." "Ama yeni bir şeyler gelirse başına, yine korkmaz mı kişi?" "Hayır. Korkusunu, bir kez yitirmeyegörsün. Kişi, artık yaşamında korku nedir bilmez. Korkunun yerini, zihin berraklığı alır -korkuyu silen bir zihin berraklığı-. Artık, o kişi, ne istediğini biliyordur; o isteklerini nasıl doyuracağını da biliyordur. Yeni öğrenimleri kazanmak için adımlarını nasıl atması gerektiğini sezer; her şey apaçık çıkmıştır ortaya. Artık, hiçbir şey saklı değildir bu kişiden." "Bu da, ikinci düşmanın karşısına çıkarır onu: Berraklık! Ulaşılması, o denli zor olan zihin berraklığı, korkuyu kovar ama kör eder insanı aynı zamanda." "Kişinin, kendinden kuşku duymasına yol açar, istediği şeyi yapabileceği inancını verir ona. Çünkü, o kişi, artık, herşeyi apaçık görebilmektedir. Berraklığın yüreklendirdiği kişi, bir türlü durmak bilmez. Ama büyük bir hata yapmaktadır. Bu işin, bir eksik yanı vardır. Kişi, kendini bu sözde erke bırakırsa, ikinci düşmanına boyun eğmiş sayılır. Ve öğrenme diye bir şey kalmaz. Sabırlı olması gereken yerde aceleci olacak ya da acele edilmesi gereken yerde sabırlı olmayı yeğleyecektir. Zaman gelecek, artık, yeni bir şey öğrenme yetisini yitirecektir." "Bu tür bir yenilgiye uğrayan kişiye ne olur? Ölür mü?" "Hayır, ölmez. İkinci düşmanı, bu kişinin, bir bilgi insanı olma çabasını kösteklemiştir; artık, bu kişi, bilgi insanı olmayı istemek yerine, devingen, kıvrak bir savaşçı olmayı yeğleyebilir. Ya da soytarı olmayı. Ne var ki, kendine pek pahalıya mal olan o berraklık, hiçbir zaman karanlığa ve korkuya dönüşmeyecektir. Yaşam boyunca, her şeyi açıkça görecektir ama yeni bir şey öğrenemeyecektir, öğrenme özlemi çekmeyecektir." "Ama yenilmemek için yapabileceği bir şey yok mudur?" "Korkuyu nasıl aşmışsa yine öyle yapmalıdır. Berraklığa, meydan okumalıdır. Elde ettiği berraklığı, önünü daha iyi görüp yeni adımlarını ona göre atmak için kullanmalıdır. En önemlisi de, berraklığının, bir yanlışlık sonucu ortaya çıktığını düşünmelidir. Ve öyle bir an gelecektir ki, bu berraklığın, gözleri önündeki bir noktadan başka bir şey olmadığını anlayacaktır. Böylece, ikinci düşmanını da yenmiş olacaktır. Artık, hiçbir şeyin, ona zarar veremeyeceği bir yere ulaşacaktır. Bu, bir hata olmayacaktır. Bu, gerçek bir erk(güç) olacaktır." "Bu yere ulaşınca, ardından koştuğu erke, sonunda kavuştuğunu bilecektir. Ne isterse yapar artık bu erkle. Dostu, onun buyruğundadır artık. Ne isterse, yasa odur. Çevresinde ne varsa görmektedir. Ne var ki, üçüncü düşman dikiliverir karşısına: Erk! "Düşmanların en güçlüsüdür erk. En doğal şey, ona boyun eğmektir. Öyle ya... O kişinin buyruğunda değil midir erk!? Buyurur; kimi sakıncaları göze ala ala, kendi yasalarını, kendi yapar. Çünkü, buyruk ondadır." "Bu durumdaki biri, yaklaşmakta olan üçüncü düşmanın, pek farkına varmaz. Bir bakmışsın, birdenbire, haberi bile olmadan yitivermiş savaşımı. Düşmanı, onu, kıyıcı, tutarsız bir adam haline getirivermiş..." "Erkini yitirir mi?" "Hayır, berraklığını da erkini de hiçbir zaman yitirmez." "Bilgi kişinindan farkı nedir, öyleyse?" "Kendi erkine yenilen bir kişi, onu, doğru dürüst yönlendiremeden ölür gider. Yazgısının üstüne, yük gibi biner erki. Böyle biri, kendini yönetemez ve bilmez erkini, ne zaman ya da nasıl kullanması gerektiğini." "Bu düşmanlardan birine yenilirsen, bu kesin bir yenilgi mi demektir?" "Evet, kesin yenilgi olur bu. Bu düşmanlardan biri, insanı yenmeyegörsün, artık yapılabilecek bir şey kalmaz." "Örneğin, erke yenilen bir kişi, yanlışını görerek, durumu düzeltebilir mi?" "Düzeltemez. Bir kere yenilmeyegörsün, işi bitmiştir artık." "Ya geçiciyse erke aldanması; ya erki teperse zamanında?" "Savaşım sürüyor sayılır o durumda. Hâlâ 'bilgi insanı' olmaya çalışıyor demektir bu. Artık, hiç çabalamıyorsa, kendini koyuverirse yenilmiş olur bu kişi ancak." "Ama bir insan yıllarca korkuya yenik düşebilir ve sonunda korkusunu yenebilir." "Hayır, doğru değildir bu. Korkuya kapılırsan, korkuyu yenemezsin; çünkü, öğrenmekten ürküyorsundur, öğrenmek için çaba göstermiyorsundur. Ama korkusunun içinde yıllar boyunca sürdürürse öğrenme çabasını, ola ki, korkusunu yenebilir. Çünkü, kendini, korkuya tümüyle bırakmamıştır." "Üçüncü düşmanı nasıl yeneriz?" "Ona karşı çıkarak. Bile bile... Kendimizin olmadığını kavrayarak. Tüm öğrendiklerimizi, dikkatle ve inançla kullanarak, sürekli olarak sınırlarımızı zorlamayarak... Kendimizi denetleme durumunda, berraklığın ve erkin, hatalardan da kötü olduğunu görebilirsek, her şeyi denetimimiz altında bulundurduğumuz bir noktaya erişebiliriz. İşte, o noktada, erkimizi nasıl ve ne zaman kullanabileceğimizi biliriz. Üçüncü düşmanı böylece yenmiş oluruz." "Bu da kişiyi, öğrenim yolculuğunun sonuna getirir. Bir de ne görürsün! Sonuncu düşman, karşına dikilmiş durmaktadır: Yaşlılık! Düşmanların en acımasızıdır bu. Hiçbir zaman, tümüyle yenemeyeceğimiz bir düşman... Sürekli olarak savaşıp uzak tutmaya çalışmaktan başka yapılacak bir şey yoktur." "İşte, bu dönemde, kişi, hiçbir şeyden korkmaz; zihni berraktır, sabırsız değildir -tüm erkleri denetimi altındadır-. Ne var ki, bu dönem, aynı zamanda, boyun eğmeyen bir dinlenme isteğinin ortaya çıktığı bir dönemdir. Bir yere uzanmak, unutmak isteğine bırakırsa kendini; yorulur yorulmaz, sürdürdüğü çabayı bırakırsa, son olanağını kaybetmiş olur. Titrek, yaşlı bir yaratık durumuna sokuverir onu düşmanı. Çekilme arzusu, tüm berraklığını, erkini ve bilgisini bastırır." "Ama kişi, silkinir de yorgunluğundan sıyrılır, yaşamının gereklerini sürdürürse, bu son yenilmez düşmanıyla savaşımda bir an bile olsa başarılı olursa, işte o zaman 'bilgi insanı' olmuş demektir. Berraklığın, erkin ve bilginin egemen olduğu bu an, yeterlidir onun için." ) - BİLİMSEL GERÇEKLİK ile/ve/||/<>/< DÜŞÜNSEL GERÇEKLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51392 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Dışta. İLE/VE/||/<>/< İçte. ) - BİLİNCE AÇIK ve/||/<> ANLAŞILIR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46951 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLİNİRLİK ile/ve/||/<>/>/< BELİRGİNLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45957 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLİNMEZLİK ile/ve/<>/>/< BELİRSİZLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45956 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLME GEREKLİLİĞİ/ZORUNLULUĞU ile/ve/<> GEREKÇELENDİRME GEREKLİLİĞİ/ZORUNLULUĞU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2593 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLME: "YETİSİ" ile/ve/||/<>/> YÖNTEMİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51395 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLMEK: FİZİK'TE ile/ve MANTIK'TA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4284 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Nedenleri bilmek. İLE/VE Orta terimi bilmek. ) ( Nedenleri bilmek. İLE/VE Orta terimi bilmek. ) - BİLMEK(İLİM): DİL ile/ve/||/<> KALP ile/ve/||/<> GÖVDE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36530 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Zikreden. İLE/VE/||/<> Şükreden. İLE/VE/||/<> Sabreden. ) - BİLMEK ile/ve/||/<>/> ÖNGÖRMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2766 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLMEK ile TANIMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16798 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bilmek, bilmeyi bilmektir. İLE İrfan + Marifet. ) - BİLMEMEK ile/ve/ne yazık ki/<>/> BİLMEYE/DÜŞÜNMEYE YANAŞMAMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48444 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLMEMEK ile/değil DAHA/EN DOĞRU(YA YAKIN) OLAN TANIMI/BİLGİYİ DÜŞÜNMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4248 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLMEYİ BİLMEK ve/||/<> BİLGİ ÜRETİMİ ve/||/<> GÜVENİLİR BİLGİ ve/||/<> BİLGİNİN UYGULANMASI/KULLANIMI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35240 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİLMEYİ BİLMEK ile/ve/||/<> FELSEFE/SOYUTLAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35241 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİR DURUMA GEREKÇE BULMAK ile/ve GEREKÇE BULDUKTAN SONRA BİR DURUMA DÜŞMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2599 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİR: [hem/ne] TEK hem de/ne de ÇİFT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51016 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİR ve/||/<>/> US ve/||/<>/> TİN [Duyusal ve akılsal] ve/||/<>/> (DOĞA) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50984 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİR = ÜÇ[1 = 3] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51015 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİRBİRİNE DÖNÜŞEMEME/DÖNÜŞEMEYEN ile İLİŞKİSİZ/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/199 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİREŞİM(TEVHİD) ve/||/<>/>/< KUŞKUDAN KURTULMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37804 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİRİCİK/LİK ile/ve/||/<> EVRENSEL/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/53092 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİRİNCİ ile ÖNCÜL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16853 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BİTİŞİK/LİK ile/ve/||/<> ÖNSEL/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51574 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BOZMADAN ile/ve/değil/yerine/<> KORUYARAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37211 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BÖLME ile/ve/||/<> PAYLAŞTIRMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50271 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BÖLÜŞTÜRME[TAKSİMAT] ile İKİRCİK(TEREDDÜT) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16846 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BULANIK ANLAM ile BULANIK ANLAMLI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/40433 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BURHAN TÜRLERİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16716 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( I. - Burhân-ı Vicdânî/Kalbî, - Burhân-ı Nazarî. II. - Burhân-ı Tecrübî, - Burhân-ı Mahlût. III. - Burhân-ı Limmî(Sonsal/Deneysel/Aposteriori), - Burhân-ı İnnî(Önsel/Kuramsal/Apriori). IV. - Burhân-ı Riyâzî: *Burhân/İsbat bi'l-hutut(1. Terkîbî, 2. Tahlîlî), * Burhân/İsbat bi'l-misal. V. - Burhân-ı Hulfî/Nakz. ) - BÜTÜN/LÜK ile/ve/||/<> DİZGESEL/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52191 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BÜTÜN/LÜK ve/||/<> GÜVENİLİR/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35897 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - BÜYÜK LOGOS ile/ve KÜÇÜK LOGOS [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16677 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Klâsik kozmolojide evrene içkin(müdebbir) akıl. İLE/VE Büyük logostan pay alan kişinin nutkiyeti. ) - BÜYÜK TERİM ile/ve ORTA TERİM ile/ve KÜÇÜK TERİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15299 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Özne. İLE/VE Neden. İLE/VE Sonuç. ) ( Kıyasın varlıkbilimi ve fiziği. ) - BÜYÜTMEK ile/ve/değil/||/<>/< YETİŞTİRMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50175 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Gövdeyi. İLE/VE/DEĞİL/||/<>/< Zihni. ) ( Bitkiyi/hayvanı/beşeri(kişiyi). İLE/VE/DEĞİL/||/<>/< İnsanı/kişiliği. ) - CÂHİL ile/değil/yerine ÂLİM ve ÂRİF [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/30409 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kişiyi, hedef yapar. İLE/DEĞİL/YERİNE Kişiye hitap eder. ) ( Bilmeyenle/câhille oturup pekmez yiyeceğine, bilenle oturup kuru ekmek ye. ) ( "Keser atar." İLE/DEĞİL/YERİNE Temkinli/ihtiyatlı konuşur. ) ( [Her sözünde] Kendini aklar. İLE/DEĞİL/YERİNE Kendini yoklar. ) ( "Cahil" dediğimizde, mektepte okumamış olanları kastetmiyoruz. Kastettiğimiz ilim, hakikati bilmektir. Yoksa, okumuş olanlardan, en büyük cahiller çıktığı gibi, hiç okuma bilmeyenlerden de hakikati gören, gerçek âlimler çıkabilir. ) ( [Hatasını gösterdiğinde ...] Küfür ve hakaret eder. İLE/DEĞİL/YERİNE Teşekkür eder. ) ( (Kendi) "Sonuçlar"/ı ile hareket eder. İLE/DEĞİL/YERİNE Süreçleri bilir ve takip eder. VE Hem süreç, hem sonuç birliği ve bütünlüğüyle hareket eder. ) - CAHİL ile CESUR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16876 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Davranışlarını kontrol edemeyen. İLE Davranışın/ın sonunu hesap edememe. ) - CÂHİL ile/ve/||/<>/< GÂFİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/47595 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sen'i bilmeyen. İLE/VE/||/<>/< Ben'i bilmeyen. ) - CÂMİ ve/||/<> MÂNİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48653 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( [SÖZÜN] Her bir sözcüğünü/parçası(nı)/ferdi(ni)[efrâdı/nı]. VE/||/<> Yabancı/dışta olanları/nı.[ağyârı/nı] ) ( Tanımdaki/ifadedeki gereklilik kuralı: Parçalarını bulunduran, dışındakilere engel olan. [Efrâdını câmi, ağyarını mâni.] ) - CÂZİBE ile NÂMİYE ile HASSÂSE ile MÜDRİKE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16816 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - CEBİRSEL İNŞÂ ile/ve/||/<> GEOMETRİK İNŞÂ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52673 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - CEHL ile/||/<>/< CEHL-İ BASİT ile/||/<>/< CEHL-İ MÜREKKEB ile/||/<>/< CEHL-İ MİK'AB[KÜP] ile/||/<>/< CEHL-İ MURABBÂ, TAKLİT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/6210 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir şeyi mutlak olarak bilmemek. İLE/||/<>/< Bilmemek. Bilmediğini bilmek. İLE/||/<>/< Bilmemek. Bilmediğini bilmemek fakat bildiğini iddia etmek. Olgu ve olaya uygun olmayan kesin inanç. İLE/||/<>/< Bilmemek. Bilmediğini bilmemek fakat bildiğini iddia etmek. Bildiğinin en doğru/kesin olduğunu iddia etmek. İLE/||/<>/< Ötekinin iddiasını/sözünü delilsiz/kanıtsız kabul etmek. ) ( ... İLE/VE Tek boyutlu. İLE/VE İki boyutlu. İLE/VE Üç boyutlu. İLE/VE Dört boyutlu. ) ( [Felsefe'de] BEBGAİYYE[Ar.]/PSITTACISME[Fr.]: Papağanlık. ) ( Sadece bir iyi vardır, bilgi; sadece bir kötü vardır, cehalet. ) ( TÂC MÂRİFET TÂCIDIR, SANMA GAYRI TÂC OLA TAKLİT İLE TOK OLAN, HAKİKATTE AC OLA ) ( ) ( Anlayanlar(those who get it) <> Anlayıp da anlamamış gibi yapanlar(those who get it do not get it) <> Anlamayanlar(those who do not get it) ----------------------------------------------------- Anlayanlar(those who get it) <> Anlayıp, anlaşılacak hiçbir şey olmadığı gerçeğini görenler(those who get it but realise there is nothing to get) <> Anlaşılacak bir şey olmadığı gerçeğini görenler(those who realise there is nothing to get) ---------------------------------------------------- Anlamayanlar(those who get it) <> Anlamayıp, anlaşılacak hiçbir şey olmadığı gerçeğini görenler(those who do not get it and realise there is nothing to get) <> Anlaşılacak bir şey olmadığı gerçeğini görenler(those who realise there is nothing to get) ----------------------------------------------------- Karmakarışık durumda olanlar/hiçbir nasibi ol(a)mayanlar(those who are very confused) ) - CEVHER ile/ve ARAZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16658 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( [Fıkıh'ta] AYN ile/ve MENFAAT ) - CİNS + FASL = NEV/TÜR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51001 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( HAYVAN + DÜŞÜNEBİLEN/NÂTIK = İNSAN ) - CİNS = CİNS[Fars., Ar.] = GENUS[İng., Lat.] = GENRE[Fr.] = GATTUNG[Alm.] = T0 GENOS[Yun.] = GENERE[İt.] = GENERO[İsp.] = SOORT[Fel.] = SLAGS[Dan.] = ROD[Rus.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39228 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - CÜMLE/TÜMCE ile KAZİYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16734 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Dilbilimde. İLE Mantıkta. ) - CÜZZÎ ile CÜZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16684 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Zihnî. İLE Vücudî. ) - ÇARPIŞMAK ile/ve/değil/yerine/>< TARTIŞMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35920 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇARPMADA: 1. ÖBEK(GRUP) ile/ve/||/<>/> 2. ÖBEK(GRUP) ile/ve/||/<>/> 3. ÖBEK(GRUP) ile/ve/||/<>/> ... [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50179 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( 2-9 arasındakiler. İLE/VE/||/<>/> 11-99 arasındakiler. İLE/VE/||/<>/> 101 ile 999 arasındakiler. İLE/VE/||/<>/> ... ) - ÇARPMADA/BÖLMEDE: 2, 3, 4, 6, 7, 8 ile/ve/||/<> 5, 9, 11 [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50178 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇATIŞMA ile/değil ÇEKİŞTİRME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/32996 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇATIŞMA ile İNDİRGENEMEZ ÇATIŞMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45218 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇATIŞMAK ile/ve/değil/yerine/||/<>/>< ÇALIŞMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36346 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇEKİNCE ile SAKINCA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7160 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇEKİŞME ile ÇELİŞME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/33710 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇELİŞİK = MÜTENAKIZ = CONTRADICTORY[İng.] = CONTRADICTOIRE[Fr.] = KONTRADIKTORISCH, WIDERSPRECHEND[Alm.] = CONTRADICTORIUS[Lat.] = CONTRADECIR[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39236 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇELİŞKİ ve/||/<> BÜTÜNÜN PARÇASI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51010 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇELİŞKİLİ ile/ve/<> ÇEKİCİ/CÂZİBELİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35904 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇELİŞME/ÇELİŞKİ = TENAKUZ = CONTRADICTION[İng., Fr.] = WIDERSPRUCH[Alm.] = CONTRADICTIO[Lat.] = CONTRADECIR[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39237 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇELİŞMEZLİK ile/ve ÇOKLUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/586 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇEMBERİN: ÇEVRESİ ile/ve/<> ALANI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51242 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ) - ÇEŞİTLERİ BAKIMINDAN ve DELÂLET BAKIMINDAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16650 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇIKARIM ile/değil/yerine (SADECE) DÜŞÜNME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1894 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇIKARIM ile/ve/||/<>/< İLİNEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52199 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇİFT ile/ve/||/<>/> SONSUZLUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51017 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇOK ile DELİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/40631 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE Çok, fazla, ziyade. ) - ÇOKLU MANTIK ile/ve SAÇAKLI MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16575 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇOKLUK AÇMAZI ile/ve/||/<> ÇOĞULLUK AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51067 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇÖZÜMSEL ile/ve/değil/||/<> ÇÖZÜMLEYİCİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52867 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇÖZÜMSÜZ ÇATIŞKI = TESAVİ-İ NAKİZEYN = ANTINOMY[İng.] = ANTINOMIE[Fr.] = ANTINOMIE[Alm.] = ANTI-NOMIA[Yun.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39234 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÇÜNKÜ < İÇİN Kİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52200 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DAHA "AKILLI" OLMAK ile/ve/değil/yerine/||/<>/< DAHA DİSİPLİNLİ OLMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49997 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DAİREDE: İÇ ALAN ile/ve/<> DIŞ ALAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51241 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DAKİK DİL ve/||/<>/> SAHİH TASAVVUR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46805 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DÂL ile/ve/> DELÂLET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16750 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DAYANAK ile/ve ARKAPLAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/3927 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DAYANAK ile DAYANAKÇA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28792 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DAYANAK = MABİH-İL-KIVAM = SUBSTRATUM[İng.] = SUBSTRAT[Fr., Alm.] = SUBSTSRATUM[Lat.] = HYPOKEIMENON[Yun.] = LECHO[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39249 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DAYANAK ile/ve ZEMİN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2595 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - Dayanakçalı KONUŞ!!! [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/26237 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DAYANÇ/SABIR: SÜREYE ile/ve/değil SÜRECE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37566 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DEĞİŞ(TİR)MEYE ÇALIŞMAK ile/ve/değil/yerine/< ANLAMAYA ÇALIŞMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34961 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DELÂLET-İ LAFZİYE ile DELÂLET-İ GAYR-I LAFZİYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16748 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sesli/Sözlü delâlet. İLE Sessiz/Sözlü delâlet. ) ( Tabii | Vazî | Aklî İLE/VE Tabii | Vazî | Aklî ) ( İkisi de; Tabiiye, Akliye, Vaz'iye olarak 3'e ayrılır. ) ( Delâlet-i Gayr-ı Lafziye'ye örnekler; * Tabiiye(Aşık, maşuku rüyet zamanında(gördüğünde), vech-i aşıkta zuhur eden kırmızılık) * Akliye[Kardaki (ayak/dal vs.) iz(i)] * Vaz'iye[ (-Duman işaretleri, -Trafik lambaları) (uylaşım(sal)) (muvadaa/karşılıklı konmak) (dil) (mantık)] ) ( Delâleti(rehberi) olmayan, dalâlete düşer. ) - DELÂLET: AKLÎ/ZÂTÎ ile/ve TABİÎ ile/ve VAZ'Î [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16749 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Lafzî. | Gayr-ı lafzî. İLE/VE Lafzî. | Gayr-ı lafzî. İLE/VE Lafzî. | Gayr-ı lafzî. ) - DELÂLET ile/ve/<> MUTABAKAT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16751 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DELİL ile/ve DAYANAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29186 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DENEME-YANILMA ile/ve/bazen/ne yazık ki DENEME-"YAMULMA" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46096 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DESTEKLEME ile/ve/||/<> PEKİŞTİRME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37322 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DEVİR/DEVRE değil/yerine/= ÇEVRİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35723 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... DEĞİL/YERİNE/= Sürekli ve düzenli değişme, devir. | Bir elektrik akımının, iletken üzerinde aldığı yol, devre. ) - DIHK - > DÂHIK - > DAHHAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16768 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DIŞ DUYULAR ile/ve/<>/+/ve İÇ DUYULAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/5263 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Görme, İşitme, Koklama, Tatma, Dokunma. İLE/VE/<>/+ Hiss-i Müşterek, Hayal[Hissî Suretler], Vehim[Tikel Anlamlar], Hafıza, Kuvve-i Mutasarrıfa[Hayalhane'ye dayanırsa: Muhayyile; Vehim'e dayanırsa: Müdrike.] ) ( BEŞ DUYU ile/ve/<>/+ BULUNÇ/VİCDAN[Ar. < VUCUD < CÛD: Taşma, bulunma, görünme.] ) ( İÇ DUYULAR: ( * ORTAK DUYU * HAYALHANE (TEKİL BİÇİM) * VÂHİME (TEKİL/TİKEL ANLAMLAR) * HÂFIZA (TEKİL ANLAMLAR) * KUVVE-İ MUTASARRIFA (İŞLEMCİ) KUVVE-İ MUTASARRIFA + HAYALHÂNE = MUHAYYİLE KUVVE-İ MUTASARRIFA + HÂFIZA = MÜVEHHİME KUVVE-İ MUTASARRIFA + AKIL = MÜFEKKİRE AKIL = MÜDRİKE ) - DIŞLAMA! ve/||/<> YARGILAMA! [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36531 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DİDİKLEMEK ile/ve İNCELEMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/41 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DİKOTOMİ/[İng. DICHOTOMY] değil/yerine/= İKİLİK | İKİLEM/Lİ / İKİLEMSEL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39415 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DİL FELSEFESİ'NDE: MANTIK ile/ve BELÂGAT ile/ve USUL-Ü FIKIH [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16878 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DİL FELSEFESİ'NDE: NAHİV ve/<> MANTIK ve/<> BELÂGAT ve/<> USUL-Ü FIKIH [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8461 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DİL ve/+ MANTIK ve/+ GEOMETRİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48708 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DİL ve/||/<> MANTIK ve/||/<> MATEMATİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8462 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... VE/||/<> ... VE/||/<> Kavramı, kavramla göstermek. ) - DİLBİLİM ile/ve/||/<>/</> MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8504 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DİLBİLİM ve/>/ve/> DİL ve/>/ve/> TÜMELLER ve/>/ve/> TANIM ve/>/ve/> ÖNERME ve/>/ve/> YARGI ve/>/ve/> ÇIKARIM ve/>/ve/> TASIM/KIYAS [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16589 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DİN: İMAN/İTİKÂT ile/ve İBÂDET ile/ve MUAMELÂT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16675 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DİNLEYEN ile/ve/||/<> OKUYAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37310 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Ne düşüneceğini öğrenir. İLE/VE/||/<> Nasıl düşüneceğini öğrenir. ) - DİREK ile/ve/<> DAYANAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29879 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DOĞA ve/||/<> MANTIK ve/||/<> TİN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52115 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DOĞAL BİLİNÇ ve/||/<> ÖZ BİLİNÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46445 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DOĞRU İŞİN YAPILMASI ile/ve/<> İŞİN, DOĞRU YAPILMASI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16064 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Etkililik. İLE/VE/<> Etkinlik. ) - DOĞRU ile/ve/değil/yerine/||/<> KISMEN DOĞRU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34662 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DOĞRU = TRUE[İng.] = VRAI[Fr.] = WAHR, RICHTIG[Alm.] = VERUS[Lat.] = VERDADERO[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39274 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DOĞRUDANLIK ile/ve/<> BİRE BİR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37442 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DOĞRULAMAK ile/ve/<> DOLDURMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/32722 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DOKUNMAK ile/ve/||/<> ANLAMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36106 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DOLANA KADAR ile/ve/değil/yerine//||/<>/> OLANA KADAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48615 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Nicelik. