Bugün[16 Kasım 2025]
itibarı ile 49.818 başlık/FaRk ile birlikte,
49.818 katkı[bilgi/açıklama] yer almaktadır.


Kılavuz içinde sözcük Ara/Bul...

(4/201)


- ADAPTASYON ile YAPIŞMAK


- ADAPTE/ADAPTED[İng.] değil/yerine/= UYARLANMIŞ


- ADAPTİF GRİD ile/||/<> UNİFORM GRİD

( Adaptif değişken çözünürlük, uniform sabit aralık. )

( Formül: AMR İLE sabit Δx )


- ADAPTİF RADYASYON ile/||/<> KONVERJANT EVRİM

( Adaptif bir ata çok niş, konverjant farklı ata benzer. )

( Formül: Diverge İLE converge )


- ADAPTÖR/ADAPTOR[İng./Fr. ADAPTEUR] değil/yerine UYARLAYICI/UYARLAÇ/UYARGAÇ

( Bir aracın çapları birbirinden farklı olan parçalarından birini ötekine geçirebilmek için yararlanılan bağlayıcı. | Aracın kullanabileceği düzeye göre elektrik akımını ayarlayan araç, uyarlayıcı. )


- ADATEPE, MUSTAFA KEMAL (SARIYER, 1963) :

( Sanatçı. Sarıyer Pertevniyal İlkokulu, Sarıyer orta Okulu ve Sarıyer Vehbi Koç Vakfı Lisesi'nden mezun olduktan sonra İ.Ü. Edebiyat Fakültesi'nde yüksek öğrenimine devam etti. 1988 yılında İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Eskiçağ Tarihi Anabilim Dalı'nda Master derecesiyle mezun oldu. 1997 yılına kadar kütüphane yardımcısı olarak Orient Institut Deir Deutschen Morgenlndischen Gesellscfat'ta (İstanbul), 1998 - 1999 yıllarında ise Mehmet Fuat'ın özel kütüphanesinin ve arşivinin gözden geçirilerek düzenlemesinde çalıştı. Adam Öykü, Adam Sanat, Birikim, İçindekilerle Dergisi, Kitap Gazetesi, Posta Kutusu dergilerinde kitap tanıtım, araştırma, deneme ve çevirileri yayımlandı. 1999 yılında Hamburg'a gitti. 2000 yılından itibaren çektiği fotoğraflarla Hamburg'da Kamusal Alan Sanatı ve Türkiye'de Kamusal Alan Sanatı isimli dijital fotoğraf sergilerini, 2002 yılında Hamburg'da Nazım Hikmet Şiir Sergisi başlıklı şiir sergileri dizisini hazırladı. 2012 yılından itibaren resim çalışmalarına yoğunlaşan sanatçı 2016 yılında Hamburg ve Çevresi Türk Sanatçılar İnisiyatifi'nin kuruluşuna katıldı. Aynı yıl TGH - Atatürk Kütüphanesi'ni kurdu. Çok sayıda kişisel fotoğraf ve resim sergisi düzenledi, karma sergilere katıldı. Hamburg'da Türk Tiyatrosu başlıkla on tiyatro söyleşisi http://www.mimesis - dergi.org'da. Yeni Dergi: Biyografi - Bibliyografi başlıklı kitap çalışması http://.www.altkitap.net 'te yayımlandı. )


- ADATEPE, NADİ (SARIYER, 1966) :

( Sanatçı. Sarıyer Pertevniyal İlkokulundan mezun olduktan sonra olduktan Şişli Motor Meslek Lisesi'nde öğrenimine devam etti. Buradan mezun olduktan sonra gemilerde makinist olarak çalışmaya başladı. Çalıştığı Ceyhan Tankeri Irak - İran Savaşı sırasında bombalandıktan sonra Antalya'da turizm alanında çalışmaya başladı. 1990 yılında evlenerek Noveç'e gitti, burada çeşitli işlerde çalışırken müzik, edebiyat alanlarında denemeler yaptı. 2018 yılından itibaren dijital fotoğrafçılık üzerinde yoğunlaştı, geliştirdiği yöntemlerle dijital fotoğrafa üçüncü boyutu katarak kendine özgü ürünler vermeye başladı. İlk karma sergisini 2019 yılında Hamburg'da Hamburg ve Çevresi Türk Sanatçılar İnisiyatifi''nin düzenlediği yıllık sergiye misafir olarak katılarak gerçekleştirdi. Yine 2019'da Biennale İnternazionale D'Arte: Der Castelli Romani. Palm Art Avart (Almanya), Leonardo Da Vinci (İtalya), Afrika in My Window (Fransa) karma sergilerinde yer aldı. Dijital fotoğraf çalışmalarıyla 2019 yılında Leonardo da Vinci - International Artist ve Winner Palm Award 2019 - Special Prize ödüllerini kazandı. )


- ADATEPE, NİHAT (SÜRMENE, BAŞTİMAR, 1929 - 2017) :

( Sarıyerli. Gençliğinde CHP de siyaset yaptı. Sarıyer CHP Ocak başkanlığı görevinde bulundu. Memur olarak girdiği İ.Ü. Orman Fakültesinden emekli oldu. Ağaç Kökleri, Yontular, Kök ve Yontu Kombinasyonları üzerinde eserler verdi. Bu işte çok büyük başarı gösterdi ve yarattığı eserler İstanbul, İzmir, Çanakkale ve Zonguldak'da sergilendi. )


- ADÂVET değil/yerine/>< ADÂLET


- ADÂVET/MUGALAZA[Ar.] değil/yerine/= DÜŞMANLIK, YAĞILIK


- ADAY ile/ve/||/<>/< ADAY ADAYI


- ADA-YA ile ADAY-A

( Ada'ya. İLE Aday'a. )


- ADC İLE PROTAC İLE BİOCONJUGATE ile/||/<> İLAÇ KONJUGATLARI

( Click ile ilaç bağlama. )

( Formül: mAb-linker-drug )


- ADCILIK/NOMİNALİZM ile GERÇEKÇİLİK/REALİZM ile KONSEPTUALİZM/KAVRAMCILIK


- add.[Lat. < ADDE] değil/yerine/= EKLEYİNİZ


- ADDETMEK[Ar.] değil/yerine/= SAYMAK


- ADDITION vs. EDITION


- ADDITIONAL vs. ROOT


- ADDITIONAL vs. SUPPLEMENTARY


- ADDİTİVE NUMBER THEORY ile/||/<> MULTİPLİCATİVE

( Additive toplama odak, multiplicative çarpma odak. )

( Formül: Toplam İLE çarpım )


- AD DOLUNAN"/ADL OLUNMAK/ADLOLUNMAK ile/değil ADDOLUNMAK/ADDOLUNAN[Ar. + Tr.]

( Saymak, sayılan. )


- ADEM
|------VEHM------|ŞEKK|------ZANN/ŞÜPHE------|
ile/ve/değil/yerine/=/||/<>/></>/<
YAKÎN

( 0
|------%50 altı.[1-49]------|%50-50|------%50 üzeri.[51-99]------|
ile/ve/değil/yerine/=/||/<>/>/<
%100 )

( YOK(LUK)
|------ KURUNTU------|BELKİ|------KUŞKU------|
ile/ve/değil/yerine/=/||/<>/>/<
KESİN(LİK) )

( image )

( image )

( )

( Anımsadığımız şeylerle, onlar gerçekmişlercesine meşgul oluyoruz ne yazık ki. )

( RECM[Ar. çoğ. RÜCÛM]: Taşa tutma, taşlama. | Birine atılan taş. | Suçluyu beline kadar gömüp taşlayarak idâm etme. | Sövme, lânetleme. | Zan üzerine konuşma. )

( DEFINETLY NOT[%0]
ALMOST NEVER[%10]~DOUBTFULLY[%20]~IMPROBABLY[%30]~UNLIKELY[%40]~
MAYBE[%50]~
PERHAPS[%60]~PROBABLY[%70]~LIKELY[%80]~ALMOST CERTAINLY[%90]~
DEFINITELY[%100] )


- ADEM ile/ve ÂDEM

( Yokluk. İLE/VE Yokluğun varlığı ve darlığı. )

( Yokluğun varlığı, bir kâmil insan! )

( Kişi, sevdiğinde yok olmalı. )

( ... ile TIFL- CİHEL-RÛZE: Hz. Âdem. )

( Yokluk, hiçlik, ölüm. | Osmanlı Türkçesi sözcüklerle birleşerek, "-siz, -lik" anlamında kullanılır. [ADEM-İ MERKEZİYET: Yerinden yönetim.] İLE/VE Dinsel inançlara göre, ilk yaratılan insan ve ilk peygamber. | Kişi, adam. | İnsanda bulunması gereken olumlu özelliklere sahip olan. )

( Nonexistence. vs./AND Existence of the nonexistence. )

( Varlık. | İlk yaratılan insan ve peygamber. İLE Yokluk. )

( NONEXISTENCE vs./and ADAM )


