D ve T
yazacında

EN SON YAPILMIŞ OLAN EKLEMELER
[ 06 Mayıs - 07 Temmuz 2025 arasında... ]

- ÂBÂD[Ar. < EBED] ile ÂBÂD[Fars.] ile Â'BÂD[Ar. < ABD] ile ÂBÂT[Ar. < İBT, IBIT]

( Sonsuz gelecek zaman. İLE Mâmur, bayındır. | Şen, rahat. | Çokluk bildirir. [ŞEMS-ÂBÂD: Güneşi bol olan yer.] İLE Köleler. İLE Koltuk altları. )

- ABARTI ile/ve/||/<> VAAD

- ÂBİD[çoğ. EVÂBİD] ile ÂBÎD[Fars.] ile ABÎD[Ar. < ABD] ile ÂBİD[Ar. < İBÂDET]

( Mesel, yanıltmaç. İLE Kıvılcım. İLE Kullar, köleler. | Kulluk[ubûdiyet]. İLE İbâdet eden, tapınan. [çoğ. ÂBİDÎN] )

- ABÎD[Ar.] ile HAVEL[Ar.]

- ABSOLU/ABSOLUT/ABSOLUTE ile/||/<> ABSOLU/T/E DUYARSIZ DÖNEM/PERİYOT

( Tam, kesin, saf. İLE/||/<> Kesin duyarsız dönem. )

- ABSÜRD değil/yerine/= SAÇMA

- DAI ile/>< TAI

- DANS = DANCE[İng.] = DANSER[Fr.] = TANZEN[Alm.] = BALLARE[İt.] = BAILAR/DANZAR[İsp.]

- DAVLUMBAZ/TAVLUMBAZ/DAVLUNBAZ[Ar. TABL + Fars. -BÂZ]/KÜLÂH[Fars. < KULAH: Şapka.] değil/yerine/= TÜMSEK/ÇIKINTI

- DAVULLAR'DA:
TRAMPET[İng. < DRUMBEAT] ile/ve KÖS[Fars. < KÛS]/GROSKES ile/ve NAKKARE[Ar.] ile/ve TIMPANO

- DEF ile/ve TEF/DAİRE ile/ve MAZHAR/MIZHER/BENDER/BENDİR

- DERT[Fars. < DERD] ile TASA

- DİN ile/ve/<> TİN

- DİN ile TİN

- SQL'DE:
DML ile/ve/||/<>/> DDL ile/ve/||/<>/> DCL ile/ve/||/<>/> TCL

- DUMAN ile TUMAN, TENBÂN[Fars.]

- ASTEROID ile METEOR/İT

- (B)İLİM İÇİN GEREKENLER:
GURBET ve/||/<> SABIR ve/||/<> KILAVUZ/ÜSTAD ve/||/<> FAKR-U ZARÛRET

- BU'UD değil/yerine/= BOYUT

- CEDÎD ile BİD'AT

- DERBENT[Fars. < DERBEND] ile DERBENT

- HAMD/MEDED ile/ve ŞÜKÜR ile/ve MEDİH ile/ve HİMMET

- HİND ile HİNT

- İSTİ'DÂD[Ar.] değil/yerine/= AKILLILIK | ANLAYIŞLILIK | DOĞAL EĞİLİM, BECERİ/KABİLİYET

- İSTİ'DÂD ile/ve KÂBİLİYET

- KUR'AN-I KERÎM:
TEVHİD ile/ve/<> HAŞR/ÂHİRET ile/ve/<> NÜBÜVVET ile/ve/<> İBÂDET ve ADÂLET