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/> Nitelik. ) - DOLAYIM(LI/SIZ) ile DÜŞÜNÜLMÜŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49447 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DUYGU ile/ve/=/||/<> BULANIK DÜŞÜNCE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51493 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DUYGULARA BAŞVURMA SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: TEHDİT ile/ve/||/<> DUYGU ile/ve/||/<> ÖNYARGILI DİL ile/ve/||/<> MAZERET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34770 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DUYUSAL SOYUT ile/ve/değil/||/<>/>/< SOYUT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49710 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Doğa. İLE/VE/||/<>/>/< Akıl. ) - DUYUSAL ile/ve/<> USSAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35903 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Geçici. İLE/VE/<> Kalıcı. ) - DÜŞÜN(E)MEMEK değil/ne yazık ki/< "DÜŞÜNMEYİ İSTEMEMEK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50651 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DÜŞÜNCE ve/||/<>/< MANTIK ve/||/<> EYLEM ve/||/<>/< EDEB [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50142 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Düşüncenin edebi, mantıktır. VE/||/<> Eylemin mantığı, edebdir. ) - DÜŞÜNCE ile/ve/değil/yerine HESABINI VEREBİLECEĞİN DÜŞÜNCE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1409 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Her düşündüğünü seslendirmemeli/söylememelisin! ) - DÜŞÜNCE ile/ve/> İNANÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28085 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İnandığınızı yapın ve yaptığınıza inanın. Başka her şey enerji ve zaman savurganlığıdır. ) ( İNANÇ: Değişimi engelleme. ) - DÜŞÜNCEDEN DAHA ZARARLI OLAN: "USTA SALDIRICI" ile/ve/değil/||/<> ACEMİ SAVUNUCU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36067 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DÜŞÜNME ve/||/<>/= AYIRMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51486 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DÜŞÜNME ile/ve/<> DİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1386 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Düşünme, sözcüklerle gerçekleşmez. İLE/VE/<> Düşünme, sözcükleri kullanır! ) ( Beyin-el ilişkisi ve zihin-dil ilişkisi sürekli akılda tutulmalı! ) ( Bir şey ki, söylemesen de olur! SÖYLEME! ) ( Düşünme/düşünce, dil kullanımıdır. ) ( Kişi, dilinin ardında gizlidir. ) ( İNTÂK[< NUTK]: Dile getirme, söyletme. | Akledilen şeyleri idrak etmek. ) ( Türk dilinin kökenlerini araştırmanın birinci koşulu sağlıklı bir dil felsefesi bilgisi edinmek, bu felsefenin ışığında yürümeyi bilmek, araştırılan sorunlara bu felsefenin yöntemiyle yaklaşmaktır. Bir topluluğun dilinde, o topluluğun yaşama anlayışını, yaşama biçimini, olaylara, doğaya bakışını yansıtmayan sözcüklerin hepsi yabancı kökenlidir. Kavramlarının üretirken somuttan soyuta yönelmeyi başaramayan bir toplumun dilinde soyut varlıkları içeren sözcüklerin bulunması bir olasılıktan öteye geçemez. Bir toplumun düşünce ortamında bulunmayan şeyin kavramı da yoktur. Kavramlar düşünsel içeriklerin taşıyıcısıdır. Dilcinin bilge olması kaçınılmazdır. Dilin gerçeğini ancak bilge dilci kavrayabilir. Bir aydın başka dillerden aldığı kavramlarla düşünemez, üretemez, ancak aktarır, bellekten belleğe gönderir. Doğal yapısı ağacın yetişmesine elverişli olmayan bir ülkede orman ürünleriyle ilgili kavramlar üretilebilir mi? Kişi bilmediği bir nesneye bildiği bir adı verebilir mi? Düşünsel alanda yeri olmayan bir kavram içeriğinin sözcüğe girmesi sözkonusu değildir. Soyut varlıklar üretemeyen bir topluluğun dilinde soyutu yansıtan kavramın yeri yoktur. Anlamsal içerik, o sözcüğü konuşan topluluğun düşünsel çevresiyle bağlantılıdır. Bir dille konuşup yazmak o dili bilmek değildir, önemli olan o dille düşünmek, üretmek, düşünsel bir alan yaratmaktır. Dilin yüzeysel özellklerine bakarak kökenine inmeye çalışmak yanıltıcıdır, saptırıcıdır. Kökte bulunmayan anlamı sözcükte aramak da dil bilincinden yoksunluk demektir. Dilin ayakta durmasını, yaşamasını, yayılmasını sağlayan yazıdır. Dil insanla, insan dille vardır. Dili yaşatan, geçmişten geleceğe taşıyan yazıdır. ) - DÜŞÜNME ile/ve/||/<>/>/< DUYUMSAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38233 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DÜŞÜNME ile/ve/<> HESAPLAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1389 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Düşünmeyi, yeteri kadar ve ancak gerektiği/gerektirdiği kadar sürdürmek gerek. ) ( Ya hesap bilmiyorsun, ya da dayak yememişsin! ) - DÜŞÜNMEK/TEFEKKÜR ile/ve ÖLÇÜNMEK/TEEMMÜLL[< EMEL] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1433 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE/VE Gerek bir olayın sebeplerini daha çok çözümleme ve daha doğru anlamak gerekse bir hareket tarzının sonuçlarını, özellikle de yarar ile sakıncalarını irdelemek amacıyla, oluşmuş/oluşturulmuş 'yargı'nın, eleştirilmek üzere, 'askı'ya alınmasıdır. Aklın benzer addettiği duyuları, dolayısıyla da 'olaylar'ı belirli bir 'kavram şemsiyesi' altında 'düşünmek'tir. O belirli 'kavram' altında düşünülen duyulardan, böylelikle de 'olaylar'dan biriyle karşılaşıldığında 'olay'a denk düşen 'kavram'ı 'akıl'da 'uyandırmak'tır. ) ( Fikir yürütme, düşünme. İLE/VE Katlanmalı, iyice, etraflıca düşünme, idrak. ) ( Kişi, herşeyin tohumudur. Neyi tefekkür ederse onun tohumudur. ) ( Kişiyi kurtaracak ilâçlar, aşk ve düşünmektir. ) - DÜŞÜNMEK ve/||/=/<> GÖRMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35965 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( DÜŞÜNMEK: Görmeyi, yeniden ve tekrar tekrar öğrenmek. ) - DÜŞÜNMEYİ BECEREMEMEK ve/||/<>/>/< DÜŞÜNMEYİ SEV(E)MEMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45465 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DÜŞÜNSEL ile/ve MANTIKSAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16611 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DÜZ ANLAM ile TERS ANLAMLANDIRMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28218 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DÜZENLİ/LİK ile/ve/<> BÜTÜNLÜK/LÜ/LÜK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36094 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - DÜZGÜN ile/ve/||/<> DÜZENLİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48828 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EBYAZ ile BEYAZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16657 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Cüz. İLE Küll. ) - EFRÂDINI CÂMÎ ve/<> ÂĞYÂRINI MÂNÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16641 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir kavramın tüm bireylerini kuşatıp ötekileri dışarıda bıraktığında kullanılan bir deyim. ) ( "İnsan düşünen bir canlıdır" tanımı verildiğinde bu tanımın içine tüm insan bireylerini içerir. Girmeyen hayvan(behaim) vs. dışarıda bırakır. ) - EĞİTİM ile/ve/||/<> GÖRGÜ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36119 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EK ile/ve/<> ÖRNEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37616 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EKSEN/MİHVER[Ar. çoğ. MAHÂVİR] değil/yerine/= ORTAY [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46206 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Konuşulan, tartışılan ya da düşünülen bir konunun en önemli noktası. | Durduğu yerde dönmekte olan bir şeyin, dolayında döndüğü varsayılan doğru çizgi. | Üzerinde pozitif bir yön varsayılan sonsuz çizgi. | Dingil. ) - EKSİK/LİK ile/değil/yerine FARKLI/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35356 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EL-BURHÂN ile CEDEL ile HATÂBE(T) ile ŞİİR ile MUĞÂLATA/SAFSATA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16711 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İspat. Kesin sonuç olmak amacıyla kesinlik taşıyan öncüllerden oluşturulan kıyas. İLE Diyalektik. Yaygın olarak bilinen önermelerden oluşan kıyas. İLE Retorik. Güvene bağlı olarak kabullenilen(makbûlât) önermelerden oluşan kıyas. İLE Poetik. İnsan ruhunu mutluluğa ya da mutsuzluğa yöneltici etkisi olan önermelerden oluşan kıyas. İLE Sofistik. Gerçeğe benzer ya da yaygınlık kazanmış yalan ya da kuruntudan oluşan önermelerden oluşan kıyas. ) ( Safsata Türleri ) - el-İşârât ve't-tenbîhât [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16889 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EL-KIYÂSU'L-İKTİRÂNÎ ile EL-KIYÂSÜ'L-İSTİSNÂÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16705 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bağlantılı kıyas. [Mukaddemelerin aynısı, neticede yer almazsa, tekrarlamazsa]. İLE İstisnâlı Kıyas. [Mukaddemelerin aynısı, neticede yer alırsa, tekrarlarsa]. ) - ELEŞTİRİ ile/ve/<>/> ÇOĞALMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37068 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Eleştiril(e)meyen şey, çoğal(a)maz. ) - EN (")ÜSTÜNLER/BÜYÜKLER("): AHMAKLIK/HAMÂKAT ve KENDİNİ BEĞENMEK değil/yerine AKIL ve İYİ HUY [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36533 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yoksulluğun. VE Korkulacakların. DEĞİL/YERİNE Zenginliğin. VE Beğenileceklerin. ) - EN DAYANIKLILAR ile EN DAYANAKSIZLAR, EN KOLAY/HIZLI ÇÜRÜYENLER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8220 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Pancar, havuç, soğan. İLE Kuşkonmaz, Brokoli, Mısır. ) - ENERJİ ve/<> MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/30503 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ENERGIA ve/<> LOGOS ) - ENGELLEYİCİ ile/ve/değil/yerine/<> ÖNLEYİCİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35921 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ES-SURET'UL-HÂSILA ile HUSÛL'ÜS-SURET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16805 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bilgi(sonuç). İLE Bilme(süreç). ) - ESEME/MANTIK ile/ve/<> ALGI DÜZENEĞİ(/"DÜŞÜNCE KALIBI")(/PARADİGMA) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1428 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ESEME/MANTIK ile/ve/> ÇIKARIM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1885 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ESKİ EŞYA ve/||/<< ESKİ DÜŞÜNCE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36071 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( At! VE/||/<> At! ) - ESTETİK ÖNERME/YARGI ile/ve MANTIKSAL ÖNERME/YARGI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15321 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ESTETİK ile/ve MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/14791 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EŞEK ile EŞEKK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/17398 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Hayvan. İLE Çok şek sahibi, fazla ikircikli, tereddüd eden. [SEPTİK] ) - EŞİT/LİK ile BAĞDAŞIK/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/53754 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EŞİT/LİK ile/ve/<> UYUMLU/LUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35988 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EŞİTLİK ADÂLETİ ve/||/<> ONUR ADÂLETİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36254 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EŞİTLİK = MÜSÂVÂT = EQUALITY[İng.] = ÉGALITÉ[Fr.] = GLEICHHEIT[Alm.] = AEQUALITAS[Lat.] = IGUALDAD[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39323 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EŞLEME ile/ve/||/<> EŞLEŞTİRME ile/ve/||/<> EŞİTLEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49103 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - et-TENÂKUZ ile el-AKS [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16690 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EVRİK ile/ve/<> EVRİŞİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36584 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( [başka bir önermeye, kurama göre] Terimleri ters durumda olan. [önerme, kuram] "Üçün altıya oranı, altının onikiye oranı gibidir" ve "onikinin altıya oranı, altının üçe oranı gibidir" önermeleri, birbirinin evriğidir. "Aydınlığın yeğinlği, ışıklı cismin uzaklığıyla evrik olarak orantılıdır. Uzaklık çok olunca aydınlık azalır, az olunca aydınlık çoğalır." İLE/VE/<> Evirme yoluyla elde edilen önerme. "Her kişi, gülendir." önermesinin evrişiği, "Her gülen, insandır." biçiminde olur. ) - EVVELİYÂT ile MÜŞÂHEDÂT ile MÜCERREBÂT ile HADSİYÂT ile MÜTEVÂTİRÂT ile FITRÎYÂT(KIYASI KENDİNDE ÖNERMELER) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16712 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Aksiyomlar. Bir ikinin yarısıdır. Bütün parçadan daha büyüktür. İLE Gözlemler. Güneş aydınlatıcıdır. Ateş yakıcıdır. İLE Deneyimler. Sakmunya safra gidericidir. İLE Sezgiler. Ay, ışığını Güneşten alır. İLE Doğru haberler. Hz. Muhammed peygamberlik iddia etti ve mûcize gösterdi. İLE Zihinde mevcut "iki eşit parçaya bölünme" ilkesine dayanan "Dört çifttir" önermesi gibi. ) - EYTİŞİM/DİYALEKTİK: DOĞAL ile/ve/||/<> TARİHSEL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51005 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EYTİŞİM/DİYALEKTİK ile/ve/||/<>/> ÇATIŞKI[ANTİNOMİ] (VE GELİŞTİRİLMESİ) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50996 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - EZBER ve/||/<> İTİRAZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37355 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - FARK ile/ve/değil/yerine/en azından ORTAK NOKTA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - FELSEFE ile/ve KELÂM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/19892 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kelâmın anlaşılmayanı kabuğu, anlaşılanı içidir. ) - FELSEFE: AKLIN SORUNLARINA YANIT ARAMAK ve/<>/> SORU(N)LARINA YANIT ARAMAK ve/<>/> ETKİNLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36904 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( FELSEFE: Aklı kullanma sanatı. ) - FELSEFE ile "FELSEFE" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/41079 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kavramsal matematik. | Anlamanın, anlaşılmasının çabası. | Biçimselleştirilmiş mantığın doruğu. İLE ... ) - FELSEFE ve/||/<> ANAHTAR KAVRAMLAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49610 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - FİİL ile/ve İNFİAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16694 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - FİKRÎ değil/yerine/= DÜŞÜNSEL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52068 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - FÎKRÎ ile LAFZÎ(MANTIK/NUTK(Düşünme-Konuşma)'da) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16642 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Lafzî nutk, insan gövdesinin bir örgeni olan dilden kaynaklanarak, gövdenin öteki bir örgeni olan kulağa ulaşan ses ve yazaçlardan(hecelerden) oluşur; dolayısıyla cisim ve duyularla ilgilidir. Bu yüzden kelâmın ne olduğu, nasıl oluştuğu, anlamı nasıl gösterdiği(delâlet) vb. konuların mantık çerçevesinde incelenmesine Dil Mantığı(İlmu'l-Mantıki'l-luğavî) adı verilir. İLE Fikrî nutk ise, insan zihninin(nefs) varlıkların anlamını özleri itibariyle tasavvurundan başka bir şey olmayıp ruh ve akılla ilgilidir. Bu bağlamda zihnin varlıkların anlamlarını özleri itibariyle idrâki, ilham ve vahyin keyfiyeti gibi konuların mantık çerçevesinde ele alınıp incelenmesine de Felsefî Mantık (İlmu'l-Mantıki'l-felsefî) denilir. ) - FOKUS[İng. < FOCUS] değil/yerine/= ODAKLANMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51523 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GAFLET ile/ve/<> CEHÂLET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35995 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GALILEO AÇMAZI ile/ve/||/<> HILBERT OTELİ AÇMAZI ile/ve/||/<> TRISTRAM SHANDY AÇMAZI ile/ve/||/<> CANTOR AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51073 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GAYR-I HABERİYE(İNŞAÎ) ile HABERİYE(MEŞKÛKE) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16837 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Emir, nehy, soru. İLE Şekk, şüphe. ) - GAYR değil/yerine AKIL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52229 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GAYRET ve/||/<>/< HAYRET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37375 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GAZÂLÎ ve FAHREDDİN RÂZİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16597 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GAZZÂLÎ ÖNCESİ ile/ve SONRASI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16591 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Meşşaîlerin diliyken, Gazzâlî sonrasında, aklın küllî dili haline geldi. Bu nedenle Kategoriler konusu Mantık'tan çıkartılıp Fizik'e aktarıldı. ) - GEÇERLİ BİLGİ ile GEÇERSİZ BİLGİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4161 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bilginin yanlış olduğu yerde yorumun doğruluğu yanlışlığı konuşulmaz. / Usûlü yanlışın füruğu tartışılmaz. ) - GEÇERLİLİK ve/||/<> TUTARLILIK ve/||/<> TARİHSELLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37213 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GELECEĞİ "MERAK EDENLER"İN BAKACAKLARI: "FALLAR/BURÇLAR" değil/yerine MEZAR(LIK)LAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39103 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bin "merak", bir borcu (bile) ödemez. ) ( Merak, kişinin, kendi başına (g)ördüğü bir "iştir". ) - GELİŞ(TİR)ME ile/ve/değil/yerine/||/<> İYİLEŞ(TİR)ME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35199 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GENEL GERÇEKLİK ile/ve/||/<>/>/< ETKİLİ GERÇEKLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46896 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GENELLEME ile/değil/yerine/>< EMİN OLARAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45568 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GENELLİKLE ile/ve/değil/||/<>/< BÜYÜK OLASILIKLA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51863 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GENELME ile GENELEME ile GENELLEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36881 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Genişleme. İLE Bir düşüncenin, farklı sözlerle, yeniden/tekrar anlatılması. İLE Bir ya da birkaç özel/tekil veriyi/durumu, herşeyi/herkesi katarak ve tek bir şeye indirgeyerek açıklamaya çalışma "iddiası"/zayıflığı.[Tüm genellemeler, yanlıştır! Bu bile!] ) - GERÇEK KESİNTİLİ(HAKÎKİYYE) ile SADECE İKİ ŞIKKI UZLAŞTIRMAYI ENGELLEYEN ile SADECE İKİ ŞIKKI DA BOŞA ÇIKARMAYI ENGELLEYEN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16703 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İki şıkkı uzlaştırmayı ve boşa çıkarmayı birlikte engelleyen.(Sayı ya çifttir ya tektir.) Bu şey ya ağaçtır ya taştır. Zeyd ya denizdedir ya da boğulmaz. ) - GERÇEK/LİK ile/ve/<>/değil GEREKÇE/LİLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/233 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Olgularda. İLE/VE/<>/DEĞİL Açıklamalarda/tanımlarda. ) ( Gerçeklik, saltık değildir/olamaz. ) - GERÇEKLİK: AKIL SAYESİNDE/ARACILIĞIYLA ve/||/<> AKILDA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49334 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GEREKÇE/DAYANAKÇA ile/ve/||/<> ORAN/TI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49057 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Gerekçe/dayanakça göstermeden, "karar almak/vermek"; oran(orantı) vermeden, "söz söylemek"; olanaksız, yetersiz ve değersizdir. ) - GEREKÇE ile/ve DAYANAK/ÇA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2594 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GEREKÇE ile/ve MEŞRÛİYET ZEMİNİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8857 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GEREKÇE ile ZORLAYICI GEREKÇE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2592 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GEREKSİZ TEKRAR(TOTOLOJİ) ile SAÇMALAMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29057 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GİZLEMEK ile/ve/değil/yerine/||/<> TERSİYLE GÖSTERMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38893 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GÖNDERGE ile GÖSTEREN ile GÖSTERİLEN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4095 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE Biçim. İLE Anlam. ) ( Görüntü/simge. ile Harflerle. [E.V] ile Sözcük olarak[EV] ) - GÖRELİ/LİK ile/>< AHLÂK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52250 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GÖZLEM ile HESAP [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7029 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GÜÇ: SIÇRAYIŞ ile/ve/değil/yerine/||/<>/< SARSILMAZ DURUŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35982 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GÜÇ ile DAYANAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28779 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GÜL GİBİ ve/||/<> GÜN GİBİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46174 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GÜNEŞ ile/ve/<> AY [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36235 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Arı bilinç. İLE/VE/<> Süreçteki bilinç. ) ( Tümel, kavramsal. İLE/VE/<> Kavramsal. ) - GÜNLÜK KONUŞMALARIN SIRADANLIĞINDA/YALINLIĞIYLA: AMAÇLI ile/ve/||/<> BİLEREK ile/ve/||/<> BİLMEDEN ile/ve/||/<> BÜTÜNLÜKLÜ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37706 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Reklam. İLE/VE/||/<> Evlilik. İLE/VE/||/<> Dostluk. İLE/VE/||/<> Sanat. ) ( Kitlelere "oynanıyorsa". İLE/VE/||/<> Saygıyla bütünleşilecekse. İLE/VE/||/<> Sevgiyle yaklaşılıyorsa. İLE/VE/||/<> Susulabiliyorsa. ) ( ) - GÜVENCE ile/ve DAYANAKÇA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28608 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - GÜZELLİK: MANTIK'TA ile ESTETİK'TE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/14800 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Doğruluk. İLE Güzellik. ) ( GÜZEL: Amacı olmayan amaçlılık. ) - HABER/İHBAR ile İNŞA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16836 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HAD ile/ve/<> ÖLÇÜ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4736 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bilgelik, aklın; Cesaret, kalbin; Ölçülülük, duyguların kontrolüdür. ) ( Wisdom is reason's; Courage is heart's; Moderation is control of feelings. ) - HADD-İ TÂM(MÂHİYET) ile/ve HADD-İ NÂKIS ile/ve RESM-İ TÂM ile/ve RESM-İ NÂKIS [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16665 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tam tanım.(yakın(karib) cins + yakın fasıl)(İnsan düşünen canlıdır). İLE/VE Eksik tanım.(uzak(baid) cins + yakın fasıl)(İnsan düşünen cisimdir). İLE/VE Tam tanıtım.(yakın(karib) cins + gerekli özellik)(İnsan gülen canlıdır). İLE/VE Eksik tanıtım.(uzak(baid) cins + gerekli özellik)(İki ayak üzeri yürüyen, tırnakları geniş, tüysüz/kılsız, dik yürüyen, tab'an gülen) ) - HAK ve/||/<>/> GÜÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36727 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HAKİKAT: "DUYULUR OLAN" değil DÜŞÜNÜLÜR OLAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52967 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - Hakikat ile hakikat [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16772 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HAKİKAT ile MECÂZ ile KİNÂYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16771 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kök.(Mutabakat). İLE İkinci anlam yüklemek.(Tazammun/Akıl). İLE Hakikat ile mecâz arasında bırakmak.(İltizam). ) - HAKİKATTE: YALAN ile/ve/||/<> YANLIŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52448 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HAKKINDA KONUŞMAK ile DEDİKODU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Çocukların ağzı fakat "büyüklerin" içi konuşur. ) ( Konuştuğunda hayır söyle ya da sus! ) - HAL <> HULÛL <> MAHAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16767 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HALEL ile/değil/yerine/>< HELÂL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/9541 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HALK-İ ZAMANÎ ile HALK-İ MEKÂNÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16676 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HAMLİYYE ile ŞARTIYYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16680 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yüklemli[sözcük, ya edat, ya isim, ya fiil.].(Basîta). İLE Koşullu[şartlı]. ) - HAREKET: CEVHER'DE ile NİCELİK'TE ile NİTELİK'TE ile MEKÂN'DA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8036 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HÂRİCÎ ile/ve ZİHNÎ ile/ve LİSÂNÎ ile/ve LUGÂVÎ/KİTÂBÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15563 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HATA ve/||/<>/< DENEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36621 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Hata yapmış olman, denediğin anlamına gelir. Denemeden, vazgeçme! ) - HAYAL ile VEHİM/FACULTE ESTIMATIVE[Fr.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16763 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HAYSÜ: TALİL ile TAKYİD ile ITLAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16881 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HAYVAN-I NÂTIK ile HAYVAN-I DÂHIK ile CİSM-İ DÂHIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/6375 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HEGEL'DE: MANTIK BİLİMİ = METAFİZİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51163 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HEPTANRICILIK/TÜMTANRICILIK/PANTEİZM ile MİMAR TANRI ile YARATICI TANRI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16674 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HER KOŞUL ALTINDA GEÇERLİLER ile/ve/||/<>/> MÜKEMMELLEŞME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51136 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HER ile/ve/değil/yerine/||/<>/>/< BAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/41976 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( [kitap] Okunmaz. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<>/>/< Bazılarına başvurulur. ) ( [eşya] Kullanılmaz. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<>/>/< Bazıları saklanır. ) ( [yazar] Sevilmez. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<>/>/< Bazıları (sadece) beğenilir. ) - HER ile TÜM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/864 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HERAKLEITOS AÇMAZI ile/ve/||/<> ÇOKLUK AÇMAZI ile/ve/||/<> THESEUS AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51066 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HERCÂÎ[Fars.] değil/yerine/= YELTEK/GELGEÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45692 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İsteğinde kararlı olmayan ya da konudan konuya geçiveren. | Aşkta, değişken, vefâsız. ) - HESAP[Ar. < HİSBE]/CALCULUS = ÇAKILTAŞI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/41418 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Çakıltaşlarını saymaktan gelir. ) - HESAP ile/ve/değil/||/<>/< AKD [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50599 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE/VE/DEĞİL/||/<>/< Parmak hesabı. ) - HESAP ile/ve GÖZLEM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1419 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HESAPLAMA: MÜHENDİSLİK ve/||/<> LOJİSTİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51014 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HEVESKÂR ile TALEBE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16873 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İsteme[/eğilimli]. İLE Gayret eden, İsteyen[talep eden]. ) - HİDAYET'ÜL HİKME: MANTIK ve FİZİK ve METAFİZİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29798 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HİSÂB-I MÂLÛMÂT ile/ve/||/<>/> HİSÂB-I MECHÛLÂT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52553 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Aritmetik. İLE/VE/||/<>/> Cebir. ) - HİSÂB-I ZİHNÎ ile HİSÂB-I SİTTİNÎ ile HİSÂB-I HİND [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7863 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE Bâbil'den gelen. İLE Hint'ten gelen.[bugünkü] ) - HUDÛRÎ ile HUSÛLÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15482 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sufi'nin bilgisi. İLE Âlim'in bilgisi. ) ( Ancak gaflet vardır/olur. İLE/VE Cehâlet vardır/olabilir. ) ( Hata yoktur/olmaz. İLE/VE Hata olabilir. ) - HULÛL-İ SERAYANÎ ile HULÛL-İ CİVARÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16776 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - HÜKÜMSEL NİSPET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/41479 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Hükme götürecek şekilde ilişki kurmak. ) - I. el-AKAİDU'N-NESEFİYYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16892 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - I. ŞEKİL ile II. ŞEKİL ile III. ŞEKİL ile IV. ŞEKİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16707 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Orta terim(Hadd-i Evsat), suğrâda yüklem, kübrâda konu, § suğrâ olumlu, kübrâ tümel olursa sonuç verir. ) ( Orta terim, suğrâda yüklem, kübrâda yüklem, § suğrâ olumlu, öncüllerden biri olumlu biri olumsuz ise sonuç verir. ) ( Orta terim, suğrâda konu, kübrâda konu ) ( Orta terim, suğrâda konu, kübrâda yüklem, § insan tabiatına aykırıdır. ) - INTELLECTUAL vs./and LOGICAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/24755 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - IQ ile/ve/||/<> CQ ile/ve/||/<> EQ ile/ve/||/<> SQ ile/ve/||/<> KQ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49017 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Zihinsel Bölüm[Zekâ/Gelişim][IQ: Intelligence Quotient] İLE/VE/||/<> İletişimsel Bölüm[Zekâ/Gelişim][CQ: Communication Quotient] İLE/VE/||/<> Duygusal Bölüm[Zekâ/Gelişim][EQ: Emotional Quotient] İLE/VE/||/<> Tinsel Bölüm[Zekâ/Gelişim][SQ: Spiritual Quotient] İLE/VE/||/<> Gövdesel Bölüm[Zekâ/Gelişim][KQ: Kinesthetic Quotient] ) ( ) - İCBÂR ile/değil/yerine İTİBÂR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36401 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İCTİMA-İ NAKİZEYN ile İRTİFÂ-İ NAKİZEYN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16672 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İCTİMÂ-İ ŞERÂİT ve/||/<> İMTİNÂ-İ MEVÂNİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37071 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Koşulların, biraraya gelmesi. VE/||/<> Engellerin, ortadan kalkması. ) - İÇ TUTARLILIK ile/ve/<> İÇ BÜTÜNLÜK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29988 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mantık. İLE/VE/<> Şiir. ) - İÇERİK ile/ve/||/<> DEĞER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52593 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İÇİNİ DOLDURMAK ve/||/<>/> ARDINI GETİRMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52246 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İDDİA ile DAYANAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1484 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İddiaya itiraz edilmez! Ancak "delil"lerine edilebilir. ) ( UMDE: Dayanılacak, güvenilecek şey/kişi/yer, destek. | İlke. | Herkesin güvendiği kişi. ) - İDDİA ile/değil/yerine DAYANAKÇA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7506 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İDDİA ile/ve/||/<>/> GEREKÇE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1485 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İDRAK ve/||/<> İHYÂ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35807 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İDRAK ve/=/||/<>/>/< İTİBÂR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38815 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İDRAK ile/ve/= TASAVVUR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16723 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İDRAR YOLLARI HASTALIKLARI ile/ve/||/<> "İDRAK YOLLARI HASTALIKLARI" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37629 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Gövdede. İLE/VE/||/<> Zihinde. ) - İHBÂRÎ ÖNERME ile İNŞÂÎ ÖNERME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15320 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İHLÂS: YANLIŞIN KARŞITI değil YALANIN KARŞITI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50941 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İHMÂLÎ ile/ve/<> İCRÂÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37708 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İHTİLÂF ile HİLÂF [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15743 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Köke ilişkin. İLE Basit bir konuya ilişkin. ) ( Delillendirilen. Müdellel. İLE Delillendirilmeyen. Gayr-ı müdellel. ) ( Kişiler arasında. İLE Yöntem(usûl) ve ilkelerde. ) ( Olabilir. İLE Olmamalı. ) - İHTİMAM[< HEMM] ile/ve/||/<> İTİNÂ[< UNİYY] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37730 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Dikkatle, çabayla çalışma, özenle iş görme. İLE Çok dikkat etme. ) - İKAL ile/ve/||/<> AKIL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36232 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İçten. İLE/VE/||/<> Dıştan. ) - İKÂME ETME değil/yerine/= ORNATMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38956 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir türün yerine onun değişik bir biçiminin geçmesi. | [kimya] Molekülün geri kalan bölümünde değişikliğe yol açmadan, bir atom ya da bir kök yerine bir başka atom ya da kökün geçmesi. | [mat.] Bir cebirsel ifadenin yerine bir başkasını koyma işlemi. ) - İKİLEM ile/ve/||/<> ÇATIŞMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52467 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İKİLEM ile/ve/||/<> İKİRCİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7104 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İKİLEM ile/değil İLİŞKİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52220 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İKTİSAR ile/ve/> İKTİSAT ile/ve/> İSTİKRÂ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16646 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Başlangıç. İLE/VE/> Orta. İLE/VE/> İleri. ) - İLİM ile İRFAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16813 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İlim; Evvel ile Ahir, Batın ile Zahir'i bilip, tüm bildiklerini en iyi/üst derecede bağlantırabilme/birleştirebilme uğraşıdır. İLE İrfan; ilmin niteliklerinin üzerine ek olarak, hikmetine sahip olup, zaman ve zeminine/mekânına göre değerlendirme yapabilme durumudur. ) ( İlim: - Kendini bilmek ve - Gayrıyı bilmek İrfan: - İlm'ul-ilim ve - İlm'un Nefs ) ( İlim: - İlm-i Hudurî ve - İlm-i Husulî ) ( İlim: - Tasavvur(Kavram) ve - Tasdik(Yargı) İlim: - Bilmek ve - Bilgi ) ( İlimde marifet zât'ı bilmektir. Eşyanın(nesnenin) akılda hasıl olan(meydana gelen) suretine ilim denir. Hariçten kattı nazarla malûma ilim denir. ) ( İhvân-ı Safâ, "Fasl fî ecnâsi'l-ulûm" başlığı altında ilimleri, -Riyâzî, -Dinî ve -Felsefî olmak üzere üç ana grupta toplamıştır. ) ( Çeşm-i insaf gibi kâmile mîzân olmaz Kişi noksanını bilmek gibi irfân olmaz. ) - İLİM ve/<>/>/< İRFAN ve/<>/>/< BURHAN ve/<>/>/< BEYAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15861 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Başkası. VE/<>/>/< Kendi. VE/<>/>/< Özü. VE/<>/>/< Bunların da merkezi/kaynağı. ) - İLİM ile ULUM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16811 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tekil.(Taksim edilir.) İLE Çoğul.(Tasnif edilir.) ) - İLİNEK = ARAZ = ACCIDENT[İng., Fr.] = AKZIDENZ[Alm.] = ACCIDENS[Lat.] = SYMBEBEKOS[Yun.] = ACCIDENTE[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39419 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İLİŞKİ: KATEGORİK ve/||/<> HİPOTETİK ve/||/<> AYIRICI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49699 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İLİŞKİLENDİRME ile/ve ORANLAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/185 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İLKE ile/ve/||/<> DAYANAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45092 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İLKE ve/||/<>/= ÜST SOYUTLAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49132 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İLKE ile/ve/||/<> ZEMİN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51404 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İLKELLİK değil/yerine/>< İLKELİLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45841 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kişiyi ayakta tutan, iskelet ve kas sistemi değil ilkeliliğidir. ) ( ) ( İlkel olmak istemiyorsak ilkeli olmak durumundayız. ) - İLKESELLİK ve/||/<>/< ZORUNLULUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37747 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İLLET-İ CELÎ ile/ve/||/<> İLLET-İ HAFÎ ile/ve/||/<> MÜNÂSEBET ile/ve/||/<> REY-İ HÜZZAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49885 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Zahir ve açık bir nedene dayanan yol. İLE/VE/||/<> Gizli bir nedene dayanan yol. İLE/VE/||/<> Mantıkî bir ilişkiye dayanan yol. İLE/VE/||/<> Bu alanda uğraşan âlimlerin oylarına dayanan yol. ) - İLLET'TEN MALÛL'A ile MALÛL'DAN İLLET'E [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16834 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Delil. İLE Burhan-ı İnnî. ) - İLLET ile/ve EVSÂT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16830 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Fizikte! İLE/VE Mantıkta! ) - İLLET ile İLKE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16832 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İLLET ile İLLET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37778 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sayrılık. | Sayrılık derecesine varan alışkanlık. | Bozukluk. | Kızdıran, sinirlendiren şey ya da kişi. İLE Neden. ) - İLLET ile/ve/<> MALÛL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16831 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sebep. İLE/VE/<> Sonuç. ) - İLLETLER ve İLLETLER[tanımlarda] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16835 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Fâil ve Gâyî ve Sûrî ve Maddî VE Sûrî ve Maddî ) - İLM el-YAKÎN ile AYN el-YAKÎN ile HAKK el-YAKÎN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16821 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Okuyarak/duyarak eminlik. İLE Görerek eminlik. İLE Hakk'la, bizzat yaşayarak eminlik. ) - İLM-EL YAKÎN ile MAKBULÂT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16822 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İLM-İ ÂLÂ/EVVEL ile/ve İLM-İ EVSAD ile/ve İLM-İ EDNÂ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7693 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İLM-İ İLÂHÎ ile/ve İLM-İ RİYÂZÎ ile/ve İLM-İ TABİİ ) ( Metafizik. İLE/VE Matematik. İLE/VE Fizik. ) - İLM-İ HUDÛRÎ ile/ve/<> İLM-İ HUSÛLÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8045 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bilen ile bilinenin aynı olduğu ilim. İLE/VE/<> Bilen ile bilinenin ayrı olduğu ilim. ) ( Hazır/huzur olan. İLE/VE/<> Edinilen. Hasıl olan. ) ( Sûfi'nin bilgisi. İLE/VE/<> Âlim'in bilgisi. ) ( Ancak husûlî ilim ikiye ayrılır. ) - İMÂN ile/ve DİN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/20547 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Din mülkle, mülk orduyla, ordu malla, mal ülkenin imarıyla, ülkenin imarı, yönetilenlere adâletle sağlanır. ) ( Din: Fıtratını bozmamak üzere konulmuş düzen. ) ( İman, düşünce ve inancın pekişmişliği anlamına gelir. Her kavram, olgu için geçerli olabilir ve kullanılabilir. Din ve/veya dine bağlı bir kavram değildir. ) ( Güvenilir olmak. İLE/VE İhlâs. ) - İMGESEL ile/ve/değil/yerine/||/<>/< KAVRAMSAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52255 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bireysel. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<>/< Toplumsal. ) - İMGESEL ile/ve/||/<>/> SEZGİSEL ile/ve/||/<>/> KAVRAMSAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50978 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İNANÇ ile/ve/<> İMAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28096 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Düşüncenin pekişmişliği. İLE/VE/<> İnancın pekişmişliği. ) ( Herşeyin başlangıcı ve kaynağı olan düşünce, inancın da imanın da başlangıcı ve kaynağıdır. İLE/VE/<> İnanç, düşüncenin pekişmiş/yoğunlaşmış hali, iman da inancın pekişmiş/yoğunlaşmış halidir. ) ( Kuramı, uygulamaya geçiren tek ve en önemli olgu. İLE/VE/<> ... ) - İNCELEMEK ile/ve/<> ARAŞTIRMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Doğru biçimde anlamak için! ) ( Araştırmamak, tutsaklığın başlıca nedenidir. ) ( Araştırma yapmadıkça kurtuluş yoktur. ) ( TETEBBUÂT: İncelemeler, araştırmalar, tetkikler. ) ( PERKİZİSYON: Bir kişi ya da bir şey hakkında önceden, ayrıntısıyla araştırma. ) ( To understand rightly! ) - İNCELEMEK ile/ve KURCALAMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İNDİRGEME = İRCA = REDUCTION[İng.] = RÉDUCTION[Fr.] = REDUKTION[Alm.] = REDUCTIO[Lat.] = REDUCCION[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39427 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İNDİRGEME ile/ve/<>/> KALIPLAŞ(TIR)MA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35060 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İNDİRGEMEK ile/değil İNDİRMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15330 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İNFİSAL ile İNKİSAM ile İNFİKAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16810 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İNKÂR ile/ve/değil/yerine OLUMSUZLAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2949 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İnkârın inkârı yapılarak ikrâra varılır. ) - İNSANIN: "VARLIĞI" ile/değil/||/<> VAROLUŞU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51195 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( "Varlık" sözcüğü, en üst soyutlama olarak felsefî bir kavram olmakla birlikte amacımızı karşılayan kavram ve sözcük ise mevcudiyeti yani "varoluşu" olarak kullanmak durumundayız. ) - İNSANLAŞMA ve/||/<>/>/< "DERTLİLİK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36166 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İNŞÂ ile İCRÂ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/20620 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İNTERMEZZO [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/41669 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir bütün oluşturan parçalar. ) - İNTIBAK[< TIBK (çoğ. İNTIBÂKAT)] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/41670 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İNTİZAÎ ile/ve VEHMÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16870 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İRDELEME ile/ve İNCELEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/40 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İSABETSİZ "HAKLILIK" ile/değil/yerine İSABETLİ "HAKLILIK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35552 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İSİM TAMLAMASI ile SIFAT TAMLAMASI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16739 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( TERKİB-İ İZÂFET ile TAKYİD-İ TERKİB ) - İSİM ile/ve/||/<> SIFAT ile/ve/||/<> FİİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50945 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İşaret. İLE/VE/||/<> Nitelik. İLE/VE/||/<> Gerçekleşme. ) - İSPAT/TANIT ile/ve KANIT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15965 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Matematik'te. İLE/VE Matematik dışında. ) ( Öne sürülen bir şeyin doğruluğunu göstermede izlenen düşünce süreci. | Tanıtlamaya yarayan belge veya herhangi bir şey, beyyine, hüccet. İLE Bir şeyin doğruluğu, gerçekliği konusunda kanaat verici belge, delil, iz, argüman. | Anlaşmazlık konusu olan şeyde, yargıcın kanılarını oluşturan şey, delil. | Sonurguya ulaşan bir uslamlamanın dayandığı gerçek, delil. ) ( İçeriden. İLE/VE Dışarıdan. ) - İSTATİSTİKSEL HATA SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: YETERSİZ ÖRNEK ile/ve/||/<> TEMSİL ETMEYEN ÖRNEK ile/ve/||/<> YANLIŞ BENZETME ile/ve/||/<> YOK SAYMA ile/ve/||/<> SÜMEN ALTI ile/ve/||/<> KUMARBAZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34767 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İSTEK/TALEP değil/yerine ADÂLET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37425 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İSTEK ile/ve/<> DÜŞÜNME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/3349 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İSTENÇ/DİRETME/İRÂDE ile/ve/değil/yerine/önce/||/+/<>/></>/< DİRENÇ/DİRENME/İHTİYÂR[< HAYIR] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4531 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yapma becerisi/isteği/coşkusu. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/ÖNCE/||/+/<>/>/< Yapmama becerisi/isteği/coşkusu. ) ( Zihinde, nefiste. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/ÖNCE/||/+/<>/>/< Akılda. ) ( Seçim. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/ÖNCE/||/+/<>/>/< Tercih. ) ( Cins. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/ÖNCE/||/+/<>/>/< Fasl. ) ( Varoluş/sal. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/ÖNCE/||/+/<>/>/< Varoluşunun sürekliliği için/yönünde. ) ( Doğadaki tüm varolanlar gibi insanın gövdesi de gelişerek ve değişerek sürecini tamamlar. Gövdemiz itibariyle bitki ve hayvanların koşullarıyla birlikte bülûğa ermesiyle tanımlanan belirli yaş, dönem ve zihinsel seviyelerden geçerek herkesle eşit olanaklara, haklara ve kararlara sahip olmak üzere birey olmaya, reşit olmaya hak kazanırız. Olanaklarımız, 18 yılımızı tamamlayana kadar, ağırlıklı olarak bitki ve hayvanlarla ortak olduğumuz gövdemizde, varoluşsal ve canlılık gereksinimlerimize, istediklerimize gözümüzü, ağzımızı, elimizi ve dilimizi, "Evet"lerimizi yöneltmeyle yani "yapma isteği/bilgisi" anlamına gelen irâdemiz aracılığıyla sağlanır. Bu süreç, özellikle 1 yaşında, bazı sözcükleri söylemeye başlayarak; 2 yaşında, benlik algımızın kısmen gelişmişliğiyle erk karşısında, varolduğunu gösterebilmek üzere dışkı tutarak; 4 yaşında, kısmen başlayan öğrenim/eğitim becerisiyle; 7 yaşından itibaren bilinçlenerek; 18'den önce dereceli olarak, 12 - 15 yaş arasında ve 15 - 18 yaş arasında, ayırd etme[temyîz] ve hukuksal cezâ görme eşiğiyle; 16 yaşında, ebeveynin resmî izniyle dünyanın her yerine gidebilme; yine ebeveyn izniyle 17 yaşında evlenebilme eşiklerindeki kısmî hakları ile 18'den sonra da gözümüzü, ağzımızı, elimizi, belimizi ve dilimizi uzatmayabileceklerimiz için "Hayır!" diyerek, "yapmama bilgisi/isteği" olarak tanımlanan ihtiyârımız ve muhtariyetimizle yani kendimize ve çevremizdekilere zarar vermemek üzere, ancak bu koşullarla özgürlük hakkımızı elde ederiz ve yaşamımızı, yapmayabileceklerimiz üzerinden sürdürürüz. Atacağımız her adımda, yapacağımız ve söyleyeceğimiz herşeyde, önce "Evet"imiz(irâdemiz) değil "Hayır!"ımız(ihtiyârımız) devrede olmak zorundadır. Birilerini yaralamak, öldürmek ya da insanlık suçlarına giren uyuşturucu("sigara vb". da) satmak gibi çevremize çeşitli zarar verebilecek eylemler ise en önemli ve olmazsa olmazımız, Sağlık ve Özgürlük'ün yitirilmesi, hastahane ya da hapishaneyle sınırlandırılmasıyla son bulmasıdır. İlim ve irfanın öncelikleri, ilkeleri olan eline, diline ve beline hâkim olmak, tüm kadîm geleneklerin ortak uyarısıdır. Şiddet kontrolü, şiddetsizlik, zararsızlık; başkalarını, düşünce, söz ve hareketle incitmemek; yalan kontrolü ve dürüstlük; benimseme kontrolü ya da çalmama; eşeysel(cinsel) enerji kontrolü; mal/eşya biriktirme kontrolü, biriktirmemek; nefret kontrolü ve merhamet; kızgınlık kontrolü ve affetme; güçsüzlük kontrolü ve dayanıklılık; aşırılık kontrolü ve ılımlılık; yanlışlık kontrolü ve doğruluk da insan haklarının dışına çıkmamayı sağlayacak olan uyarılardır. [ www.FaRkLaR.net/kisiselgelisim ve www.FaRkLaR.net/ilim-irfan sayfalarından da yararlanılabilir.] Kendi haklarımızı ve başkalarının haklarını tanımamıza yardımcı olabilecek çok önemli iki çalışma ise bir kâğıda ya da bilgisayarda/cep telefonunda, iki ayrı sayfa oluşturup öncelikle "Ne yapmayabileceklerim"i/zi, ötekine ise tam ve kesin olarak "Hayır!" dediklerimizi, diyebileceklerimizi yazmamızdır. Giyinmek, öncelikle toplum (ve düzeni/sağlığı) için ancak daha sonra kişinin kendi içindir. ) ( Bir şeyi yapmanın, tek bir yolu yoktur. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/ÖNCE/||/+/<>/>/< Yolu, tektir! [Yapmamaktır!] ) ( Başı, ortası/süreci ve sonucu, akıl iledir. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/ÖNCE/||/+/<>/>/< Özgüven iledir ve öz/güven sağlatır. ) ( Parça. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/ÖNCE/||/+/<>/>/< Bütün. ) ( Özgürlüğümüzü yitirdiğimizde, değerini bilmeye başladığımız, anladığımız ve anımsadığımız. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/ÖNCE/||/+/<>/>/< Özgürlüğümüzde, sürekli bilmemiz ve anımsamamız gereken. ) - İSTİDLÂL[< DELÂLET] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/41725 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( BİR DELİLE DAYANARAK BİR ŞEYDEN BİR SONUÇ ÇIKARMA, DELİL İLE ANLAMA | DELÂLETTE BULUNMASINI İSTEME, AYARTMAYA ÇALIŞMA ) - İSTİFSÂR[Ar. < FESR] ile/ve/<> İSTİNTÂK[Ar. < NUTK] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37869 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir şeyin açıklanmasını, aydınlığa kavuşmasını isteme, anlamaya çalışma, sorma. İLE/VE/<> Sorgu. | Sorguya çekme. ) - İSTİHRAÇ ile İSTİHSAL ile İSTİNTAÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37859 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Anlam, sonuç çıkarma/çıkarsama. İLE Çıkarma, elde etme. | Üretim, üretme. İLE Sonuç çıkarma. | Bir büyük önermeden küçüğe ve sonurguya, yasalardan olaylara, nedenden sonuca giderek sonuç çıkarma. ) - İSTİŞÂRÎ ile/ve/||/<> İSTİDLÂLÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35644 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İŞLEV ile/ve TERETTÜB-ÜL ÂSÂR[Ar.