- A-DEM değil ÂDEM


- ÂDEM ile/ve HATEM'ÜL ENBİYÂ


- ÂDEM ile/ve/||/<> MERDÜM-Ü DİDE-İ EKVÂN OLAN ÂDEM


- ADEM ile/ve/||/<> ZEVÂL


- ÂDEM[ADM]:
ELİF-DAL-MİM [yazılışı] | ALLAH <> DÜNYA <> MUHAMMED | KIYAM <> RÜKÛ <> SECDE [Remz'i/Simgesi/Anlamı]


- ADEM-İ TEDİYE[Ar.] değil/yerine/= ÖDEMEYİŞ


- ADEN KÖRFEZİ ve/<> KIZILDENİZ

( İkisini birbirine bağlayan, Bâbu'l-Merdep Boğazı'dır. )


- ADEN-/ADENO- ile/||/<> ADİPO- ile/||/<> ADENO- ile/||/<> ATHER-/ATHERO- ile/||/<> AXİLLO- ile/||/<> MYX-/MYXO- ile/||/<> MUC-/MUCO- ile/||/<> BLENN-/BLENNO- ile/||/<> -AGOGUE ile/||/<> ELEO-/ELAEO-/ELAİO-/OLEO- ile/||/<> LİP-/LİPO- ile/||/<> PİMELO- ile/||/<> STEAR-/STEARO-/STEAT-/STEATO- ile/||/<> SİAL-/SİALO- ile/||/<> PTYAL-/PTYALO- ile/||/<> LACT-/LACTO- ile/||/<> GALACT-/GALACTA-/GALACTO- ile/||/<> AMPHİ- ile/||/<> PY-

( Bez, salgı bezi, bez ile ilgili [adenom: Bez tümörü]. İLE/||/<> Yağ dokusu ile ilgili [adiposit: Yağ gözesi]. İLE/||/<> Yağ, yağ dokusu. İLE/||/<> Damar plağı, yağ birikimi [ateroskleroz: Damar sertliği]. İLE/||/<> Koltuk altı ile ilgili [aksiller lenf nodu: Koltuk altındaki lenf bezleri]:. İLE/||/<> Mukus, müköz bez ve dokularla ilgili. İLE/||/<> Mukus ya da müköz membranlarla ilgili. İLE/||/<> Mukusun olması, mukusla ilgili. İLE/||/<> Salgılatan, başlatan, artıran. İLE/||/<> Yağ, akıcı yağ. İLE/||/<> Yağ. İLE/||/<> Yağla ilişkili. İLE/||/<> Yağ, donyağı, mum yağı. İLE/||/<> Tükürük ve tükürük bezleri ile ilgili. İLE/||/<> Tükürük, tükürük bezi ile ilgili. İLE/||/<> Süt. İLE/||/<> Süt, süt gibi sıvı. İLE/||/<> Cerahatle ilgili, cerahat olması. İLE/||/<> İki yönlü, çift [amfipatik: Hem suyu, hem de yağı seven moleküller]. )


- ADENİN[Fr.] ile ADENİT[Yun.]

( Pankreastan çıkarılan, çay özünde de bulunan bir nesne. İLE Lenf düğümleri yangısı. )


- ADENOM ile/||/<> ADENOKARSİNOM ile/||/<> ADENOPATİ ile/||/<> ADENİT

( İyicil bez uru. İLE/||/>< Kötücül bez uru. İLE/||/<> Beze sayrılığı. İLE/||/<> Ak kan beze yangısı. )


- ADENOM ile/ve/||/<>/> ADENOM KARSİNOM SEKANSI


- ADENOM[Yun.] ile ADENOPATİ[Fr.] ile ADENOİT[Fr.]

( Kansere dönüşmeyen zararsız ur. İLE Lenf bezlerinin her türlü hastalığı/bozukluğu. İLE Adenom görüntüsünde olan. )


- ADENOM ile KARSİNOM

( Hipofiz bezinde ortaya çıkan iyi huylu tümörlerdir. İLE Tüm kanserlerin %80-90'ını oluşturan en yaygın kanser tipidir.[Deride, gövde boşluklarında ve örgenlerde bulunur. Önce farklı örgenlerde kanser olarak başlayıp, metastaz olarak beyne sıçramış olabilir.] )


- ADEQUATE vs. AMPLE


- ADESE[Ar.] ile ADESE[Ar.]

( Dürbün, mercek. İLE Kovucuk. )


- ÂDET/AYBAŞI/REGL ile YAŞDÖNÜMÜ/MENAPOZ

( 28 günde bir, 3 ilâ 7 gün arasındadır. Normal koşullarda bir çay bardağının 2/3'ü kadar kan kaybı oluşur. İLE ... )

( TUHR: İki âdet arasında geçen zaman. [En az 15 gündür] )

( SİNN-İ BUHRÂN/YE'S: Adetten kesilme yaşları. )

( )

( "kanıyorum" sözcüğü, kişi üzerinden düşünmeye neden olduğundan, bu kullanım tamamen yanlıştır!

Bu, bir durum ve kavram olduğundan ve de dirimsellikle(biyoloji) ile ilgili olduğundan, "kanıyor" ya da "kanama var" olarak tanımlamak, kullanmak gerekir. "Ter kokuyor/sun" demek yerine "ter kokusu var" demek gerektiği gibi. Yani bu genel geçer bir "özellik/sıfat", "kimlik" ve "o kişiye özgü" olmaktan çıkarılmalıdır. Bu tür düşük kişi temelli/odaklı düşünce ve tanımlardan tamamen uzak durulmalı/tutulmalıdır.

"Ben/sen" ve "benim/senin" sözcüklerinin kullanımında başkalarının da bulunması söz konusudur. Yani ancak başkalarının da bulunduğu yerde, "ben"/"benim" sözcükleri kullanılabilir. Tek başınayken ya da banyoda/tuvalette, "örtülü/giyinik olma ya da çıplaklık" diye bir düşünce/durum olmadığından, hiçbir organın tanımı olmadığı gibi her bir acıyan ya da kaşınan noktamızla, bir bütün olarak kendimizizdir. Hiçbir tanım ya da ayrımımız olmaksızın, gövdemizle/aracımızla, kendimizi algılayan ve deneyimleyenizdir sadece.

"Kanım/ağrım" ya da "başım/bacağım/kolum/dişim" desek de bunlar, işimizi gören, bulunması zorunlu ya da gerekli parçalarımızdır. "Terim/idrarım/dışkım/bokum" sözcüklerini duymaz ya da söylemeyiz. Çünkü onlar, "işi bitmiş, tüketilmiş, çıkan, atılması gerekenler" olarak bilinenler ve sabit olmayanlar olduğundan, her ne kadar bizden çıkmış olsalar da kendimizden ayrı görür ve ayrıymış gibi dillendiririz. Aradaki kopukluğu, karşıtlığı ve tutarsızlığı, bisiklete binmeyi tüm yaşamımız boyunca ancak bir kere öğrenebilmek gibi bu tür ayrıntıları da bir kere düşünerek ve anlayarak, dilimizi/sözcüklerimizi doğru, yerinde kullanarak çözmek ve aşmak durumundayız.

Bunlar gibi günlük dilde "ben/sen" sözcüklerini ya da sözcüklerdeki "m/n" harfinin kullanımında da bilinçli ve doğru kullanım ve doğru tutumda olmak durumundayız. Kendimizi, gövdemiz/in olsa da organlarımız ya da etkileşimde olduğumuz, kullandığımız nesnelerle özdeşleş(tir)memek, kişileri, parçalara indirgememeyi önemseyerek bu ayrımlara olabildiğince özen göstermeyi yeğlemeliyiz.

Ayrıntılar ve daha fazlası için...