- MÜCEDDİD[< CEDÎD] ile YENİLEYEN, YENİLEYİCİ, YENİ BİR ŞEKİL VE SÛRET VEREN | DÎNE YENİ BİR VECHE VEREN ZÂT

- MÜRİT ve TİRİT[Fars. < TERİD] ve KÖR YİĞİT

- ÖD ile ÖD ile ÖT

- OD ile/ve/=/||/<>/< OT

- RETREAD vs. RETREAT

- SADED[Ar.] ile ÖZET

- ŞÂHİT ile ŞEHÎT

- SAMED ve/||/<> SOMUT

- ŞÜHÛD ile VÜCUT

- TECRİT ile RİYÂZÂT

- TEVHÎD ve/< ADÂLET ve/< MUHABBET

- TEVHİD ile/ve/||/<> FITRAT

- TEVHİD ve SÜKÛNET

- TEZAD ile KONTRAST

- YAĞLI CİLT ile/ve/<> SİVİLCELİ CİLT

- ZÜHD ile FERÂGAT

- ZÜHD ve KANAAT

- ZÜHD ile UZLET

- T ile D

- TÂDİLAT ile/ve DEKORASYON

- TÂMÂT[Ar.] ile DAMAT[Ar.]

- TANE ile/ve/değil/=/||/<>/> DÂNE[Fars.]

