Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Oxford İngilizce Sözlüğü’nü Mümkün Kılan Şizofren Cerrah: William Chester Minor

Oxford İngilizce Sözlüğü’nü Mümkün Kılan Şizofren Cerrah: William Chester Minor Wikipedia
Oxford İngilizce Sözlüğü'nün İkinci Basımları.
4 dakika
8,719
Tüm Reklamları Kapat

1884 yılında ilk nüshası yayınlanmış olan ve Dünya'nın en çok kullanılan sözlükleri arasında bulunan Oxford İngilizce Sözlük, 1879 yılında bu sözlüğün hazırlanması için ilk adımı İngiliz halkından yardım isteyerek atan sözlük editörü James Augustus Henry Murray tarafından hayata geçirilmiştir.[1] Sözlükte, günümüzdeki diğer sözlükler gibi, İngiliz alfabesindeki ilk harf olan A harfinden Z harfine kadar her kelimenin tüm ayrıntılarının yer almasını isteyen Murray, ana dili İngilizce olan insanların yardımları sayesinde daha hızlı ilerleyebileceğini düşündüğü için, bazı gazete ve dergilere ilan vererek istediği yardımı İngiliz halkına açıklamıştır.

Murray, İngilizlerden bu sözlüğe katkı sağlamaları için okuduğu kitaplarda ilgilerini çeken ya da herkes tarafından bilinmesi gerektiğini düşündükleri kelimeleri anlamları ile birlikte not alarak kendisine mektup yolu ile ulaştırmalarını istedi. Bu yardım ilanı çoğu İngiliz’in çok ilgisini çekti ve Murray’a yardımcı olmak için seferber oldular. Mektup yollayan insanlar arasında bir Amerikalı var: Sözlüğün son haline gelmesi adına en büyük kaynak olmuş olan William Chester Minor.[2]

Tüm Reklamları Kapat

Oxford İngilizce Sözlüğü’nün İlk Nüshasının İlk Sayfası
Oxford İngilizce Sözlüğü’nün İlk Nüshasının İlk Sayfası
Pinterest

William Chester Minor Kimdir?

22 Haziran 1834 doğumlu olan Minor, Amerikalı bir cerrahtır.[3] Mesleğini ordu içinde icra etmiş olan bu cerrah, düşman askerlerinin yüzlerine veya bedenleri üzerinde herhangi bir bölüme bazı izler bırakarak, bu izlerin vücutlarında bırakmış olduğu yara izleri yardımıyla düşmanlarını daha rahat hatırlamayı amaçlamıştır; fakat bir süre sonra askeri kamplarda karşılaştığı görüntüler yüzünden şizofreni belirtileri göstermeye başlayan Minor, yüzünde yara izi bıraktığı bir düşmanının onun evini bularak peşine düştüğü ve onu öldürmek istediği gerçeğine kendini inandırmaya başlamıştır.

Bu düşmanına benzettiği bir adamı öldüren Minor, aslında öldürdüğü kişinin düşmanı olmadığı anladığı zaman, kendini her gün suçlamaya başlamıştır. Mahkeme kararı ile suçlu bulunan cerrah, hapishaneye yollanmak yerine gösterdiği şizofreni belirtilerinden ötürü bir akıl hastanesine yollanmıştır. Öldürdüğü masum adamın eşi Eliza ise altı çocuğunu babasız büyütmek zorunda kaldığı için Minor’a büyük bir kin beslemeye başlamıştır.

Tüm Reklamları Kapat

William Chester Minor
William Chester Minor
Wikimedia Commons

Minor, bir gün Murray’ın İngiliz halkının yardımını istemek için yayınlamış olduğu bildiri ile karşılaşır ve bunun üzerine, akıl hastanesinde tedavisiyle ilgilenen doktorundan, listelediği kitapları ister. Doktor, bu isteğin Minor’un şizofreni belirtilerini hafifletmekte işe yarayacağını düşünerek, cerrahın istediği tüm kitapları ona ulaştırır. Minor, eline geçen tüm kitaplardan A harfinden B harfine kadar önem arz eden tüm kelimeleri çıkartarak bu kelimelerin anlamlarını not alır. Aldığı notlara aynı zamanda bu kelimelerin geçtiği farklı cümleler yazarak, hangi yüzyılda hangi anlamda kullanıldığının da üzerinde durur. Aldığı notları düzenleyerek, mektup yolu ile Murray’a ulaştıran Minor, tam yedi sene boyunca bu şekilde Oxford İngilizce Sözlüğü’nün oluşturulmasına büyük katkı sağlamıştır.

Minor’un Murray’a Yolladığı Notlardan Birisi
Minor’un Murray’a Yolladığı Notlardan Birisi
Oxford English Dictionary

Bu yedi sene içinde hiç görmediği Minor'u çok merak eden ve büyük yardımlarından ötürü ona teşekkür etmek isteyen Murray, cerrahın kaldığı akıl hastanesine gidip onu ziyaret etmiştir. Bu ziyaretten sonra ilişkileri pekişen Murray ve Minor çifti arasında büyük bir dostluk başlamıştır. Aynı zamanda sözlüğün son halini almasında çok fazla emeği geçen Minor'un adının da sözlükte yer almasını isteyen editör Murray, "Minor bir katil ve deli." cümlelerini savuran insanlara karşı her zaman dostu olan Minor’u büyük bir hırsla savunmuştur.

James Augustus Henry Murray
James Augustus Henry Murray
Oxford English Dictionary

Durumu daha da kötüleşen Minor, kaldığı hastaneden kaçırıldığına ve İstanbul'a kadar götürüldüğüne, burada çocuklara cinsel saldırıda bulunduğuna yönelik sanrılar yaşamaya başladı. Sözlüğünü hazırlamakta kullandığı bıçağı kullanarak penisini kesti ve sağlığı genel olarak daha da kötüye giderek, en sonunda zatürreden ölmüştür. Hiçbir zaman Minor’un katkılarını ve dostluğunu unutmayan Murray ise onu herkese anlatmıştır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Deli ve Dahi Filminin Afişi
Deli ve Dahi Filminin Afişi
IMDb

Bu hayat hikayesi hakkında çekilmiş olan Deli ve Dahi (The Professor and The Madman) filmi 2019 yılında yayınlamıştır. Başrol oyuncuları da William Chester Minor’u canlandıran Sean Penn ve James Murray’ı canlandıran Mel Gibson’dır.[4] Ayrıca Drunk History kanalı da bu konuyu ele alan bir video hazırlamıştır.[5]

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
16
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 9
  • İnanılmaz 9
  • Umut Verici! 8
  • Muhteşem! 6
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 6
  • Merak Uyandırıcı! 5
  • Üzücü! 5
  • Güldürdü 4
  • Bilim Budur! 3
  • Korkutucu! 1
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • ^ Oxford English Dictionary. Contributors. (9 Eylül 2020). Alındığı Tarih: 9 Eylül 2020. Alındığı Yer: Oxford English Dictionary | Arşiv Bağlantısı
  • ^ M. Gussow. The Strange Case Of The Madman With A Quotation For Every Word. (7 Eylül 1998). Alındığı Tarih: 9 Eylül 2020. Alındığı Yer: The New York Times | Arşiv Bağlantısı
  • ^ J. Weissberg, et al. 'The Professor And The Madman' Review: Mel Gibson’s Historical Folly. (12 Nisan 2019). Alındığı Tarih: 19 Eylül 2020. Alındığı Yer: Variety | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Drunk History. Dangerous Minds. (30 Ocak 2018). Alındığı Tarih: 19 Eylül 2020. Alındığı Yer: Comedy Central | Arşiv Bağlantısı
  • ^ S. Winchester. (2009). The Professor And The Madman. ISBN: 9780061807602. Yayınevi: Harper Collins.
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 19:14:13 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/9321

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
İ. Başkan, et al. Oxford İngilizce Sözlüğü’nü Mümkün Kılan Şizofren Cerrah: William Chester Minor. (19 Eylül 2020). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/9321
Başkan, İ., Bakırcı, Ç. M. (2020, September 19). Oxford İngilizce Sözlüğü’nü Mümkün Kılan Şizofren Cerrah: William Chester Minor. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/9321
İ. Başkan, et al. “Oxford İngilizce Sözlüğü’nü Mümkün Kılan Şizofren Cerrah: William Chester Minor.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 19 Sep. 2020, https://evrimagaci.org/s/9321.
Başkan, İrem. Bakırcı, Çağrı Mert. “Oxford İngilizce Sözlüğü’nü Mümkün Kılan Şizofren Cerrah: William Chester Minor.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, September 19, 2020. https://evrimagaci.org/s/9321.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close