FaRkLaR.net/sozluk/fark/53117 | FaRkLaR.net/sozluk/fark/44494

FaRkLaR.net/dirimbilim | FaRkLaR.net/TIP | FaRkLaR.net/Doga | FaRkLaR.net/Dil )

( )

( HAYZ, TAMS ile SİNN-İ YE'S [45-55 yaş arasıdır] )

( MENSTRUATION/PERIOD vs. MENOPAUSE )


- ADET/TANE ile PARÇA

( GRAIN vs. PIECE )


- ADET ile ÂDET

( Sayı. | Herhangi bir sayıda olan şey, tane. İLE Birinin, yapmaya alışmış olduğu şey, alışkı. | Topluluk içinde, eskiden beri uyulan kural, töre. Gelenek, alışkanlık. | Aybaşı, âdet kanaması. )


- ADET ile/ve/değil DEMET


- ÂDET değil/yerine/= GÖRENEK


- ÂDET ile İBÂDET

( Fark, Niyet ve İdrak'te. Âdet ile ibâdeti ayıran, niyettir. )

( İhanetle ibâdet birarada olmaz. )


- ÂDET ile/ve/<> ÖRF

( Davranışlarla ilgilidir. İLE/VE/<> Bilgiyle ilgilidir. )


- ADET ile SAYI

( PIECE/UNIT vs. NUMBER )


- ÂDET ile SÜNNET

( Âdetleri âdet etme, âdeti terk etme! )


- ÂDETA[Ar.] değil/yerine/= NEREDEYSE/SANKİ


- ADETİ değil ADEDİ


- ADH ile/||/<> ALDOSTERON

( ADH su geri emilimi İLE aldosteron Na geri emilimi. )

( Formül: Water İLE sodium )


- ADHERENS/ADHERE OLMAK[İng. < ADHERENCE] ile/||/<> AKRESYON

( Katılma, girme, iltihak | yapışma, yapışkan, yapışık | tutunmak, tutunum, tutunma. İLE/||/<> Yapışma. )


- ADHERENT vs. ADHESIVE


- ADHEZYON ile/ve/||/<>/>/< KOHEZYON ile/ve/||/<>/>/< KAPİLER ETKİ

( Sayın Haluk Berkmen'in yazısı için burayı tıklayınız... )

( )

(

Özellik Adhezyon Kohezyon Kapiler Etki
Tanım Farklı türden moleküller arasındaki çekim kuvveti. Aynı türden moleküller arasındaki çekim kuvveti. Sıvının dar bir boru içinde yükselmesi veya alçalması olayı.
Neden Moleküller arası farklılık (örneğin su ve cam arasında). Moleküller arası benzerlik (örneğin su molekülleri arasında). Adhezyon ve kohezyon kuvvetlerinin birleşimi.
Etkileri Sıvının yüzeylere yapışmasını sağlar. Sıvının bir arada kalmasını sağlar (damlacık oluşumu). Sıvının dar borularda yükselmesini veya alçalmasını etkiler.
Örnek Su damlasının bir yaprak yüzeyine yapışması. Su damlasının küresel formunu koruması. Bitkilerin köklerinden suyun yukarı taşınması.
)


- ADHIZ ile/||/<> ADHIZ
[<
Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Yüksek yer, başka yüksek şeyler. İLE/VE/||/<> Geçit vermeyen. [dağ] )


- ADI ANILMAYAN ile/ve/<> ADI ANILAMAYAN


- ADİ DİFERANSİYEL DENKLEM ile/||/<> KISMİ DİFERANSİYEL DENKLEM

( ODE tek bağımsız değişken, PDE çok bağımsız değişken )

( Formül: dy/dx = f(x iley) İLE ∂u/∂t = k∇²u )


- ADI GEÇEN/GEÇECEK KİŞİ İÇİN:
"... DENEN" değil ... ADLI/ADINDAKİ


- ADI OLAN ile/ve/<>/değil/yerine KENDİ OLAN

( Kendi ol(a)mayan. İLE/VE/<>/DEĞİL/YERİNE Adı ol(a)mayan. )

( Adı var, kendi yok; kendi var, adı yok. )


- ADI-SANI (BULUNMAMAK)


- ÂDİ SENET değil/yerine/= ÖZEL BELGİT


- ADI UNUTABİLMEK İÇİN:
ZİKİR YOLU ile/ve MUHABBET YOLU

( Daha büyüğünü düşünerek.[zikr] İLE/VE Sevdiğini düşünerek. )


- ADİ YABAN ARISI ile ALMAN YABAN ARISI

( Yüzlerinde çapaya benzer bir işaret bulunur. İLE Yüzlerinde üç tane benek bulunur. )

( Binlerce yabanarısı türü içinde sadece bu iki tür bizleri rahatsız eder. )

( İkisi de koloni halinde yaşarlar. )

( İkisi de soktuğunda oldukça acıtır. )

( Yabanarısını öldürmek iyi bir tutum değildir. Ölü yabanarılarının feromon adlı bir salgıları olur. Bu da yuvadaki öteki arılara tehlike çağrısı uyandırır. Bir anda etrafınız yabanarılarıyla sarılabilir. )

( VESPULA VULGARIS cum VESPULA GERMANICA )


- ÂDİ ile/değil/yerine/>< ÂDİL


- AD/I" ile/ve/değil/yerine/||/<>/< TAD/I

( Sarışının adı var, esmerin tadı var. )

( [not] NAME vs./and/but/||/<>/< TASTE
TASTE instead of NAME )


- ADIGÜZEL, MEHMET ALİ (RİZE, 1964) :

( Lise mezunudur. Türk Telekom'da teknisyen olarak çalışmaktadır. 2004 - 2009 döneminde Bahçeköy Belediye Meclis Üyesi (AKP) olarak görev yaptı. )


- ADIGÜZEL, NİYAZİ (MALATYA, 1940 - 1988) :

( Öğrenimini tamamladıktan sonra sanayici olarak iş hayatına atıldı. 1 dönem Sarıyer Spor Kulübü'nde yönetim kurulu üyesi olarak görev aldı. )


- ADİL, SELAHATTİN - SELAHATTİN ADİL PAŞA (İSTANBUL 1882 - 1961) :

( Asker, milli mücadele kumandanlarından. 1902'de Kurmay Yüzbaşı oldu. 31 Mart olayı sırasında Hareket Ordusunda görevliydi. 1910 - 1911 yılları arasında Bükreş'te ateşe olarak görev yaptı, Trablusgarp ve Balkan Savaşlarına katıldı. I. Dünya Savaşında Çanakkale ve Doğu Cephesinde bulundu. 1920'de Fransızlara karşı koyabilmek için Kuvayı Milliyeyi kurmak üzere Güney Cephesi Kumandanlığına atandı. 1921'de Batı Cephesinde 2. Kolordu Kumandanı olarak Sakarya Savaşına katıldı. 1923'te Tümgeneral iken emekli oldu. 1950 - 1954 döneminde Demokrat Partiden Ankara Milletvekili seçildi. İstanbul Satranç Kulübünün kuruluşunda öncülük yaptı ve uzun yıllar başkanlığını yürüttü. Anıları 1982'de "Hayat Mücadeleleri" adı ile yayımlandı. )


- ÂDİL ile/ve/<> ÂCİL

( Ancak, korkusuzluğa gelenler âdil olur. )


- ÂDİL[Ar.] ile/ve/||/<> ÂDİLÂNE[Ar. ÂDİL + Fars. < ÂNE]

( Adâletle iş gören, adâletten, doğruluktan ayrılmayan, hakkı yerine getiren, adâletli. İLE/VE/||/<> Hakça. )


- ÂDİL ile/ve/||/<>/> AYDIN

( Dışımız. İLE/VE/||/<>/> İçimiz. )


- ADİLE NAŞİT ÇOCUK PARKI :

( Maden Mahallesindedir. 2.887,85 m²'lik bir alanı kapsamaktadır. 1.862,58 m²'lik yeşil alanı, 185,87 m² çocuk oyun alanı bulunmaktadır. )


- ADİLE SADULLAH MERMERCİ POLİS MESLEK YÜKSEK OKULU :

( Gümüşdere Köyü'nde Adile Sadullah Mermerci Polis Okulu adıyla 1998'de eğitime ve öğretime başlayan okul 2001'de Adile Sadullah Mermerci Polis Meslek Yüksek okulu olarak isim değişikliğine uğradı. Okul iki yıllık eğitim veriyor. )


- ADİLİK/ONURSUZLUK/ŞEREFSİZLİK ile/değil/yerine/>< GÜÇ/KUDRET


- ADIM ADIM (GİTMEK)


- ADIM ADIM (İLERLEMEK, YOL ALMAK)


- ADIM ile ADIM

( Bir adımda alınan yol.[yaklaşık 65 cm.] İLE Yaklaşık olarak bir mimar arşınına eşit olan eski bir uzunluk ölçüsü.[75,711 cm.] )


- ADIM ile AYAK

( Bir adım atmak için 200 kasımızı kullanırız. )

( PACE vs. FOOT )

( HATVE ile KADEM )


- ADIM ile/ve AYAK

( Yürümek üzere yapılan ayak atışlarının her biri. | Bir adımda alınan yol. [75 cm. olarak kabul edilir.] İLE/VE Yarım arşın ya da 30.5 cm. uzunluğundaki ölçü birimi. | Buzdolabı ölçülerinde -İngiliz ölçüsü fut'un- kübü alınarak hesaplanan değer. )

( [Yunan çağında, Anadolu'da] ... İLE/VE 0,296 metre. )


- ADIM ile VİDA ADIMI/HATVE[Ar.]