- TEİZM ile DEİZM

- TEMERRÜD değil/yerine/= DİRENİM

- TEMİN/TEMİNKİ değil DEMİN/DEMİNKİ

- TERK ile DERK

- TERS ile/değil/yerine/>< DERS

- TERZİ[Ar.]/HAYYATİ[Ar.]/DERZİ[Fars.]/BAHYEZEN[Fars.] değil/yerine/= DİKMEN

- TESÂNÜT/TESÂNÜD[Ar. < SENED] değil/yerine/= DAYANIŞMA | OMUZDAŞLIK

- TESPİH'İN:
TANESİ değil DÂNESİ

- TEVLİT[Ar.] değil/yerine/= DOĞURMA, DOĞURTMA | NEDEN OLMA, OLUŞTURMA

- TÜKKAN değil DÜKKÂN

- TÜRÜM ile/ve/||/<> DÜRÜM

- AHED ve/<> AHMED

- AT ile/ve/<> AD

- CED ile/||/<> ECDÂD ile/||/<> CEDİD

- CEHÂLET ve/> RED

- GAYRET ile/ve/> TEVHİD

- HAD ile HADD

- HAMD ve/<>/>/< AHAD

- HAMD:
HAMÎD ile/ve/||/<>/> AHMED ile/ve/||/<>/> MUHAMMED

- HAT ile HAD

- İBÂDET ve/||/<>/>/< SADED

- İBÂDET ve/<> TEVHİD

- İMAN ile/ve/<> HİCRET ile/ve/<> CEHD

- İSNÂD ile İSTİNÂD

- İT ile İD

- [Ar.] KEBÂD ile KEBBÂD/KÜBBÂD

- KIZIL MESCİD ile KIZIL MESCİD

- KUVVET/KUDRET ile/ve İSTÎDÂD

- MÂ-BA'D ile/ve MAK'AD

- MÂBED ile/ve/değil/<> MİTOLOJİK MÂBED

- MADDE > MEVCUD > VUCUD

- MEVCÛD ve/||/<>/> İCÂD

- MÜFRED ile MÜFRED

- MÜRŞİD ile/ve HURŞİD

- MÜR(Ş)İD ile/ve İÇTEKİ MÜR(Ş)İD

- MÜSTEZÂD ile/ve/||/<>/> SERBEST MÜSTEZÂD

- MUVAHHİD ile ÜMMET-İ MUHAMMED

- NİYET ile KASIT/AMD

- REŞİD / MÜRŞİD

- REŞİD ve/||/<>/> MÜRŞİD

- RİBAT ile/ve/||/<>/> MESCİD

- RUBAİ MÜCERRED ile/ve RUBAİ MEZİD

- ŞEHVET ile/ve İFRAT/İFRÂD

- SER-BEST ile/ve SER-ÂZÂD

- SEYYIAT-I SUBÛD ile SEYYIAT-I VÜCÛD

- SİNOD ile SENSİNOD

- SUCÛD ile/ve/||/<> VUCÛD

- SÜLÂSİ MÜCERRED ile/ve SÜLÂSİ MEZİD

- SULTAN ABDÜLMECİD ile HALİFE ABDÜLMECİD

- T ile D

- TAKLİT ile TEVÂCÜD

- TAT değil TAD

- TEVHÎD ile/ve/<> İTTİHÂD

- TEVİL-İ GARİB ile TEVİL-İ BAİD ile TEVİL-İ MÜSTEBÂD

- TEZAD ile TAHDE TEZAD

- TEZAD ile TAHT-EL-TEZAD

- TEZVÎD ile/ve/||/<> TEZEVVÜD

- VAAD ile TAAHHÜT/D

- VÂCİB-ÜL VUCUD ve/||/<>/> VAHDET-İ VÜCUD

- VAHDET ile/ve/<> TEVHÎD

- VAHDET-EL VÜCÛD ile/ve/||/>/< VAHDET-EL MEVCÛD

- VAHDET-İ ŞUHÛD ile/ve/||/<>/hem de VAHDET-İ KUSÛD ile/ve/||/<>/hem de VAHDET-İ MEVCÛD ile/ve/||/<>/hem de VAHDET-İ VUCÛD

- VAHDET-İ VÜCÛD ile/ve VAHDET el-VÜCÛD

- VAHDET-İ VUCUD ile VAHDET-İ ŞÜHÛD

- VAHDET-İ VÜCÛD ile VAHDET-İ VÜCÛD

- VÂHİD ile/ve ÂHİD/AHÂD

- VAHİDİYETTE KESRET ile KESRETTE VAHİDİYET ile KESRETTE VAHİD

- VECD ile/ve VÜCÛD

- ZÂT ile/ve/<> MEVCUD

- ZÜMRÜT ile ZEBERCED

- AHFÂD[Ar. < HAFÎD] ile AHFAZ[Ar.]

( Torunlar. | Yardımcılar, hizmetkârlar. İLE Alçak ve çukur yer. | Alçakgönüllü kişi. )

- ARTROZ ile/||/<> ARTRODEZ ile/||/<> ARTROPLASTİ

( Eklem yıpranması. İLE/||/<> Eklem dondurma. İLE/||/<> Eklem onarımı. )

- BIÇAK ile/ve/||/<> MASAT[Ar. MİŞHAZ]

( ... İLE/VE/||/<> Bıçak bilemeye yarayan, çelikten, çubuk biçiminde araç. )

- BÎ-ZÂD[Ar.] ile/ve/<> BİZÂZ[Ar.]

( Azıksız, zahiresiz. İLE/VE/<> Yetersizlik/kifâyetsizlik, perişanlık, pejmürdelik.[BEZÂZET, BÜZÛZET] )

- EFDAL[Ar. < FÂDIL/FÂZIL] ile EFDÂL[Ar. < FAZL]

( Daha erdemli/fazîletli. | En üstün/âlâ. İLE Fazlalar/ziyâdeler. | İyilikler, ihsanlar, meziyetler, lütûflar. )

- EFZÂ'[Ar. < FEZÂ] ile -EFZÂ/-FEZÂ[Fars.] ile EFZAH/EFDAH[Ar. < FAZÎH] ile EFZÂR[Fars.]

( Korku ile bağırmalar. İLE Artıran, çoğaltan. İLE Daha/pek rezil. İLE Ayakkabı, kundura. | Gemi yelkeni. | Sanatçıların kullandıkları aletler. | Yemeğe konulan baharat. )

- ÂDİL ile/ve/<> ÂCİL

( Ancak, korkusuzluğa gelenler âdil olur. )

- CİN KÜLTÜRÜ ile/değil/yerine/| DİN KÜLTÜRÜ

( Din kültürünün bittiği yerde/zaman cin kültürü başlar. )

- CÜCE[Fars. < CİVCİV] ve/< DEV[Fars. < DÎV]