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/172 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE/VE Varolanın içeriğine(mahiyetine) ilişkin niteliklerinin ortaya çıkması. ) - İTHAM ile/ve/<> GENELLEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7554 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İTTİKAN değil/yerine/= İYİ VE SAĞLAM BİLME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/41762 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İTTİSAF[Ar. < VASF] ve/< URÛZ[Ar. < ARZ] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16880 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Nitelenme. VE ... ) - İYİ ANLAMAK ile/ve/||/<>/< YALIN ANLATABİLMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48937 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yalın anlatamıyorsak, yeterince / iyi anlamamışız demektir. ) ( If we cannot explain simply, we don't understand it enough well. ) - İZ'ÂN değil/yerine/= ANLAYIŞ, KAVRAYIŞ, AKIL | SÖZ DİNLEME | TERBİYE, EDEP [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/41766 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - İZ ile/ve/||/<>/> İZLENİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51490 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KABA/LIK ile/ve SAÇMA/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/6223 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KABULLENMEK değil/yerine DÜŞÜNMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38235 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KADÎM ile HÂDİS [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16753 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KAİDE[Ar.] değil/yerine/= KURAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46172 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KANIT ARAMAK ile/değil/yerine KAVRAYIŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36120 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KANIT(LANABİLİRLİK) ile/ve/||/<> ZORUNLULUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35183 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KANIT/BURHAN ile/ve/||/<> KESİNLİK/YAKÎN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52050 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KANIT/DELİL ile/ve İTİRAZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16628 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Hem filozofların, hem kelâmcıların birbirlerine yönelik yaptığı. ) ( DELİL: Burhanın zihinde olması. (İNNE/İNNİ) ) ( Kendiyle başka bir şeye işaret eden. İLE/>< ... ) - KAPI ve/||/<>/> YAPI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37714 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KAPSAM/A ile KAPLAM/A [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/41869 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sınırları içine başka konuları ya da anlamları alma durumu. İLE Bir kavramın ve o kavramı dile getiren terimin içerdiği varlıkların ve bireysel olayların bütünü. ) ( Felsefede. İLE Mantıkta. ) - KAPSAMI AŞAN ile/ve/||/<> KAPSAM DIŞINDA KALAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52859 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KAPSAYICI/LIK ile/ve/||/<> KUCAKLAYICI/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36263 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KARANLIK ve SÖZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36063 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İçinde, ışık vardır. [görebilen için] VE İçinde, ümit vardır. [duyabilen/dinleyen için] ) - KARARLI/LIK ve/||/<> TUTARLI/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49728 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KARATAY MEDRESESİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/41879 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Antalya'daki ünlü medrese. ) - KARGAŞA ile/değil KARMAŞA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29067 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kişiler arasında. İLE/DEĞİL Kavram ve/veya olgularda. ) ( Karmaşa, görünüşte ve sözlerdedir. Var olan, vardır. O, ne nesnel, ne de özneldir. Madde ve zihin, ayrı değillerdir, onlar, tek enerjinin yüzleridir. Zihne, maddenin işlevi olarak bakın, işte size bilim; maddeye, zihnin ürünü diye bakın, işte size din. ) ( Between people. The confusion is apparent and purely verbal. What is, is. It is neither subjective nor objective. Matter and mind are not separate, they are aspects of one energy. Look at the mind as a function of matter and you have science; look at matter as the product of the mind and you have religion. Vs. About concepts and/or facts. ) - KARIŞIK ile/ve/değil KARMAŞIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29078 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KARIŞTIRMAK ile/ve/değil/||/<>/< BİLMEMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49212 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KÂRİNE-İ MANİA('DA) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16774 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KARŞI ile TERS ile GERİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45931 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KARŞILIK ile/ve/değil/<> IŞILTI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37315 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KARŞITLIK = KARŞI GELİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/54654 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KARŞITLIK = TEZAT, ZIDDİYET = CONTRARIÉTÉ[Fr.] = GEGENSATZ[Alm.] = CONTRARIETAS[Lat.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39459 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KASIT ile/ve/değil/yerine/||/<>/>/< DAYANAKÇA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39136 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KATEGORİLER: ARİSTOTELES'TE ile/ve/||/<>/> KANT'TA ile/ve/||/<>/> HEGEL'DE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50766 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KAVL/KAVİL[Ar.] ile/ve/<> KELÂM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8479 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yok olanı, var ettiğimiz olana verdiğimiz ad. İLE/VE/<> Var olana ilim vermek. ) - KAVL ile/ve LAFZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16633 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KAVRAM: TANIMLAMAK ile/ve/||/<> ZORUNLULUKLARINI GÖSTERMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48931 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KAVRAM ile/ve/||/<> YETERLİ KAVRAM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51483 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KAVRAMA(DA) ile/ve/değil/||/<>/> ANLAMA(DA) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1625 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kalırsın. İLE/VE/DEĞİL/||/<>/> Dönüşürsün. ) ( Kavramak, anlamanın sınırında biter. ) ( Tinsel. İLE/VE/DEĞİL/||/<>/> Ussal. ) ( Geçmişle ilgilidir. İLE/VE/DEĞİL/||/<>/> Gelecekle ilgilidir. ) ( BİR ŞEYİN: Nedenlerini bilmek. İLE/<> Niyetlerini bilmek. ) ( [not] Spiritual. WITH/AND/||/<>/>/but Rational. Mental. ) - KAVRAMAK ve/||/<>/> HEYECAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/47363 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KAYIT ile SINIR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36697 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KAYNAĞA/KİTABA/SÖZE/SÖYLEYENE GÜVENMEK ile/ve/değil/yerine ANLAMA GÜVENMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/3302 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KAYNAK ile/ve/<> ÖRNEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34607 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KÂZİB(KİZBİYET) ile SÂDIK(SIDKIYET) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16679 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Vakıaya mutabık olup olmaması açısından. ) ( Vakıanın önermeye mutabık olup olmaması açısından Hakikat ya da Bâtıl. ) - KELÂM-I İHBARÎ ile KELÂM-I İNŞAİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16737 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Önerme. İLE Temenni, emir ve benzeri tümceler. ) - KELÂM'IN: İHMÂLİ değil/yerine/>< İMÂLİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36673 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kelâmın imâli, ihmâlinden evlâdır. ) ( Kelâmın imâli, mümkün olmaz ise ihmâl olunur. / Kelâm, imâl olunmazsa, ihmâl olunur. ) - KELÂM ile "ŞİÎ KELÂMI" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37584 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE Varolanbilimi[ontoloji] ve bilgibilimi[epistemoloji] farklı. ) - KELÂM ile KELİME/SÖZCÜK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16620 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kelâmın anlaşılmayanı kabuğu, anlaşılanı içidir. ) - KELÂM ile FELSEFE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16619 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( KÂDİR-İ MUHTAR ) - KELÂM ile/ve/||/<> AKAİD/AKÎDE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16634 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Amacı dinî olmakla birlikte temellendirmesi akılsal olan bilim dalı. İLE/VE İnanca ilişkin ve sem'î[ilgili dinin kutsal metninden alınma] kanıtlara dayalı bilim dalı. ) ( Matematik mutlak, fizik mukayyettir. Akaid mutlaktır. ) ( NESEF-İ AKAİD'ini okumanızı salık veririz. [TAFTAZÂNİ'nin şerhinden yararlanılabilir.] ) - KELÂM ve/||/<>/< ARAP DİLBİLGİSİ/GELENEĞİ/ANLAYIŞI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37594 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KELÂM ve/<> AŞK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/31895 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KELÂM ile/ve/<>/> CAMİ-ül-KELÂM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45201 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Doğa varolanları. İLE/VE/<>/> İnsan. ) - KELÂM ile/ve FELSEFÎ KELÂM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16625 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sem'î Kelâm. İLE/VE Nazarî kelâm. ) ( CELiL'ÜL KELÂM ile/ve DAKİK'ÜL KELÂM ) ( İslâm kelâm tarihinde, naklî kanıtlara dayanarak temellendirilen bilgilerin oluşturduğu dizge. Özellikle akaid ve itikada ilişkin bilgiler. İLE/VE Aklî felsefe [varlık, doğa, kişi, toplum vs...]. İslâm kelâm geleneğinde, naklî kanıtlara dayanmaksızın olgu ve olaylar hakkında aklî sınırlar içerinde üretilen bilgilerin oluşturduğu dizge. ) - KELÂM ve FIKIH ve İRFAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29792 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KELÂM ve İNSAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16622 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kelâm, kelâm oluşu bakımından tektir. Bölünme kelâmda değil, konuşulan şeydedir. Emir, yasaklama, haber verme ve istemek kelâmda tektir. ) ( [İbn. Arabî, Fütuhât-ı Mekkiye] ) - KELÂM ve/<> İRFAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16627 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KELÂM ile KAVL-İ ŞÂRİH [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16632 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Söz. İLE Açıklayıcı Söz. | Tanım. | Bir şeyin ne idüğünü/olduğunu belirleyen söz öbeği. ) - KELÂM ve MÂNÂ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16623 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KELÂM ile/ve VAHDET-İ VÜCÛD [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16624 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KELÂMCILAR ile/ve/||/<> BÂTINÎLER ile/ve/||/<> FİLOZOFLAR ile/ve/||/<> SÛFÎLER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50939 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KENDİLİĞİNDENLİK ile/ve/||/<>/= RASTGELELİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51286 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( 1983 - Anton Zeilinger[20 Mayıs 1945] ) - KENDİNİ GELİŞTİRMEK ve KABINI GENİŞLETMEK/DERİNLEŞTİRMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/263 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kendini aşmak isteyenler, "derler" deresinden geçmelidir. ) - KENDİNİ GELİŞTİRMEK ve/||/<>/> KUŞAĞINI YETİŞTİRMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37932 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bugün. VE/||/<>/> Yarın. ) - KENDİNİ: KEŞFETMEK ve/||/<>/> GELİŞTİRMEK ve/||/<>/> YÖNETMEK ve/||/<>/> GERÇEKLEŞTİRMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/44577 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KESİN OLAN ÜZERİNE ile/ve/değil/yerine OLASILIK ÜZERİNE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2492 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KESİŞİM ile/ve/<> AYRIM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36104 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KEŞKE/LER(İMİZ) (İLE) değil/yerine/>< İYİLİK/LER(İMİZ) (İLE) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36072 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tükenirsin ve tüketirsin. DEĞİL/YERİNE/>< Güçlenirsin ve güçlendirirsin. ) - KISIM ile/ve KASÎM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16722 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tasavvur ve tasdik, ilmin kısmıdır. İLE/VE Tasdik ve tasavvur, birbirinin kasîmidir. ) ( Kısımlarla maksim arasında umum-husus-mutlak vardır. İLE/VE İki kasîm arasında mübayenet vardır. ) - KISTÂS[Ar.] ile/ve/||/<> KISAS[Ar.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/42055 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir suçlunun, başkasına yaptığı kötülüğü, aynı biçimde uygulayarak cezalandırılması. İLE/VE/||/<> Ölçü. | Büyük terazi. ) - KIYAS(LAMA)/TASMİM[Ar.] değil/yerine/= TASIM(LAMA) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/12275 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KIYAS ile/ve/değil/ne yazık ki/||/<> HAKARET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37309 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kimseye ve de özellikle çocuklara, ne kıyas, ne de hakaret edilmez! ) - KIYAS ile/yerine KARŞILAŞTIRMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16274 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tanım/Örnek: Bir sayfanın ikiye bölünerek, iki ayrı olgunun/kavramın kendi özlerinin iki ayrı sütunda sadece veri olarak dizilişi ve öylece yorum eklemeden bırakılması. İLE Yapılan tablonun/karşılaştırmanın altına ekleme/yorum şeklinde göreceliliği, sınırlılığı ve kısıtlılığı potansiyelinin gözardı edilerek bir değerlendirme yapılması.(sınırı aşmak/bilmemek). Sonuç: Kıyasın değil, karşılaştırmanın daha yerinde, arı, saf, doğru olacağı ve kıyas yapmama gerekliliği. ) ( Nispet. İLE/YERİNE Oran. ) - KIYAS ile/değil YANLIŞ KIYAS [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/731 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE Bilgisizin/cahilin yaptığı. ) - KIYASIN ENGELLERİNDE(DEF-İ KIYAS): MEN ile/ve/||/<> MUARAZA ile/ve/||/<> NAKZ-I İCMÂLÎ ile/ve/||/<> NAKZ-I TAFSİLÎ/ŞEBİHÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49886 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KIYASLAMA HATALARI: GENELLEŞTİRME ile/ve/||/<> ÖZELLEŞTİRME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34772 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KİBAR-I KELÂM = BÜYÜKLERİN KELÂMI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16636 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KİPLİK: SORUN BELİRTEN ÖNERME ve/||/<> İDDİA EDİLEN ve/||/<> İTİRAZ GÖTÜRMEZ OLAN/APAÇIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49700 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KİŞİ/LER değil/yerine/||/=/<>/< ZİHİN/LER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49120 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KİŞİLERİ: "YENMEK" ile/değil/yerine/>< KAZANMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35960 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KİŞİNİN, ...: "MİZAH GÜCÜ" ile/ve/değil/yerine/||/<>/< "AKIL GÜCÜ" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49593 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - Kitabu'n-Necât [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16888 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KLÂSİK MANTIK ile/ve MODERN MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16574 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Dile dayalı kavram, tanım, önerme ve çıkarımı esas alır. İLE/VE Simgelere dayalı önerme ve çıkarımı esas alır. ) - KONU ile/ve YÜKLEM ile/ve KESİNLİK/BURHAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7611 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KONUNUN ÖZÜNÜ KAÇIRMA SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: KISIR DÖNGÜ ile/ve/||/<> İLGİSİZ AMAÇ ile/ve/||/<> İLGİSİZ SONUÇ ile/ve/||/<> İDDİAYI ZAYIFLATMA ile/ve/||/<> KONUYU SAPTIRMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34765 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KONUŞMA/SÖZ ile/ve DİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8683 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( * Her konuşmanın öznesi vardır. - Dil'in yoktur. * Her konuşmanın muhatabı vardır. - Dil'in yoktur. * Her konuşmanın şimdisi vardır. - Dil'in zamanı yoktur. * Her konuşma, bir şeye dairdir. - Dil, herşey hakkındadır. ) ( Dil, konuşur; kişi, dile uyduğu kadar konuşur. ) ( Hareket halindekilere konuşulmaz, duranlara/duranlarla konuşulur. ) - KONUŞMAYI BİLMEK ve/= DÜŞÜNMEYİ BİLMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16257 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KONUYU: YÜKSELTME ile/ve/||/<> DERİNLEŞTİRME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52712 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KOŞUL BELİRTMEK / SORU SORMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49761 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KOŞULLU ile BİTİŞİK KOŞULLU ile AYRIK KOŞULLU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16807 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KÖKEN ile/ve/değil/||/<>/< KAYNAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50116 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KÖTÜLEME ile/ve/değil/yerine TESPİT ETME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48949 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KUDRET ile GÜÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16828 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KURAL(LILIK) ile/ve NEDEN/SELLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16778 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KURAMIN: DOĞRULUĞU ile/ve/değil/yerine/||/<>/< UYGUNLUĞU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35201 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KURMACA AÇMAZI ile/ve/||/<> TRAJEDİ AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51074 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KURUCU/YAPICI SURETLER(ES-SUVERU'L-MUKAVVİME) ile TAMAMLAYICI SURETLER(ES-SUVERU'L-MUTEMMİME) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16645 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Nutkiyet/düşünmenin kişinin faslı/ayrımı olması gibi. İLE ... ) - KUŞKU ile/değil/yerine ÇÖZÜMLEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1087 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KUŞKU ile/ve/<> İKİRCİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36715 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KUŞKU ve/||/=/<>/> KARANLIĞA KOŞMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49036 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KUVVE ile/ve/||/<> FİİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52304 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KUVVET ile GÜÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16827 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KUVVET ile/ve KUDRET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/20364 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KÜÇÜMSEMEK ile ÖNEMSEMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36355 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( "Sahip olduklarını/olduklarında." İLE "Sahip olamadıklarını/olamadıklarında." ) - KÜLLÎ-İ MÜŞEKKEK ile KÜLLÎ-İ MÜTEVÂTI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16781 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kavramın kendi cüzlerine eşit olarak dağılmaması. İLE Kavramın kendi cüzlerine eşit olarak dağılması. ) - KÜLLÎ-İ TABİÎ ile KÜLLÎ-İ MANTIKÎ ile KÜLLÎ-İ AKLÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16780 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - KÜLLÎ ile CÜZ'Î [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16656 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tümel.(Anlamın düşünülmesi ona olan ortaklığı engellemez). (Mefhum'u olan.) İLE Tikel.(Anlamın düşünülmesi ona olan ortaklığı engeller. ) ( İnsan. İLE Zeyd[/Ad/İsim]. ) ( Zâtî. İLE Arazî. ) ( Metafizik ve ... İLE Doğa bilimleri. ) ( 1. CEVHER ile/ve 2. CEVHER ) - KÜLLÎ ile KÜLL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16685 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Zihnî. İLE Vücudî. ) - KÜLLİYE ile CÜZZİYE(İSNAD'A BAĞLI)(KEMMİYET'E GÖRE) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16683 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tüm bireyler ölümlüdür. İLE Bazı bireyler hekimdir. ) - KÜME ile/ve/||/<>/> GÜÇ KÜMESİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/53032 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - LAFIZ ile/ve KELİME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16630 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Anlamsız. İLE/VE Anlamlı. ) - LAFIZ +/+/= MÂNÂ +/+/= NAZIM +/+/= KELÂM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16629 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( KELİME ) - LAFZ-I DÂLL ile LAFZ-I GAYR-I DÂLL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16747 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sözcük(kelime). İLE Lafız(Ağızdan çıkan ses). ) - LAFZ-I MÜSTA'MEL ile LAFZ-I MÜHMEL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/8477 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - LAFZ ile MÂNÂ ile NAZM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16746 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - LÂTİF ile KESİF [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16758 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - LÂTİF ve/||/<> ZARİF [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37321 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - LEOPOLD LÖWENHEIM ve/||/<> THORALF SKOLEM (KURAMI) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/53036 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - LEZÂYİZ-İ/LEZZET-İ CİSMÂNİYE ile/ve SIFÂT-I KEMÂLİYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16762 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - LOGIC vs. INFERENCE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/24255 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - LOGIC vs./and SHAPED LOGIC [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/24688 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - LUZÛMİYYE ile İTTİFÂKIYYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16702 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Gereklilik bildiren.(Eğer Güneş doğarsa gündüz olur). İLE Rastlantı bildiren.(Eğer insan düşünense, eşek de anırandır). ) - MADDE ile/ve SÛRET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16806 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Cins. İLE/VE Fasıl. ) ( MADDE: Olma ve olmama olanağı. ) - MÂHİYET ve/> BEYAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16791 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MAHİYET ile HAKİKAT ile HÜVİYET(KİMLİK) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16783 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir kavramın efrad-ı zihniyesinde olan. İLE Bir kavramın efrad-ı hariciyesinde olan. İLE Hakikat mea't-teşahhus. ) ( Mahiyet, taksim edilmez. ) ( Mahiyetten istisna yapılmaz. ) - MAHKUM İKİLEMİ ile/ve/||/<> NEWCOMB SORUNU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51072 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MAHSÛSA ile KÜLLİYYE MÜSEVVERE ile CÜZ'İYYE MÜSEVVERE ile MÜHMELE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16689 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MAJÖR[Fr.] değil/yerine/= BÜYÜK/ÖNEMLİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45887 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Büyük, önemli. | Bir makam, bir akort ya da bir aralığın oluşma biçimi. | Büyük önerme. ) - MAKİNA YAPMAK ile/ve/değil/||/<>/>/< MAKİNA YAPAN MAKİNA YAPMAK ile/ve/değil/||/<>/>/< "YAPAY ZEKÂ" ÜRÜNLERİ/ARAÇLARI GELİŞTİRMEK/OLUŞTURMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50176 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MAKULÂT[< MAKULE]["ku" uzun okunur] ile MA'KULÂT[< MA'KUL]["ku" uzun okunur] ile ME'KÛLÂT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/33904 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Takımlar, çeşitler, sınıflar/kategoriler. İLE Aklın uygun bulduğu, akıl ile bilinen şeyler. [Fr. PRÉDICABLES] İLE Yiyecekler. ) - MÂKULÂT ile MÂHİYET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16789 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MAKÛLÂT değil MEKÛLÂT(KATEGORİLER) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16788 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MALUMAT ile İLİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16812 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile EYTİŞİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28041 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile ORGANİZASYON [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28042 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile YÖNTEM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28043 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK EYTİŞİMİ ile/ve/değil/yerine YAŞAM EYTİŞİMİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28044 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK KALIPLARI ile/ve/değil/yerine MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16576 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK SİLSİLESİ ile/ve/<> DİZGE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/30323 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK, MANTIKLI/LIK ile/ve/<>/değil/yerine TUTARLI/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1886 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK: | ANALİTİK APRIORI >< SENTETİK APRIORI | ile/ve/||/<>/> SENTETİK APOSTERIORI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50975 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mantık. İLE/VE/||/> Matematik. İLE/VE/||/<>/> Fizik. ) - MANTIK'TA: ARİSTOTELES ile/ve/değil KANADA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16594 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yunan. İLE/VE/DEĞİL Hint. ) - MANTIK(SAL) ile/ve MATEMATİK(SEL) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16609 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK/SAL ile/ve/<> KAVRAM/SAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1427 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve "HESAP ETMEK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16616 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile "SİYASET" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16615 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve/||/<>/> "YANILSAMA MANTIĞI" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50997 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve DİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16588 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mantık, dili düzeltmez ve fakat güçlendirir. ) - MANTIK ve ARISTOTELES [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16592 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve BİÇİMSEL MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16571 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( MANTIK: Biçimsel düşünmenin kurallarını tespit eden alan. | Tanım yapma bilimi. | Zihni, fikirde hatadan koruyan alet. ) ( Düşüncenin iskeletidir. ) ( Nutkiyetin biçimsel yapısının incelenmesi. ) ( Mantık aklın kurallılığını aramaktır. ) ( Mantık belirsizliği kaldırmaz. ) ( EDEB-ÜL AKL ) ( ESEME ) - MANTIK ile/ve/<> BİÇİMSELLEŞTİRİLMİŞ MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1891 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve BULANIK MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16572 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ve/<> BÜTÜN/LÜK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/30246 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve ÇIKARIM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16614 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve DAİRESEL MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16573 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve DÜZEN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16577 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İLM-ÜN MİZÂN ) - MANTIK ile/ve ESTETİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16604 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İdrakin/düşüncenin kurallarını inceler. İLE/VE Vicdanın/duygunun kurallarını inceler. ) - MANTIK ile/ve EYTİŞİM/DİYALEKTİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16580 