( ... İLE Bir vidanın, bir dönüşte aldığı yol. )


- ADIM/SOLUK/LOKMA/YUDUM ile/ve/||/<> EDİNİM


- ADIN(İSMİN) DURUMLARI(HALLERİ):
YALIN ile/ve/<> -İ HALLERİ ile/ve/<> -E HALİ ile/ve/<> -DE HALİ ile/ve/<> -DEN HALİ ile/ve/<> -İN HALİ

( Yalın. İLE/VE/<> Belirtme/Yükleme/Kimi. İLE/VE/<> Yönelme/kime. İLE/VE/<> Bulunma/Kimde/Kalma. İLE/VE/<> Ayrılma/Kimden/Çıkma. İLE/VE/<> Tamlayan/İlgi/Katılma/Kimin. )

( [Lat./İng./Fr.] Nominatif. İLE/VE/<> Akuzatif. İLE/VE/<> Datif. İLE/VE/<> Lokatif. İLE/VE/<> Ablatif. İLE/VE/<> Genitif. )


- ADINA ile/ve/||/<> ADI ALTINDA


- ADINA ile/ve/||/<> HESABINA


- ADINA ile/değil UĞRUNA


- ADINA(") ile/değil/< ... ÜZERE/İÇİN/AÇISINDAN/BAKIMINDAN

( "KESMEMEK ADINA" değil ... KESMEMEK ÜZERE ... )

( IN THE NAME OF ... vs. FOR/TO ... )


- ADİNAMİ[Fr.]/ADYNAMIA[İng.] değil/yerine/= KAS ZAYIFLIĞI/GÜÇSÜZLÜK


- ADINI:
"BAHŞ ETMEK" ile/ve/||/<> "BAĞIŞLAMAK"


- ADINI BİLMEK ile TADINI BİLMEK

( Haberdar olmak. İLE Deneyimlemiş olmak. )

( İLM el-YAKÎN ile HAKK el-YAKÎN )


- ADİPOSİR[Fr.] ile ADİPOZ[Fr.]

( Kadavraların çürümesi sırasında lipitlerin bozulması sonucu ortaya çıkan amonyaklı sabun. İLE Yağ dokusu. | Göze dokusunun aşırı yağ yüklenmesiyle belirgin sayrılıklı durum. )


- AD/İSİM ve/<> İMGE

( Dışarıdan. VE/<> İçeride/zih(n)inde. )


- ADİSYON ile/||/<> ADJUVAN ile/||/<> ADNEKS

( Ek, ekleme, katma. İLE/||/<> Ek, tamamlayıcı, artırıcı, yardımcı. İLE/||/<> Ekler. )


- ADİSYON[Fr./İng. ADDITION] değil/yerine/= TOPLAMA | HESAP FİŞİ/PUSULASI


- ADJEKTİF[Fr.] değil/yerine/= BİR KUMAŞA ANCAK BAŞKA NESNELERDEN YARARLANARAK VERİLEBİLEN RENKLER | ÖNAD/SIFAT


- ADJUST vs. ARRANGE vs. ORGANIZE


- ADL ETMEK değil ADDETMEK[Ar.]

( ... DEĞİL Saymak. | Îtibâr etmek. )

( ADD: Sayma, sayılma. | Îtibâr etme, edilme. )


- ADL Ü İHSAN -ile

( ADÂLET VE İYİLİK )


- ADL[Ar.] ile FEDÂ'[Ar.]


- ADL[Ar.] ile HASEN[Ar.]


- ADL[Ar.] ile IDL[Ar.]


- ADL[Ar.] ile İNSAF[Ar.]


- ADL[Ar.] ile KIST[Ar.]


- ADLANDIRMA ile/ve/<> KAVRAMLAŞTIRMA

( GIVING NAME vs./and/<> TO CONCEPT )


- ADLANDIRMA ile/ve/||/<> KÖPRÜ


- ADLANDIRMA = TESMİYE = ACTION DE NOMMER


- ADLER ile/ve/<> ADLER

( Friedrich İLE/VE/<> Alfred )

( Fizik'te. İLE/VE/<> Psikoloji'de. )


- ADLİ DNA ile/ve/||/<> ANTİK DNA

(

Adli DNA ve Antik DNA arasındaki FaRkLaR

Moleküler Genetik Uygulamalarının İki Farklı Alanı

ADLİ DNA (Forensic DNA)

Suç soruşturmalarında, kimlik tespitinde, babalık testlerinde ve felaket kurbanlarının kimliklendirilmesinde kullanılan, modern biyolojik örneklerden elde edilen DNA'nın çözümleme bilimi

ANTİK DNA (Ancient DNA - aDNA)

Arkeolojik, paleontolojik ve müze örneklerinden elde edilen, yüzlerce ila milyonlarca yıl öncesine ait degradasyona uğramış DNA'nın izolasyonu, amplifikasyonu ve çözümleme bilimi

Temel Karşılaştırma
Özellik Adli DNA Antik DNA
Örnek Yaşı 0 - 100 yıl 100 - 1.000.000 + yıl
DNA Niteliği Nispeten iyi korunmuş Yüksek degrade
Parça Uzunluğu 100 - 500 bp 30 - 100 bp
Başarı Oranı %80-95 %10-40
Zaman Baskısı Yüksek (Acil) Düşük (Araştırma)
Maliyet $100 - 500 / örnek $1.000 - 10.000 / örnek
Çözümleme Süresi 24 - 72 saat Haftalar - Aylar
Örnek Tipleri ve Kaynakları
Adli DNA Örnekleri Antik DNA Örnekleri
Biyolojik Sıvılar: Kan, sperm, tükürük Fosilleşmiş Kalıntılar: Kemik, diş
Dokular: Kas, deri, organ parçaları Mumyalanmış Dokular: Yumuşak doku kalıntıları
Keratinöz: Saç, tırnak Koprolitler: Fosilleşmiş dışkı
Temas DNA: Dokunulan yüzeyler Sediment DNA: Toprak örnekleri
Karışım: Eşeysel saldırı örnekleri Amber: Reçine içindeki organizmalar
DNA Degradasyon Mekanizmaları
Degradasyon Tipi Adli DNA Antik DNA
Hidrolitik Hasar Orta düzey Çok yüksek
Oksidatif Hasar Değişken Yaygın
Depürinasyon Sınırlı Ekstensif
Çapraz Bağlanma Nadir Sık
C > T Transisyon Minimal Karakteristik
Mikrobiyel Hasar Kontrol edilebilir Yaygın
Laboratuvar Yaklaşımları
Parametre Adli DNA Lab Antik DNA Lab
Temiz Oda Standart steril koşullar Ultra-temiz, pozitif basınçlı
Ekipman Rutin PCR ekipmanları Özel aDNA ekipmanları
İş Akışı Tek yönlü, hızlı Çok aşamalı, yavaş
Validasyon Adli standartlar Araştırma protokolleri
Akreditasyon ISO 17025, FBI standartları Araştırma standartları
Personel Adli genetik uzmanları Paleogenetik uzmanları
Moleküler Yöntemler
Yöntem Adli DNA Antik DNA
DNA Yalıtımı Standart kitler Özel aDNA protokolleri
Amplifikasyon Standart PCR Kısa fragment PCR
STR Çözümlemesi Rutin kullanım Nadiren başarılı
SNP Çözümlemesi Artan kullanım Yaygın kullanım
Mitokondriyal DNA Degrade örneklerde Birincil hedef
Sekansalama Sanger/NGS Çoğunlukla NGS
Whole Genome Nadiren Hedef (düşük kapsama)
Genetik Markerlar
Adli DNA Markerleri Antik DNA Markerleri
STR: CODIS 20 locus, yüksek polimorfizm mtDNA: Yüksek kopya sayısı, maternal soy
Y-STR: Baba soy takibi, eşeysel saldırı SNP: Popülasyon genetiği, adaptasyon
X-STR: Karmaşık akrabalık Mikrobiyal DNA: Patojen evrimi
SNP: Fenotipleme, biyocoğrafik köken Whole Genome: Evrimsel çalışmalar
Uygulama Alanları
Adli DNA Uygulamaları Antik DNA Uygulamaları
TEMEL KULLANIM ALANLARI
Suç soruşturmaları (cinayet, tecavüz) Evrimsel dirimbilim çalışmaları
Kimlik tespiti (felâket kurbanları) İnsan göç yolları haritalama
Babalık ve akrabalık testleri Soyu tükenmiş türlerin genetiği
Soğuk vaka çözümlemeleri Sayrılık evrimi araştırmaları
Yaban yaşamı adli tıp Evcilleştirme süreçleri
Veri Çözümleme ve Biyoinformatik
Parametre Adli DNA Antik DNA
Veri Miktarı Megabayt Gigabayt - Terabayt
Nitelik Denetimi Standart QC Hasar paternleri çözümlemesi
Referans Genom Modern insan Çoklu referanslar
Bulaşma Denetimi Negatif denetimler Karmaşık süzme
İstatistiksel Çözümleme Eşleşme olasılığı Filogenetik Çözümleme
Veri Tabanları CODIS, NDIS GenBank, ENA
Etik ve Yasal Boyutlar
Parametre Adli DNA Antik DNA
Yasal Düzenleme Sıkı yasal kontrol Araştırma etiği
Veri Gizliliği Yüksek duyarlılık Bilimsel paylaşım
Bilgilendirilmiş Onam Zorunlu Müze/kazı izinleri
Kültürel Duyarlılık Mağdur hakları Yerli halkların hakları
Mahkeme Kabulü Standart prosedürler Uygulanamaz
Teknolojik Gelişmeler
Adli DNA Yenilikleri Antik DNA Yenilikleri
Rapid DNA (90 dakika sahada çözümleme) Capture teknikleri (hedefli zenginleştirme)
NGS panelleri (fenotipleme+STR+SNP) Single cell genomiks
Epigenetik yaş tahmini Sediment DNA (fosil olmadan)
RNA çözümlemesi (doku tayini) Protein sekansı (daha eski örnekler)
Mikrobiyal DNA (postmortem interval) AI/ML hasar düzeltme
Benzerlikler
Moleküler Temel İkisi de DNA molekülünün yapısını ve dizilimini inceler
Temel Teknikler İkisi de PCR ve sekans çözümlemesi kullanır
Degradasyon İkisi de bozulmuş DNA ile çalışabilir
Bulaşma Riski İkisi de yüksek bulaşma riski taşır
İstatistiksel Yaklaşım İkisi de popülasyon genetiği ilkelerini kullanır
24 - 72 saat
Adli DNA Çözümleme Süresi
Haftalar - Aylar
Antik DNA Çözümleme Süresi
%80 - 95
Adli DNA Başarı Oranı
%10-40
Antik DNA Başarı Oranı