( MIDGET/DWARF and GIANT )

- SQL'DE:
DML ile/ve/||/<>/> DDL ile/ve/||/<>/> DCL ile/ve/||/<>/> TCL

( )

- EYLEM:
KARINCA[< KARIŞTIRARAK] ve/||/<> KARARINCA/KARARINDA

- GÜDÜ ve/||/<>/>/< GÜCÜ

- DERDİN DERMANI(NA) ile KALBİN FERMANI(NIN YETME[ME]Sİ)

- DIŞKI ile/ve/değil/||/<> FIŞKI

( Sindirim sonunda dışarı atılan besin artığı. İLE/VE/DEĞİL/||/<> Taze, hayvan dışkısı/gübre. )

- SÂDE[Fars.]/SÂF[Ar.] değil/yerine/= ARI/YALIN

- SAF ile/ve/< SADE[Fars. < SÂZEC]

( Bir maddenin, kavramın ve/ya da ...'nın kendi özünden/doğasından uzaklaşmadığı kadar ve dışarıdan etkilenmediği derecede bulunduğu hal. İLE/VE Bir maddenin ve/ya da kavramın etkilendiği dış faktörlerin olabildiğince alt seviyede/kıvamda tutulup, fazlalılığa/aşırılığa/lükse gitmeme/kaçmama hali. )

( Sadelikten şaşmamak doğrudur. )

( Saflaşın, dikkatli ve uyanık olun, hazır bulunun. )

( Be pure, be alert, keep ready. )

( PURE vs./and SIMPLE )

- BAĞ-BADEM

- BORBAG ile BORBADI
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Erteleme, geciktirme. İLE Adam, işi savsakladı, üzerine düşünmedi. )

- DİREKSİYON/DİDON/GİDON[Fr. < GUIDON] ile/değil YÖNELTEÇ

( ... İLE/DEĞİL Bisiklette. )

( )

- DÜN ile YARIN ile/ve/değil/yerine/||/=/<>/< BUGÜN

( Gitti mi gelmez. İLE Gelir mi bilinmez. İLE/VE/DEĞİL/YERİNE/||/<>/<>/< [ne yazık ki] Değeri bilinmez. )

( Yarın, bugünün öğrencisidir.
[Lat.] Discipulus est prioris posterior dies. )

( ... ile FERDA ile/ve/değil/yerine/||/=/<>/< ... )

- DEMİ- ile/||/<> HEMİ- ile/||/<> SEMİ- ile/||/<> FİSS- ile/||/<> SCHİZ-/SCHİZO-

- R. "AND" değil R. ANH

- TAADDÜD[Ar.] ile TAAHHÜD[Ar. < AHD | çoğ. TAAHHÜDÂT]

- BRADİ- değil/yerine/= BRAKİ-

( Yavaş[lama]. İLE Kısa. )

- DİNDAR ile "KİNDAR"

- DİŞİLİK ile/yerine KİŞİLİK

( "Dişi-kişi" "olmak" değil, kişi-dişi olmaktır aslolan. )

- DOKU ve KOKU/TAT ile/ve/||/<> DUYU(İŞİTME ve GÖRÜ/GÖRME)

- HÂKİM ile/ve/değil/yerine/||/<> HÂDİM

( Ancak, hizmet eden [hâdim], [duruma/olguya] hâkim olur. )

- İBDÂ[Ar.] ile/ve/||/<>/> İBKA'[Ar.]

- AD-/-AD ile/||/<> AS- ile/||/<> -AL

( -e, -e doğru, yakınlaşma, yönelme, yakınında, yoğun, ek olarak artım, -a yönelik [adduksiyon: Gövdeye doğru hareket]. İLE/||/<> -e, -a. İLE/||/<> ... ile ilgili, bir şeye ait, bir şeyin özelliklerini taşıyan. )

- AD DOLUNAN"/ADL OLUNMAK/ADLOLUNMAK ile/değil ADDOLUNMAK/ADDOLUNAN[Ar. + Tr.]