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ve FIKIH [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29790 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve FİZİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16600 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ve/<> GEOMETRİ(HENDESE) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16590 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... VE Aksiyomatik olarak kurulan ilk ilim. ) ( Mantık bilmeyenin ilmine itibar edilmez; geometri/matematik bilmeyen fetvâ veremez. ) ( Kavramlarla uğraşır. VE/<> Niceliklerle uğraşır. ) - MANTIK ile/ve/<> HAL EHLİ OLMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16582 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve/<>/< HAYAL GÜCÜ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34320 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( A[/B/C/...Y/Z] noktasından, B[C/D.../Y/Z] noktalarına [belki/bazen/biraz] götürür. İLE/VE/<>/< Her yere götürür. ) ( Çeperdeki 360 dereceden, birine/birkaçına götürür. İLE/VE/< 360 dereceyle, eşit aralıkta bulunan merkez(in)e götürür. ) - MANTIK ve İBNİ SİNÂ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16593 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve/||/<> İDEA ile/ve/||/<> DOĞA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50976 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve/||/<> İNDİRGEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51151 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve İŞLEYİŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16613 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK = LOGIC[İng.] = LOGIQUE[Fr.] = LOGIK[Alm.] = LOGIKE[Yun.] = LÓGICA[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39503 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ve MATEMATİK ve METAFİZİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7874 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve/||/<> NİTELEME/YÜKLEMLER MANTIĞI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/53030 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/değil OLASILIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16578 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve/||/<> ORGANON [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52325 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve/||/<> OUROBORİK MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52925 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve ÖLÇÜ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16602 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ve PERSPEKTİF [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16583 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve TUTARLILIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16608 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İdrakin/düşüncenin kurallarını inceler. İLE/VE Vicdanın/duygunun kurallarını inceler. ) - MANTIK ve TÜMDENGELİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16579 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ve USÛL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29791 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve VARLIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16601 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIK ile/ve/değil/yerine YÖNTEM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16581 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIKÇA DÜŞÜNMEK ile/ve/<> VARLIKÇA DÜŞÜNMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1429 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIKÎ MÂKULÂT ile/ve FELSEFÎ MÂKULÂT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16790 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Dışarıda/hariçte tahakkuku yoktur. İLE/VE Nitelenmesi/ittisafı dışta/hariçte, bildirimleri/uruzu zihindedir. ) - MANTIKLI DÜŞÜNMEK ile/ve MANTIK BİLMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16584 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIKLI ile MANTIKSAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45965 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mantığa uygun, usa/akla uygun. | Mantığa uygun davranan. İLE Mantıkla ilgili olan. ) - MANTIKSAL KANIT ile/ve/<> MATEMATİKSEL KANIT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37720 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIKSAL OLAN ile/ve ONTOLOJİK OLAN ile/ve EPİSTEMOLOJİK OLAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15181 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIKSAL ÖNCELİK ile/ve VAROLUŞSAL ÖNCELİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16610 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIKTA: TASAVVUR ile/ve MEVZÛ ile/ve MAKSAT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1893 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MANTIKTA: TRANSANDANTAL ANALİTİK ile/ve/||/<> TRANSANDANTAL DİYALEKTİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52668 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MASDAR ile HASIL MİNEL MASDAR ile HASIL BİL MASDAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16715 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MÂT[Fars.] ile MAT[Fr.] ile MAT[İng.] ile MAT. [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50204 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Oyunlarda, taraflardan birinin yenilgisi. İLE Parlak olmayan, donuk. İLE Keçe, hasır. Üzerinde yatmaya/yer hareketleri yapmaya yarayan sağlam ve yumuşaklaştırıcı nesne. İLE Matematiğin kısaltması. ) - MATBUÂT ile/ve/> MAHSUSÂT ile/ve/> MAKULÂT ile/ve/> MENKULÂT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16714 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MATEMATİĞİN: TEMELDELİĞİ ve/||/<> ARAÇSALLIĞI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52477 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MATEMATİK/SEL/LİK: DEĞERLİ ile/ve/fakat/||/<>/> YETERLİ DEĞİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/53094 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MATEMATİK ile MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29922 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Niceliklerle iş görür. İLE Kavramlarla iş görür. ) - MATEMATİK ile/ve/||/<>/> MÜHENDİSLİK ile/ve/||/<>/> TOPLUMSAL/SOSYAL BİLİMLER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/54808 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Çocuk bilimi. İLE/VE/||/<>/> Genç bilimi. İLE/VE/||/<>/> Yetişkin bilimleri. ) - MATEMATİKSEL CİSİM ile FİZİK CİSİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16670 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MATLUB ile/ve/<>/= MEÇHUL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16875 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MATRİS MEKANİĞİNDE: p x q = ile/ve/||/<> p x q != q x p ile/ve/||/<> pq - qp = h/i [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48983 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MAYA[Hintçe]/İLÜZYON[İng. < ILLUSION]/DOXA[Yun.] değil/yerine/= YANILSAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49011 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MAYALANMA: KELÂM (İLE) ile/ve/değil HÂL (İLE) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/32304 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MAZMÛN[Ar. < ZIMN] ile MAZNÛN[Ar. ZANN] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/42272 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Derinlerdeki anlam, kavram. | Ödenmesi gereken şey. | Nükteli, sanatlı, ince söz. İLE Bir suç dolayısıyla sorguya çekilen, sanık. ) - MEBADÎ ile MAKSAT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16732 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MECBÛR(İYET) değil/yerine/= YÜKÜMLÜ/LÜK, ZORUNLU/LUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/12362 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MECBÛREN ile MECBÛRÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46041 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kendi isteğinin dışında, zorla. İLE Kaçınılmaz, zorunlu. ) - MECCÂNEN ile MECCÂNÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/33961 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Ücretsiz, parasız, bedava. İLE Parasız, bedava. | Bedavacı. ) - MECHÛL[Ar. < CEHL] değil/yerine/= BİLİNMEYEN[BELİRSİZ değil!] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/21468 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MECRÛH[Ar. < CERH] değil/yerine/= YARALI/İNCİNMİŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46043 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yaralanmış. | İnandırıcı sözlerle çürütülmüş düşünce/dâvâ. ) - MEDÂR[Ar.< DEVR] değil/yerine/= DÖNENCE | DAYANAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46046 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MEDLÛL[Ar.] değil/yerine/= ANLAM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46052 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MEFHUM ile/ve MÂNÂ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/9623 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kavram. İLE/VE Anlam. ) ( Nesneler için. İLE/VE Sözcük için. ) ( Nesnenin gösterdiği şey. | Demek istenilen şey. İLE/VE Lafzın gösterdiği şey. ) ( Zihinde. İLE/VE Olguda/nesnede. ) - MEFTÛH[< FETH] değil/yerine/= AÇILMIŞ, AÇIK, FETHEDİLMİŞ | ELE GEÇİRİLMİŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/42306 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MERKEZ ile EŞİT ile ORTA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51173 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MESNED/SİZ[Ar.] yerine DAYANAK/SIZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/11373 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - METAFİZİK ile/ve/<> ONTOLOJİ ile/ve/<> EPİSTEMOLOJİ ile/ve/<> ŞUUR ile/ve/<> SÖZCÜK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15173 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - METİN/TEXT[İng.] ile METİN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/42395 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir yazıyı, biçim, anlatım ve noktalama özellikleriyle oluşturan sözcüklerin tümü. | Basılı ya da el yazması parça. İLE Acılar karşısında, dayanma gücünü yitirmeyen, sağlam, dayanaklı, değerli, kavî. ) - METİN ve HOCA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16648 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Hangi metin ve hangi hocadan ders alındığı önemlidir. ) - METİN ile/ve/= SÖZLÜK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16647 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - METÎN ile ŞERH [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16840 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MEVÂD-ÜL AKLÎSE değil/yerine/= TASIMIN/KIYASIN NESNELERİ[MADDET-ÜL KIYAS] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/42398 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MEVZU - MAHMUL - ZAMAN - MEKÂN - İZÂFET - KUVVE - FİİL - CÜZ - KÜLL - ŞART [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16693 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MEVZÛ' ile/ve/+ MAHMÛL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16686 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Konu. İLE/VE/+ Yüklem ) - MEVZÛ'NUN NİCELİĞİ ile MAHMÛL'ÜN NİCELİĞİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16688 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MEVZÛ + GÂYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16687 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MİNİCİK ile MİNNACIK ile MİNNOŞ ile MİNÖR[Fr.] ile MİNYON[Fr.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46227 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Çok küçük. İLE Çok küçük olan. İLE Küçük ve sevimli kişilere söylenilen seslenme sözü. İLE Daha küçük. | Bir makam, bir akort, bir gam, bir aralık özelliği olan. | Küçük önerme. İLE İnce, küçük, sevimli, zarif. ) - MİSÂL[Ar.] değil/yerine/= ÖRNEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/42456 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ÖRNEK | MASAL | RÜYÂ, DÜŞ | BENZER, ANDIRIR ) - MİZAN ile/ve USÛL/YÖNTEM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2459 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MONAD = MONADE[İng., Fr., Alm.] = MONAS:BİR OLAN[Yun.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39510 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Eski Yunan felsefesinde, bölünmez birlik. | Leibniz'in felsefesinde, artık bölünemez bir birlik olan sonsuz sayıdaki sözlerin her biri. ) - MOORE AÇMAZI ile/ve/||/<> BEKLENMEYEN SINAV AÇMAZI ile/ve/||/<> BELİRLENMİŞ ÖĞRENCİ AÇMAZI ile/ve/||/<> INDY AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51076 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MOORE AÇMAZI ile/ve/||/<> BEKLENMEYEN SINAV AÇMAZI ile/ve/||/<> YALANCI İLAÇ AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51075 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MUARRİF[ÂRİF] ile MUARREF[ÂRİF] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16787 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tanımlayan. İLE Tanımlanan. ) ( Tarif eden, etraflıca anlatan, bildiren. | Cami ve tekkelerde hayır sahiplerinin adlarını sayan ve dua eden müzezzin ya da derviş. İLE Tarif edilmiş, etraflıca bildirilmiş. | Bilindik, belirli, bilinen. | Harf-i tarif. | Sınırlı. ) - MUBÂH[Ar. < İBÂHA] ile MÂKUL[Ar. < AKL] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/9277 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İşlenmesinde, sevap ya da günah olmayan şey/iş. İLE Akıllıca, akla uygun, akıllıca iş gören, anlayışlı, mantıklı. ) - MÛCİBE[İCAB] ile SÂLİBE[SELB] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16678 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Olumlu[vücub(çoğul) <- vacib]. İLE Olumsuz. ) - MUGALATA değil/yerine/= YANILTMACA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45615 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yanıltmak için, yanıltacak yolda söz söyleme. | Başkasını yanıltmak için, doğru olmadığı bilinerek yapılan uslamlama ve çıkarsama. ) - MUHAKKIK[< TAHKİK] ile MÜDEKKİK[< TEDKİK] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/5909 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Konuyu delilleriyle bilen, açıklayan. İLE Delillerine delil getiren. Kanıtın kanıtla ispatı. Kılı kırk yaran. ) ( isbat el-mesele bi-el-delil İLE isbat el-delil bi-el-delil ) - MUHKEM[Ar.] değil/yerine/= SAĞLAM/LAŞTRILMIŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46358 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MUHTASAR[< HASR] ve/> MÜFÎD[< FEYD] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2718 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kısaltılmış, ihtisâr edilmiş. VE/> İfade eden, anlatan. | Anlamlı. | Yararlı. ) - MUKADDEM ile/ve/+ TÂLÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16617 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mantık ilmini tasavvur etmezsen İLE/VE/+ mutlak mechûlün tâlibi olursun! ) ( Tâlî olan bâtılsa, mukaddem de bâtıldır! ) ( Öncül. İLE/VE/+ Sonuç. ) - MUKADDİME ile/değil MUKADDEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16700 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Önsöz. İLE/DEĞİL Öncül. ) - MUKTEZÎ ile/ve ŞART ile/ve ADEMÜ'L-MANİA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16808 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yeterlilik. İLE/VE Koşul. İLE/VE Engelin olmaması. ) - MUNFASIL[Ar.] değil/yerine/= AYRILMIŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46392 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MUTABAKAT(Mantık) ile/ve TAZAMMUN ile/ve İLTİZAM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16770 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Hakikat.(Dil) İLE Mecaz. İLE Kinâye. ) ( Kuşatma. İLE/VE İçerme. ) ( Kavramla nesnenin örtüşmesi. İLE/VE Bir kısmı dışarıda kalırsa. İLE/VE Bir anlamın bir kavrama bitiştirilmesi. ) ( Mantık mutabakat üzerine yapılır. İLE/VE Tazammun ve iltizam ile edebiyat yapılır. ) ( İnsan: Hayvan-ı Nâtık.(Kök) İLE İnsan: -Hayvan, -Nâtık.(Akıl) İLE Gerekli görme.(Çağrışım ile karıştırılmamalı) (İnsan: "İlim ve yazma kabiliyeti olandır.") ) ( Vaz'i Lafzî Delâlet. ) ( Vaz: Sesi anlama bitiştirme. ) - MUTAVASSIT[< VASAT] ile ... [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/42686 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( VÂSITA OLAN, ARACILIK EDEN, ARACI | ORTA, ORTALAMA ) - MUTEDİL[Ar.] değil/yerine/= DENGELİ | ILIMAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46415 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MUTLAK MEKÂN ile/ve FİZİKÎ MEKÂN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/18840 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MUTLULUK, ...: "YAŞAM TARZIMIZDA" değil YAŞAMA BAKIŞ TARZIMIZDA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50261 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MUTTASILA(İTTİSAL) ile MUNFASILA(İNFİSAL) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16701 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kesintisiz, bitişik.(Güneş doğmuş[tur] ise gündüz olmuştur). İLE Kesintili, ayrık.(Sayı ya çifttir ya tektir). ) - MÜFÂD[< FEVD] ile MÜFÂZ[< FEYZ] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34440 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kavram, anlam. İLE Bol, bereketli. ) - MÜFRED(YALIN) ile MÜREKKEB(BİRLEŞİK) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16651 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Küllî anlam bir tek lâfızla gösterildiğinde "müfred" adını alır. İLE İki lâfız birleştirilerek gösterildiğinde "mürekkeb" adını alır. ) - MÜFRED ile MÜELLEF [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16653 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İnsan(İn-san)(İ-n-s-a-n). İLE Taş atan. ) - MÜFRED ile MÜFRED [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16652 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yalın. İLE Tekil. ) - MÜHMELE ile MAHSURA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16682 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MÜKADDİME ve 3 MAKALE ve SONUÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16884 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mahiyeti ve Amacı. VE Müfredât | Kaziyeler ve Hükümleri | Kıyas. VE Kıyasın maddeleri | Eczay-ı Ulûm ) ( Mukaddime olmaksızın bir ilme başlanamaz. ) ( Ebherî Metin-Çeviri-İnceleme: Hüseyin Sarıoğlu - İz Yayıncılık ) ( Kindî(ö. 866), Ahmed ibn Tayyib es-Serahsî(ö. 896), Ebû Bekr Muhammed ibn Zekeriyyâ er-Râzî(ö. 925)'nin ihtisarları, Ebu'l-Ferec ibnü't-Tayyib(ö. 1020), Mettâ ibn Yûnus(ö. 940), İbnü'l-Hammâr(ö. 942), Fârâbî(ö. 950)'nin şerhleri; Fârâbî, İhvân-ı Safâ, İbn Sînâ(ö. 1037) ve Ebherî(ö. 1265). ) ( MUHTASAR VE MÜFİT ) ( KISA VE ANLAMLI ) - MÜMTELÎ[< MELÂ] ile MÜMTENİ'[< MEN] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34548 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mide dolgunluğuna uğramış. | Dolu, dolgun, dolmuş. İLE Çekinen, imtinâ eden. | Olamaz. | [mantık] Olamazlı. ) - MÜNÂKIZ[< NAKZ] ile MÜNAKKIS[< NOKSÂN] ile MÜN'AKİS[< AKS] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34553 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Birbirini tutmayan, nakz eden. İLE Eksilten, tenkîs eden. İLE Tersine dönmüş, çevrilmiş, in'ikâs eden. | Bir yere çarpıp geri dönmüş [ses/ışık]. ) - MÜNÂSEBET[Ar. < NİSBET] değil/yerine/= İLİŞKİ/İLİŞİK/İLİNTİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/42596 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( UYGUNLUK | İLİŞİK | İLGİ, YAKINLIK, BAĞ | YANAŞMA, VESÎLE ) - MÜNFERİCE ile/ve HADDE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16838 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MÜPTEDİ[Ar.] değil/yerine/= ÖĞRENMEYE YENİ BAŞLAYAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46513 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MÜREKKEB ile MÜELLEF [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16654 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Ayrım olmaz. İLE Ayrım olur/olabilir. ) - MÜREKKEP ile MÜREKKEP [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46521 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yazı yazmak, desen çizmek ya da basmak için kullanılan, türlü renklerde sıvı madde. İLE Bileşmiş, bileşik. | ...-dan oluşmuş/olma. ) - MÜSNED-ÜN İLEYH ile MÜSNED [Belâgatta] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16717 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mevzû. İLE Mahmul. [mantıkta] ) ( Zât. İLE Sıfat. [kelâmda, felsefede] ) ( Mübtedâ. İLE Haber. [nahivde] ) ( Mahkumun aleyh. İLE Mahkumun bih. [mantıkta, fıkıhta] ) ( Cevher. İLE Araz. [kelâmda, felsefede] ) - MÜSPET ile MENFİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16829 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Olumlu. İLE Olumsuz. ) - MÜTEKKELLİMİN/KELÂMCILAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/31882 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Duyusal, duygusal ve düşünsel içeriği olmayan hiçbir şey üzerine konuşmazlar. ) - MÜTEMMİM CÜZ değil/yerine/= TAMAMLAYICI PARÇA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46669 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MÜTEMMİM[Ar. < TEMÂM] ile TAMAMLAYICI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/42709 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tümleç. Herhangi bir sözcüğün anlamını tamamlayan. | Bütün haline getiren. ) - MÜTENÂKIS[< NOKSÂN] ile MÜTENÂKIZ[< NAKZ] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35115 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Eksilen, gittikçe azalan, tenâkus eden. İLE Zıt olan, birbirine muhâlif, tenâkuz eden. | İkinci sözü, birinci sözüne zıt olan, uymayan. | Çelişik. ) - MÜTENÂSİB[< NİSBET] ile ORAN/ORANLI, UYGUN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/42711 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( UYGUN OLAN, HER BAKIMDAN BİRBİRİNE UYGUN, DENK ) - MÜTEŞEBBİH: "BENZER" ile/ve/değil/||/<>/< ŞÜPHE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49324 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - MÜTTEHİDİN BİZZÂT, MUHTELİF-ÜN BİL-İTİBAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16661 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NÂDİR/EN ile İSTİSNÂ/Î [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/54545 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NÂMİYE ile ĞAZİYE ile MÜVELLİDE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16673 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Büyüme. İLE Beslenme. İLE Üreme. ) - NASIL GÖRDÜĞÜNÜ DEĞİŞTİR ve/<>/> NASIL DEĞİŞTİĞİNİ GÖR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48446 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NAŞİ[Ar.] değil/yerine/= ÖTÜRÜ/DOLAYI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38198 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NEDENSEL/LİK ile/ve/||/<> ORANSAL/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48862 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NEFS'ÜL EMR: İRFÂNÎ VE KELÂMÎ ile/ve KOZMOLOJİK VE METAFİZİK ile/ve ONTOLOJİK VE MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1988 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NEFSÎ ile LAFZÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16745 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NEREDE/NE ZAMAN/NASIL: "DÜŞTÜĞÜMÜZ" değil "SENDELEDİĞİMİZ" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/54251 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NEV-İ HAKİKÎ(NEV'UL ENVA) ile NEV-İ İZÂFÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16664 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NİSEB-İ ERBAA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16743 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Aks, nispetle ilgilidir. 1- Müsavat ( - Her insan, nâtıktır. - Her nâtık, insandır. ) 2- Mübayenet ( - Hiçbir insan, taş değildir. - Hiçbir taş, insan değildir. ) 3- Umum - Husus - Min-vech ( - Bazı kişiler, beyazdır. - Bazı beyazlar, insandır. ) 4- Umum - Husus - Mutlak ( - Her hayvan, insandır.[Yanlış!] - Her insan, hayvandır.[Doğru!] ) [Hayvan[külli]: - İnsan(- Hayvan[cüz-i eamm], - Nâtık[cüz-i müsavî])(postulat); - At; - Eşek; - Köpek] ) - NİSPET ile/ve İZÂFE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16742 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NİSPET ile/ve ŞART [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16741 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NİTELİK: OLUMLU ve/||/<> OLUMSUZ ve/||/<> SONSUZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49698 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NİYET AÇMAZI ile/ve/||/<> CAYDIRICILIK AÇMAZI ile/ve/||/<> INDY AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51079 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - NOKTA ile/ve/||/<>/> ÇİZGİ ile/ve/||/<>/> ÜÇGEN ile/ve/||/<>/> PİRAMİT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50601 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tek nokta. İLE/VE/||/<>/> İki nokta. İLE/VE/||/<>/> Üç nokta. İLE/VE/||/<>/> Dört nokta. ) - NOKTA ile/ve/||/<> KÜRE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52932 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Uzaktan bakarsak. İLE/VE/||/<> Yakından bakarsak. ) - NUTUK: İÇ KONUŞMA ve/||/<> DIŞ KONUŞMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/32814 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Düşünme/düşünce. VE/||/<> Dil/söz. ) - OK AÇMAZI ile/ve/||/<> KOŞU YOLU AÇMAZI ile/ve/||/<> UZAY GEMİSİ AÇMAZI ile/ve/||/<> TANRILAR AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51081 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OKUMAK ile/ve/değil EŞİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/25182 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OKUMAK ile/ve/değil/||/<>/< OKUYABİLMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46299 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLABİLECEKLER ile/ve/||/<>/>/< OLMASI GEREKENLER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/44469 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLAN ile/ve/||/<> ORAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34956 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLANAKLI/LIK ile/ve/||/<> SONSUZ/LUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52307 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLANI BİLMEK ve/||/<>/>/< ORANI BİLMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/53077 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLASILIK ile/ve/değil BULANIK MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16587 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bilgisizlikte. İLE/VE/DEĞİL Bilgiye dayalı. ) - OLGUSAL/LIK ile/ve/||/<> EVRENSEL/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51243 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLMADAN ÖNCE OLSUN DİYE ve/||/<> ÖLMEDEN ÖNCE ÖLSÜN DİYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36898 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLMAYANA ERGİME ile/ve/||/<> SAÇMA OLANA İNDİRGEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52525 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLMAZSA OLMAZLIK ile/ve/||/<> TERK EDİLEMEZLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52078 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLUMSUZ ile/ve/değil/||/<> UYUMSUZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37226 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLUMSUZLAMA ile/değil/yerine/<> ELEŞTİRİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49031 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLUMSUZLUĞU/SORUNU/ÇÖZÜMÜ: HESABA KATMAMIŞ OLMAK ile/ve/değil/||/<>/>/< GÖZE ALMIŞ OLMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51557 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLUŞUM ile/ve/||/<> BAŞLANGIÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36107 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OLUŞUM ile/ve/||/<> DÜZEN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35238 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ONUR ve/||/<>/>/< FARKINDALIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38895 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ORAN/TI/LI/LIK / NİSBÎ ile/ve/<> GÖRELİ/LİK / İZÂFİYET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1185 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ORGANON ile/ve/||/<>/> KANON [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51168 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ORTA ile/ve/||/<> ARACI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50981 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ORTA ile/ve/değil MERKEZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51174 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ORTA ile/ve/||/<> SONUÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50980 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( [İki taraftan da pay] Alarak/alıyorsa. İLE/VE/||/<> Almıyorsa. ) - ORTADA/Kİ ile/ve/değil/yerine ARACI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16833 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Uzak illet. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE Yakın illet. ) ( MUTAVASSIT ile/ve/değil/yerine VASITA ) - ORTAKLIK ile/ve/<> AYRIM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36103 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ORTAKLIK ile/ve/değil/yerine TOPLUMSAL ADÂLET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37624 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - OXYMORON ile TEZAT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52168 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖĞRENMEK ile/değil/yerine/||/<>/< KAVRAMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36237 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖKE/DEHÂ ve/||/+/<>/> GÜZELLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/47360 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖLÇEKLER/MİKYÂS[< KIYÂS: Ölçü aleti, kıyas edecek alet. | Uzunluk ölçeği.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/14467 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( BAHÂR[Ar.]: Ölçek. ) ( * MİKYÂS-I AMEL/ERGOGRAF: Kas gücünü ölçmekte kullanılan âlet. * MİKYÂS-I AMÛDÎ: İki nokta arasındaki dikey[şâkulî] mesafeyi belirlemeye yarayan âlet. * MİKYÂS-I GAZ/MANOMETRE: Gaz ölçmekte kullanılan âlet. * MİKYÂS-I HACM: Hacim ölçüleri. * MİKYÂS-I HAMZ: Asit ölçmekte kullanılan âlet. * MİKYÂS-I HİSS: Duyumölçer. * MİKYÂS-I HURDEBÎNÎ: Mikrometre. * MİKYÂS-I İNHİNÂ/MEYL: Eğimölçer. * MİKYÂS-I İRTİFÂ'/ALTIMETRE: Yükseklikölçer. * MİKYÂS-I KALEVÎ: Alkol derecesini ölçmekte kullanılan âlet. * MİKYÂS-I KESÂFET/DENSIMETRE: Yoğunlukölçer. * MİKYÂS-I KLOR: Klorölçer, klorimetre. * MİKYÂS-I KUVVET: Kuvvetölçer, dinamometre. * MİKYÂS-I KÜRE: Küreölçer. * MİKYÂS-I KÜÛL: Alkollü bir sıvıda alkol yüzdesini gösteren âlet. * MİKYÂS-I MÂ: Hidrometre. * MİKYÂS-I MÂYİÂT: Sıvıölçer, areometre. * MİKYÂS-I MEYL: Eğim ölçüsü. * MİKYÂS-I NÂR: Ateşölçer, pirametre. * MİKYÂS-I RİYÂH: Yelölçer, anemometre. * MİKYÂS-I RÜTÛBET: Havanın rütûbet derecesini ölçen âlet. * MİKYÂS-I SAFFET-İ HEVÂ: Odyometre. * MİKYÂS-I SEDÂ: Sedânın[insan sesinin] uyumunu ve şiddetini ölçmeye yarayan âlet. * MİKYÂS-I ZELÂZİL: Yer sarsıntısının şiddetini ve yönünü gösteren âletler, sismograf. * MİKYÂS-ÜL-GAZÂT: Gazölçer, manometre. * MİKYÂS-ÜL-HARÂRE: Termometre. * MİKYÂS-ÜL-LEVN: Renkölçer, kolorimetre. * MİKYÂS-ÜL-MATAR: Bir yılda yağan yağmur mikdarını gösteren âlet, pluviometre. ) - ÖLÇMEK ile/ve HESAPLAMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4753 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖLÇÜ ile/ve/||/<> DERECE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51301 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖLÇÜ ile/ve/||/<> KARAKUŞÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/54568 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE Yasa, kural, mantık ölçülerine dayanmayan. ) - ÖLÇÜT ile/ve/||/<> GEREKÇE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/46181 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖLÇÜT = MISDAK, MİYAR, KISTAS = CRITERION[İng.] = CRITÉRIUM, CRITÈRE[Fr.] = KRITERIUM[Alm.] = KRITERION < KRINEIN:AYIRMA, YARGILAMA[Yun.] = CRITERIO[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39548 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖNCEL ile/ve/||/<>/> İLİNEKSEL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52198 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖNCELİK ile/ve/||/<>/< ZORUNLULUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52338 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖNCÜ ile/ve/||/<> ÖNCÜL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49360 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖNCÜLLER ile/ve/||/<> KESİNLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52327 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖNCÜLLER ile/ve/||/<> ÖNCELİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52328 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖNERİ ile/değil ÖNERME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16735 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖNERME(KAZA, KAZİYE) ile KIYAS(BURHAN, [DEMONSTRATION]) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16733 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖNERME = KAZİYE = PROPOSITION[İng., Fr.] = LEHRSATZ[Alm.] = PROPOSITIO[Lat.] = PROPOSICION[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39553 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖNERME ile/ve/||/<>/>< TERS EVİRME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/53415 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE/VE/||/<>/>< Olumlu ya da olumsuz olan bir önermenin konusunun tersini, yüklem ve yüklemin tersini konu yapma. ) - ÖNSÖZ AÇMAZI ile/ve/||/<> PİYANGO AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51087 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖNYARGILARINI DÜZENLEMEK ile/değil/yerine/>< DÜŞÜNMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35966 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖRF-Ü ÂAM ile ÖRF-Ü HÂSS [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16882 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sözlük anlamıyla. İLE Terim anlamıyla. ) - ÖRNEK ile/ve/değil/yerine/||/<>/< ARAÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/54806 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖRNEK ve RESM-İ NÂKIS [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16794 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖRTÜK TASIM = KIYAS-I MATVİ = ENTHYMEME[İng.] = ENTHYMÈME[Fr.] = ENTHYMEM[Alm.] = ENTHYMEMA[Yun.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39558 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖRTÜŞME ile BİRLEŞME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/70 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖRTÜŞME ile/ve/||/<>/> DOĞRULAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49225 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖRÜNTÜ ile/ve/||/<> DÖNGÜ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52261 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖZ ve/||/<>/= DÜŞÜNCE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51478 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖZ ile/ve/||/<> EVRENSEL/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51244 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖZDEŞLİK: "MANTIĞI" değil İLKESİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50938 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖZDEŞLİK ile/değil BİLEŞİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51065 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖZDEŞLİK ile/değil İÇİÇELİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36339 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖZEN ve/||/<> ONAT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38932 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... VE/||/<> Özenli, düzgün. | Yararlı. | Dürüst, iyi ahlâklı. ) - ÖZGÜRLÜK ve/||/<>/= DÜŞÜNCEYİ DÜŞÜNEBİLME BİLGİSİ/OLANAĞI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51494 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sonsuz. VE/||/<>/= Tekil[ler üzerin(d)e.] ) - ÖZGÜRLÜK ile/ve/||/<> KENDİLİĞİNDENLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51581 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖZGÜRLÜK ile/ve/||/<> SÖZGÜRLÜK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37631 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÖZNE ile/ve/||/<> ANLAK/ZEKÂ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51464 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - p ile q [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16639 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - PARADOKS[Fr. < Yun.] ile/ve HAYRET(APORIA[Yun.]) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15256 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kökleşmiş kanışlara aykırı olarak ileri sürülen düşünce. İLE/VE ... ) - PARALOJİZM ile ... [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/43004 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mantığa uymazlık. ) - PARANLA "VEZİR", AKLINLA REZİL OLMAK ile/değil/yerine/>< PARANLA "REZİL", AKLINLA "VEZİR" OLMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/44462 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - PARÇAYI ZİKR-BÜTÜNÜ KASIT ile BÜTÜNÜ ZİKR-PARÇAYI KASIT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16775 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - PİŞMANLIĞIN SONA ERMESİ ile/ve/değil/yerine/||/<>/> AYDINLANMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36838 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - QUINN AÇMAZI ile/ve/||/<> INDY AÇMAZI ile/ve/||/<> YIĞIN AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51077 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - QUINN AÇMAZI ile/ve/||/<> WANG AÇMAZI ile/ve/||/<> YIĞIN AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51083 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - QUINN AÇMAZI ile/ve/||/<> YEĞLEME AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51088 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - RAHMET ile/ve/<> ELİ AÇIKLIK, CÖMERTLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/33630 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Allah'ın vermesi. İLE/VE/<> Kişinin yeterince, zamanında, zemininde ve/veya bol bol vermesi/paylaşması. ) - REDDİYE[Ar.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/44909 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir düşünceyi, bir öğretiyi çürütmek için yazılan yazı. ) - RUSSELL AÇMAZI ile/ve/||/<> CANTOR AÇMAZI ile/ve/||/<> RICHARD AÇMAZI ile/ve/||/<> YALANCI AÇMAZI ile/ve/||/<> CURRY AÇMAZI ile/ve/||/<> YABLO AÇMAZI ile/ve/||/<> BERRY AÇMAZI ile/ve/||/<> HETEROLOJİK AÇMAZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51071 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SAÇMA(LIK)LAR / SAFSATALAR ile/değil/yerine FaRkLaR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34760 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sözcükler: "SEN ..." / "SEN DE ..." ile başlatılan/saldırılan "tanımlar". * Tanım/açıklama: Tartışmada, öteki kişinin söz ve hareketlerini, kendi görüşünü savunmada kanıt olarak kullanma. | "Bir savın doğruluğunun, savı geliştiren kişinin, kişiliği ile ilgisi olduğu" "savı". | Bir kişinin önerileri yerine, önerinin reddedilmesini sağlamak üzere, kişiye sövülerek yapılan saldırı. Örnek: - "Senin müdür hakkında söylediklerini duydum. Nankör adam! Sen müdürün o kadar ekmeğini yedin!" - "...yı şu yaptıysa doğrudur/yanlıştır." - "...yı savunuyorsa ahlâksızın tekiymiş." Lat./İng.: ARGUMENTUM AD HOMINEM * Tanım/açıklama: Tepkisel indirgemecilik. Örnek: - ... sorununun bu hâle gelmesinin toplumsal, ekonomik, politik bir sürü nedeni var. - "Terör örgütünü mü savunuyorsun bana?!..." İng.: STRAW MAN Sözcük: "ONA BAKARSAN ..." ile başlayan "tanımlar". Tanım/açıklama: "Ortak özellik gösteren iki önermenin birbiriyle aynı olması ya da birbirine çok benzemesi gerektiği" "savı". ZAYIF BENZETME Örnek: "Osmanlı İmparatorluğu da tıpkı Roma İmparatorluğu gibi parçalanmıştır." İng.: WEAK ANALOGY Sözcük: "HERKES ..." ile başlayan "tanımlar". Tanım/açıklama: "Çoğunluğun benimsediğinin doğru olduğu" "savı". Örnek: " 'Herkes' ona oy verdiğine göre yaptıkları da doğrudur." Lat.: ARGUMENTUM AD POPULUM Sözcük: "DEMEK Kİ ..." ile başlayan "tanımlar". Tanım/açıklama: "Zaman içinde, önce gerçekleşen bir olgunun, onu izleyen başka bir olgunun nedeni olması gerektiği" "savı". Örnek: "Güneş tutulmasından sonra deprem oldu. Demek ki depremin nedeni güneş tutulmasıdır." Lat.: POST HOC ERGO PROPTER HOC Sözcükler: "DEMEK Kİ ..." / "SONUÇTA ..." / "TEMELDE ..." ile başlayan "tanımlar". Tanım/açıklama: "Tersi kanıtlanamayanın doğru olduğu" "savı". Örnek: "UFO'ların dünyayı ziyaret etmediği yolunda hiçbir kanıt yoktur. Demek ki ediyorlar." Lat.: ARGUMENTUM AD IGNORANTIAM Sözcükler: "DEMEK Kİ ..." / "ZATEN ..." ile başlayan "tanımlar". * Tanım/açıklama: "Bağlantı, ilişki ya da ortak özelliklerin, mutlaka neden-sonuç ilişkisi içinde olduğu" "savı". Örnek: "Genç kızlar, çok çikolata yiyor. Genç kızlarda sivilce çok görülüyor. Demek ki, sivilcenin nedeni çikolatadır." Lat.: CUM HOC ERGO PROPTER HOC * Tanım/açıklama: "Geleneksel olanın doğru olduğu" "savı". Örnek 1: "...'yı öldürmemiz gerekiyor. Çünkü töre böyle." Örnek 2: "Bunca yıldır böyle yapılıyor. Demek ki doğrudur." Lat.: ARGUMENTUM AD TRADITIO / ANTIQUITATEM * Tanım/açıklama: "Bir tartışmanın taraflarından birinin sessiz kalmasının, sessiz kalan tarafın tartışılan konuda bilgisi olmadığını, haksız olduğunu veya yanıldığını kabullenmesi anlamına geldiği" "savı". Örnek: "Sükût, ikrardan gelir! Türk atasözü." Örnek: - Sanık, sorguda susma hakkını kullanmıştır! - "Suçsuzsa neden sussun ki?! Kalkıp açık açık, 'Ben suçsuzum!' derdi suçlu olmasaydı!" Lat.: ARGUMENTUM EX SILENTIO Sözcükler: "DEMEK Kİ ..." / "BELKİ DE ..." ile başlayan "tanımlar". Tanım/açıklama: "Sorunun ardında yatan varsayımların doğru olduğu" "savı". YÜKLÜ SORU Örnek: - Uyuşturucu kullanmaktan ne zaman vazgeçtin? - Vazgeçmedim! - Demek ki hâlâ kullanıyorsun?!... - Hayır, hiç kullanmadım! - "Ama vazgeçmediğini itiraf ettin!" İng.: LOADED QUESTION Sözcükler: "TEMELDE ..." / "HİÇ" / "HEP" ile başlayan "tanımlar". Tanım/açıklama: Döngüsel nedensellik. Kendi kendini "kanıtlayan" önerme. Örnek: "O, tembeldir. Çünkü çalışmayı hiç sevmez." Örnek: "Yalancı değilim. O nedenle, tüm söylediklerim doğrudur." Örnek: "Sudan hafif maddeler yüzerler. Çünkü batmazlar." Lat.: PETITIO PRINCIPII İng.: BEGGING THE QUESTION Sözcükler: "NASILSA ..." ile başlayan "tanımlar". * Tanım/açıklama: "Ünlülerin/güçlülerin/zenginlerin söylediklerinin doğru ya da yoksulların söylediklerinin yanlış olduğu" "savı". Örnek 1: "... bunu söylüyorsa doğrudur." Örnek 2: "O beş parasızın teki! Söylediklerine kim inanır!?..." Lat.: ARGUMENTUM AD CRUMENAM * Tanım/açıklama: "Yoksulların söylediklerinin doğru ya da zenginlerin söylediklerinin yanlış olduğu" "savı". Örnek: "Adamın beş parası yok ki çapkınlık yapabilsin!" Örnek: "Adamın milyonları var. Güya eşini hiç aldatmamış!" Lat.: ARGUMENTUM AD LAZARUM * Tanım/açıklama: "Acınacak durumda olmanın ya da çaresizliğin, söylenilen ya da yapılanların yanlışlığına ağır bastığı" "savı". Örnek: "Adam ayakta duramayacak denli yaşlı ve hasta. Bence geçmişte yaptıklarından sorumlu tutulmasına artık gerek kalmamalı." Lat.: ARGUMENTUM AD MISERICORIDIAM Sözcükler: "İLLE DE" / "TEMELDE ..." ile başlayan "tanımlar". Tanım/açıklama: "Yalnızca iki seçeneğin var olduğu savı." YANLIŞ İKİLEM. Örnek: "Ya çözümün bir parçasısındır ya da sorunun!" İng.: BIFURCATION Sözcükler: "ELİMDE DEĞİL ..." / "NE BİLEYİM ..." sözlerinin eklendiği "tanımlar". Tanım/açıklama: "Güç"/"zayıflık" kullanımı. Örnek: "Ders kitaplarında yazılanlar doğrudur. Eğer yanlış dersem öğretmen beni sınıfta bırakır." Lat.: ARGUMENTUM AD BACULUM Az kullanılması gerekenleri ve kullanırken çok dikkat edilecekleri bil de KONUŞ!!! ) ( http://www.nku.edu/~garns/165/ppt3_2.html http://courses.washington.edu/spcmu/334/fallacies.html ) ( Safsata Türleri ) - SAÇMA(LIK)LAR/SAFSATALAR: BİÇİMSİZ ile/ve/||/<> BELİRSİZLİK ile/ve/||/<> SALDIRI ile/ve/||/<> KONUNUN ÖZÜNÜ KAÇIRMA ile/ve/||/<> TARTIŞMALI NEDEN ile/ve/||/<> İSTATİSTİKSEL HATA ile/ve/||/<> ŞAŞIRTMA ile/ve/||/<> YETKEYE BAŞVURMA ile/ve/||/<> DUYGULARA BAŞVURMA ile/ve/||/<> KIYASLAMA HATALARI ile/ve/||/<> SINIFLANDIRMA HATALARI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34761 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( BİÇİMSİZ SAÇMA(LIK)LAR/SAFSATALAR ile/ve/||/<> SAÇMA(LIK)LAR/SAFSATALAR ( INFORMAL FALLACIES vs./and/||/<> FALLACIES ) BELİRSİZLİK SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: GÖNDERMELİ ile/ve/||/<> VURGULAMA ile/ve/||/<> ÇOK ANLAMLILIK ( FALLACY OF: EQUIVOCATION vs./and/||/<> ACCENT vs./and/||/<> AMPHIBOLY ) SALDIRI SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: KARALAMA ile/ve/||/<> NİTELİKSEL ile/ve/||/<> "SEN / SEN DE ..." ile/ve/||/<> DOLDURUŞA GETİRME ( ARGUMENT AGAINST THE MAN vs./and/||/<> CIRCUMSTANTIAL AD HOMINEM vs./and/||/<> FALLACY OF "YOU / YOU ALSO" vs./and/||/<> POISONING THE WELL ) KONUNUN ÖZÜNÜ KAÇIRMA SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: KISIR DÖNGÜ ile/ve/||/<> İLGİSİZ AMAÇ ile/ve/||/<> İLGİSİZ SONUÇ ile/ve/||/<> İDDİAYI ZAYIFLATMA ile/ve/||/<> KONUYU SAPTIRMA ( BEGGING THE QUESTION vs./and/||/<> FALLACY OF IRRELEVANT PURPOSE vs./and/||/<> IRRELEVANT CONCLUSION vs./and/||/<> FALLACY OF STRAW-MAN vs./and/||/<> FALLACY OF RED HERRING ) TARTIŞMALI NEDEN SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: YANLIŞ NEDEN ile/ve/||/<> ÖNCESİNDE ile/ve/||/<> ORTAK ETKİ ile/ve/||/<> GÖZDEN KAÇIRILABİLİR NEDEN ile/ve/||/<> YANLIŞ YÖN ile/ve/||/<> KARMAŞIK NEDENLER ( FALLACY OF FALSE CAUSE vs./and/||/<> FALLACY OF "PREVIOUS THIS" vs./and/||/<> JOINT EFFECT vs./and/||/<> GENUINE BUT INSIGNIFICANT CAUSE vs./and/||/<> WRONG DIRECTION vs./and/||/<> COMPLEX CAUSE ) İSTATİSTİKSEL HATA SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: YETERSİZ ÖRNEK ile/ve/||/<> TEMSİL ETMEYEN ÖRNEK ile/ve/||/<> YANLIŞ BENZETME ile/ve/||/<> YOK SAYMA ile/ve/||/<> SÜMEN ALTI ile/ve/||/<> KUMARBAZ ( FALLACY OF INSUFFICIENT SAMPLE vs./and/||/<> UNREPRESENTATIVE SAMPLE vs./and/||/<> FALSE ANALOGY vs./and/||/<> SLOTHFUL INDUCTION vs./and/||/<> FALLACY OF SLANTING vs./and/||/<> GAMBLER'S FALLACY ) ŞAŞIRTMA SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: DEVEDE KULAK ile/ve/||/<> YA SİYAH, YA BEYAZ ile/ve/||/<> KANITLAMA ZORUNLULUĞU ile/ve/||/<> FELÂKET ÇIĞIRTKANLIĞI ile/ve/||/<> İMÂLI SORU ile/ve/||/<> ÇOK SORULU ile/ve/||/<> SINIRLI SEÇENEK ( FALLACY OF THE BEARD vs./and/||/<> BLACK OR WHITE FALLACY vs./and/||/<> ARGUMENT FROM IGNORANCE vs./and/||/<> FALLACY OF SLIPPERY SLOPE vs./and/||/<> COMPLEX QUESTION vs./and/||/<> FALLACY OF MANY QUESTIONS vs./and/||/<> FALLACY OF LIMITED CHOICES ) YETKEYE BAŞVURMA SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: BİR BİLENE SORMA ile/ve/||/<> YETERSİZ KAYNAK ile/ve/||/<> İNANCA BAŞVURMA ile/ve/||/<> ORTAK TUTUMA BAŞVURMA ile/ve/||/<> ÖBEK BASKISI ile/ve/||/<> YARARCI ile/ve/||/<> BEĞENDİRME ile/ve/||/<> DAYATMA ile/ve/||/<> İÇİNDEKİ DEĞİL DIŞINDAKİ(ZARF-MAZRUF) ile/ve/||/<> GENETİK ( ARGUMENT TO AUTHORITY vs./and/||/<> FALLACY OF UNQUALIFIED SOURCE vs./and/||/<> APPEAL TO BELIEF vs./and/||/<> APPEAL TO COMMON PRACTICE vs./and/||/<> BANDWAGON, PEER PRESSURE vs./and/||/<> PRAGMATIC FALLACY vs./and/||/<> APPEAL TO PERSONAL INTERESTS vs./and/||/<> FALLACY OF "IS" TO "OUGHT" vs./and/||/<> STYLE OVER SUBSTANCE vs./and/||/<> GENETIC FALLACY ) DUYGULARA BAŞVURMA SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: TEHDİT ile/ve/||/<> DUYGU ile/ve/||/<> ÖNYARGILI DİL ile/ve/||/<> MAZERET ( ARGUMENT FROM FORCE vs./and/||/<> ARGUMENT TO PITY vs./and/||/<> PREJUDICIAL LANGUAGE vs./and/||/<> FALLACY OF SPECIAL PLEADING ) SAÇMA(LIK)LAR/SAFSATALAR ile/ve/||/<> HATALAR ( FALLACIES vs./and/||/<> MISTAKES/WRONGS ) KIYASLAMA HATALARI: GENELLEŞTİRME ile/ve/||/<> ÖZELLEŞTİRME ( FALLACY OF CONVERSE ACCIDENT vs./and/||/<> FALLACY OF ACCIDENT ) SINIFLANDIRMA HATALARI: BÜTÜNLEME ile/ve/||/<> İNDİRGEME ( FALLACY OF COMPOSITION vs./and/||/<> FALLACY OF DIVISION ) ) - SAÇMA(LIK)LAR/SAFSATALAR ile/ve/||/<> HATALAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34771 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SAÇMA ile ABES [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29049 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SAFSATA ile HURÂFE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/9212 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SAFSATA ile TOTOLOJİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/9210 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Belirli bir niyet üzere uyarlanmışlık da vardır. İLE ... ) - Safsatasız KONUŞ!!! [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/26293 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SAĞIN = SAHİH = EXACT[İng., Fr.] = EXAKT[Alm.] = EXIGERE[Lat.] = EXACTO/TA[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39584 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Doğruluk kuralına uygun olan. | Sözün, anlatılmak istenilene tam karşılık olması, tam uygun düşmesi niteliği. ) - SAĞLAMLIK AÇMAZI ile/ve/||/<> GEÇERLİLİK AÇMAZI ile/ve/||/<> YALANCI AÇMAZI ile/ve/||/<> CURRY AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51090 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SAHİH ile/ve SÂDIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16839 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SAİL ile MUTERİZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16730 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yargıya ve kavrama/delillerine itiraz eden. İLE Sadece yargıya itiraz eden. ) - SALDIRI SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: KARALAMA ile/ve/||/<> NİTELİKSEL ile/ve/||/<> "SEN / SEN DE ..." ile/ve/||/<> DOLDURUŞA GETİRME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34764 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SANAT ve/||/<>/> (< FELSEFE <) ve/||/<>/> KAVRAM ve ÖTESİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49175 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SAPTIRMA ile/değil/yerine SAPTAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/44996 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SEBZELERDE: EN DAYANIKLILAR ile EN DAYANIKSIZLAR, EN KOLAY/HIZLI ÇÜRÜYENLER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/25081 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Pancar, havuç, soğan. İLE Kuşkonmaz, Brokoli, Mısır. ) - SEFÎH[Ar.] değil/yerine/= UÇARI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/43413 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Zevk ve eğlenceye düşkün, parasını israf eden. | Ele, avuca sığmaz. | İrâdesine hâkim olamayan, ihtiyârını devrede tutamayan. ) - SELÂM ve/> KELÂM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16635 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Önce. VE/> Sonra. ) - SELBÎ ile SUBUTÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16754 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bir şeyin bir şeye subutu, kendine ispat edilenin önceden müsbet olmasını gerektirir. ) - SEMÂVÎ CİSİM ile DÜNYEVÎ CİSİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16671 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Klâsik kozmolojide ayüstü âlemde esir maddesinden oluştuğu kabul edilen Nûrânî nesneler. İLE Ayaltı âlemde dört unsurdan oluşan nesneler. ) - SEZGİSEL ile/ve/<> İMGESEL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35829 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SIFIR ile/ve/değil/yerine/||/<> SINIR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36935 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SIMPSON AÇMAZI ile/ve/||/<> YABANCI DÜŞMANLIĞI AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51068 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SINIFLANDIRMA HATALARI: BÜTÜNLEME ile/ve/||/<> İNDİRGEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34773 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SINIR KAVRAMLAR ile/ve İLİŞKİSEL KAVRAMLAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1575 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SINIR ile/ve/değil/yerine/<> ÇARE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37038 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Çare/ler... [için burayı tıklayınız] ) - SINIR ile/ve/||/<> NESNENİN SINIRLILIĞI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52397 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SINIR ile/ve/<> SINAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37070 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SINIRLAMA ile/ve/<> BÖLÜMLEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34968 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SİMGE: [ÇOK FARKLI/ÇEŞİTLİ ANLAMI/DEĞERİ] GÖSTEREN/TAŞIYAN ile/ve/değil/||/<>/< BİRARAYA GETİREN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51463 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SONA BAKMAK ile/ve/değil/yerine/||/<>/>/< YOLA BAKMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37760 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SONLU KÜMELERİN BİRARADALIĞINDA ile/ve/||/<> SONSUZLUĞUN OLANAKSIZLIĞI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52336 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SONSAL SINIFLAMA(KATEGORİ) ile/ve/||/<>/> KAVRAM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50994 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SONSUZ/LUK ile/ve/||/<> Pİ ile/ve/||/<> GOOGOLPLEX [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50270 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ∞ İLE İLE Googol, matematikteki büyük sayılardan biridir ve 10 üzeri 100'e eşittir. Başka bir deyişle 1 googol, 1 rakamına yüz sıfır ekleyerek yazılır. Bu terim, Amerika'lı matematikçi Edward Kasner'ın yeğeni Milton Sirotta[1929–1980] tarafından 1938 yılında kullanılmaya başlanmıştır.