Adli DNA Özellikleri

  • Güncel hukuki sorunlara çözüm
  • Hızlı sonuç gerekliliği
  • Yüksek başarı oranı
  • Standart protokoller
  • Mahkeme kabulü zorunlu
  • Kimlik tespiti odaklı

Antik DNA Özellikleri

  • Geçmişin gizemlerini aydınlatma
  • Uzun araştırma süreci
  • Düşük başarı oranı
  • Deneysel protokoller
  • Bilimsel yayın odaklı
  • Evrimsel süreçler odaklı
Ünlü Vakalar ve Çalışmalar

Adli DNA Vakaları

  • O.J. Simpson davası
  • 11 Eylül kurbanları
  • Golden State Katili
  • Romanov ailesi

Antik DNA Çalışmaları

  • Neandertal genom projesi
  • Ötzi buzul adamı
  • Mısır firavunları
  • Denisova insanı keşfi
)


- YARGI:
ADLÎ ile/ve/||/<> İDÂRÎ ile/ve/||/<> ASKERÎ

( ... İLE/VE/||/<> ... İLE/VE/||/<> 2017'de kaldırılmıştır. )


- ADLÎ ile ADLÎ

( Adâletle ilgili. İLE II. Sultan Bayezid'in şiirdeki takma adı/mahlâsı. )


- ADME İLE BİYOYARARLANIM İLE YARILANMA ile/||/<> İLAÇ FARMAKOKİNETİĞİ

( İlaç vücut içi hareketi. )

( Formül: t½ = 0.693/k )


- ADMIN[İng.] değil/yerine/= YÖNETİCİ


- ADMIRATION vs. ECSTASY


- ADMIRE vs. JEALOUSY


- ADMISSION vs. ADMITTANCE


- ADMONISH vs. CASTIGATE vs. CHASTISE vs. CHIDE vs. REBUKE vs. REPRIMAND vs. SCOLD


- admov[Lat. < ADMOVE] değil/yerine/= EKLEYİNİZ, KATINIZ


- ADNAN SAYGUN ve/<> HALİT REFİĞ


- ADOBE PHOTOSHOP ile/ve/<> ADOBE ILLUSTRATOR

( )


- ADOLESANS/ADÖLESANS ile/||/<> ADOLESAN/ADÖLESAN

( Ergenlik. İLE/||/<> Ergen. )


- ADORING TO INTELLIGENCE vs. ENLIGHTENMENT

( ENLIGHTENMENT instead of ADORING TO INTELLIGENCE )


- ADRENAL ile/ve/||/<> ADRENAL BEZLER ile/ve/||/<> ADRENALİN/EPİNEFRİN ile/ve/||/<> ADRENOKORTİKOTROPİK HORMON[ACTH]

( Böbrek üstü bezi. İLE/VE/||/<> Böbreklerin üzerinde yer alan, üçgen biçimine benzer bir çift endokrin bezi. İLE/VE/||/<> Adrenal bezlerin ürettiği hormon. [Korku ve kaçış anlarında kana bol oranda karışır.] İLE/VE/||/<> Hipofiz bezinin ön lob tarafında üretilen polipeptit yapıda olan bir hormon.[Adrenal bezlerin dış bölgesinin etkinliğini düzenleyen bir polipeptit hormon.][Hipofiz tarafından salgılanması, hipotalamus tarafından atılan başka bir polipeptit olan, "kortikotropin salan hormon(CRH)" tarafından düzenlenir.] )


- ADRENALİN[İt./Fr. ADRENALINE]/EPİNEFRİN ile/değil/yerine ENDORFİN

( Hekimlikte damarları daraltma, bronşları açma, kanamaları kesme vb. amaçlarla kullanılan, kan şekerinin yükselmesine yol açan böbrek üstü bezlerinin salgısı. İLE/DEĞİL/YERİNE Mutluluk salgısı/hormonu. )

( Hekimlikte damarları daraltma, bronşları açma, kanamaları kesme vb. amaçlarla kullanılan, kan şekerinin yükselmesine yol açan böbrek üstü bezlerinin salgısı. İLE/DEĞİL/YERİNE Mutluluk salgısı/hormonu. )


- ADRES[İng. ADDRESS] değil/yerine/= BULUNAK


- ADS/CFT YAZIŞMASI ile/||/<> KALİBRE/ÇEKİM DUALİTESİ

( AdS/CFT string kuramı ve alan kuramı arasında dualiteiken, kalibre/çekim dualitesi farklı boyutlarda etkileşimdir )

( Formül: Z_CFT = Z_string )


- ADSIZ NARKOTİKLER değil ADSIZ NARKOTİK (ARKADAŞ BİRLİĞİ)

( Adsız Narkotik Arkadaşlık Birliği Tel.: 536. 341 01 89 )


- ADSIZ ile/ve/||/<> ATSIZ


- ADSORPSİYON ile/||/<> ABSORPSİYON

( Adsorpsiyon yüzey İLE absorpsiyon hacim olayıdır )

( Formül: Yüzey tutunma İLE içe alma )


- ADUD[Ar.] ile ADÛD[Ar.]

( Kol, pazı. | Yardımcı, arka. İLE Isırımlı, bir lokma. | Acıklı, ıstırap verici. | Zâlim. )


- ADVAITA ile

( İyi kötü, güzel çirkin gibi ikici karşıt kavramların üstünden, ötesindeki bir boyuttan aşkın bir bakış açısı. )


- ADVENTURE vs. PROCESS


- ADVICE vs. ADVISE


- ADVICE vs. ADVISE vs. OFFER vs. PROPOSE vs. RECOMMEND vs. SUGGEST


- (not ADVICES) ADVICE


- AER-/AERO- ile/||/<> ETH- ile/||/<> PHYSO- ile/||/<> PNEUM-/PNEUMA-/PNEUMAT-/PNEUMATO- ile/||/<> PNE-/-PNEA/PNEO-/-PNOEA ile/||/<> LARYNG-/LARYNGO- ile/||/<> PNEUMO-/PNEUMON-/PNEUMONO-

( Hava, havayla/gazla ilgili, gaz. İLE/||/<> Hava. İLE/||/<> Gaz ya da hava bulunması. İLE/||/<> Hava, yel, solunumla ilgili, bir bölümde hava ya da gaz olması. İLE/||/<> Solunum, belirli tipte solunumla ilgili. İLE/||/<> Soluk borusu ile ilgili, larinks. İLE/||/<> Akciğer, hava ya da solunumla ilgili. )


- AERO/AIR CHAMBER ile/||/<> AEROB ile/||/<> AEROBİK ile/||/<> AEROFİL ile/||/<> AEROSOL ile/||/<> AEROTERAPİ ile/||/<> AİR-BORN[E]

( Hava kutusu. İLE/||/<> Havacıl. İLE/||/<> Havacıl, oksijenli. İLE/||/<> Havacıl. İLE/||/<> Püskürtü, [havada] asıltı. İLE/||/<> Hava sağaltımı. İLE/||/<> Havayla bulaşan, havadan bulaşan. )


- AEROB İLE ANAEROB İLE FAKÜLTATİF ile/||/<> OKSİJEN GEREKSİNİMLERİ

( Mikroorganizmaların O2 ilişkisi. )

( Formül: O2 + 4e⁻ + 4H⁺ → 2H2O )


- AEROBİ[Fr.] ile AERODİN[Fr.] ile AERODİNAMİK[Fr.]

( Hava ya da oksijen bulunan yerlerde gelişebilen mikro organizma. İLE Aerodinamik güçlerle havada tutulan her türlü uçar araç. İLE Gazların devinimini inceleyen fizik dalı. )


- AEROBİK BAKTERİLER ile/||/<> ANAEROBİK BAKTERİLER

( Oksijen gerektirir, oksijen var oluşunda yaşar. İLE Oksijensiz ortamda yaşar. [Bağırsak mikrobiyotasının çoğunluğu anaerobiktir. Oksijene maruz kalınca ölür]

Solunum ile enerji üretir. İLE Fermantasyon yapar.