( Saymak, sayılan. )

- ÂLEM ile/ve/<> ÂDEM

( Her ne ki var âlemde,
Örneği var Âdem'de!
Her ne ki var Âdem'de,
Örneği var âlem'de! )

( Bir ağaçtır, bu âlem
Meyvesi olmuş, âdem
Maksûd olan, meyvedir
Sanma ki ağaç ola. )

( Mâdem ki ademliktir âhiri bu âlemin
Âlemde her kelâmın işitme sen âdemin
[Madem ki evrenin sonu yokluktur
Kişilerin sözlerini çok fazla duyma!] )

- BAĞLAŞIK/LIK ile BAĞDAŞIK/LIK

( Nesnel. İLE Kavramsal/tüzel/ekinsel. )

- DIŞ GÜÇLER" değil -MIŞ "GÜÇLER"

- SQL'DE:
DML ile/ve/||/<>/> DDL ile/ve/||/<>/> DCL ile/ve/||/<>/> TCL

( )

- İDDİA ile/ve/değil İMÂ

( [not] ASSERTION vs./and/but ALLUSION/IMPLICATION )

- KANSER değil/yerine KONSER (OLSUN) ile/değil/yerine/>< DERT değil/yerine MERT (OLMAK)

( GAZ/GÜLMEK: "İçinde kalıp kanser olacağına dışına çıkıp konser olsun." :) )

- POST ile/ve/değil/yerine/||/<> DOST

- AD-/-AD ile/||/<> AS- ile/||/<> -AL

( -e, -e doğru, yakınlaşma, yönelme, yakınında, yoğun, ek olarak artım, -a yönelik [adduksiyon: Gövdeye doğru hareket]. İLE/||/<> -e, -a. İLE/||/<> ... ile ilgili, bir şeye ait, bir şeyin özelliklerini taşıyan. )

- ASÂLET" ile/ve/değil/yerine/||/<>/< ADÂLET

- CÛD ile/ve/||/<> CÛŞ

( Taşma. İLE/VE/||/<> Coşma. )

- DARILMAK ile/değil/yerine/>< SARILMAK

- DEMİ- ile/||/<> HEMİ- ile/||/<> SEMİ- ile/||/<> FİSS- ile/||/<> SCHİZ-/SCHİZO-

( Yarım, yarı. İLE/||/<> Yarı. İLE/||/<> Yarı, yarım, yarısı. İLE/||/<> Yarılma, ayrılma, ikiye ayrılma, çatlama, bölünme. İLE/||/<> Yarı, kısmî. )

- DERİNLİK ile/ve SERİNLİK

( DEEPNESS vs./and COOLNESS )

- DELİ ile VELÎ ile ÖLÜ

( Kendini kurtarmış. İLE Kendini kurtarmışlıkla birlikte bir başkasını daha kurtarabilme olanağı/kudreti bulunan. İLE ... )

( [Sürekli] Anlaşılmaya çalışan. İLE/VE Anlamaya çalışan. İLE Anlayabileceği bir şeyi kalmayan. )

( ... İLE Ermiş, seven, dost, sahip. | Tüm işlerini, Allah'a sunan kişi. İLE ... )

( Akıl, baştan çıkarsa. İLE Dünya, senden çıkarsa. İLE Sen, dünyadan çıkarsan. )

- DELİ/LİK ile VELİ/LİK

( Deli, kendi deli olduğu gibi başkasını da delirten. İLE Veli, başkasını ihyâ eden. )

( İnsan aklı bırakırsa Deli, akıl insanı bırakırsa Veli. )

( "Deliyim!" demek, bir şey değil. Maharet, zırva bulabilmekte! )

( Velîlik, altın; nebîlik, gümüş kerpiçtir. İlâhî zevk ve saltanat makamına "Altın kerpiç", Peygamber'in, kişileri davet etmek için indiği tenezzül makamına da "Gümüş kerpiç" denilmiştir. )