[Milton, bu sırada dokuz yaşındaydı.] ) ( Bir trilyon, oniki sıfırla yazılır. Yüz tane sıfır kullanırsak, buna, bir "gogol" denilir. Bir gogol sıfır kullanılarak yazılan sayıya, "gogolplex" denilir. Evrendeki tüm moleküllerin sayısını yazmak için 79 sıfır yetiyor. Bir milyon gün, ancak 2739 yıl oluyor. İstanbul'un fethinden bu yana, sadece 17 milyar saniye geçmiş. Yazının bulunuşundan bugüne ise ancak 189 milyar saniye geçmiş.[Bu, trilyonun ancak beşte biridir.] Bir kişinin yaşamı, ortalama 2 milyar saniyedir. ) - SONSUZLUK ile/ve/<> KISIR DÖNGÜ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/33051 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SORGULANABİLİR/LİK ile/ve/||/<> BİLİNEBİLİRLİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48836 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SORİT[Fr. < Yun.] değil/yerine/= ÇIKARIM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/47200 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Öncül sayısı ikiden çok olan tasımsal çıkarım. ) - SORUN ile/ve ÇÖZÜLMESİ GEREKEN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7569 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Hiçbir sorun, o sorunu yaratan "bilinç düzeyi" ile çözülemez. ) - SORUNLARDAN/KİŞİLERDEN "KAÇMAK/UZAKLAŞMAK" ile/değil/yerine SORUN(LU)LARI UZAKLAŞTIRMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/45876 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SORUNSAL ile/ve/değil KURAMSAL SORUNSAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37604 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SOYUTLAMA ile/ve/||/<> SOYUTLANMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2303 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SÖYLEMEK ile/ve KONUŞMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/3889 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yılan imgesi. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<> Değnek imgesi. ) ( dd İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<> mdw ) ( Sonuç [odaklılık]. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<> Süreç ve sonuç [birlikteliği ve bütünlüğü]. ) ( "Kendini merkeze alma" ve ötekileri önemsizleştirmeye neden olur/olabilir. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<> Ötekiyle birlikte kendini ve herkesin olası düşüncesini, durumunu/sürecini dikkate almayı gerektirir/sağlar. ) - SÖZ(CÜK)LERİ/Nİ ve/||/<> TUTUMU/NU DEĞİŞTİR... DÜNYA/N DEĞİŞSİN! [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49366 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SÖZ/LÂFIZ: İLZAMÎ ile/ve/||/<> İLTİZAMÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49908 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( EMİR | DÂVÂ | TALEP | HÜKÜM | VASİYET ile/ve/||/<> BORCU İKRAR[İKRÂR-I Bİ'D-DEYN]/SUÇU İKRÂR[Vİ'T-TÖHMET] | ŞAHADET | GAİP HAKKINDAKİ KEFÂLET | ŞARTA MUKÂRİN TAAHHÜTLER ) - SÖZ ile/ve/<> YEMİN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4902 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Doğru söz yeminden ileri! ) ( HULF[Ar.]: Verdiği sözü tutmama, üzerinde durmama. | [mantıkta/matematikte] Saçmaya indirgeme. ) - SÖZCÜK ile/ve ANAHTAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16621 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SÖZCÜKTEN, ANLAMA GİTMEK ile/yerine/değil ANLAMDAN, SÖZCÜĞE GİTMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16264 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sözlerin ötesine geçmeye çalışın. ) - SÖZLER(EKÂVÎL) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16643 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - SÖZÜN: ÇEŞİTLERİ ile/ve/<> DERECELERİ/DEREKELERİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35983 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ŞİİR    ^ KELÂM-I KİBAR [Vecize, Atasözü]    ^ --- SÖZ ---    v LÂF / KÜNGE / JÂJ[Fars.] [Evin içinden çıkan çer-çöp.]    v KÜFÜR [Ar. < KFR: Örtme, gizleme.]    v TARİZ    v HİCV    v HERZ[Ar.: Anlamsız, boş, saçma. | Hakaret. ], YÂVE, TÜRREHÂT / HERZE/BESBÂS[Fars.] ) - SUAL ile/ve SUAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16782 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sormak. İLE/VE İstemek. ) - SUĞRÂ ile KÜBRÂ ile MATLÛB/MÜDDEA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16704 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Küçük öncül. İLE Büyük öncül. İLE Sonuç. ) ( HADD-İ ASĞAR(KONU/KÜÇÜK TERİM) ile HADD-İ EVSAT(YÜKLEM/ORTA TERİM) ) ( HADD-İ EVSAT(KONU/ORTA TERİM) ile HADD-İ EKBER(YÜKLEM/BÜYÜK TERİM) ) ( HADD-İ ASĞAR(KONU/KÜÇÜK TERİM) ile HADD-İ EKBER(YÜKLEM/BÜYÜK TERİM) ) - SÜKÛNET ile SÜKÛT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/9369 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Durum. İLE Tutum. ) ( Öteye ulaşmak için uyanık bir sükûnete ve sessiz dikkate gereksiniminiz var. ) ( Sakinlik, hareketsizlik. İLE Sessizlik. ) ( Sükût, Allah'ın ihsanıdır. ) ( Sükût, kazanç mahâlidir; konuşma ise sarf mahâli. ) - SÜREKLİ ile SÜREKSİZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16817 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( MUNFASIL ile MUTTASIL ) - ŞAHSİYYE ile TABİYYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16681 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ŞÂMİL[< ŞEML < ŞÜMÛL] ile/ve/<> KÂMİL[< KEMÂL] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/32129 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Topluma. İLE/VE/<> Kişiye/sana! ) ( Genele. İLE/VE/<> Özele. ) ( İçine alan, kaplayan, çevreleyen. İLE/VE/<> Tam, eksiksiz, bütün. | Olgun. | Bilgin, âlim. ) - ŞART ile/ve/<> ŞATR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16809 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Koşul. | Durum, hal, vaziyet. | Yemin. İLE/VE/<> Yarı, yarım. | Bölüm, kısım, parça. | Mısra. ) - ŞAŞIRTMA SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: DEVEDE KULAK ile/ve/||/<> YA SİYAH, YA BEYAZ ile/ve/||/<> KANITLAMA ZORUNLULUĞU ile/ve/||/<> FELÂKET ÇIĞIRTKANLIĞI ile/ve/||/<> İMÂLI SORU ile/ve/||/<> ÇOK SORULU ile/ve/||/<> SINIRLI SEÇENEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34768 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ŞEK/ŞEKK ile/ve/||/<> ŞIK/ŞIKK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52616 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İkircik. %50-50. İLE/VE/||/<> İkiye bölünmüş şeyin bir parçası. | Bir işin, iki yönünden her biri. | Seçenek. ) - ŞEKK/SİZ-ŞÜPHE/SİZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/11026 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ŞEKK ile ŞÜPHE ile RAYB [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16864 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ŞEKK ile ZAN ile TASDİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16860 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( %50 %50; ne - ne. İLE [Öteki ucu: İlim.] İLE Câzim, sâbit, vakıaya mutabık. ) - ŞEKK ile ZANN ile TAHYİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16862 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( %50 %50; ne o - ne o. İLE [Zıttı İlim.] İLE Câzim değil, sabit değil, vakıaya mutabık değil.[Tasavvur][Tasdikatten değil!] ) - ŞEKK ile/ve/< ZANN ile/ve/< ZAN-I GALİP ile/ve/< VEHİM ile/ve/< ŞÜPHE[< TEŞBİH] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16861 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Birbirine muhalif iki şeyden birini, ötekine yeğleme sırasında kişide ortaya çıkan ikircik. Bir yargıda herhangi birini yeğlemeksizin "...dır" ile "...değildir" arasında yaşanan ikircik(tereddüt). İLE/VE Birinin yeğlenip ötekinin terk edilememesi. İLE/VE Birinin yeğlenip ötekinin terk edilebilmesi. [Yakîn(kesinlik) derecesindedir.] İLE/VE Yargının yeğlenen tarafı. İLE/VE Kavramın/olgunun gizliliği, karmaşıklığı ve kapalılığı. ) - ŞEMSEDDİN SEMERKANDÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16598 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ŞEMSİYE ve/<> KELÂM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29920 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... VE/<> İlimleri koruyan. ) - ŞERH ile CERH [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16841 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ŞERH ile HÂŞİYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16842 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ŞİİRDE, (")MANTIK("): "YOK" değil ARANMAZ! [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36905 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ŞUMUL ile TAZAMMUN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16773 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kaplam. İLE İçlem. ) - ŞUUR değil/yerine/= BİLİNÇ/US [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/12534 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ŞUUR[Ar.]: Çatlak, sızıntı. = Kendi varoluşunun, sorumluluğu ve denetimi. ) - ŞUUR ile İŞRAK(AYDINLANMA) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/33121 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( EŞ'AR[< ŞUUR]: Sızıntı. ) - ŞÜPHE ile KUŞKU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16865 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ŞÜPHE ve/< TASAVVUR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16724 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tasavvur olmadan şüphe oluşmaz/edilmez. ) - TABÎ'Î ile AKLÎ ile MANTIKÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16649 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Küllîlerin çokluk öncesinde Tabî'î. İLE Çokluk halinde Aklî. İLE Çokluktan sonra da Mantıkî. ) - TAHİR ile/ve/||/<> TEZKİYE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39143 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Temiz. İLE/VE/||/<> Temize çıkarma, aklama. | Birinin iyi bir insan olduğunu kendini tanıyanlardan soruşturarak ortaya çıkarma. ) - TAHLİL ile TÂLİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1099 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kavramların, tanımı/tahlili yapılır. İLE Olguların, tâlili(tümdengelimi) yapılır, nedenleri gösterilir. ) - TAHYİL ile YAKÎN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16863 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Câzim değil, sabit değil, vakıaya mutabık değil. İLE Câzim, sâbit, vakıaya mutabık. ) - TAKDİR ile/ve/<> TEŞHİS [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37549 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TAKRÎBÎ ile/değil/yerine/>< TAHKÎKÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/32933 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TAKSÎM'DE: AKLÎ ile/ve İSTİKRAÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16847 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TÂLİB ile/ve ŞÂRİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16874 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE/VE Bir ilme başlayan. ) - TÂLİK ile TÂLİK'UT TÂLİK(ÂT) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16843 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TAM MÜREKKEB ile/ve TAM OLMAYAN MÜREKKEB [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16655 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Haber | İnşa İLE/VE ... ) ( Doğru ve yanlışa olasılığı olanlar.[tam haber tümceleridir!] İLE/VE ... ) - TAM NİSBET / NİSPET-İ TÂMME ile NİSPET-İ NÂKISA / GAYR-I TAM NİSBET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16740 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İnşâî | Haberî[İsim | Fiil] İLE/VE Takyidî | İzâfî ) ( Nispet-i Tâmme= Tümce(cümle) * HABERİYE(-İsim(dır/dir) ve -Fiil(saklı dır/dir) * İNŞÂİYE(Emir, Soru, Nehiy, Temenni). İLE Nispet-i Nakısa(Eksik nispet)= Tamlama ) - TAMAMLA(N)MAK ile/ve/<> BÜTÜNLE(N)MEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38231 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TAMİR ile TELÂFİ ile TASHİH[< SIHHAT] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/9608 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TAMLAMA ile TÜMCE/CÜMLE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16738 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TANI! ve/<> UYUMLU OL! ve/<> MUTLU YAŞA! [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4289 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TANIM ÇEŞİTLERİ'Nİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1322 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TANIM(HADD) ile TANIMLANAN(MAHDÛD) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16668 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TANIM(HADD) ile TANITIM(RESM) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16666 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TANIM ile/ve/||/<> BİLGİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51053 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kavranılanlar[durumlar/olgular] için geçerli olan. [Kavramaya hizmet edenler için.] İLE/VE/||/<> Nesneler için geçerli olan. ) - TANIM ile/ve/=/<> HADD [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16667 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TANIM ile/ve/=/||/<>/< ÜÇLEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51012 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TANITIM(RESM) ile TANITILAN(MERSÛM) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16669 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TANITLAMA ile/ve/||/<> ÇIKARSAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35229 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Matematikte. İLE/VE/||/<> Doğada. ) - TANITLAMA ile/ve/||/<> TANITLAMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50402 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tanıtlamak işi, ispatlama. | Öne sürülen bir iddianın doğruluğunu mantıksal yöntemle gösterme. İLE/VE/||/<> Bir iddianın gerçekliğini inkâr edilmeyecek bir kesinlikle göstermek, ispatlamak. | Muhakeme etme yoluyla ya da tanık göstererek bir şeyin doğruluğunu ortaya koymak. ) - TANITLAMA ile/ve/||/<> TEMELLENDİRME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52852 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TARAMA ve/||/<>/> TANIMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49208 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TARİF-İ LAFZÎ ile TARİF-İ İSMÎ ile TARİF-İ HAKİKÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16785 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TARİH ve/< DAYANAKÇA ve/< KAYNAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/14850 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TARÎK el-TAKVÎM ile/ve/<> TARÎK el-LUZÛM ile/ve/<> TARÎK el-KIYÂM ile/ve/<> TARÎK el-NİSBE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35939 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Osmanlı dönemi Türk filozofu Taşköprülüzâde'ye (ö. 1561) göre ayıklama/soyutlama eylemi açısından bir önermede, konu ile yüklem ilişkisinin türleri: "X, Y'dir." denildiğinde, bir yüklem olarak Y, 1. Ya bizâtihi yüklendiği X'ten 2. Ya da X'in dışındaki başka bir nesneden ayıklanır/soyutlanır. Birinci durumda Y i. ya X'in kurucu unsurlarından; ii. ya da X ile Y arasındaki zâtî gereklilikten/zorunluluktan ayıklanır/soyutlanır. İkinci durumda ise Y i. ya dış-dünyada, X ile var olan ii. ya da dış-dünyada, X'e nispet edilen bir durumdan ayıklanır/soyutlanır. 1. i.'ye "Kurucu unsurlarına ayırma yöntemi"[Tarîk el-takvîm]; 1. ii.'ye "Gereklilik(zorunluluk) yöntemi"[Tarîk el-luzûm] 2. i.'ye "Kâim olma yöntemi"[Tarîk el-kıyâm] 2. ii.'ye ise "Nispet yöntemi"[Tarîk el-nisbe] adı verilir. ) - TARTIŞMALI NEDEN SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: YANLIŞ NEDEN ile/ve/||/<> ÖNCESİNDE ile/ve/||/<> ORTAK ETKİ ile/ve/||/<> GÖZDEN KAÇIRILABİLİR NEDEN ile/ve/||/<> YANLIŞ YÖN ile/ve/||/<> KARMAŞIK NEDENLER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34766 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TASAVVUR Bİ VECHİN MA ve TASAVVUR Bİ-RESMİHİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16721 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mutlak ve mechul. VE Basiret üzere taleb. ) - TASAVVUR(KAVRAM) ile TASDİK(YARGI) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16720 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yargısız kavram. İLE Yargı ile birlikte bulunan kavram. Yargı/hüküm içermesi gereken kavram/tasavvur. ) ( Kavram. İLE/VE Önerme + Çıkarım. ) ( NEDİR? - HANGİ? ile/ve HEL - LİME ) ( MA - EYYU ile/ve -MIDIR? - NİÇİN? ) ( Felsefecilere(hukemaya) göre Tasavvur: * Tasavvur-ı sazic[çıplak/salt/yargısız tasavvur] * Tasavvur mea hükm(in)[Yargıyla birlikte bulunan tasavvur] Kelâmcılara(mütekellime) göre Tasavvur: Tasavvurat-ı Selâse + Hüküm = Kaziye = Tasdik ) - TASAVVUR ile/ve MEVZÛ ile/ve MAKSAT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16731 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TASDİK: 3 TASAVVUR[İNTİKAŞ - İRTİSAM - İNTİBÂ] + HÜKÜM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16725 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TASDİKİN MUKÂBİLİ ile/ve İLMİN MURÂDİFİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16726 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TASHİH[< SIHHAT] ile/ve/değil/yerine/+/> TEKMİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2695 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TASIM/KIYAS ile/değil/yerine KARŞILAŞTIRMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/730 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Tanım/Örnek: Bir sayfanın ikiye bölünerek, iki ayrı olgunun/kavramın kendi özlerinin iki ayrı sütunda sadece veri olarak dizilişi ve öylece yorum eklemeden bırakılması. İLE/DEĞİL/YERİNE Yapılan tablonun/karşılaştırmanın altına ekleme/yorum şeklinde göreceliliği, sınırlılığı ve kısıtlılığı potansiyelinin gözardı edilerek bir değerlendirme yapılması.(sınırı aşmak/bilmemek). Sonuç: Kıyasın değil, karşılaştırmanın daha yerinde, arı, saf, doğru olacağı ve kıyas yapmama gerekliliği. ) ( Nispet. İLE/DEĞİL/YERİNE Oran. ) ( Sabitliği dayatmaya çalışır. İLE/DEĞİL/YERİNE Özgünlük olanağı sunar/sağlar. ) ( Resim. İLE/DEĞİL/YERİNE Fotoğraf. ) ( Kıyas, bâtıldır. ) ( Her şeye/yere kıyas sokulmaz! ) - TASIM = KIYAS/TASMİM[Ar.] = SYLLOGISM[İng.] = SYLLOGISME[Fr.] = SYLLOGISMUS[Alm.] = SYLLOGISMOS[Yun.] = SILOGISMO[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39651 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TASIMDA/KIYASTA, ÖNERMELER: EŞİT ya da GENEL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51004 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TASIMIN/KIYASIN OLANAKLILIĞI: İKİLİLERDE ile/ve/değil/||/<>/>/< ÜÇLÜLERDE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51003 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TATMİN ve/||/<> İKNÂ ve/||/<> RIZÂ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/48389 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TAZAMMUN[Ar.] (ETMEK) değil/yerine/= İÇERMEK | İÇLEM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38318 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TEDBİR ile/ve/değil/yerine/||/<>/>/< FİKİR (ETMEK) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4647 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sonuca yönelik düşünme. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<>/>/< Sonuca yönelik olmayan düşünme. ) ( Zât bakımından aynı, itibar bakımından ayrılardır. ) ( Sona bakmak. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<>/>/< Yola bakmak. ) ( [not] Thinking to [get/go] consequence. VS./AND/BUT/||/<>/>/< Any kind of thinking without consequence. Any kind of thinking without consequence. INSTEAD OF Thinking to [get/go] consequence. ) - TEFEKKÜR ile TEZEKKÜR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16818 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TEK TEK ŞEYLERİ BİLMEK ile/ve İKİ ŞEYİ (NİSPETSİZ) BİLMEK ile/ve İKİ ŞEY ARASINDAKİ İLİŞKİYİ BİLMEK ile/ve "...DIR" TASDİĞİNİ BİLMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16800 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TEK ile/ve/||/<>/> ÇİFT ile/ve/||/<>/> BİR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/2052 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( [DÜŞÜNCEDE:] Yok edilebilir. İLE/VE/||/<>/> Yok edilemez. İLE/VE/||/<>/> Var eder, bireştirir/tevhîd ettirir. ) - TEKABÜL[Ar.] değil/yerine/= EŞİTİ / KARŞI OLUM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38321 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Birbirinin karşısında bulunan, birbirini karşılıklı olarak dışta bırakan kavram ya da yargı arasındaki bağlantı. ) - TEKERLEME ile İNDİRGEME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51182 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TEKİL-ÇOĞUL ile/ve TİKEL-TÜMEL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34977 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Dilbilgisi. İLE/VE Mantık. ) - TEKİL = MÜFRET = SINGULAR[İng., Alm., İsp.] = SINGULIER[Fr.] = SINGULARIS[Lat.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39656 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TEKVİNÎ ÖNERME ile/ve TEKLİFÎ ÖNERME ile/ve İHBARÎ ÖNERME ile/ve TEVİLÎ ÖNERME ile/ve İNŞAÎ ÖNERME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16736 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TELA'SÜM ile TELÂZUM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36203 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yanıt verilecek yerde veremeyip kekeleme. | Saçmasapan yanıt verme, kemküm etme. | Dil dolaşma. İLE Birbirini gerektirme ilişkisi. ) - TELÂZUM[Ar.] değil/yerine/= BİRBİRİNİ GEREKTİRME İLİŞKİSİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/43888 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TEMEL ile/ve/||/<>/> TAMAMLAYICI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51056 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TEMELLENDİRME ile GEREKÇELENDİRME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4477 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TENAKUS ile TENAKUZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/9463 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TENÂKUZ ile TUTARSIZLIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/27 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TENÂKUZ ile ZIT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( 3. şıkkın olanaksızlığı vardır. İLE 3. şıkkın olanaksızlığı yoktur. ) - TENKİT ile SAPTAMA/BELİRTME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7550 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TEOREM[Fr.] ile/ve/değil/||/<>/< TEORİ[Fr.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/53385 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kanıtlanabilen bilimsel önerme. | Mantıksal usa vurma ile kanıtlanan önermenin veya özelliğin bildirimi. İLE/VE/DEĞİL/||/<>/< Kuram. ) - TERK ile DERK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36293 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bırakma, ayrılma. | Vazgeçme. | Bırakma, ihmal etme. İLE Anlama, kavrama. ) - TERS ile/değil SANKİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51445 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TERS ile TERS [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/43938 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Gerekli olan duruma karşıt olarak. | Uygun olmayan, elverişsiz. | Gönül ve cesâret kırıcı, huysuz, sert. | Bir şeyin içe gelen yanı, arkası. | Kesici bir aygıtın kesmeyen yanı. | Bir şeyin karşıtı. İLE Hayvan pisliği. ) - TEZ ile/ve/||/<>/> | HİPOTEZ ile/ve/||/<>/> ANTİTEZ | ile/ve/||/<>/> SENTEZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/7809 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Sav. İLE/VE/||/<>/> | Varsayım[ispatta geçici olarak kabul edilen doğrular][faraziye]. İLE/<> Karşı Sav. | İLE/VE/||/<>/> Bireşim. ) - TEZAD ile TAHDE TEZAD [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16692 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TEZAD ile TENÂKUZ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16691 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( KARŞIT ile ÇELİŞİK/ÇELİŞKİ ) ( ÇELİŞKİ/TENAKUZ: Hem nitelik, hem nicelik. ) - TEZÂYÛF/CONNOTER[Fr.] ile BİRBİRİNİ AYNI ANDA GEREKTİREN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/43991 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Birbirini aynı anda gerektiren. ) - TOPLUMSAL GÜVEN ile/ve/||/<> BİREYSEL GÜVEN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37465 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TRANSANDANTAL ESTETİK ile/ve/||/<> TRANSANDANTAL MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52669 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TRUST vs./and PLAUSIBILITY [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/24385 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TUTARLI OLMAK ile/ve/değil/<> TUTARLI DAVRANMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16051 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Zorunlu değildir. İLE/VE/DEĞİL/<> Zorunludur. ) ( Sorunlu olabilir. İLE/VE/DEĞİL/<> Sorunsuzdur. ) ( Her zaman için geçerli olamayabilir. İLE/VE/DEĞİL/<> Çoğunlukla geçerli olmalıdır. ) ( "İddia"sında/zannında olabilirsin. İLE/VE/DEĞİL/<> İspat edersin. ) ( Söz ile. İLE/VE/DEĞİL/<> Tutum/tavır ile. ) - TUTARLI/LIK ile/ve/||/<> BAĞDAŞIK/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52282 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TUTARLI/LIK ile/ve DAYANAKLI/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/3925 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Derin anlamda devamlılığa, tutarlılık sonucu ulaşılır. ) ( Tutarlı olun, yapaylık ve kurnazlıktan uzak durun. ) - TUTARLI/LIK ile DOĞRU/LUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16859 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TUTARLILIK ile/ve/||/<> "HESABINI VEREBİLMEK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37468 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TUTKU ile/ve/||/<> US [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51580 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TÜM DÜŞÜNCELERİN, ...: BAŞLADIĞI/KAYNAĞI ve/||/<> DURDUĞU/SONLANDIĞI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49330 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Akıl. VE/||/<> Akıl. ) - TÜMCE ile ÖNERME(KAZİYYE) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16744 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Doğru ya da yanlış yansıtan tümceye "kaziyye"(Önerme/Hükm/Kada) denir. Kaziyye, felsefecilere göre 3, mantıkçılara göre 4 unsurdan meydana gelir. Fârâbî'ye göre iki çeşit kaziyye vardır; * Yüklemli önerme(el kazıyyetü'l-hamliyye) [-Konu(mevzû), -Yüklem(mahmûl)] * Şartlı önerme(el-kazıyyetü'ş-şartıyye) (iki yüklemli önermenin bir "şart edatı" ile bağlanması ) - TÜMDENGELİM ile/ve/||/<> TÜMEVARIM[< TEMSİL] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15665 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Analiz. İLE/VE/||/<> Sentez. ) ( Matematik. İLE/VE/||/<> Fizik. ) ( Tam. İLE/VE/||/<> Eksikli. ) ( TA'LİL[< İLLET]: İlletlendirme, neden/sebep gösterme İLE/VE/||/<> İSTİKRÂ[< KIRAAT]: TOPLAMAK | [KIRAAT: Harfleri toplamak.] ) ( İlletlendirme, [Ta'lil]. İLE/VE/||/<> Genelleme, [İstikra][-Tam, -Eksik(Nakıs)] [İLE/VE/||/<> Bir cüzziden başka bir cüzziye geçiş.