Pasteur anaerobik bakterileri keşfetti. İLE Fermantasyon çalışmaları sırasında tanımladı. )

( Louis Pasteur tarafından 1861 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )


- AEROBİK SOLUNUM ile/||/<> ANAEROBİK SOLUNUM

( Aerobik oksijen kullanır ve çok ATP üretir, anaerobik oksijensiz ve az ATP üretir )

( Formül: Aerobik: C₆H₁₂O₆ + 6O₂ → 6CO₂ + 6H₂O + 36ATP\nAnaerobik: C₆H₁₂O₆ → 2C₃H₆O₃ + 2ATP )


- AEROBİK ile/||/<> AEROFAJİ ile/||/<> AEROP ile/||/<> AEROSOL

( Havacıl. İLE/||/<> Hava yutma. İLE/||/<> Havacıl, havasever. İLE/||/<> Püskürtü. )


- AEROBİK ile/||/<> ANAEROBİK

( Aerobik oksijenli solunum İLE anaerobik oksijensiz solunumdur )

( Formül: 36 ATP İLE 2 ATP )


- AERODROM[Fr.] değil/yerine/= UÇAKLARIN İNİP KALKTIĞI YER, HAVA ALANI


- AEROFİT[Fr.] değil/yerine/= TÜMÜYLE HAVADA YAŞAYAN BİTKİLER


- AEROGLİSÖR[Fr.] değil/yerine/= HAVA YASTIKLI KARA YA DA DENİZ TAŞITI


- AEROGRAF[Fr.] İLE AEROGRAFİ[Yun.]

( Hava basınçlı boya püskürtme tabancası. İLE Basınç, nem ve sıcaklık gibi olguların özelliklerini inceleyen bilim dalı. )


- AEROGRAM[Fr.] değil/yerine/= HAVA MEKTUBU


- AEROKARTOGRAF[Yun.] değil/yerine/= ÖLÇÜM VE HARİTA ARACI

( Bir yerin havadan çekilen fotoğrafına dayanılarak ölçümünü ve haritasını yapmaya yarayan araç. )


- AEROKLASÖR[Fr.] değil/yerine/= TOZ AYIRICI


- AEROLİK[Fr.] ile AEROLİT[Fr.]

( Sıkıştırılmış havanın borulardaki akışını inceleyen bilim dalı. İLE Özellikle silikattan oluşmuş bir tür göktaşı. )


- AEROLOJİ[Fr.] ile AEROLOJİK[Fr.]

( Yeryüzü engebelerinin etkisi dışındaki atmosferi inceleyen bilim dalı. İLE Atmosfer koşulları ile ilgili. )


- AEROMETRE[Yun.] ile AERONOMİ[Fr.]

( Hava ölçer. İLE Gezegenlerin atmosfer özelliklerini koşullandıran fiziksel ve kimyasal olayları incleyen bilim dalı. )


- AEROPLAN[Fr.] değil/yerine/= UÇAK


- AEROSİT[Yun.] ile AKONDRİT[Fr.]

( Göktaşı. İLE Kumsuz göktaşı. )


- AEROSTAT[Fr.] değil/yerine/= BALON


- AEROTERAPİ[Fr.] ile AEROTERMOTERAPİ[Fr.]

( Hava ile sağaltım, hava kürü. İLE Gövdeye sıcak hava gönderilerek yapılan sağaltım. )


- AES İLE DES İLE CHACHA20 ile/||/<> SİMETRİK ŞİFRELEME

( Gizli anahtar şifreleme sistemleri. )

( Formül: SubBytes→ShiftRows→MixColumns )


- AFAJİ değil/yerine/= YUTAMAMA


- AFAK[Fr.] ile/ve/||/<>/> AFAKİ[Fr.]

( Göz merceği olmayan göz. İLE/VE/||/<>/> Göz merceği yokluğu. )


- ÂFAK ile/ve ENFÜS

( Bir şeyi anlatmak için şeriat erbabı âfaktan, hakikat erbabı ise enfüsten örnek verir. )


- ÂFAK ile İNSAN


- AFAKAN değil HAFAKAN

( ... DEĞİL Istırap, sıkıntı. | Mustarip olmak ve deprenmek. | Yürek oynaması. )


- ÂFÂKÎ ile/ve/<> İZÂFÎ ile/ve/<> KEYFÎ


- AFALAMAK değil AFALLAMAK


- AFARACI -ile

( Harman yerinde vs. toplamakta çalıştırılan işçilere verilen ad. )


- AFAZİ ile AFONİ

( Söz yitimi. İLE Ses yitimi. )


- AFAZİ ile AMNEZİ

( Söz yitimi, konuşamama. İLE Anımsayamama, bellek kaybı. )


- AFEDERSİN ile/||/<> AFFEDERSİN


- AFEREZ:
UYGULANAN KİŞİYE GÖRE
ile/||/<>
AYRIŞTIRILAN KAN BİLEŞENİNE GÖRE

( Uygulanan kişiye göre...
Tedavi edici. VE Bağışçı aferezi.
[Eğer bir hastalığı düzeltmek için yapılıyorsa "tedavi edici aferez" denilir. Örneğin, bir kas hastalığı olan Myastania Gravis gibi hastalıklarda uygulanan yöntem bu bölüme girer.
VE
Bağışçı aferezi, genelde kan bankacılığı ve kök hücre uygulamalarında kullanılır. Örneğin, kan bankasında, bağışçılardan, isteğe göre kan pulcukları (trombosit-platelet), plazma, kırmızı küre(eritrosit) ve kemik iliği aktarımı bağışçısından, kök hücre toplanması, bu bölüme girer.]

İLE/||/<>

Ayrıştırılan kan bileşenine göre...
A. Sitaferez[herhangi bir bileşenin uzaklaştırılması]
1) Lökaferez[Beyaz kürelerin uzaklaştırılması]
Granülosit Aferezi
Lenfosit Aferezi
Kök Hücre Aferezi

2) Tromboferez[kan pulcuklarının uzaklaştırılması]

B.Komponent Değişimi
Tedavi edici(terapötik) Plazma Değişimi
Tedavi edici(terapötik) Eritrosit Değişimi

C. Seçici Aferez
Cascade Filtrasyonu (Çift Filtrasyon)
LDL Aferezi (Lipid Aferezi)
Fotoferez
Yapay Karaciğer Desteği (KC Diyalizi)
Sepsis Uygulamaları )


- AFERİM değil AFERİN


- AFERİN ile/ve/||/<> DUA


- AFERİST[Fr.] değil/yerine/= VURGUNCU, ÇIKARCI, DALAVERECİ


- A'FET[Ar.] ile ÂFET[Ar.]

( Solak. | Pek akılsız kişi. | En güç şey. İLE Büyük felâket, belâ. | [mec.] Çok güzel insan. )


- ÂFET değil/yerine/>< İFFET


- AFET >< SİRET

( Sîret[yürüyüş, yol alış, iş tutuş], âfete[belaya, musibete, sıkıntıya, derde] kalkandır... )


- ÂFETLERDE ENGELİN/SORUNUN/ÖLÜMÜN:
"AZALTILMASI" ile/ve/değil/||/<>/< ARTMASINI ENGELLEME

( )


- AFFECT vs. EFFECT


- AFFEDEBİLMEK ile/ve/||/<> SABREDEBİLMEK ile/ve/||/<> VAZGEÇEBİLMEK

( [Kişiyi] Farklı kılar. İLE/VE/||/<> Güçlü kılar. İLE/VE/||/<> Kendi kılar. )


- AFFEDEBİLMEK ile/ve/değil/yerine/||/<> VAZGEÇEBİLMEK

( [not] FORGIVE vs./and/but/||/<> FORGET
FORGET instead of FORGIVE )


- AFFEDEBİLMEK ve/||/<> VEFÂ


- AFFEDELİM! ile/ve/||/<>/> SABREDELİM!

( Güçlüyken. İLE/VE/||/<>/> Zayıfken. )


- AF[F]EKSİYON ile/||/<> AF[F]EKT ile/||/<> AF[F]EKTE ile/||/<> AF[F]EKTİF

( Duygulanım, sayrılığa yakalanma. İLE/||/<> Duygu durum. İLE/||/<> Sayrılığa yakalanmış. İLE/||/<> Duygusal. )


- AFFERENT ile/||/<> EFFERENT

( Afferent merkeze doğru İLE efferent merkezden uzağadır )

( Formül: Duyu İLE motor )


- AFFETMEK ile/ve/değil/yerine GÖZARDI ETMEK

( [not] TO FORGIVE vs./and/but TO IGNORE
TO IGNORE instead of TO FORGIVE )


- AFFETMEK ile/ve/||/<>/< KABUL ETMEK


- AFFETMEK ile UNUTMAK ile BARIŞMAK

( TO FORGIVE vs. TO FORGET vs. RECONCILIATION )


- AFFETMENİN DEĞİŞTİRDİĞİ:
GEÇMİŞ değil GELECEK


- AFFİNE GEOMETRY ile/||/<> PROJECTİVE GEOMETRY

( Affine paralel korunur, projective sonsuz nokta eklenir. )

( Formül: Preserves parallel İLE adds infinity )


- AFFIRMATION vs./and AFFIRMATION THE NEGATIVES IN NEGATORY


- AFGAN KIZI ve LENA


- AFÎF[< İFFET] -ile

( İffetli, nâmuslu, temiz. [eriller için] )


- AFİFE HANIM ÇEŞMESİ :

( Rumelihisarı ile Baltalimanı arasında bulunduğu Dr. Nazım Nirven'in "İstanbul Şehremanetine Vakıftan Devrolunan Sular" adındaki eserine atfen "İstanbul Kültür ve Sanat Ansiklopedisinde" kaydedilen bu çeşmeden günümüzde herhangi bir iz kalmamıştır. Yol yapım sırasında yıkıldığı sanılmaktadır. )


- AFİLİ[Y]ASYON ile/||/<> AFİLİYE

( Bağlantı. İLE/||/<> Bağlantılı. )


- AFİLLİ değil AFİLİ[Yun. < AFİ]

( Gösteriş, çalım, caka. )


- AFİN İLE METRİK İLE TOPOLOJİK ile/||/<> GEOMETRİK ÖZELLİKLER

( Dönüşümler altında korunan özellikler. )

( Formül: Topolojik ⊃ Afin ⊃ Metrik )


- AFİNİTE[Fr.] değil/yerine/= İLGİ, BAĞ | DÜZLEMDE NOKTASAL DÖNÜŞÜM BİÇİMİ[MATEMATİK]


- AFİRMASYON[Fr.] değil/yerine/= KESİNLEME


- AFİŞ[Fr.] ile AFİŞE[Fr.]

( Resimli duvar ilanı. İLE Görülür durumu getirme. )


- AFİYET SOKAK :

( Merkez Sarıyer'de Şehit Mithat Caddesi'nin batı tarafında Arap Mahallesi ve Yangın Yeri olarak bilinen yerdedir. 05.10.1923 tarihinde çıkan büyük Sarıyer yangınında bu alandaki 250 den fazla ev yanarak kül oldu. Yangın sonrası alanda yavaş yavaş binalar yapılmaya başlandı ve birkaç sokak meydana geldi: Bunlardan biri de Afiyet Sokak'tır. Sokakta Sarıyer'in en iyi aşçılarından biri oturuyormuş. Aşçı tabağa yemek koyarken, müşteriye bakarak "Afiyet olsun, mideniz dolsun/doysun" dediği için sokağa Afiyet Sokak denilmiş! )


- AFONİ[Yun.] ile AFTONJİ[Fr.]

( Ses yitimi. İLE Ses çıkarma yetisinin kaybolması. )


- AFORİZMALAR ile/ve/||/<> BAHANELER


- AFOROZ[Yun.]["AFAROZ" değil!] ile/ve/değil/||/<>/< REFÜZE[İng./Fr. REFUSE] (ETMEK/OLMAK)

( Hristiyanlıkta kilise tarafından verilen topluluktan kovma cezası. | Dışlamak, darılmak, konuşmamak. Darılıp biriyle konuşmama, ilgiyi kesip kendinden uzaklaştırma. | Birini sergilediği olumsuz eylemleri nedeniyle toplum ya da bir topluluktan dışlama. İLE/VE/DEĞİL/||/<>/< Reddetmek, geri çevirmek, kabul etmemek. )


- AFRA TAFRA (YAPMAK)


- (not AFRAID FROM) AFRAID OF


- AFRİKA (SAVANA/ORMAN) FİLİ ile/ve ASYA FİLİ

( Daha iri. İLE/VE Daha küçük. )

( Her biri, her gün 200 kilo ot yer. )

( Hortumları, 3 metre uzunluğunda ve 200 kilo ağırlığındadır. [4 litre suyu bir anda çekebilecek yapıdadır.] [Ucundaki parmak benzeri bölümler sayesinde tek bir pirinç tanesini yerden alabilecek kadar duyarlıdır.] [Bir aslanı tek darbede öldürebilecek kadar güçlüdür.][Gövdemizdeki tüm kasların toplamından 100 kat daha fazla kas bulunur.] )

( Ayak uclarında yürürler. [Tabanı ile topuk kemiği arasında kalın ve yüksek bir kıkırdak tabakası bulunur.] )

( Koşamaz ve zıplayamazlar fakat yürüyüşleriyle saatte 25 km. hıza ulaşabilirler.] )

( Öteki fillerin 10 km. öteden gelen düşük frekanslı sesleri ayaklarıyla duyabilirler. )

( Yunuslar ve bazı primatlar gibi kendilerini aynada tanıyabilirler. )

( Her gün, 100 litre su içmeleri gerekmektedir. [her bir emişte 8 litre su içebilmektelerdir] )

( Günde, sadece 2 saat uyurlar. )

( Sürü önderleri dişillerdir. )

( Ortalama ömürleri 50 yıldır. [80 yaşına kadar yaşamış olanı da vardır.] )

( Az sayıda doğal düşmanı olan filler genellikle yaşlandıkça aşınan dişlerinden dolayı aç kalarak ölürler. )

( Ölülerini sık sık ziyaret ederler. [Ölenlerin kemik ve dişlerini hortumlarıyla okşarlar.] )

( Gebelik süresi en uzun hayvan. [22 ay / 600-360 gün] )

( Her bir filin kan damarları, kendine özgü bir yapı sergilediğinden, tıpkı insandaki parmak izi gibi ayırt ettirici özelliğe sahiptir. )

( Filler, ehllileştirilebilir fakat evcilleştirilemez. )

( En yakın akrabaları denizinekleri[yaşayan] ve damanlardır. )

( Ayaklarıyla sismik hareketleri duyarlar ve çeşitli göç ve hareketlerini yeraltı verilerine[verilerinden aldıkları yorumlara] göre de belirlemektelerdir. )

( NEHÎM[Ar.]: Aslan kükremesi ve fil sesi. )

( Fil )

( Tek başlarına hareket edebilirler. İLE/VE Ancak/daha çok eşleriyle birlikte hareket ederler. )

( Zıplamayan tek memelidir. )

( )

( )

( Afrika'da, 1980'de 1 milyonu aşkın olan fillerin sayısı, günümüzde[2020] 300 bin civarındadır ne yazık ki. :( ((( )

( PÎL
PÎLESTE: Fildişi. )

( AFRICAN ELEPHANT vs. INDIAN ELEPHANT )

( ELEPHAS )

( EL ELEFANTE )


- AFRİKA:
SAHRA ÜSTÜ ile/ve/||/<> SAHRA ALTI


- AFRO[Fr.] ile AFRO[İng.]

( Kıvırcık saç. İLE Afrika kökenli. )


- | AFRODİT = VENÜS | ile/ve/||/<>/> URANYA

( | Yunan'ların (en) güzele verdiği ad. İLE/= Roma'lıların (en) güzele verdiği ad. | İLE/VE/||/<>/> ... )

( | [Aşkın simgesi.] Yunan'da. İLE/= Latin'de. | İLE/VE/||/<>/> ... )

( | Sevgi ve güzellik. | İLE/VE/||/<>/> Bilim ve gerçekliği simgelediğinde aldığı ad. )


- AFRODİT/VENÜS ile NİNİ ile LILLITH

( Güzel/masum kadın. İLE Güzel ve şuh/kötücül kadın[La femme fatale]. İLE İblis\'in karısı. )


- AFRODİZYAKTA[Yun.]:
EŞEYSEL İSTEĞİ ARTIRAN ile/ve/||/<> EŞEYSEL GÜCÜ ARTIRAN ile/ve/||/<> EŞEYSEL HAZZI ARTIRAN


- AFŞAR = AVŞAR

( Oğuz Türklerinin yirmi dört boyundan biri. )


- AFT[Yun./Fr. APHTE] ile/ve/||/<> AĞIZ YARALARI

( Vitamin eksikliğinden ya da alerjiden kaynaklanan ağız yaraları. | Ağız mukozasında görülen ufak, kirli sarı lekeler. )


- (not AFTER TOMORROW) THE DAY AFTER TOMORROW


- AFTOS[Yun.] ile GÖNÜL EĞLENDİREN, OYNAŞ, METRES


- AFTÖZ ÜLSER (BEHÇET) ile/||/<> BASİT AFT

( Behçet hastalığındaki aftöz ülserler tekrarlayan ve çoklu İLE basit aft tek ve nadirdir. Behçet aftları sistemik hastalığın parçası İLE basit aft lokal irritasyondan kaynaklanır. Behçet aftları daha ağrılı ve uzun süreli iyileşir. )

( Hulusi Behçet tarafından 1937 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1889-1948) (Ülke: Türkiye) (Alan: Dermatoloji, İmmünoloji) (Önemli katkıları: Behçet hastalığını 1937 yılında tanımladı. Üçlü semptom kompleksini (ağız yaraları, genital yaralar, göz iltihabı) bir hastalık olarak ortaya koydu. İsmini taşıyan ilk Türk doktor.) )


- AFUR TAFUR (ÇALIM) -


- AFYON ile/||/<>/> KODEİN[Fr. < CODEINE]

( ... İLE/||/<>/> Afyondan elde edilen, öksürük ve ağrı kesmeye yarayan bir alkaloit. )


- AĞ -ile

( Ak. )

( NETWORK )


- AĞ ile AĞ

( İplik, sicim, tel gibi ince şeylerden kafes biçiminde yapılmış örgü. | Örümcek gibi bazı hayvanların salgılarıyla oluşturdukları örgü. | Ülke geneline yaygınlaştırılmış örgü, şebeke. | Oyun alanını ortadan ikiye bölen, iple yapılmış örgü. İLE Donun ya da pantolonun, apış arasına gelen yeri, apışlık. )


- AĞ ile/ve BAĞ

( NETWORK vs./and BOND )


- AĞ ile/ve/değil/||/<>/>/< BAĞ


- AĞ ile/ve BÜTÜNLÜK


- AGA ile AĞA

( Babacan, mert, kalender kişi. İLE Kırsal kesimde, geniş toprakları olan, güçlü, sözü geçen, varlıklı kişi. | Halk arasında sayılan ve sözü geçen kişilere verilen san. | Büyük kardeş, ağabey. | Okur-yazar olmayan, yaşlıca kişilerin, adlarıyla birlikte kullanılan san. | Osmanlı döneminde, kimi örgütlerin başında bulunanlara verilen resmi san. )


- AĞA ile/||/<>/> AĞNAM NEZARETİ/ADÂLET BAKANLIĞI

( Osmanlı sarayında yönetimsel ve askeri örgütte belirli konumlarda bulunan kişilere verilen san.[Kızlar ağası, Yeniçeri ağası] İLE/||/<>/> Osmanlı Devleti'nde adâlet düzeninin bağlı olduğu en üst makam. )


- AĞABEY/EDE/ABLA ile AMCA ile TEYZE

( ABLA[Moğolca]/APA[Uygurca]/İCE/ECE[Türkçe][kökeni > PRENSES: İlk sıradaki yönetici kız kardeş.], [Yünden yapılmış kışlık giysi] )


- AĞABEY/ABİ ile/değil ABİ[Fr.]

( ... İLE/DEĞİL Toplantılarda giyilen, kara, uzun ceketinin ön tarafı kesik tören giysisi. )


- AĞAÇ (EV) ile/ve/değil AHŞAP (EV)/HIMIŞ


- AĞAÇ KESİTİ ile/ve/||/<> İNSAN PARMAK İZİ

( image )


- AĞAÇ KURBAĞASI ile KIRMIZI GÖZLÜ AĞAÇ KURBAĞASI

( ... İLE Yan taraflarında mavi-sarı çizgiler taşıyan yeşil bir gövdesi, turuncu ayak parmakları ve ateş kırmızısı gözleri vardır. )

( ... İLE Kosta Rika'da yaşarlar. )

( ... İLE Çıngıraklı yılanın yavrusu gibi ses çıkarırlar fakat tamamen zararsızlardır. )

( Bazı zehirli kurbağa türü dışında çoğu kurbağa türü tehlikeli değildir fakat öyleymiş gibi görünecek biçimde evrimleşmişlerdir. )

( BATES TAKLİDİ: Henry Walter BATES [1852 - 1892 yılları arasında Alfred Russel ile Amazon'larda yedi yıllarını geçirerek bilim dünyasına 8000 yeni tür kazandırmışlardır.] )


- AĞAÇ SAKIZI/REÇİNE[Yun.]/BALSAM[Fr.] ile AKAMBER["AKAMBAR" değil]

( Bazı bitkilerde, özellikle çamlarda oluşan, katı ya da yarı akışkan organik salgı nesnesi. | Sonsuz polimerleşme ile elde edilen, büyük moleküllü yapay nesne. İLE Sıcak ülkelerde yetişen bir ağaçtan elde edilen katı, güzel kokulu reçine. )


- AĞAÇ ve/||/<>/> DOKUZ/9 DAL


- AĞAÇ ile ACI AĞAÇ/KAVASYA[Fr. < QUASSIA]

( ... İLE Sedef otugillerden, sıcak ülkelerde yetişen, kabuğu ve odunu hekimlikte kullanılan küçük bir ağaç. )

( ... cum QUASSIA AMARA )


- AĞAÇ ile AĞAÇ BİLGİSİ ile AĞACIN BİLGİSİ


- AĞAÇ ile AĞAÇ MİNESİ

( ... İLE Mine çiçeğigillerden, bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilen, kırmızı, mor çiçekli bir ağaççık. )

( ... cum LANTANA )


- AĞAÇ ile AĞAÇÇIK

( ... İLE Taflan gibi dalları dibinden başlayarak çatallanan küçük ağaç. )


- AĞAÇ ile AĞAÇSI/AĞACIMSI

( ... İLE Ağacı andıran, ağaca benzeyen, ağaç gibi. )


- AĞAÇ ile AKAĞAÇ

( ... İLE Gürgengillerin, kerestesinden yararlanılan, beyaz kabuklu bir türü. )

( ... cum ZELKOVA CARPINIFOLIA )


- AĞAÇ ile AKÇAAĞAÇ/İSFENDAN[Fars.]

( ... İLE Akçaağaçgillerden, süs ağacı olarak da dikilen, tahtası hafif ve sağlam bir ağaç. )

( ... cum ACER )


- AĞAÇ ile ANANAS

( ... İLE Ananasgillerden, sıcak ülkelerde yetişen bir ağaç. | Bu ağacın çam kozalağına benzeyen, iri, güzel kokulu, lezzetli meyvesi. )

( ... cum ANANAS SATIVUS )


- AĞAÇ ile ANZAROT[Ar. < ANZARUT]

( ... İLE Sıcak ülkelerde yetişen bodur bir ağaç. | Bu ağacın yara tedavisinde kullanılan reçinesi. )

( ... cum SARCOCOLLA )


- AĞAÇ ile AVİZE AĞACI

( ... İLE Zambakgillerden, Amerika'dan dünyanın her yanına yayılmış olan, avize biçiminde sarkık, iri ve beyaz çiçekli bir süs ağacı. )

( ... cum YUCCA GLOSIOSA )


- AĞAÇ ile BAKAM/BAKKAM[Ar.]

( ... İLE Baklagillerden, odunundan kırmızı boya çıkarılan bir ağaç. )

( ... cum HAEMATOXYLON CAMPECHIANUM )


- AĞAÇ ile BİLADER AĞACI/AMERİKAN ELMASI/KAJU

( ... İLE Antep fıstığıgillerden, yapraklarını dökmeyen, tropikal bir meyve ağacı. | Bu ağacın meyvesinden çıkarılan, yer fıstığına benzeyen, tatlıyla tuzlu arasında tadı bulunan ve çerez olarak yenilen çekirdek. )

( ... cum ANACARDIUM OCCIDENTALE )

( TREE vs. CASHEW )


- AĞAÇ ile DİKENLİ DİDİERA AĞACI


- AĞAÇ ile FERYAL

( ... İLE Güzel, iyi görünümlü, olgunlaşmamış ağaç. | Işık saçan kadın. )


- AĞAÇ ile GALAKSİ


- AĞAÇ ile/||/<> GALAKSİ


- AĞAÇ ile GÜRGEN

( ... İLE Gürgengillerden, Karadeniz kıyılarındaki ormanlarımızda çokça yetişen bir ağaç. )

( ... cum CARPINUS BATULUS )


- AĞAÇ ile HAYAT AĞACI

( ... İLE Beyinciğin kesitinde, dıştaki bozmadde bölümüne yayılarak, dallanma gösteren akmaddenin oluşturduğu ağaç biçimi. )


- AĞAÇ ile KALEMBEK(Hint Denizi'ndeki bir adanın adından)

( ... İLE Bir cins kokulu sandal ağacı, yalancı öd ağacı. | Bir cins mısır. )


- AĞAÇ ile KARAAĞAÇ/NÂRVEN[Fars.]

( ... İLE Karaağaçgillerin örnek bitkisi olan, kerestesi değerli bir ağaç. )

( ... cum ULMUS )


- AĞAÇ ile KIZILAĞAÇ/KIZILSÖĞÜT

( ... İLE Gürgengillerden, dişil çiçekleri küçük ve sarımtırak, eril çiçekleri püskül biçiminde olan, boyu 30 metre kadar olabilen, kerestesi kolay işlenebilir bir ağaç. )

( ... cum ALNUS )

Bugün[16 Kasım 2025]
itibarı ile 49.818 başlık/FaRk ile birlikte,
49.818 katkı[bilgi/açıklama] yer almaktadır.
(4/201)