- BOD ile BODUN/BOYUN
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Boy. İLE Halk, tebaa, avam. )

- İLERİ "DÖNELİK" değil İLERİ DÖNÜK/YÖNELİK

- A- ile/||/<> A-/AN- ile/||/<> ACRO- ile/||/<> AB-/ABS- ile/||/<> APO- ile/||/<> ANA- ile/||/<> DE- ile/||/<> DİST-/DİSTO- ile/||/<> İDİ- ile/||/<> -FUGEO ile/||/<> TELE-/TELO- ile/||/<> PACHY-

- ABARTMAK ile/ve/değil/<> DURMAYI BİL(E)MEMEK/BECEREMEMEK

- ABERAN[Fr.] değil/yerine/= DOĞAL/BİLİNEN DURUMDAN UZAKLAŞAN, SAPKIN

- ABESLANG[Fr. < ABAISSE LANGUE] değil/yerine/= DİLBASAR

- ABOSA[İt.] değil/yerine/= DUR! / TUT!

- ABRAZYON[Lat.] değil/yerine/= DENİZ AŞINDIRMASI

- ÂBÂD[Ar. < EBED] ile ÂBÂD[Fars.] ile Â'BÂD[Ar. < ABD] ile ÂBÂT[Ar. < İBT, IBIT]

( Sonsuz gelecek zaman. İLE Mâmur, bayındır. | Şen, rahat. | Çokluk bildirir. [ŞEMS-ÂBÂD: Güneşi bol olan yer.] İLE Köleler. İLE Koltuk altları. )

- ABAD ile/ve/<> AİHM

- ABD ile KUL

- ABD[Ar.] ile MEMLÛK[Ar.]

- ÂBİD[çoğ. EVÂBİD] ile ÂBÎD[Fars.] ile ABÎD[Ar. < ABD] ile ÂBİD[Ar. < İBÂDET]

( Mesel, yanıltmaç. İLE Kıvılcım. İLE Kullar, köleler. | Kulluk[ubûdiyet]. İLE İbâdet eden, tapınan. [çoğ. ÂBİDÎN] )

- ABÎD[Ar.] ile HAVEL[Ar.]

- [ne yazık ki]
SAVAŞ:
TANIMADIKLARIMIZLA ile/ve/||/<>/< TANIDIKLARIMIZLA ile/ve/||/<>/< KENDİNLE

- A- ile/||/<> A-/AN- ile/||/<> ACRO- ile/||/<> AB-/ABS- ile/||/<> APO- ile/||/<> ANA- ile/||/<> DE- ile/||/<> DİST-/DİSTO- ile/||/<> İDİ- ile/||/<> -FUGEO ile/||/<> TELE-/TELO- ile/||/<> PACHY-

- ABANDON :/yerine TERK ETMEK

- ABANOZ ve TİK AĞACI

- [ne yazık ki]
KONULARI/AYRINTILARI/OLAYLARI/SORUNLARI:
ABARTMAK ile SAPTIRMAK ile TIRMANDIRMAK

- ABDEST, VUZÛ' ile TEYEMMÜM

- 21 MART ve 23 EYLÜL

- á=Acute accent ile à=Grave accent ile â=Circumflex ile ä=Umlaut ile ã=Tilde ile å=Aring

- ÂBÂD[Ar. < EBED] ile ÂBÂD[Fars.] ile Â'BÂD[Ar. < ABD] ile ÂBÂT[Ar. < İBT, IBIT]

( Sonsuz gelecek zaman. İLE Mâmur, bayındır. | Şen, rahat. | Çokluk bildirir. [ŞEMS-ÂBÂD: Güneşi bol olan yer.] İLE Köleler. İLE Koltuk altları. )

- ABARTI ile/ve/||/<> VAAD

- ABARTI ile/değil/yerine/>< ZARÂFET

- ABDEST ve TERBİYE