(Hüküm -> Hüküm, İllet -> İllet)(Kıyas-ı Fıkhî)(Analoji)] ) ( [Mantıkçılar] Uğraşır. İLE/VE/||/<> Uğraşmaz. ) - TÜMEL OLUMLU ==> TİKEL OLUMLU ile TÜMEL OLUMSUZ ==> TÜMEL OLUMSUZ ile TİKEL OLUMLU ==> TİKEL OLUMLU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16697 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Her insan canlıdır. Bir kısım canlı insandır.) İLE ( Hiçbir insan taş değildir. Hiçbir taş insan değildir. ) İLE ( Bir kısım insan canlıdır. Bir kısım canlı insandır. ) - TÜMEL OLUMLU x TİKEL OLUMSUZ ile TÜMEL OLUMSUZ x TİKEL OLUMLU [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16695 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Her insan canlıdır. ------------ Bir kısım insan canlı değildir. İLE Hiçbir insan canlı değildir. ------------ Bir kısım insan canlıdır. ) - TÜMEL/LİK ile/ve/||/<> HEDEF/Lİ/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52480 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - TÜMEL ile/ve/<> TÜMEL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34978 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Varlık. İLE/VE/<> Tür. ) ( Bil(ebil)mek, tümeli bil(ebil)mektir. ) - TÜMLÜK: "TÜREV" değil İLKE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50995 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - UCLAR ile/ve/değil/yerine FARKLAR [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/31 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - US/AKIL ile/ve/değil/||/<>/< BAĞLAM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51586 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - US/AKIL ile/ve/||/<>/> BİLİM/İLİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51587 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - USSAL/LIK ile/ve/<> EVRENSEL/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35909 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - USSAL ile/ve/||/<> KAVRAMSAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36233 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - UZAY ile FAZ UZAYI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51278 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE Sonsuz boyutlu zaman ve nesne[nin yorumlanabilmesi]. ) - UZLAŞ(TIR)MA ile/değil ANLAŞ(TIR)MA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35374 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÜÇGEN: İMGELEM'DE ile/ve/||/<> US'TA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51165 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Bölünebilir. İLE/VE/||/<> Bölünemez.[Töz'dür!] ) - ÜÇLÜ/LÜK ile/ve/||/<>/> BÜTÜN/LÜK/BÜTÜNSEL/LİK | TÜMEL/LİK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50990 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÜÇLÜLÜK: ANA BÖLÜMLERDE ile/ve/||/<> ARA BÖLÜMLERDE [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51162 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ÜMİT YİTİMİ ile/ve/||/<>/>/< UTANÇ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/44557 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Ormana/adaya düşen ya da ağır doğa koşullarına maruz kalanların ölümü, koşulların zorluğundan değil o duruma nasıl düştüğünün utancından["düşüncesinden"] ve daha yeterli/yetkin düşünebilmek yerine gittikçe ümidini yitirmesinden kaynaklanırmış. ) ( "Esaretin Bedeli"[Shawshank Redemption - 1993], "Yaşamak İçin[Alive - 1993]", "İhanet[The Edge - 1997]" [Anthony Hopkins - Alec Baldwin], "Yeni Yaşam[Cast Away - Tom Hanks], "127 Saat" filmlerini de özellikle izlemenizi salık veririz. ) ( "Ümit Yitimi" değil/yerine Ümit... - B ) - VACİP ile MÜMKÜN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16752 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Varlığını kendinden alan. İLE Varlığını dışarıdan alan. ) - VAR OLAN ile/ve/||/<> İŞARET EDİLEBİLİR OLAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52552 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - VARGI = NETİCE = CONSEQUENCE[İng.] = CONSÉQUENCE[Fr.] = KONSEQUENZ, FOLGERUNG[Alm.] = COMSEQUENTIA[Lat.] = CONSECUENCIA[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39704 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - VARLIK ile/ve MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1884 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - VARLIK ile/ve/||/<> ÖZ ile/ve/||/<> KAVRAM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52732 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - VAROLAN'IN DÖRT NEDENİ: MADDÎ ile SURÎ/BİÇİMSEL(FORMEL) ile FAİL/ETKER ile GÂÎ/SONSAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16777 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - VAROLAN ile/ve/<> OLANAKLI ile/ve/<> OLASILIKLI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37768 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - VAROLUŞ ile/ve/||/<> DİL ile/ve/||/<> MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52301 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - VARSAYIM ile ÇIKARIM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/33320 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - VEHİM ve ŞEKK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16869 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - VEHM ile/> ŞÜPHE/ZANN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1124 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Zanaay. İLE/> Sanat. ) ( 1-49 İLE/> 51-99 ) - VERİ ile/ve/> BİLİ ile/ve/> BİLGİ ile/ve/> FARKINDALIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/4154 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - VİCDAN ile AKIL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/33120 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Değerlere dayanır. İLE Kurallara dayanır. ) - VİZYON[İng. VISION] değil/yerine/= GÖRÜŞ, GENİŞ ÖNGÖRÜ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/38541 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - VÜCUT ile GÖVDE(BEDEN) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16795 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Vücut, "Varlık" demektir. İLE Gövde, fiziği/organları tanımlar. ) - YA/YA DA ile/ve/değil/yerine/||/+/<> ( HEM, HEM DE ve/||/<> NE, NE DE ) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/3965 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Ayrım. | İLE/VE/<> Birlik/bütünlük. ) ( 0 1 ile/ve/<> [ 1 ile/ve/<> 0 ] ) ( "Ne, ne de", "hem, hem de" ile birliktedir![ayrı değildir!] [sadece insana/gelişmiş zihinlere özgüdür!] ) ( Doğada/fizikte/hayvanlarda, deneyde/laboratuvarda. İLE/VE/<> Sadece İNSAN'da. ) ( Bir şey(ler)i bildirtir. İLE/VE/<> Kendini bildirtir. ) - YABLO AÇMAZI ile/ve/||/<> TANRILAR AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51082 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YAKIN ile YAKÎN[< YAKN] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16820 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Mesafeyle ilgilidir(Uzakta olmayan) | Muhabbet ve sevgi duyulan, dayanışma içinde olunan kişi/ler. İLE Kesinlik, eminlik. | Ölüm. | İlm-el-Yakîn > Ayn-el-Yakîn > Hakk-el-Yakîn ) - YAKIŞ(TIR)MA ile BAĞDAŞ(TIR)MA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/73 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YAKÎN ve ZANN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16866 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YAKÎNÎ ile NAZARÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16856 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Kesin(lik). [Bedihiyat-ı Akliye, Bedihiyat-ı Hissiye]. İLE Teorik. ) - YAKÎNİYÂT ile/ve MEŞHÛRÂT ile/ve MÜSELLEMÂT ile/ve MAKBÛLÂT ile/ve ZANNİYÂT ile/ve MUHAYYELÂT ile/ve VEHMİYÂT [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16713 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Yakîniyât: En üst derecedeki önerme. - Bedihiye. - Nazariye. Bedihiye: Apaçık. - Bedâhet-i Akliye. - Bedâhet-i Hissiye. Bedâhet-i Akliye: - Evveliyât. - Fıtriyât. Bedâhet-i Hissiye: - Müşâhedât. - Hadsiyât. - Mücerrebât. - Mütevâtirât. ) ( VÂHİME: Gerçekliği olmayan değerler üretmek. ) - YALAN SÖYLEMEK ile/değil/yerine/>< GERÇEĞİ SÖYLEMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35193 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Geleceğinizin önemli/belirleyici bir parçası olur. İLE/DEĞİL/YERİNE/>< Geçmişinizdeki (herhangi) bir parçadır. ) ( If you tell the truth, it becomes a part of your past. If you lie, it becomes a part of your future. ) - YALAN: SAFSATA ile/ve/<> MECAZ ile/ve/<> PROPAGANDA ile/ve/<> REKLAM ile/ve/<> HABER [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/33018 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Felsefede. İLE/VE/<> Yazında(edebiyatta). İLE/VE/<> Siyasette. İLE/VE/<> Ticarette. İLE/VE/<> Gazetecilikte. ) - YALANCI İLAÇ AÇMAZI ile/ve/||/<> KENDİNİ GERÇEKLEŞTİREN İNANÇ AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51078 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YALANCI(EPİMENİDES) AÇMAZI ile/ve/||/<> KENDİNİ DEĞİŞTİRME AÇMAZI ile/ve/||/<> CURRY AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51070 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YALIN DÜŞÜNCE ve/||/<>/> SEZGİ ve/||/<>/> TASARIM ve/||/<>/> KAVRAM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49329 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YANILMA ile/ve/değil/||/<> YANILSAMA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51052 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YANILMALI TASIM = KIYAS-I FASİT = PARALOGISM[İng.] = PARALOGISME[Fr.] = FEHLSCHLUSS, PARALOGISMUS[Alm.] = PARALOGISMOS[Yun.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39714 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YANSITMA ile/ve/||/<> TEMSİL ETME [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52334 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YANYANA KOYMAK ile BİRARAYA GETİRMEK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/116 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YAPILAN İLE YAPIL(MA)MASI GEREKEN ile/ve/||/<>/>< YAŞANILAN İLE YAŞANIL(MA)MASI GEREKEN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34965 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YAPTIRIM ile/ve/değil DAYANAKÇA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28669 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YARAMAYAN ile/değil/yerine/>< YARAYAN [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37574 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YARDIMCI ÖNERME = LEMMA[İng., Lat.] = LEMME[Fr.] = HILFSATZ[Alm.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39720 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YARGI ile İKİRCİK(TEREDDÜT) [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16845 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YARGI ve/||/<>/> TERİM ve/||/<>/> KAVRAM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50936 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YAŞAM: YORUM ve/||/<> KELÂM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49164 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Değişir. VE/||/<> Değişmez. ) - YAVİ ile/ve/||/<> KUZGUN AÇMAZI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51069 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YEĞLEMEK/TERCİH ETMEK ile/ve/||/<> ÖNE ÇIKARMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/33374 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YENİDEN ÜRETMEK ile/ve/<> ÇOĞALTMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37069 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YENİLGİ/HEZÎMET[Ar.] ile/değil/yerine/>< HİZMET [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/1662 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Hezîmete uğramamak için sürekli ve her türlü hizmet etmek gerekir. ) - YENİLİK ile/ve/||/<> DEVRİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/37513 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YETKEYE BAŞVURMA SAÇMA(LIK)LARI/SAFSATALARI: BİR BİLENE SORMA ile/ve/||/<> YETERSİZ KAYNAK ile/ve/||/<> İNANCA BAŞVURMA ile/ve/||/<> ORTAK TUTUMA BAŞVURMA ile/ve/||/<> ÖBEK BASKISI ile/ve/||/<> YARARCI ile/ve/||/<> BEĞENDİRME ile/ve/||/<> DAYATMA ile/ve/||/<> İÇİNDEKİ DEĞİL DIŞINDAKİ(ZARF-MAZRUF) ile/ve/||/<> "GENETİK" [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34769 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YÜKLEM = MAHMUL = PREDICATE[İng.] = PRÉDICAT[Fr.] = PRÄDIKAT[Alm.] = PRAEDICATUM[Lat.] = KATEGOREMA[Yun.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39747 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - YÜKLEM ve/||/<>/= YETİ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51480 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZÂCİR ve/||/<>/>/< RAM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/6430 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Men ve yasak eden. VE İtaat eden. ) - ZAN: "ÖNE SÜRÜLEBİLECEK BİR ŞEY" değil ANCAK, KABUL EDİLECEK BİR ŞEY [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50147 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZAN ile/ve/||/<>/> İDDİA [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/34658 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZANN - CEHİL ile İLİM - HİLİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16871 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZANN ile VEHİM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16868 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ... İLE İki olasılığın (güçlü/güçsüz) birine zihnin/nefsin katılımı. ) - ZANN ile ZANN-I GALİB [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16867 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( %49 İLE %1 ) - ZARÛRÎ İSTİDLÂL ile MÜMKÜN VE İKNAİ İSTİDLÂL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/20267 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Gerekirlilik/Belirleme/Dettermine. İLE Olanaklı/Mümkünlü/Belkililik/Cidal. ) ( Doğa. İLE Tin. ) ( FARÂBÎ ) ( Bkz. HİLMİ ZİYÂ ÜLKEN - İSLÂM DÜŞÜNCESİ - ÜLKEN YAY. ) - ZÂTÎ ile ARAZÎ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16659 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Öze ilişkin.(Tikellerin gerçekliğinde yer alır.) İLE İlineksel.(Tikellerin gerçekliğinde yer almaz.) ) ( İnsan ve ata nispetle "canlı". İLE İnsana nispetle "gülen". ) - ZAYIF "YAPAY ZEKÂ" YAKLAŞIMI ile/değil GÜÇLÜ "YAPAY ZEKÂ" YAKLAŞIMI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/50201 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZEKÂ: SOYUT ile/ve/||/<> MEKANİK ile/ve/||/<> TOPLUMSAL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/53028 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( ) - ZEKÂ ve/<>/>< EYLEM [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/31906 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZEKÂ ile GÖRÜNTÜ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/36268 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( Zekâsını beğendiğin kişinin, görüntüsünü merak etme! Zekâsını kullanmayan birininse, görüntüsünden etkilenme! ) - ZEKÂ ile/ve/değil/yerine/||/<>/< NAMUS [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/51156 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZEKÂ ve/||/<>/< SOYUTLAMA GÜCÜ / STİL [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/49627 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZERRE ile MONAD [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16761 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZIRVALAMAK ile SAÇMALAMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/29056 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZİHNİNİ ...: "YORMAK" değil KULLANMAK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/47496 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZOR ile/ve/değil/yerine DÜŞÜK OLASILIKLI [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/28807 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] ( İSTİBAT: Olmasını uzak görme, olasılık vermeme. ) - ZORUNLU (ÖNERME) = ZARURİYE-İ MUTLAKA = APODICTIC[İng.] = APODICTIQUE[Fr.] = APODIKTISCH[Alm.] = APODEIKTIKOS[Yun.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39753 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZORUNLU DOĞRU ile/ve ZORUNLU YANLIŞ [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/16696 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZORUNLU/LUK / ZARÛRÎ ile/değil/yerine/=/< KAÇINILMAZ/LIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/12611 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZORUNLULUK ile MANTIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/15603 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZORUNLULUK ile/ve/||/<> MANTIKSAL ZORUNLULUK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/52339 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZORUNLULUK ile/ve/<> YASALILIK [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/35842 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ] - ZORUNLULUK = ZARURET = NECESSITY[İng.] = NÉCESSITÉ[Fr.] = NOTWENDIGKEIT[Alm.] = NECESSITAS[Lat.] = NECESIDAD[İsp.] [ www.FaRkLaR.net/sozluk/fark/39755 (Bu başlığa, sürekli/doğrudan erişim ve paylaşım) ]       Sayın İhsan FAZLIOĞLU'na, Dücâne CÜNDİOĞLU'na, Mehmet ÖZTURAN'a, Furkan TORLAK'a, Aziz YARDIMLI'ya... Mehmet Ali ÇALIŞKAN'a, Hasan YAŞAR'a, Ahmet SÜRURİ'ye... paylaşımları için çok teşekkür ederiz.	KELÂM Allah'ın sübûtî sıfatlarından olan kelâmın lügattaki karşılığı söz, anlam ifade eden kelime veya cümle; söyleyiş, nutuk, dil, Tanrı birliğinden bahseden ilim; Kur'an'dır. Kelâm, esas itibarıyla, nefha-yı ilâhi(ilâhi nefes) ile çıkan bir mânâdır. Bu mânânın nefha-yı ilâhi ile çıkıyor olması, onun canlılığını gösterir, çünkü nefha-yı ilâhi canlıdır ve Allah'ın yarattığı en büyük nur olan sesle meydana çıkıp, sözle kâinatı döndürmektedir. Kelâm, mânâ olduğu için görünmez. Görünebilmesi için bir elbise giymesi gerekir ki, bu elbiseye kelime yahut yerine göre, cümle adı verilmektedir. Bu duruma göre her mevcut, ilâhi kelâmı ihtiva eden bir elbise ya da kelimedir. Kâinatın "kün"(ol) emri ile meydana gelmesi ve "kâinatı çeviren sözdür" denmesinin nedeni budur. Johanna, İncil'de, kelâma çok değer vermekte ve "Kelâm Allah idi, O'nun lütf ü inayetiyle aramızda sakin ve sakit oldu" demektedir. Allah, zâtı itibarıyla sıfâttan münezzehtir ama sıfâtıyla bilinebildiği için, O'nun kelâm sıfatının elbiseleri olan kelimeleri de müşahhastır(şahıs suretinde görünmüş). İlminin meydana çıkıp, nakledilebilmesi kelâmla olduğu için kelâm, sıfâtı arasında ön sıralarda yer almaktadır. İlâhi emirler kelâmla iletilir. Bu iletiliş zâtî ve sıfâtî yolla olabilir. Zâtî olanlar insanın kendi içinden, kalbinden gelen emirlerdir. Sıfâtî olanlarsa hicâb-ı kibriyaya bürünmüş bir insan vasıtasyıla iletilenlerdir ki "tutmayana zararı vardır" denen emirler bunlardır. Allah'ın kâinatı yaratış amacı özdür. Öz canlı olduğu için ondan çıkan söz de canlı ve dolayısıyla "Hayat veren ve öldüren"dir<3-156>, yani diriltir ve öldürür. Hele bu söz bir dirinin ağzından çıkmışsa... Sözün etkinliği söyleyenin dirliği ile orantılı olarak artacağı için kendini ve sözün ne demek olduğunu bilenler ağızlarını kapatır, dillerini tutarlar. Çünkü bilirler ki kâinatı o söz idare etmektedir. Mürşitlerin konuşması, müritlerini eğitebilmek içindir. Kelâmın güzelliği kemâl ile orantılıdır. İnsanın büyüklüğü de gövdesinin iriliğiyle değil, sözlerinin ululuğuyla belli olur. Onun için kâmil kelâmı daima güzeldir, sıcaktır, sevgi doludur ve insanı âbad eder. Konuşma, Hakk'ın mânâsını maddeye çevirmek anlamına geldiği için kâmil zâtlardan dedikodu mahiyetinde bir söz çıkması imkânsızdır. Çünkü dedikodu, esmaların, Hâlik'in ve insanın bilinmesinden kaynaklanan boş ve özsüz sözlerdir. Böylelerine söz değil laf denir. Bunlar saman gibidir ve ancak hayvan yemi olur. Rahmetli Osman Dede'nin "Derle, topla, at çöp sepetine" dediği laflar bunlardır. Sözün etkinliği maddi dünyada bile böyledir. İki kişi bir konuda masa başında anlaşamazlarsa arbede çıkar. Eğer bu anlaşamayanlar devlet başkanı düzeyinde olursa, anlaşmazlık binlerce insanın hayatına mal olacak harplerle sonlanır. Söz mânânın kılıfı olduğu için Allah bildirmek istediklerini Hakk elbisesi giymiş olanlara mânâ olarak verir. Onlar da bu mânâya bir söz elbisesi giydirerek halka anlatırlar. Söz denen bu elbise Türkçe, İngilizce, Arapça, Fransızca veya bir başka lisanda olabilir ki bu, o mânânın anlatılacağı kitleyle bağlantılıdır. Bu sözle ifade edilecek olan öz, yani mânâ, sıfattır. Sıfat da zâta mahsus olduğu için her şeyden âridir. Tıpkı zât gibi... Özü bilenler, onun elbisesine değer vermez ve hangi elbiseyi giymiş olursa olsun o özü tanırlar. Ama özü bilmeyip sadece elbisede kalmış olanlar, elbise değiştiği anda şaşırıp kalırlar.   Kelâm sıfatının insandaki temsilcisi dildir. Dilin Farsçadaki karşılığı zebandır. Cehennemin bekçilerine zebani denmesi tesadüf değildir, çünkü dil iyi kullanıldığında çok faydalı bir yardımcı olduğu halde kullanmasını bilmeyenlerin elinde keskin bir kılıç gibidir. Hem insanın karşısındakinde hem de kendinde şifa bulmaz yaralar açabilir. İnsan ne kazanır ve kaybederse dilindendir. Dilini ve sözünü güzel kullanan dünya ve ahirette cennette, aksine hareket edense cehennemdedir. Çünkü gönül dille yapılır, dille kırılır... Kelâm, insanda canlılığı muhafaza eder. Çünkü yerinde kullanıldığında, öze işleyerek etkisini gösterir. Öyle olmasaydı öğretmenler öğrencilerini eğitip terbiye edebilir miydi? Sözün öze işlemeyeni, tıpkı buz üzerine yazılmış yazıya benzer. Öze işleyeniyse mermere hâk edilmiş(kazınmış) gibidir ve kaybolmaz. Hazret-i Musa'ya ilk gelen Tevrat ayetleri şimşekle mermere hâk edildiği için, Museviler hâlâ o mermer levhaları arayıp durmaktadırlar. Söz, nefesin yarattığı titreşimle dışarı çıktığı için kâinatta yayılır ve etkisini gösterir. Bu nefes sıcak veya soğuk olabilir. Sıcak nefesle çıkan sevgi dolu sözler karşıdakini rahatlatıp memnun ederken, soğuk nefesle çıkanlar kırıcı olur ve sevgiden noksan olduğu için dinleyeni kırıp huzursuz eder. Kelâmın elbisesi olan kelimeler aynen canlılar gibi doğar, büyür ve ölür. Ölümsüz olan, kelimenin ifade ettiği mânâdır. Elbise olan kelimeler de diğer elbiseler gibi modaya tabidir. Modası geçen kelimelerin yerine her çağda yeni kelimeler konur. Kişi kendini kabul ettirmek istiyorsa, modayı takip etmek ve konuşma dilini yeni modaya uydurmak zorundadır. Lütfi Filiz - Noktanın Sonsuzluğu - Cilt I, Sayfa 122,123,124,125,126,128       SÖZLER     Keleci bilen kişinün yüzünü ağ ede bir söz, Sözü pişirip diyenin işini sağ ede bir söz. Söz ola kese savaşı, söz ola bitire başı, Söz ola ağılı aşı bal ile yağ ede bir söz.       Dil konuşur, insan dile uyduğu kadar konuşur. Dili bilimden ayrı düşünmek veya bilimi dilden ayrı düşünebilmek olanaksızdır. Bülbül, bülbüldür dil ondayken(yoksa serçe), Gül, güldür gül ondayken(yoksa dikenlik) Eline, diline ve beline sahip ol. Dildir dilarayı eyler, dilber; Dildir, dilarayı eyler, virân. İnsan, dilinin arkasında gizlidir.           Cmabridge Üinversitesi'nde yaıpaln bir arşaıtrmaya gröe, bir szöcküdkei hafrlrein hnagi sıarda didizlikleri dğeil, ilk ve son hafrlrein dğoru yedre olamalrı öenm tşamıatkadır. Geirsi taammen kamradaşır ve ynie de surosnuz olraak okubanilir. Buunn sbeebi isnan benyinin her hafri tek tek dieğl szcökülrei bir btüün oralak omukadısır. Aoccdrnig to a rscheearch at Cmabrigde Uinervtisy, it deosn't mttaer in waht oredr the ltteers in a wrod are, the olny iprmoetnt tihng is taht the frist and lsat ltteer be at the rghit pclae. The rset can be a total mses and you can sitll raed it wouthit porbelm. Tihs is bcuseae the huamn mnid deos not raed ervey lteter by istlef, but the wrod as a wlohe.
KİTAP DİZİNİ   îsâgûcî(Eisagoge)(Giriş/El-Medhal)(er-Risâletu'l-Esîriyye fi'l-mantık)(es-Sullemu'l-münevrak) ( Ebherî Metin-Çeviri-İnceleme: Hüseyin Sarıoğlu - İz Yayıncılık ) Porphyrios'un Eisagoge'si Çeşitli Îsâgûcî'ler ( Kindî(ö. 866), Ahmed ibn Tayyib es-Serahsî(ö. 896), Ebû Bekr Muhammed ibn Zekeriyyâ er-Râzî(ö. 925)'nin ihtisarları, Ebu'l-Ferec ibnü't-Tayyib(ö. 1020), Mettâ ibn Yûnus(ö. 940), İbnü'l-Hammâr(ö. 942), Fârâbî(ö. 950)'nin şerhleri; Fârâbî, İhvân-ı Safâ, İbn Sînâ(ö. 1037) ve Ebherî(ö. 1265). ) ( MUHTASAR VE MÜFİT ) ( KISA VE ANLAMLI )   İBN SîNÂ'nın Kitapları - Mantıku'l-Meşrıkıyyîn - Kasîdetu'l-muzdevîce fi'l-mantık Bu kitapların da bir bölümünde mantığa yer vermiştir. - Uyûnu'l-Hikme - Kitabu'n-Necât - el-İşârât ve't-tenbîhât - eş-Şifâ(İbn Sînâ, bu eserinin el-Mantık kısmı dokuz bölümden oluşmaktadır. * el-Medhal-îsâgûcî(Bu iki terimin "giriş" anlamına gelmesinin yanısıra, eserin sonunda "îsâgûcî Kitabı tamamlandı..." ifadesi yer almakta, dolayısıyla her iki terim birarada kullanılmaktadır.) * el-Makûlât * el-'İbâre * el-Kıyâs * el-Burhân * el-Cedel * es-Safsata * el-Hatâbe * eş-Şi'r ( İbn Sînâ )   EBHERÎ'nin Kitapları * er-Risâletü'z-Zâhire * er-Risâletü'l-Bâhire fi Makâleti'z-Zâhire * Risâle fî fesâdi'l-ebhâsi'lleti vada'ahâ mübrizü'l-cedeliyyîn * Tehzîbu'n-nuket * et-Tehzîb fi'l-mantık * Risâle fi'l-mantık   Bu kitapların da bir bölümünde mantığa yer vermiştir. * Keşfu'l-hakâik fî tahrîri'd-dekâik * Tenzîlü'l-efkâr fî ta'dîli'l-esrâr * Zübdetü'l-esrâr * Kitâbu Beyâni'l-esrâr * Kitâbu Telhîsi'l-hakâik * Kitâbu'l-Matâli' * Kitâbu Zübdeti'l-hakâik * Hidâyetü'l-Hikme   Medreselerde Okutulan Mantık Kitapları 1. ÎSÂGÛCÎ 2. FENÂRÎ 3. KUL AHMED (KAVL-İ AHMED DEĞİL!) 4. TEHZÎB-İ MÎR 5. SEYYİD 6. KARA DÂVUD 7. 'İMÂD 8. MÎRZA-CÂN 9. MÎR   Medreselerde Okutulan Kelâm Kitapları - 1. MONLÂ CELÂL 2. HALHÂLÎ 3. HAYÂLÎ 4. BAHR-I EFKÂR 5. SELKÛTÎ [SİYÂLKÛTÎ] 6. İSBÂT-I VÂCİB ŞERHİ - I. el-AKAİDU'N-NESEFİYYE I.1. ŞERHU'L-AKAİDİ'N-NESEFİYYE I.1.a. HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ'L-AKAİD II. TEVALİU'L-ENVÂR MİN METÂLİ'İ'L-ENZÂR II.1. METALİU'L-ENZÂR ALÂ TEVALİ'İ'L-ENVÂR II.1.a. HÂŞİYE ALÂ METÂLİ'İ'L-ENZÂR III. ŞERHU'L-MAKÂSID IV. el-MEVÂKIF fî İLM el-KELÂM IV.1. ŞERHU'L-MEVÂKIF V. TECRÎDU'L-İTİKÂD ( et-TECRÎD fî İLM el-KELÂM ya da TECRÎDU'L-KELÂM ) V.1. ŞERHU'T TECRÎD V.1.a. HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ'T-TECRÎD V.2. ŞERHU'T-TECRÎD ( Osmanlı medreselerinde okutulan ve yukarıda adları verilen kelâm ders kitapları, elbette, Osmanlı ulemâsının elinde mütedavil olan tüm kelâm eserlerini temsil etmez. Özellikle Gazzâlî sonrası Fahreddin Râzî (öl. 606/1209) çizgisindeki hemen hemen tüm kelâm kitaplarının nüshaları kütüphanelerde mevcuttu. Nitekim Fahreddin Razî'nin başta el-Muhassal'ı olmak üzere, el-Metalibu'l-âliye'si ve diğer kelâm eserleri; Seyfuddin el-Amidî'nin (öl. 631/1234) Ebkaru'l-efkar fi usuli'd-din ve Ğayetu'l-meram fi ilmi'l-kelam'ı , Tusî'nin Tecrid'inin diğer şerh ve haşiyeleri; İcî'nin el-Mevakıf'ının farklı şerhleri ilk elde dikkati çeken eserlerdir. Bu çalışmaların yanında İbn Haldun'un el-Mukaddime adlı kitabı da konuyla ilgili içerdiği bilgiler nedeniyle göz önünde bulundurulan bir eserdir. Bunun da ötesinde medrese kelâm ders kitapları, şerhleri, haşiyeleri ve tüm bunların nüshalarının üzerlerine düşünülen notlar(talikatlar) ayrıca incelenmesi gereken kaynaklardır. ) ( Osmanlı Düşünce Geleneğinde 'Siyasî Metin' Olarak Kelâm Kitapları - İhsan Fazlıoğlu )   Piyasada Bulunabilecek Kelâm Kitapları Osmanlı Düşünce Geleneğinde 'Siyasî Metin' Olarak Kelâm Kitapları ( Türkiye Araştırmaları LİTERATÜR Dergisi - Sayı 2, s.379-398 - 2003, İhsan Fazlıoğlu ) Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi